కాలీఫ్లవరు (cauliflower) ని తెలుగులో కోస పువ్వు లేదా క్యాబేజి పువ్వు అని అంటారు అనీ, మట్టకోసు అనీ అంటారు. కాలీఫ్లవరు, బ్రొక్కొలి (broccoli) రెండూ బ్రాసికేసి (Brassicaceae) కుటుంబం (family) మొక్కల నుండి లభించే కూరగాయలు; కాలీఫ్లవరు పువ్వులు తెల్లగా ఉంటాయి, బ్రాకలీ పువ్వులు ఆకుపచ్చగా ఉంటాయి. కాలీఫ్లవర్ ని బ్రసికా ఒలెరాసియా (Brassica oleracea) అంటారు. కాలీఫ్లవరు ఏటేటా పెరిగే మొక్క (annual). విత్తనాలు వేసి పెంచుతారు. తెల్లగా ఉన్న పువ్వు భాగాన్నే తింటారు; కాండాన్నీ, చుట్టూ ఉన్న ఆకుపచ్చని రెమ్మలనీ తినరు. పోషక పదార్ధాలు దండిగా ఉన్న కూరగాయ ఇది. దీనిని పచ్చిగాను, ఉడకబెట్టుకుని, ఊరుగాయ రూపంలోనూ తింటారు. కేబేజీ, కాలీఫ్లవరు ఒకే కుటుంబం కాకపోయినా ఒక జాతి మొక్కలే.
కాలీఫ్లవరు ఎల్లప్పుడూ తెల్లగా ఉండాలన్న నియమం ఏమీ లేదు. కొన్ని సంకర జాతి పువ్వులు నారింజ రంగు లోనూ, కొన్ని బచ్చలిపండు రంగులోనూ కూడా దొరుకుతున్నాయి. ఈ రంగు ఫువ్వులలో తెల్ల వాటిలో కంటే పోషక పదార్ధాలు 25 శాతం ఎక్కువ ఉన్నాయిట. ఆంథోసయనిన్‌ (anthocyanin) అనే రసాయనం బచ్చలి రంగు కాలీఫ్లవరుకీ, ఎర్ర కేబేజీకీ, ఎర్ర ద్రాక్ష సారా ఆ రంగుని ఇస్తుంది. ఈ రసాయనం ఏంటీఆక్సిడెంటు (antioxident) కోవకి చెందటం వలన ఇది శరీరానికి మంచి చేస్తుందని శాస్త్రవేత్తలు నమ్ముతున్నారు.
కాలీఫ్లవరులో కర్బనోదకాలు (carbohydrates) లేదా పిండి పదార్ధాలు (starches) తక్కువ కనుక బంగాళాదుంప తినటానికి వీలులేని సమయాలలో దాని స్థానే దీనిని తినవచ్చు.
కాలీఫ్లవరు (cauliflower) ని తెలుగులో కోస పువ్వు లేదా క్యాబేజి పువ్వు అని అంటారు అనీ, మట్టకోసు అనీ అంటారు. కాలీఫ్లవరు, బ్రొక్కొలి (broccoli) రెండూ బ్రాసికేసి (Brassicaceae) కుటుంబం (family) మొక్కల నుండి లభించే కూరగాయలు; కాలీఫ్లవరు పువ్వులు తెల్లగా ఉంటాయి, బ్రాకలీ పువ్వులు ఆకుపచ్చగా ఉంటాయి. కాలీఫ్లవర్ ని బ్రసికా ఒలెరాసియా (Brassica oleracea) అంటారు. కాలీఫ్లవరు ఏటేటా పెరిగే మొక్క (annual). విత్తనాలు వేసి పెంచుతారు. తెల్లగా ఉన్న పువ్వు భాగాన్నే తింటారు; కాండాన్నీ, చుట్టూ ఉన్న ఆకుపచ్చని రెమ్మలనీ తినరు. పోషక పదార్ధాలు దండిగా ఉన్న కూరగాయ ఇది. దీనిని పచ్చిగాను, ఉడకబెట్టుకుని, ఊరుగాయ రూపంలోనూ తింటారు. కేబేజీ, కాలీఫ్లవరు ఒకే కుటుంబం కాకపోయినా ఒక జాతి మొక్కలే.
కాలీఫ్లవరు ఎల్లప్పుడూ తెల్లగా ఉండాలన్న నియమం ఏమీ లేదు. కొన్ని సంకర జాతి పువ్వులు నారింజ రంగు లోనూ, కొన్ని బచ్చలిపండు రంగులోనూ కూడా దొరుకుతున్నాయి. ఈ రంగు ఫువ్వులలో తెల్ల వాటిలో కంటే పోషక పదార్ధాలు 25 శాతం ఎక్కువ ఉన్నాయిట. ఆంథోసయనిన్‌ (anthocyanin) అనే రసాయనం బచ్చలి రంగు కాలీఫ్లవరుకీ, ఎర్ర కేబేజీకీ, ఎర్ర ద్రాక్ష సారా ఆ రంగుని ఇస్తుంది. ఈ రసాయనం ఏంటీఆక్సిడెంటు (antioxident) కోవకి చెందటం వలన ఇది శరీరానికి మంచి చేస్తుందని శాస్త్రవేత్తలు నమ్ముతున్నారు.
కాలీఫ్లవరులో కర్బనోదకాలు (carbohydrates) లేదా పిండి పదార్ధాలు (starches) తక్కువ కనుక బంగాళాదుంప తినటానికి వీలులేని సమయాలలో దాని స్థానే దీనిని తినవచ్చు.
