Equisetum, which includes around 15 extant species, is the only extant genus of horsetails or scouring rushes (Equisetophyta, Sphenophyta, Arthrophyta, and Equisetaceae are among the names that have been used for this group. The horsetails are now believed to form a monophyletic group with the ferns that is known as the "monilophytes" (although the position of the horsetails within the monilophytes is not yet fully resolved, they may be nested among other ferns);this clade, in turn, is the sister group to the seed plants (Pryer et al. 2001; Schneider et al. 2009 and references therein; Rai and Graham 2010 and references therein). Equisetum is nearly cosmopolitan (not native to Australia and New Zealand, but they are exotic weeds there). Many Equisetum have a high silica content and can be used to scour pots (explaining the name "scouring rush"). Horsetails have an extensive and diverse fossil record and several hundred million years ago widespread tree-sized relatives reached 30 m in height (even today, some Equisetum species can reach an impressive size--although nothing approaching 30 m!).
(Mabberley 2008)
For more information on the biology of horsetails, see Husby (2013) andChad Husby's website.
Qatırquyruğunu dəmləyib içmək böyrəklərdə və sidik yollarındakı daşlaşmanı, kirəcləşməni, oynaqlardakı duzlaşmanı və ağrıları azaldır, sidik ifrazını asanlaşdırır. Bədən orqanlarında baş verən ağrıları azaltmaq üçün qatırquyruğunu, şüyüd zoğunu və gicitkəni qaynadıb suyunda vanna qəbul etmək, sonra ilıq su ilə yaxalanıb, dəmləməsini icmək məsləhətdir. Bu müalicə üsulu 10-15 gün davam etdirilsə, müalicə effektli olar, xəstə gecələr rahat yatar.[1]
Müasir dövrə kimi ancaq 25 növü təmsil edən bir fəsilə (qatırquyruğukimilər- Eguisetaceae) və bir cins (qatırquyruğu- Eguisetum) gəlib çatmışdır. Avstraliyada yalnız bir növ çöl qatırquyruğu(Eguisetum arvense) yayılmışdır. Növlərin əksəriyyəti Şimal yarımkürəsinin mülayim ərazilərinə uyğunlaşmışlar, ancaq qədim növlər Orta və Cənubi Amerikanın tropik və subtropik ərazilərində yayılmışdır. Çili, Peru, Ekvadorda yayılmış ağacşəkilli (E.xylochaete) növün hündürlüyü 3-3,5 m-ə, Peruda yayılmış növün (E.martii) hündürlüyü isə 5 m-ə çatır. Ən hündür qatırquyruğu - nəhəng qatırquyğudur (E.gigantea). Bu növ Çili, Peru, Meksika və Kubanın rütubətli tropik və subtropik meşələrində yayılmışdır. 10–12 m hündürlüyə, 2-3 sm diametrə malikdir. Buna görə də bu bitki ancaq qonşu ağaclardan dayaq kimi istifadə edərək böyüyə bilər. Qədim Avropa növlərindən həmişəyaşıl, 1 m hündürlüklü qışlayan qatırquyruğudur (E.hyemale).
Qatırquyruğu cinsinin Azərbaycan Respublikası ərazisində düzən sahədən başlamış subalp qurşağadək 6 növü yayılmışdır:[2]
Els equisets o cues de cavall formen el gènere Equisetum, el qual és l'únic gènere de la família Equisetaceae. Aquesta també és l'única família dintre de l'ordre Equisetales i aquest és l'únic ordre de la classe Equisetopsida, dintre dels pteridòfits.
Són plantes sense veritables flors ni fruits, igual que les falgueres. Els esporangis se situen en els esporangiòfors, disposats en agrupacions en forma de pinya (anomenades estròbils) al capdamunt de les tiges, ja siguin a les mateixes tiges on hi ha les fulles o bé en tiges especials sense fulles, segons l'espècie.
En la flora del Carbonífer i part del Permià la família Equisetaceae va ser molt important i tenien individus amb alçades de fins a 30 metres, però actualment només n'hi al món 32 espècies[1] (vuit d'aquestes autòctones dels Països Catalans:[2] E. telmateia, E. arvense, E. sylvaticum, E. palustre, E. fluviatile, E. hyemale, E. ramosissimum i E. variegatum).
Els equisets o cues de cavall formen el gènere Equisetum, el qual és l'únic gènere de la família Equisetaceae. Aquesta també és l'única família dintre de l'ordre Equisetales i aquest és l'únic ordre de la classe Equisetopsida, dintre dels pteridòfits.
Són plantes sense veritables flors ni fruits, igual que les falgueres. Els esporangis se situen en els esporangiòfors, disposats en agrupacions en forma de pinya (anomenades estròbils) al capdamunt de les tiges, ja siguin a les mateixes tiges on hi ha les fulles o bé en tiges especials sense fulles, segons l'espècie.
En la flora del Carbonífer i part del Permià la família Equisetaceae va ser molt important i tenien individus amb alçades de fins a 30 metres, però actualment només n'hi al món 32 espècies (vuit d'aquestes autòctones dels Països Catalans: E. telmateia, E. arvense, E. sylvaticum, E. palustre, E. fluviatile, E. hyemale, E. ramosissimum i E. variegatum).
Grŵp o blanhigion fasgwlar o'r genws Equisetum yw marchrawn, yr unig aelodau o'r dosbarth Equisetopsida sy'n goroesi heddiw. Mae marchrawn yn tyfu mewn cynefinoedd llaith ledled y byd.[2] Mae ganddynt goesynnau a rhisomau cymalog ac mae gan rai rhywogaethau gylchoedd o ganghennau.[1] Maent yn cynhyrchu "conau" (strobili) sy'n cynnwys y sborau.[2]
Is-enws Equisetum
Is-enws Hippochaete
a freshwater eel often found in horse ponds. . . Believed to develop from horses tails. Notion that if 'rhawn' (horsetails) be pulled out by the root and put in the pond it will grow into eels. [3]
Grŵp o blanhigion fasgwlar o'r genws Equisetum yw marchrawn, yr unig aelodau o'r dosbarth Equisetopsida sy'n goroesi heddiw. Mae marchrawn yn tyfu mewn cynefinoedd llaith ledled y byd. Mae ganddynt goesynnau a rhisomau cymalog ac mae gan rai rhywogaethau gylchoedd o ganghennau. Maent yn cynhyrchu "conau" (strobili) sy'n cynnwys y sborau.
Přeslička (Equisetum) je rod kapraďorostů z třídy přesličky. Jsou to vytrvalé byliny s podzemními oddenky a přímými, nevětvenými nebo přeslenitě větvenými lodyhami. Přesličky se množí sporami, které vznikají ve sporangiích ve výtrusném klasu. Ze spory vyrůstá haploidní, jednopohlavný prokel, na němž se tvoří pohlavní buňky. Po oplození vyrůstá ze zygoty vlastní přeslička, představující sporofyt, a cyklus se opakuje. Rod zahrnuje 18 druhů a je rozšířen téměř po celém světě. V České republice roste 9 druhů, z nichž nejběžnější je přeslička rolní, přeslička lesní a přeslička poříční. V minulosti byly některé druhy oddělovány do samostatného rodu Hippochaete (cídivka).
Přesličky mají význam zejména jako léčivé rostliny. Některé druhy jsou jedovaté. Slouží také jako abrazivum a k barvení.
Přesličky jsou vytrvalé, drobné nebo rozměrné byliny s podzemním oddenkem. Největším druhem je jihoamerická přeslička Equisetum giganteum, dorůstající výšky až 5 metrů (výjimečně až 8 metrů[1]) a tloušťky stonku až 2 cm. Rovněž druh Equisetum myriochaetum dorůstá až 4 metrů. Z evropských druhů dosahuje největší výšky (okolo 2 metrů) přeslička největší. Oddenek přesliček je větvený a plazivý nebo řidčeji přímý či vystoupavý, článkovaný. Pravé kořeny chybějí, z odddenku v vyrůstají v uzlinách rhizoidy. Nadzemní lodyha je vytrvalá nebo jednoletá, vzpřímená, větvená nebo nevětvená, s okrouhlým průřezem. Některé druhy mají odlišné sterilní a fertilní lodyhy. Lodyha je ve středové části dutá, na povrchu pokožky často s drsnými křemičitými tělísky. Mezi nody bývá rýhovaná, pod rýhami i žebry se nacházejí vedlejší kanálky. Pokud je větvená, vyrůstají větve v přeslenech z uzlin a mají podobnou strukturu jako lodyha. Listy jsou velmi redukované, šupinovité, uspořádané v přeslenu. Ve spodní části jsou srostlé v pochvu obklopující bázi uzliny, zatímco v horní části jsou volné a tvoří zuby. Výtrusy se tvoří ve sporangiích, nacházejících se ve výtrusném klasu. U některých druhů se klas formuje na konci zelené lodyhy (přeslička bahenní, přeslička poříční, druhy podrodu Hippochaete), u jiných nejprve vyrůstá nezelená fertilní lodyha s výtrusným klasem, která se později zazelená (přeslička lesní, přeslička luční). U dimorfních druhů (přeslička rolní, přeslička největší) jsou fertilní lodyhy samostatné, po celou dobu nezelené a po vyprášení výtrusů odumírají.[2][3][1][4][5]
Řez stonkem přesličky lesní
Přeslen listů přesličky poříční
Přeslička (cídivka) různobarvá
V životním cyklu přesliček převládá fáze diploidního sporofytu nad fází haploidního gametofytu. Vlastní rostlina přesličky představuje sporofyt, zatímco gametofyt se objevuje v podobě drobné, lupenité stélky na povrchu vlhké půdy.
Spory přesliček jsou kulovité, zelené a na povrchu mají 4 až 6 páskovitých vychlípenin, zvaných haptery. Ty jsou pevně obtočené okolo spory, za zralosti a sucha se napřimují a pomáhají spoře dostat se ze sporangia. Spory se hapterami zachycují a vytvářejí shluky, což napomáhá oplození. Samčí a samičí spory mají podobný tvar i velikost (isosporie), jsou však funkčně odlišné (jednopohlavné). Z klíčící spory vyrůstá lupenitý prokel (gametofyt), který je u přesliček zelený a roste na povrchu půdy. Jeho velikost je zpravidla od několika milimetrů do jednoho centimetru, u tropických zástupců však může dosáhnout až 3,5 cm v průměru. Samčí prokly bývají menší než samičí. Na samčích proklech vyrůstají antheridia (pelatky), na samičích archegonia (zárodečníky). Z antheridií se uvolňují obrvené (polyciliátní), pohyblivé spermatozoidy, které oplodňují vajíčko v archegoniu. Podmínkou úspěšného oplodnění je dostatečná vlhkost prostředí. Oplodněním vajíčka vzniká zygota, z níž vyrůstá mladá rostlina přesličky, představující sporofyt.[1][6]
Na konci zelené lodyhy nebo v případě dimorfních přesliček na konci nezelené fertilní lodyhy se formuje nezelený výtrusný klas (strobilus). Ten se skládá z patrovitě uspořádaných přeslenů, složených ze stopkatých, štítovitých útvarů, známých jako sporangiofory. Sporangiofor má deštníkovitý tvar a visí na něm asi 5 až 10 sporangií, připojených ke spodní straně vrcholového štítku sporangioforu. Zprvu jsou sporangia k sobě těsně přilehlá a klas je kompaktní, za zralosti se rozvolňuje, sporangia pukají na vnitřní straně podélným švem a uvolňují haploidní spory, kterými začíná opět fáze gametofytu.[1][6]
Detail klasu přesličky rolní
Řez klasem přesličky největší se sporangiofory
Spory přesličky rolní s hapterami
Gametofyt přesličky s gametangii
Rod přeslička zahrnuje v současném, širším pojetí 18 druhů. Vyskytuje se kosmopolitně téměř po celém světě s výjimkou Austrálie, Nového Zélandu a Antarktidy. Není zastoupen také v některých oblastech vlhkých tropů, jako je Amazonie nebo rovníková Afrika v okolí Guinejského zálivu.[7] V České republice se vyskytuje 9 druhů přesliček a 3 kříženci. Mezi nejběžnější patří přeslička rolní, přeslička lesní a přeslička bahenní. V rámci Evropy se mimo druhů zastoupených i v ČR vyskytuje ještě přeslička skřípinovitá (Equisetum scirpoides), obývající sever a severovýchod kontinentu. Řada evropských druhů (přeslička bahenní, luční, rolní, poříční, lesní, různobarvá, zimní) má obrovský obtočnový areál, zahrnující také většinu temperátní Asie a severní polovinu Severní Ameriky, v některých případech i Grónsko. Neobvyklý areál má přeslička větevnatá, rozšířená mimo Eurasie také v tropické a jižní Africe, Madagaskaru, tropické Asii a Tichomoří. Je to jediný druh přesličky, vyskytující se v subsaharské Africe a Tichomoří (zde subsp. debile). Přeslička největší má dva poddruhy, nominátní poddruh se vyskytuje v Evropě, severní Africe a jihozápadní Asii, přeslička největší Braunova (E. telmateia subsp. braunii) roste ve východní Asii a Severní Americe.[7][8][9]
V Severní Americe se mimo již zmíněných druhů s obtočnovým areálem vyskytuje ještě Equisetum laevigatum (Kanada až Mexiko) a někteří kříženci. Ve Střední a Jižní Americe rostou 4 druhy: Equisetum giganteum, Equisetum bogotense a Equisetum myriochaetum, z toho první dva zasahují až do Chile a Argentiny, a americký poddruh přesličky zimní E. hyemale subsp. affine.[7][10]
Přesličky jsou živnými rostlinami housenek některých druhů můr, jako je např. šedavka luční (Hydraecia micacea) nebo dřevobarvec luční (Xylena vetusta).[11] Na oddencích přeslečky rolní se formují zásobní hlízky, které jsou v přírodě občas vyrývány prasaty.[5]
Rostliny podobné dnešním přesličkám jsou známy již z karbonu a jsou řazeny do rodu †Equisetites. Tyto rostliny byly současníky obřích stromovitých zástupců třídy přesličky, jako jsou např. kalamity. Rozvoje pak dosáhly v raných druhohorách a později. K samotnému rodu Equisetum jsou zpravidla přiřazovány až rostliny z období třetihor, kdy již tvoří tento rod většinu fosilních přesliček a jeho zástupci jsou v každém ohledu velmi podobní dnešním přesličkám.[6][12]
V roce 2018 byla uveřejněna fylogenetická studie, dokládající, že druh Equisetum bogotense se odštěpil od vývojového stromu ostatních žijících přesliček již v období mezozoika a jedná se tedy o vývojově izolovaný druh, který je blíže příbuzný s některými vymřelými přesličkami než se žijícími zástupci rodu. O jeho izolovanosti svědčí i fakt, že se nekříží se žádnou z ostatních žijících přesliček.[13]
Přeslička bahenní obsahuje toxický alkaloid palustrin a je jedovatá. Byly zaznamenány otravy zvířat (zejména dobytka, řidčeji i ovcí) po požití většího množství této rostliny. Přesličky mohou být nebezpečné zejména pro koně, neboť obsahují enzym thiaminázu, který způsobuje nedostatek vitamínu B1 (thiaminu). Zvláště riziková je v tomto směru přeslička zimní a přeslička větevnatá. Přežvýkavci jsou vůči tomuto působení rezistentní, neboť se u nich thiamin vytváří v bachoru.[14][15]
Rod Equisetum je jediným recentním rodem třídy přesličky. V současné taxonomii je tento rod pojímán široce, zatímco v minulosti byl při úzkém pojetí rodů někdy rozdělován na dva rody, Equisetum (přeslička) a Hippochaete (cídivka). Toto pojetí bylo použito např. v díle Květena ČR,[16] zatímco v později vydaném Klíči ke květeně České republiky[17] a checklistech české flóry[18] je již uváděn jen rod Equisetum. Oba bývalé rody jsou dále vedeny na úrovni podrodů.
Přesličky jsou využívány v Evropě, Asii i Americe jako léčivé rostliny.[19][20][21] V České republice se jako léčivka sbírá přeslička rolní. Nať se využívá jako součást diuretických čajů, má močopudné a svíravé účinky a staví krvácení. Zevně se používá na špatně se hojící rány, vředy ap.[22] Působí také antibakteriálně, antiviroticky, antimykoticky a antisepticky.[15] Vzhledem k obsahu thiaminázy se nedoporučuje její používání v těhotenství, při ledvinových a srdečních onemocněních a po dobu delší než 7 dní.[23] Rostlina má význam také v homeopatii.[24]
Přeslička rolní poskytuje červené barvivo. Jako hlavní barvící složky obsahuje kampferol, equisetrin a apigenin.[25] Používá se také tradičně jako abrazivum při čištění nádobí a leštění dřeva, mosazi a slonoviny.[21] Podle některých zdrojů lze škrobnaté hlízy a mladé výhony přesličky poříční použít po úpravě jako potravinu.[26] Pro vysoký obsah křemičitých krystalů se používaly sušené nebo čerstvé přesličky na čištění nádobí nebo byly používány truhláři na jemné broušení dřeva nebo kovu, kdy se přesličky usušily a svázaly do svazku. Svazek se z jedné strany seřízl a dřevo se brousilo vzniklou čelní stranou svazku. Toto použití dodnes přetrvává u některých hudebníků, kteří přesličkou leští dechové nástroje (např. hoboj, klarinet). Severoameričtí indiáni, například Lakotové, si vkládali do mokasínů sušené přesličky, aby tím zabránili pocení nohou, jejich zápachu a plísňovým chorobám.
Subg. Equisetum
Subg. Hippochaete
Obrázky, zvuky či videa k tématu přeslička ve Wikimedia Commons
Přeslička (Equisetum) je rod kapraďorostů z třídy přesličky. Jsou to vytrvalé byliny s podzemními oddenky a přímými, nevětvenými nebo přeslenitě větvenými lodyhami. Přesličky se množí sporami, které vznikají ve sporangiích ve výtrusném klasu. Ze spory vyrůstá haploidní, jednopohlavný prokel, na němž se tvoří pohlavní buňky. Po oplození vyrůstá ze zygoty vlastní přeslička, představující sporofyt, a cyklus se opakuje. Rod zahrnuje 18 druhů a je rozšířen téměř po celém světě. V České republice roste 9 druhů, z nichž nejběžnější je přeslička rolní, přeslička lesní a přeslička poříční. V minulosti byly některé druhy oddělovány do samostatného rodu Hippochaete (cídivka).
Přesličky mají význam zejména jako léčivé rostliny. Některé druhy jsou jedovaté. Slouží také jako abrazivum a k barvení.
Padderok (Equisetum) er den eneste overlevende slægt blandt Padderokplanterne. Slægten er udbredt med arter over næsten hele kloden. Dog findes den ikke i Australasien og Antarktis. Arterne er oftest lave, men elfenbenspadderok kan dog nå en højde af 2,50 m, og et par arter i det tropiske Amerika, Equisetum giganteum og Equisetum myriochaetum bliver henholdsvis 5 og 8 m høje.
Stænglerne har fotosyntese, og de er furede, hule og leddelte. Hos alle arterne er bladene stærkt formindskede, og de sidder i kranse ved hvert led på stænglerne. Hos nogle dannes der kransstillede sidegrene fra hvert led, og de er opbygget ganske som hovedskuddet. Sporerne bliver dannet i kogleagtige organer (strobilus, flertal: strobili), der sidder endestillet på hovedskuddet. Hos mange arter har de sporebærende skud ikke sidegrene, og hos enkelte arter har de ikke fotosyntese (f.eks. Agerpadderok). Hos andre arter ligner de sporebærende skud ganske de bladbærende.
Mange af arterne foretrækker sandet jord, men nogle er vandlevende og andre er tilpasset fugtig, lerholdig jord.
Padderokplanterne var både større og mere forskelligartede i fortiden. Nogle arter blev til 30 m høje træer i kultiden.
Arter
Die Schachtelhalme (Equisetum) sind die einzige rezente Gattung in der Klasse der Equisetopsida innerhalb der Farne.
Schachtelhalm-Arten wachsen oft auf feuchten Böden oder im Wasser. Der Acker-Schachtelhalm gilt als Ackerunkraut, ist aber auch eine bedeutsame Heilpflanze.
Schachtelhalm-Arten sind ausdauernde krautige Pflanzen. Sie breiten sich vegetativ mit ihren Rhizomen aus. Die Arten der Gattung Schachtelhalme (Equisetum) überschreiten, mit Ausnahme zweier tropischer Arten, selten Wuchshöhen von 2 Metern.
Sie sind leicht an ihren Sprossen zu erkennen. Jeder Spross ist aus einer Reihe von Knoten (Nodi) mit dazwischenliegenden Internodien aufgebaut. An jedem Knoten entspringen unscheinbare Blätter (Mikrophylle), und bei manchen Arten auch Seitensprosse. Sowohl die Blätter als auch die Verzweigungen sind wirtelig angeordnet.
Als Hygrophyten besitzen die meisten Arten an den Spitzen der Mikrophylle Hydathoden, die der verstärkten Wasserabgabe dienen.[1]
Der Name Schachtelhalm rührt daher, dass man die Sprossachse aus der von den Blättern gebildeten Scheide herausziehen und wieder zurückstecken kann. Rhizome werden bis zu 6 Meter lang. Die Vermehrung ist durch Ausläufer und durch einzelne, zerhackte Sprossstücke möglich.
Die Sporenbehälter (Sporangien) befinden sich zu fünft bis zehnt an der Unterseite der Sporangienträger („Sporophylle“), die wie einbeinige Tischchen aussehen. Diese sind schraubig in zapfenförmigen Sporophyllständen an der Sprossspitze angeordnet. Die Sporen sind stets gleich gestaltet, unabhängig vom Geschlecht (Isosporie). Die fossilen Calamiten waren zum Teil heterospor, sodass man davon ausgeht, dass die Heterosporie verloren ging. Sie besitzen an der Außenschicht (Exospor) zwei Bänder (Hapteren) mit spatelförmigen Enden, die im feuchten Zustand schraubig um die Spore gewickelt sind. Trocknen die Sporen aus, so entfalten sich die Hapteren und bewirken somit eine Verklettung untereinander. Manche Arten tragen die Sporophyllstände an den grünen Sprossen, andere haben spezielle (nicht grüne) Sprosse ausschließlich für die Vermehrung.
Da unterschiedliche Arten der Gattung Equisetum fruchtbare Hybride bilden, ist die genaue Anzahl der Arten umstritten. Man geht im 21. Jahrhundert von insgesamt 15[2] bis 20 Arten aus. Die Gattung Equisetum wird in zwei Untergattungen gegliedert:
Die rezenten Schachtelhalme sind die letzten Überlebenden einer ehemals artenreichen Gruppe innerhalb der Gefäßsporenpflanzen (Pteridophyta), der Equisetopsida. Zu diesem Taxon gehört auch die Familie der Calamitaceae zu der die fossilen Vertreter der Kalamiten (Calamites) und der Gattung Arthropitys gezählt werden, die durch Fossilien aus dem Perm und Karbon bekannt sind. Sie waren verholzt, erreichten Wuchshöhen von bis zu 30 Metern und 1 Meter Stammdurchmesser und bildeten einen wichtigen Bestandteil der Steinkohlenwälder. Die ersten Schachtelhalme traten im oberen Devon vor etwa 375 Mio. Jahren auf (Pseudobornia bronni). Die Schachtelhalme können deshalb als „lebende Fossilien“ bezeichnet werden.
Arzneilich werden nur die unfruchtbaren Sommerwedel des Acker-Schachtelhalms (Equisetum arvense) als harntreibendes Mittel verwendet sowie bei Rheuma, Entzündungen, Nierenleiden, Harngrieß, früher auch bei Tuberkulose eingesetzt. Nach Kneipp hat Schachtelhalm sehr zusammenziehende Kräfte; sie reinigen Blut, Magen, Nieren und Blase, sind aber auch äußerlich reinigend und zusammenziehend bei Ausschlag und Wunden.
Eine Eigenart der Schachtelhalme ist die Einlagerung von Silicaten (als Ligninersatz) in die Zellwand. Die Pflanze enthält bis zu 7 % Kieselsäure. Diese Einlagerungen machen Schachtelhalme zu einem sanften Scheuermittel (Zinnkraut).
Die Schachtelhalme (Equisetum) sind die einzige rezente Gattung in der Klasse der Equisetopsida innerhalb der Farne.
Schachtelhalm-Arten wachsen oft auf feuchten Böden oder im Wasser. Der Acker-Schachtelhalm gilt als Ackerunkraut, ist aber auch eine bedeutsame Heilpflanze.
Equisetum je rod preslica (konjski rep, borak, štukavac), jedan od tri roda biljne porodice Equisetaceae iz razreda Equisetopsida. Obuhvata dvadesetak vrsta zeljastih trajnica s puzavim podankom i nadzemnom člankovitom, jednostavnom ili pršljenasto razgranatom stabljikom.[1]
Rod Calamites iz porodice Calamitaceae obilan je u naslagima uglja iz karbona[2]
Preslice imaju sitne nitaste listove koji su međusobno srasli u nazubljen rukavac oko stabljike. Na vrhu stabljike, a ponekad i na vrhu ogranaka, javlja se više plodnih listova slična klasu, zvamom strobilus. Listovi s donje strane nose sporangije, s sporama. Kod nekih preslica postoje dvije vrste stabljika; u rano proljeće, javljaju se plodne svijetlosmeđe stabljike koje na vrhu nose sporangije združene u oblik sličan klipu strobilus. Nakon rasijavanja spora, one se suše. Poslije toga razvijaju se neplodne zelene borolike stabljike. Iz spora kliju sitni, do 1 cm dugi, najčešće jednospolni protaliji: muški s anteridijama i ženski s arhegonijama.
U Bosni i Hercegovini i okolnim balkanskim zemljama raste desetak vrsta. Najčešća je poljska preslica (Equisetum arvense), s crnim podancima koji prodiru duboko u tlo. Raste kao korov na poljima, uz putove, na željezničkim prugama i sl. Močvarna preslica (Equisetum palustre) česta je biljka močvarnih travnjaka, dok velika preslica (Equisetum telmateia) raste u vlažnim šumama. Zimska preslica (Equisetum hiemale]]) je rijetka i ubraja se u skupinu osjetljivih biljaka. Neke su vrste preslica su otrovne, kao naprimjer močvarna preslica Equisetum palustre).
Zelena stabljika poljske preslice (Equisetum arvense) koristi se u narodnoj medicini za liječenje bolesti bubrega i mjehura (upala mokraćnih puteva, mokraćnog mjehura), kao pomoćna terapija u otklanjanju manjih kamenaca bubrega, kod krvarenja, kao diuretik i sl.
Sasvim mlade proljetne plodne stabljike poljske i velike preslice su jestive. Ako se oslobode klipa koji je gorak, mogu se prirediti kao šparoge.
Nekada (do 19. stoljeća) je poljska preslica korištena za čišćenje predmeta od kositra,o čemu i danas svjedoče nazivi biljke u nekim jezicima, naprimjer njemački zinnkraut i engleski pewterwort .
Equisetum limosum (vodena preslica), sinonim je za Equisetum fluviatile.
Equisetum (/ˌɛkwᵻˈsiːtəm/; horsetail, snake grass, puzzlegrass) is the anly livin genus in Equisetaceae, a faimily o vascular plants that reproduce bi spores rather nor seeds.[1]
Equisetum je rod preslica (konjski rep, borak, štukavac), jedan od tri roda biljne porodice Equisetaceae iz razreda Equisetopsida. Obuhvata dvadesetak vrsta zeljastih trajnica s puzavim podankom i nadzemnom člankovitom, jednostavnom ili pršljenasto razgranatom stabljikom.
Rod Calamites iz porodice Calamitaceae obilan je u naslagima uglja iz karbona
Equisetum (/ˌɛkwᵻˈsiːtəm/; horsetail, snake grass, puzzlegrass) is the anly livin genus in Equisetaceae, a faimily o vascular plants that reproduce bi spores rather nor seeds.
Hoaššat leat gáiskišattuid joavku, man dálá áigge ealli šlajat gullet sohkii Equisetum, čerdii Equisetaceae, vuollečerdii Equisetales, luohkái Equisetopsida ja vuolleluohkái Equisetophytina (synonyyma Sphenophytina). Hoaššaide gullá 16 šlaja, muhto joavku lea leamaš viidásut ovdahistorjjálaš áiggiin, goas maid fossiilagávnnahusaid mielde ledje eará luohkát ja vuollečearddát.
Vuollečeardá Equisetum
Vuollečeardá Hippochaete
Dovdameahttun vuollečeardá
Hoaššat leat gáiskišattuid joavku, man dálá áigge ealli šlajat gullet sohkii Equisetum, čerdii Equisetaceae, vuollečerdii Equisetales, luohkái Equisetopsida ja vuolleluohkái Equisetophytina (synonyyma Sphenophytina). Hoaššaide gullá 16 šlaja, muhto joavku lea leamaš viidásut ovdahistorjjálaš áiggiin, goas maid fossiilagávnnahusaid mielde ledje eará luohkát ja vuollečearddát.
Kawallu chupa[1][2] icha Akurma (genus: Equisetum) nisqaqa huk muqu-muqu yura rikch'anam.
Kaymi huk rikch'aqninkuna:
Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Kawallu chupa.
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Kawallu chupa
Kawallu chupa icha Akurma (genus: Equisetum) nisqaqa huk muqu-muqu yura rikch'anam.
Do Pudderääsken (uk Uuneet af Pännedöise, dt. Schachtelhalm) sunt do lääste Uurlieuwjende fon n aleer oardenrieke Gruppe fon Spuureplonten, do Equisetopsida. Deertou heerden uk do Calamiten (Calamitaceae), do truch Fossilien uut dän Perm un Karbon bekoand sunt. Do wieren ferholted, wuuden bit tou trüütich Meter hooch bie n Stam-Truchmäite fon een Meter un bildeden n wichtigen Bestanddeel fon do Steenkoolewoolde.
Pudderääsken woakse oafte ap fuchtigen Boudem af sogoar in Woater. Ju Äkker-Pudderääske (Equisetum arvense) jält as Äkker-Jood, is oawers ne betjuudende Heelplonte.
Pudderääsken sunt moorjierige Plonten, do sik vegetativ fon hier Rhizom (Wuttelstok) uutwiedje. Do sunt licht an hiere Spruute tou kannen; älke Spruut is uut ne Riege fon Knätte (Nodien) mäd deertwiskelääsende Internodien apbaud. Ap älke Knät äntspringe uunapfaalende Bleede (Mikrophylle), un bie fuul Oarde uk Siedenspruute. Do sunt wirtelch anoardend. Me kon ju Spruutoakse uut ju fon do Bleede bildede Skeede hääruutluuke un wier tourääch steete.
Apaat an ju Plonte is, dät ju Silikoat in do Zellwoogen häd. Ju Plonte änthoalt bit tou 7 % Kieselsüüre. Dät moaket ju Pudderääske tou n wook Skuurmiddel (Tinkruud).
Fon do soogen Soarten sunt hier do bee Soarten algemeen bekoand: Äkkerpudderääske (Equisetum arvense), 'ne läige Soarte, as läip Jood in läige Tuune un Baulound mäd leemigen Unnergruund. Do Wuttele sitte joop in de Gruund un skjoote immer wier truch wan man se uutrieten häd. Fermeerjen dwo jo sik truch Wuttelutloopere. Man duur se nit gräin wäide läite, dan stierwe do Wuttele ou.
Ju uur Soarte: Woaterpudderääske (Equisetum palustre) woakst bie uus in de Leemdoaben un is nit goud foar Molkfäi. Wan do Bäiste deerfon freete, wäd de Molk minner.
Triaušis kėtap triaušīs, triaušė (luotīnėškā: Equisetum) ī tuokis augals, gėmėnišks papartiam.
Triaušē aug apīdriegnies dėrvūs, šaltėnioutūs vėitūs, medies, pėivūs. Anūm šaknis ė stombrē sosided ėš naraliu. Triaušiu stombriūs ī gausoms raugu, dažontiu medegu, drosku, sėlėcė jongėniū.
Triaušē būn vairaus dėdloma: nug kuokė 15-20 cm, lėgė 1,5 m. Būn, ka triaušē ėšaug lig žmogaus augoma. Triaušē kap sodžiūn, dėdelē griaudi īr. Anūs nuognē arklē miegst.
Tas ī liekarstos mīžalou varītė, tepuogi tink dažam (rodiem, geltuoniem) dirbtė, virvėm vītė, šaukštam švėistė.
Da atskėrā žėnuoma triaušiu rūšės – esīs (Equisetum hiemale).
Εκουιζέτο ( Η αλογοουρά των βάλτων, ιππουρίδα των αγρών, πολυκόμπι είναι το μόνο γένος που επιζεί από τα Ιππουροειδή, μια οικογένεια των ανώτερων φυτών που αναπαράγονται με σπόρια και όχι τους σπόρους. [1]
Το Εκουιζέτο είναι ένα «ζωντανό απολίθωμα», το μόνο ζωντανό γένος του συνόλου της ομοταξίας Ιππουριδόψιδα, η οποία για πάνω από 100 εκατομμύρια χρόνια ήταν πολύ πιο ποικιλόμορφη και κυριάρχησε στο υπέδαφος των τελευταίων δασών του Παλαιοζωικού αιώνα. Ορισμένα Ιππουριδόψιδα ήταν μεγάλα δέντρα που έφταναν σε ύψος 30 μέτρων. [2] Το γένος Καλαμίτες της οικογένειας Calamitaceae, για παράδειγμα, είναι άφθονο σε κοιτάσματα γαιάνθρακα από την λιθανθρακοφόρο περίοδο. Το μοτίβο της απόστασης των κόμβων στα ιππουριδόψιδα, όπου εκείνοι προς την κορυφή του βλαστού είναι όλο και πιο κοντά μεταξύ τους, ενέπνευσε τον τζον Νάπιερ να εφεύρει τους λογαρίθμους. [3]
Ένα φαινομενικά παρόμοιο αλλά εντελώς άσχετο είδος ανθοφόρου φυτού, mare's tail (Hippuris), περιγράφεται μερικές φορές ως "αλογοουρά" και προσθέτοντας σύγχυση, το όνομα mare's tail αποδίδεται μερικές φορές στο Εκουιζέτο. [4]
Παρά τη χρήση του ανά τους αιώνες στην παραδοσιακή ιατρική, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το Εκουιζέτο έχει θεραπευτικές ιδιότητες.
Το όνομα "ιππουρίδα", που χρησιμοποιείται συχνά για ολόκληρη την ομάδα, προέκυψε επειδή το διακλαδισμένο είδος μοιάζει κάπως με την ουρά ενός αλόγου. Ομοίως, το επιστημονικό όνομα Εκουιζέτο προέρχεται από το λατινικό equus ("άλογο") + seta ("τρίχα"). [5]
Αλλα ονόματα αποτελούν το Candock για διακλαδωμένα είδη, και snake grass ή scouring-rush για ευθύγραμμα ή αραιά διακλαδισμένα είδη. Το τελευταίο όνομα αναφέρεται στην ομοιότητα των φυτών με τα βούρλα και στο γεγονός ότι τα στελέχη είναι επικαλυμμένα με λειαντικά πυριτικά άλατα, καθιστώντας τα χρήσιμα για το τρίψιμο στον καθαρισμός μεταλλικών αντικειμένων, όπως μαγειρικά σκεύη, ιδιαίτερα αυτά που είναι κατασκευασμένα από κασσίτερο. Στη γερμανική γλώσσα, το αντίστοιχο όνομα είναι Zinnkraut ("κασσιτερο-βότανο"). Η αλογοουρά E. hyemale εξακολουθεί να χρησιμοποιείται στην Ιαπωνία βρασμένο και ξεραμένο στην τελική διαδικασία στίλβωσης του ξύλου για να παράγει ένα φινίρισμα ομαλότερο από οποιοδήποτε γυαλόχαρτο. Στις ισπανόφωνες χώρες, αυτά τα φυτά είναι γνωστά ως cola de caballo, που σημαίνει "αλογοουρά".
Στα φυτά αυτά, τα φύλλα είναι αρκετά μικρότερα και συνήθως δεν είναι φωτοσυνθετικά. Περιέχουν ένα μόνο, μη διακλαδιζόμενο αγγειακό ίχνος, το οποίο είναι το καθοριστικό χαρακτηριστικό των μικρόφυλλων. Ωστόσο, πρόσφατα αναγνωρίστηκε ότι τα μικρόφυλλα της ιππουρίδας πιθανότατα δεν είναι προγονικά όπως στην Λυκοποδιόφυτα (κλασσικά και συγγενικά), παρά προέρχονται από προσαρμογές που εξελίχθηκαν με τη μείωση των μεγάφυλλων. [6] Ως εκ τούτου, μερικές φορές αναφέρονται ως μεγάφυλλα για να αντικατοπτρίζουν αυτή την ομολογία.
Τα φύλλα των ιππουρίδων είναι διατεταγμένα σε σπονδυλώματα συνενωμένα σε κομβικές θήκες. Οι μίσχοι είναι συνήθως πράσινοι και φωτοσυνθετικοί και είναι χαρακτηριστικό ότι είναι κοίλοι, ενωμένοι και ραβδωμένοι (μερικές φορές με 3 αλλά συνήθως με 6-40 ράχες). Μπορεί να υπάρχουν ή όχι κλώνοι στους κόμβους.
Τα σπόρια βρίσκονται κάτω από τα σποραγγειοφόρα στους στρόβιλους, δομές με κωνική μορφή στα άκρα κάποιων μίσχων. Σε πολλά είδη οι κωνοφόροι βλαστοί δεν είναι διακλαδισμένοι και σε μερικά (π.χ. ιππουρίδα των αγρών, E. arvense) δεν είναι φωτοσυνθετικοί και παράγονται νωρίς την άνοιξη. Σε ορισμένα άλλα είδη (π.χ. αλογοουρά των βάλτων, E. palustre ) είναι παρόμοια με στείρους βλαστούς, φωτοσυνθετικούς και με σπονδυλώματα.
Τα ακατέργαστα κυτταρικά εκχυλίσματα όλων των ειδών Εκουιζέτου που αναλύθηκαν περιέχουν δραστικότητα γλυκάνης μεικτών δεσμών: Ενδοτρανσγλυκοσυλάση (MXE) της Ξυλογλυκάνης. [7] Αυτό είναι ένα νέο ένζυμο και δεν είναι γνωστό εάν υπάρχει σε άλλα φυτά. Επιπλέον, τα κυτταρικά τοιχώματα όλων των ειδών Εκουιζέτου που αναλύθηκαν περιέχουν γλυκανίνη μικτής σύνδεσης (MLG), έναν πολυσακχαρίτη ο οποίος μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν ότι περιορίζεται στα πωώδη. [8] [9] Η εξελικτική απόσταση μεταξύ του Εκουιζέτου και των πωώδων υποδηλώνει ότι το καθένα εξέλιξε το MLG ανεξάρτητα. Η δραστηριότητα του ενζύμου MXE στο Εκουιζέτο υποδηλώνει ότι έχει εξελίξει το MLG παράλληλα με κάποιο μηχανισμό τροποποίησης του κυτταρικού τοιχώματος. Σε φυτά που δεν ανήκουν στο είδος Εκουιζέτο και αναλύθηκαν δεν ανιχνεύτηκε δραστηριότητα MXE. Μια αρνητική συσχέτιση που παρατηρήθηκε μεταξύ της δραστηριότητας του XET και της κυτταρικής ηλικίας οδήγησε στην υπόθεση ότι το XET μπορεί να καταλύει την ενδοτρανσγλυκοζυλίωση σε ελεγχόμενη χαλάρωση του τοιχώματος κατά τη διάρκεια της επέκτασης των κυττάρων. [10] Η έλλειψη του MXE στα πωώδη υποδηλώνει ότι εκεί πρέπει να παίζει κάποιο άλλο, επί του παρόντος άγνωστο, ρόλο. Λόγω της συσχέτισης μεταξύ της δραστηριότητας MXE και της κυτταρικής ηλικίας, προτάθηκε η MXE για την προώθηση της διακοπής της επέκτασης των κυττάρων.
Τα ζωντανά μέλη του γένους Εκουιζέτο χωρίζονται σε τρεις διαφορετικές γενεές, οι οποίες συνήθως αντιμετωπίζονται ως υπογένη. Το όνομα του υπογένους, Equisetum, σημαίνει "μαλλιά αλόγου" στα Λατινικά, ενώ το όνομα του άλλου μεγάλου υπογόνου, Hippochaete, σημαίνει "μαλλιά αλόγου" στα ελληνικά . Τα υβρίδια είναι κοινά, αλλά η υβριδοποίηση έχει καταγραφεί μόνο μεταξύ των μελών του ίδιου υπογένου. [11] Ενώ τα φυτά του υπογονιδίου Equisetum αναφέρονται συνήθως ως αλογοουρά, αυτά του υπογονιδίου Hippochaete ονομάζονται συχνά βούρλα καθαρισμού, ειδικά όταν δεν είναι διακλαδισμένα.
Δύο φυτά Εκουιζέτου πωλούνται εμπορικά με τα ονόματα Equisetum japonicum και Equisetum camtschatcense. Αυτά είναι και τα δύο ποικιλίες E. hyemale var. hyenou, αν και μπορεί επίσης να αναφέρονται ως ποικιλίες του E. hyemale . [12]
Phylogeny of extant species (excluding hybrids), according to Christenhusz et al. (2019)[13]
EquisetumΗ σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
subg. ParamochaeteΗ σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. bogotense
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
subg. EquisetumΗ σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. palustre
E. pratense
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. telmateia
E. braunii
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. sylvaticum
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. diffusum
E. fluviatile
E. arvense
subg. HippochaeteΗ σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. scirpoides
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. variegatum
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. ramosissimum
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. hyemale
E. praealtum
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. laevigatum
E. myriochaetum
Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο. Η σελίδα Πρότυπο:Clade/styles.css δεν έχει περιεχόμενο.
E. xylochaetum
E. giganteum
Το γένος Equisetum στο σύνολό του, ενώ είναι συγκεντρωμένο στο μη τροπικό βόρειο ημισφαίριο, είναι σχεδόν κοσμοπολίτικο, απουσιάζει μόνο από την Ανταρκτική, αν και δεν είναι ιθαγενές στην Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τα νησιά του Ειρηνικού. Είναι συχνότερα στη βόρεια Βόρεια Αμερική (Καναδάς και στις βορειότερες Ηνωμένες Πολιτείες), όπου το γένος αντιπροσωπεύεται από εννέα είδη (arvense, fluviatile, palustre, pratense, sylvaticum, hyemale, laevigatum, scirpoides και variegatum). Μόνο τέσσερα (bogotense, giganteum, myriochaetum, και ramosissimum) των δεκαπέντε ειδών είναι γνωστό ότι είναι εγγενή νότια του Ισημερινού. Είναι πολυετή φυτά, ποώδη και πεθαίνουν το χειμώνα, όπως τα περισσότερα εύκρατα είδη, ή αειθαλή, όπως τα περισσότερα τροπικά είδη και τα εύκρατα είδη αγκαθωτή αλογοουρά (Ε hyemale), διακλαδισμένη αλογοουρά (Ε ramosissimum ), αλογοουρά νάνος (Ε scirpoides) και ποικίλη αλογοουρά (E. variegatum). Συνήθως αυξάνονται 0,2-1,5 m ύψος, αν και οι «γίγαντα αλογουρές» καταγράφονται να αυξάνεται τόσο υψηλές όσο 2,5 m (βόρεια γίγαντα αλογοουρά, Ε telmateia), 5 m (νότια γίγαντα αλογοουρά, Ε giganteum) ή 8 m (Μεξικού γιγαντιαία αλογοουρά, E. myriochaetum), και μάλιστα ακόμα περισσότερα.
Ένα είδος, Equisetum fluviatile, είναι μια αναδυόμενη υδρόβια, ριζωμένη στο νερό με βλαστούς που αναπτύσσονται στον αέρα. Οι μίσχοι προέρχονται από ριζώματα που είναι βαθιά υπόγεια και είναι δύσκολο να εκριζωθούν. Η αλογοουρά ( Ε. Arvense ) μπορεί να είναι ένα ζιζάνιο, που αναβιώνει εύκολα από το ρίζωμα αφού τραβηχτεί έξω. Δεν επηρεάζεται από πολλά ζιζανιοκτόνα που έχουν σχεδιαστεί για να σκοτώνουν σπερματόφυτα . [14] Δεδομένου ότι τα φύλλα έχουν ένα κηρώδες περίβλημα, το φυτό είναι ανθεκτικό σε ζιζανιοκτόνα επαφής όπως το glyphosate. [15] Εντούτοις, καθώς το Ε. Arvense προτιμά ένα όξινο έδαφος, ο ασβέστης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει σε προσπάθειες εκρίζωσης για να φέρει το pH του εδάφους σε 7 ή 8. [16] Μέλη του γένους έχουν κηρυχθεί επιβλαβή ζιζάνια στην Αυστραλία και στην αμερικανική πολιτεία του Όρεγκον . [17] [18]
Όλα τα προϊόντα Equisetum ταξινομούνται ως "ανεπιθύμητοι οργανισμοί" στη Νέα Ζηλανδία και είναι εισηγμένοι στο National Pest Plant Accord . [19]
Οι άνθρωποι έχουν καταναλώσει τακτικά αλογοουρά. Για παράδειγμα, τα φρέσκα στελέχη που φέρουν στρόβιλους ορισμένων ειδών μαγειρεύονται και τρώγονται σαν σπαράγγια (ένα πιάτο που ονομάζεται tsukushi [20] ) στην Ιαπωνία . [21] Οι ντόπιοι Αμερικανοί στον Βορειοδυτικό Ειρηνικό τρώνε τους νεαρούς βλαστούς αυτού του φυτού ωμούς. [22] [23] Τα νεαρά φυτά τρώγονται μαγειρεμένα ή ωμά, αλλά πρέπει να ληφθεί μεγάλη προσοχή. [24]
Εάν καταναλωθεί σε αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, ορισμένα είδη αλογοουράς μπορούν να είναι δηλητηριώδη για τα βόσκοντα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των αλόγων . Η τοξικότητα φαίνεται να οφείλεται στη θειαμινάση, η οποία μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκεια θειαμίνης (βιταμίνης Β1). [24] [25] [26] [27]
Τα εκχυλίσματα και άλλα παρασκευάσματα του E. arvense χρησίμευαν ως παραδοσιακά φάρμακα, με καταγραφές που χρονολογούνται από αιώνες. [24] [25] [28] Το 2009, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις για τις υποτιθέμενες επιπτώσεις στην υγεία του E. arvense, όπως για την αναζωογόνηση, τον έλεγχο του βάρους, την περιποίηση του δέρματος, την υγεία των μαλλιών ή την υγεία των οστών. [29] Από το 2018, υπάρχουν ανεπαρκή επιστημονικά στοιχεία για την αποτελεσματικότητά του ως φαρμάκου για τη θεραπεία οποιασδήποτε ανθρώπινης πάθησης.
Το E. arvense περιέχει θειαμινάση, η οποία μεταβολίζει τη βιταμίνη Β, τη θειαμίνη, ενδεχομένως προκαλώντας ανεπάρκεια θειαμίνης και σχετική ηπατική βλάβη, μετά από χρόνια κατανάλωση. [24] [25] Η ιππουρίδα μπορεί να προκαλέσει διούρηση. Επιπλέον, η ασφάλειά του για κατανάλωση από το στόμα δεν έχει αξιολογηθεί επαρκώς και μπορεί να είναι τοξικό, ειδικά σε παιδιά και έγκυες γυναίκες.
Εκουιζέτο ( Η αλογοουρά των βάλτων, ιππουρίδα των αγρών, πολυκόμπι είναι το μόνο γένος που επιζεί από τα Ιππουροειδή, μια οικογένεια των ανώτερων φυτών που αναπαράγονται με σπόρια και όχι τους σπόρους.
Το Εκουιζέτο είναι ένα «ζωντανό απολίθωμα», το μόνο ζωντανό γένος του συνόλου της ομοταξίας Ιππουριδόψιδα, η οποία για πάνω από 100 εκατομμύρια χρόνια ήταν πολύ πιο ποικιλόμορφη και κυριάρχησε στο υπέδαφος των τελευταίων δασών του Παλαιοζωικού αιώνα. Ορισμένα Ιππουριδόψιδα ήταν μεγάλα δέντρα που έφταναν σε ύψος 30 μέτρων. Το γένος Καλαμίτες της οικογένειας Calamitaceae, για παράδειγμα, είναι άφθονο σε κοιτάσματα γαιάνθρακα από την λιθανθρακοφόρο περίοδο. Το μοτίβο της απόστασης των κόμβων στα ιππουριδόψιδα, όπου εκείνοι προς την κορυφή του βλαστού είναι όλο και πιο κοντά μεταξύ τους, ενέπνευσε τον τζον Νάπιερ να εφεύρει τους λογαρίθμους.
Ένα φαινομενικά παρόμοιο αλλά εντελώς άσχετο είδος ανθοφόρου φυτού, mare's tail (Hippuris), περιγράφεται μερικές φορές ως "αλογοουρά" και προσθέτοντας σύγχυση, το όνομα mare's tail αποδίδεται μερικές φορές στο Εκουιζέτο.
Παρά τη χρήση του ανά τους αιώνες στην παραδοσιακή ιατρική, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το Εκουιζέτο έχει θεραπευτικές ιδιότητες.
Кырк муун (лат. Equisetum, L. 1753) — өсүмдүктөрдүн кырк муундар тукумундагы уруусу. Муунакталма тамырынан кремнезёмдуу, катуу сабак өсөт, ал муунактап бутактайт, ар муунагында начар өөрчүгөн жалбырагы жайгашат. Сабагы өтө катуу. Кырк муундун 30дай түрү Австралия жана Жаңы Зеландиядан башка бардык жерде таралган. КМШ өлкөлөрүндө 17 түрү, Кыргызстанда 3 түрү шагылдуу, саздуу, токой көлөкөлөрүндө кезигет. Камыш сымал жана ала кырк муун бугу ж. б. айбанаттарга жакшы тоют. Токой кырк мууну кереңкур, чил, каракур сыяктуу куштарга азык болот. Кышкы кырк муун жыгач буюмду жылмалоодо колдонулат. Талаа кырк мууну — отоо чөп, таштак жана чополуу, кумдак жерде өсөт. Саз кырк мууну — мал үчүн уулуу.
Хвошч[1] (Equisetum) — адзіны сучасны род судзінкавых расьлінаў сямейства хвашчовых; зьмяшчае каля 20 відаў[2].
Травы шматгадовыя, карэнішчавыя[3], наземныя або прыбярэжна-водныя. Надземныя сьцяблы зімуюць або адміраюць на зіму. Лісьце рэдукаванае. Споры круглявыя[1]
Распаўсюджаныя амаль па ўсім сьвеце, за выключэньнем Антарктыды і Аўстраліі[3].
Хвошч (Equisetum) — адзіны сучасны род судзінкавых расьлінаў сямейства хвашчовых; зьмяшчае каля 20 відаў.
ஈக்குசெட்டம் (Equisetum) என்பது மிகவும் பழங்காலத் தாவரம் ஆகும். இது சுமார் 10 கோடி ஆண்டுகளுக்கு முன்பு அதிகளவில் வாழ்ந்தன. இது ஈக்குசெட்டேசி (Equisetaceae) என்னும் தாவரக் குடும்பத்தைச் சேர்ந்தது. சில இனங்கள் 30 மீட்டர் உயரம் கொண்ட மரங்களாகவும் இருந்தன. அவை அழிந்து விட்டன. சில மட்டும் இன்று வரை உள்ளன. ஆகவே இதை உயிருடன் வாழ்ந்து கொண்டிருக்கும் புதை படிவத் தாவரம் ( Living Fossil) என்கின்றனர்.
நீர் நிலைகள், சதுப்பு பகுதிகள் போன்ற இடங்களில் வளர்கின்றன. இது 10 செ.மீ முதல் 15 அடி உயரம் வரை வளரும். இதன் தண்டானது கணு கணுவாக இருக்கும். ஒவ்வொரு கணுவும் 2 செ.மீ முதல் 30 செ.மீ நீளம் கொண்டது. கணுக்களில் பல சிறு கிளைகள் தோன்றும்.இதைப் பார்க்கும் போது குதிரையின் வால் போல் காட்சித் தரும்.ஆகவேதான் இவைகளுக்கு குதிரைவால்(Horsetail) செடி என பெயர் வைத்துள்ளனர்.
ஈக்குசெட்டம் என்னும் பேரினத்தில் 23 சிற்றினங்கள் உள்ளன .இவை உலகின் பல பகுதிகளில் வளர்கின்றன.இவற்றில் ஈக்குசெட்டம் ஹைமலே,ஈக்குசெட்டம் புளுவிடைல்,ஈக்குசெட்டம் மைரியோசெட்டம் மற்றும் ஈக்குசெட்டம் ஆர்வன்ஸ் ஆகியவை முக்கியமானவை ஆகும்.
ஈக்குசெட்டம் ஹைமலே(Equisetum hyemale) என்கிற தாவரம் வட அமெரிக்கா,ஐரோப்பா ,வடக்கத்திய ஆசியா போன்ற நாடுகளில் காணப்படுகிறது.இதை கரடு முரடான குதிரைவாலி ,பாம்பு புல் என் அழைக்கின்றனர்.கடல் மடத்தில் இருந்து 2530 மீட்டர் உயரத்திலும் வளர்கின்றன.ஏரி ,குளம் மற்றும் நீரோடைகளைச் சுற்றி இது வளர்ந்து இருப்பதைக் காணலாம்.இவை 3 அடி உயரம் வரை வளரும்.நாணல் போன்ற தண்டு உடையது.தண்டிலிருந்து இசைக் கருவிகள் செய்கின்றனர்.
ஈக்குசெட்டம் புளுவிடைல் (Equisetum fluviatile) என்கிற தாவரம் மிகவும் பழங்காலத்தைச் சேர்ந்த தாவரம் ஆகும்.இதை நீர் குதிரைவாலி என்கின்றனர்.இதன் தண்டு தடிமனனாது .இது அடர் பச்சை நிறமும்,80 சதவீதம் வெற்றிடமும் கொண்டது.இத்தாவரம் 2-3 அடி உயரம் வரை வளரும்.ஆண்,பெண் தண்டுகள் தனித்தனியானவை.ஆனால் பார்ப்பதற்கு ஒரே மாதிரியாகத் தெரியும்.
ஈக்குசெட்டம் மைரியோசெட்டம்(Equisetum myriochaetum) என்கிற தாவரம் மெக்சிகோவைத் தாயகமாகக் கொண்டுள்ளது .இது புல் போன்றது.15 அடி உயரம் வரை வளரும்.சில சமயங்களில் 24 அடி உயரம் வரை வளரக்கூடியது.உயிருள்ள குதிரைவாலிகளில் மிகப் பெரியது.ஆகவே மிகப் குதிரைவாலி (Giant horesetail)என இதற்குப் பெயர்.
ஈக்குசெட்டத்தில் பல்வேறு இனங்கள் உள்ளன.அவற்றில் ஒன்று ஈக்குசெட்டம் ஆர்வன்ஸ் ( Equisetum arvense) என்பதாகும்.இது வட அமெரிக்கா,நார்வே,சுவீடன்,பின்லாந்து,இந்தியா ,ஈரான்,சிலி,பிரேசில் மற்றும் ஆஸ்திரேலியா போன்ற நாடுகளில் இயற்கையாக வளர்கின்றன. இதை குதிரைவால் செடி, சூனிய சுல்தான், பாம்பு புல் என பல பெயர்களில் அழைக்கிறார்கள்.இது வித்தியாசமான தோற்றம் உடையது.ஆகவே இதை சூனியக்காரச் செடி என்று கூறுவதும் உண்டு.சில இடங்களில் பீடைச் செடி என்கின்றனர்.இந்த இனத்திற்கு 108 ஜோடி குரோமோசோம்கள் உள்ளன.
இச்செடியின் அடியில் மட்டத்தண்டு கிழங்கு(Rhizomatous stem) உள்ளது.ஒவ்வொரு கணுவிலும் 4-8 செதில் இலைகள் காணப்படுகின்றன.இலையின் கக்கங்களில் இருந்து சிறிய கிளைகள் உண்டாகும்.அதன் குறுகிய தண்டின் நுனிகளில் ஸ்பொராஞ்சியங்கள் உண்டாகின்றன.இந்த அமைப்பிற்கு ஸ்ட்ரோபிலா (Strobila)என்று பெயர். இதன் உள்ளே ஸ்போர்கள் என்னும் விதை துகள்கள் உள்ளன.ஸ்போர்கள் எல்லாம் ஒரே மாதிரியானவை.ஸ்பொராஞ்சியங்கள் வெடித்து ஸ்போர்கள் வெளிவரும்.ஸ்போர்கள் நெடுங்காலம் ஓய்வு நிலையில் இருக்கும்.நீர் மெல்லிய படலமாக இருக்கும் இடங்களில் ஸ்போர்கள் முளைக்கத் தொடங்கும்.
தீ மற்றும் நோய் போன்ற காரணங்களால் தாவரம் பாதிக்கும் போது இதை அப்புறப்படுத்தினால்,உடனே புதிய தாவரம் இதன் மட்டத் தண்டுக் கிழங்கில் இருந்து தோன்றிவிடும்.இதை வீடுகளில் அழகிற்காகவும் வருகின்றனர்.ஈரம் நிறைந்த இடங்களில் இதனை நட்டால் அந்த இடத்தில் உள்ள ஈரத்தை உறிஞ்சிவிடும்.
இதன் கணுக்களில் 10 சதவீதம் சிலிக்கான் உள்ளது. இது தவிர பொட்டாசியம் மற்றும் கால்சியம் போன்ற தாதுக்களும் உள்ளன.ஆகவே செடியின் தண்டினைக் கொண்டு உலோகப் பாத்திரங்கள்,சமையல் பாத்திரங்கள்,டின்கள் போன்றவைகளைத் துலக்குவதற்குப் பயன்படுத்துகின்றனர்.ஆகவே இதனைப் பாத்திரம் சுத்தம் செய்யும் தாவரம் என்கின்றனர்.
இச்செடியைக் கொண்டு ஆஸ்திரேலியாவில் டீ தயாரிக்கின்றனர்.இதன் இளம் குருத்தை ஜப்பான் மற்றும் கொரியாவில் காய்கறியாகச் சமைக்கின்றனர்.இதில் வைட்டமின் A,E,C ஆகியனவும் உள்ளன. நீரில் கொதிக்க வைத்து குளிக்கின்றனர் .இது தோல் வியாதி, சிறுநீரகப் பிரச்சனை போன்றவற்றிற்கு நாட்டு மருந்தாகப் பயன்படுத்துகின்றனர்.[1]
ஈக்குசெட்டம் (Equisetum) என்பது மிகவும் பழங்காலத் தாவரம் ஆகும். இது சுமார் 10 கோடி ஆண்டுகளுக்கு முன்பு அதிகளவில் வாழ்ந்தன. இது ஈக்குசெட்டேசி (Equisetaceae) என்னும் தாவரக் குடும்பத்தைச் சேர்ந்தது. சில இனங்கள் 30 மீட்டர் உயரம் கொண்ட மரங்களாகவும் இருந்தன. அவை அழிந்து விட்டன. சில மட்டும் இன்று வரை உள்ளன. ஆகவே இதை உயிருடன் வாழ்ந்து கொண்டிருக்கும் புதை படிவத் தாவரம் ( Living Fossil) என்கின்றனர்.
ಕುದುರೆಬಾಲದ ಗಿಡ ಪುಷ್ಪರಹಿತ ಬಹುವಾರ್ಷಿಕ ಗಿಡ.
ಟೆರಿಡೋಫೈಟ ವಿಭಾಗ, ಈಕ್ವಿಸಿಟೆನೀ ವರ್ಗ, ಈಕ್ವಿಸಿಟೇಲಿಸ್ ಗಣ, ಈಕ್ವಿಸಿಟೇಸೀ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ. ಈಕ್ವಿಸಿಟಮ್ ನಾಮಧೇಯ.
ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ಪ್ರಭೇದಗಳಿವೆ. ಕೊಳಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಜಿನುಗುಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಮತ್ತೆ ಕೆಲವು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಒಣಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಬಿಟ್ಟು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಕುದುರೆಬಾಲದ ಗಿಡ ಹರಡಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿರುವ ಈಕ್ವಿಸಿಟಮ್ ಡಿಬೈಲ್ ಎಂಬ ಪ್ರಭೇದ ಮೈಸೂರಿನ ಹತ್ತಿರ ಕಾವೇರಿ ನದಿ ದಡದಲ್ಲಿ ಹೇರಳವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.
ಈಕ್ವಿಸಿಟಮ್ ಜೈಗಾಂಶಿಯಮ್ ಪ್ರಭೇದ ಸುಮಾರು ಹನ್ನೆರಡು ಮೀಟರುಗಳವರೆಗೆ ಬಳ್ಳಿಯಂತೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಮಿಕ್ಕ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಮೀಟರು ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಈ ಗಿಡಗಳು ಹೇರಳವಾಗಿ ಕವಲೊಡೆದು ಕುದುರೆಬಾಲದಂತೆ ಕಾಣುವುದರಿಂದ ಗಿಡದ ಹೆಸರು ಅನ್ವರ್ಥಕವಾಗಿದೆ. ಕವಲುಗಳು ಎಲೆಗಳು ಅಕ್ಷರೇಖೆ ಬಿಟ್ಟು ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿರುವುದು ವ್ಯಾಸ್ಕ್ಯುಲರ್ ಗಿಡಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಒಂದು ಅಸಾಧಾರಣ ಗುಣ. ದುರ್ಬಲವಾದ ಬೇರುಕಾಂಡ ತೆಳ್ಳಗಿದೆ. ಇದು ಭೂಮಿಯ ಸುಮಾರು ಆಳದಲ್ಲಿ ಹುದುಗಿರುತ್ತದೆ. ಗೆಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಗಿಡದ ಎಲ್ಲ ಭಾಗ ಟೊಳ್ಳು. ಸಾಲ್ಗೊಳವೆಯಂತೆ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಕಾಂಡ ಗೆಣ್ಣುಗಳ ಹತ್ತಿರ ಒಡೆದು ಸಣ್ಣ ತುಂಡುಗಳಾಗಿ ಬೇರ್ಪಡುವುದು ಒಂದು ಸೋಜಿಗದ ಸಂಗತಿ. ದ್ಯುತಿಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿ ಆಹಾರ ತಯಾರುಮಾಡುವ ಹಸಿರುಕಾಂಡ ಇಂಟರ್ಕ್ಯಾಲರಿ ಮೆರಿಸ್ಟೆಮ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಹಳ್ಳದಿಂಡುಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾದ ಹೊರಮೈ ಸಿಲಿಕ ಎಂಬ ಲೋಹದ ಪೊರೆಯಿಂದ ಒರಟಾಗಿದೆ. ಪೊರೆಯಂತಿರುವ ಸಣ್ಣ ಎಲೆಗಳು ಅತಿ ಸರಳ, ಹಾಗೂ ಸೂಕ್ಷ್ಮ. ಒಂದೇ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿದ್ದು ಗೆಣ್ಣುಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿವೆ. ಗೆಣ್ಣುಗಳ ಇಕ್ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ಮೆರಿಸ್ಟೆಮ್ ಅನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಮಾತ್ರ ಅವುಗಳ ಕೆಲಸ. ಬೇರುಗಳು ಸಹ ಬೇರುಕಾಂಡದ ಗೆಣ್ಣುಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟಿವೆ.
ಸಂತಾನವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಈ ಗಿಡ ಗೆಡ್ಡೆಗಳನ್ನು ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಬೀಜಕಣಗಳು ನಿರ್ಲಿಂಗ ಸಂತಾನಾಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಡುತ್ತವೆ. ಏಕರೂಪದ ಈ ಕಣಗಳು ಅಂಡಾಕಾರದ ಬೀಜಕೋಶದಲ್ಲಿ ಹೇರಳವಾಗಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ. 8ರಿಂದ 10ರ ವರೆಗಿನ ಬೀಜಕೋಶದ ಗುಂಪು ಸ್ಪೊರಾಂಜಿಯೋಫೋರ್ಸ್ನ ಬಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿವೆ. ತೊಟ್ಟುಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಕೋನಾಕೃತಿಯ ಬಿಲ್ಲೆಗಳ ಸ್ಪೊರಾಂಜಿಯೋಫೋರ್ಸ್ ಕಾಂಡಗಳ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಒತ್ತಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಶಂಕುವಿನಾಕಾರದ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಸ್ಟ್ರೊಬೈಲಸ್ ಅಥವಾ ಕೋನ್ ಎಂದು ಹೆಸರು. ಬೀಜಕಣ ಮೊಳೆತು ಅದು ಗ್ಯಾಮಿಟೋಫೈಟ್ ಆಗಿ ವೃದ್ಧಿಸುತ್ತದೆ. ನೆಟ್ಟಗೆ ಬೆಳೆದ ಹಸಿರು ಸೀಳಿಕೆಗಳ ಗ್ಯಾಮಿಟೋಫೈಟ್ ಉದ್ದವಾಗಿರುವುದಲ್ಲದೆ ಗೋಳಾಕಾರದ ಮೆತ್ತನೆಯಂತೆ ಕಾಣುವುದು. ಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನದ ಅಂಗಾಂಗಗಳಾದ ಆಂಥೆರಿಡಿಯ, ಆರ್ಚಿಗೋನಿಯ ಎರಡು ಅದರಲ್ಲಿರುವುವು. ಮುಂದೆ ಈ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪೋರೋಫೈಟ್ ಎಂಬ ಮೂಲಗಿಡ ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ.
ಈ ಗಿಡವನ್ನು ತಟ್ಟೆ, ಪಾತ್ರೆ, ಮಡಕೆ ಮುಂತಾದುವನ್ನು ಉಜ್ಜಿ ಶುಭ್ರ ಮಾಡಲು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದು ತೊಡಕನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಹಲುಬು ಕಳೆಯೂ ಹೌದು.
ಕುದುರೆಬಾಲದ ಗಿಡ ಪುಷ್ಪರಹಿತ ಬಹುವಾರ್ಷಿಕ ಗಿಡ.
Equisetum (/ˌɛkwɪˈsiːtəm/; horsetail, snake grass, puzzlegrass) is the only living genus in Equisetaceae, a family of vascular plants that reproduce by spores rather than seeds.[2]
Equisetum is a "living fossil", the only living genus of the entire subclass Equisetidae, which for over 100 million years was much more diverse and dominated the understorey of late Paleozoic forests. Some equisetids were large trees reaching to 30 m (98 ft) tall.[3] The genus Calamites of the family Calamitaceae, for example, is abundant in coal deposits from the Carboniferous period. The pattern of spacing of nodes in horsetails, wherein those toward the apex of the shoot are increasingly close together, is said to have inspired John Napier to invent logarithms.[4] Modern horsetails first appeared during the Jurassic period.
A superficially similar but entirely unrelated flowering plant genus, mare's tail (Hippuris), is occasionally referred to as "horsetail", and adding to confusion, the name "mare's tail" is sometimes applied to Equisetum.[5]
Despite centuries of use in traditional medicine, there is no evidence that Equisetum has any medicinal properties.
The name "horsetail", often used for the entire group, arose because the branched species somewhat resemble a horse's tail. Similarly, the scientific name Equisetum is derived from the Latin equus ('horse') + seta ('bristle').[6]
Other names include candock for branching species, and snake grass or scouring-rush for unbranched or sparsely branched species. The latter name refers to the rush-like appearance of the plants and to the fact that the stems are coated with abrasive silicates, making them useful for scouring (cleaning) metal items such as cooking pots or drinking mugs, particularly those made of tin. Equisetum hyemale, rough horsetail, is still boiled and then dried in Japan to be used for the final polishing process on woodcraft to produce a smooth finish.[7] In German, the corresponding name is Zinnkraut ('tin-herb'). In Spanish-speaking countries, these plants are known as cola de caballo ('horsetail').
Equisetum leaves are greatly reduced and usually non-photosynthetic. They contain a single, non-branching vascular trace, which is the defining feature of microphylls. However, it has recently been recognised that horsetail microphylls are probably not ancestral as in lycophytes (clubmosses and relatives), but rather derived adaptations, evolved by reduction of megaphylls.[8]
The leaves of horsetails are arranged in whorls fused into nodal sheaths. The stems are usually green and photosynthetic, and are distinctive in being hollow, jointed and ridged (with sometimes 3 but usually 6–40 ridges). There may or may not be whorls of branches at the nodes. Unusually, the branches often emerge below the leaves in an internode, and grow from buds between their bases.
The spores are borne under sporangiophores in strobili, cone-like structures at the tips of some of the stems. In many species the cone-bearing shoots are unbranched, and in some (e.g. E. arvense, field horsetail) they are non-photosynthetic, produced early in spring. In some other species (e.g. E. palustre, marsh horsetail) they are very similar to sterile shoots, photosynthetic and with whorls of branches.[9]: 12–15
Horsetails are mostly homosporous, though in the field horsetail, smaller spores give rise to male prothalli. The spores have four elaters that act as moisture-sensitive springs, assisting spore dispersal through crawling and hopping motions after the sporangia have split open longitudinally.[10]
The crude cell extracts of all Equisetum species tested contain mixed-linkage glucan : Xyloglucan endotransglucosylase (MXE) activity.[11] This is a novel enzyme and is not known to occur in any other plants. In addition, the cell walls of all Equisetum species tested contain mixed-linkage glucan (MLG), a polysaccharide which, until recently, was thought to be confined to the Poales.[12][13] The evolutionary distance between Equisetum and the Poales suggests that each evolved MLG independently. The presence of MXE activity in Equisetum suggests that they have evolved MLG along with some mechanism of cell wall modification. Non-Equisetum land plants tested lack detectable MXE activity. An observed negative correlation between XET activity and cell age led to the suggestion that XET is catalysing endotransglycosylation in controlled wall-loosening during cell expansion.[14] The lack of MXE in the Poales suggests that there it must play some other, currently unknown, role. Due to the correlation between MXE activity and cell age, MXE has been proposed to promote the cessation of cell expansion.
The living members of the genus Equisetum are divided into three distinct lineages, which are usually treated as subgenera. The name of the type subgenus, Equisetum, means "horse hair" in Latin, while the name of the other large subgenus, Hippochaete, means "horse hair" in Greek. Hybrids are common, but hybridization has only been recorded between members of the same subgenus.[15] While plants of subgenus Equisetum are usually referred to as horsetails, those of subgenus Hippochaete are often called scouring rushes, especially when unbranched.
Two Equisetum plants are sold commercially under the names Equisetum japonicum (barred horsetail) and Equisetum camtschatcense (Kamchatka horsetail). These are both types of E. hyemale var. hyemale, although they may also be listed as separate varieties of E. hyemale.[16]
The oldest remains of modern horsetails of the genus Equisetum first appear in the Early Jurassic, represented by Equisetum dimorphum from the Early Jurassic of Patagonia[17] and Equisetum laterale from the Early-Middle Jurassic of Australia.[18][19] Silicified remains of Equisetum thermale from the Late Jurassic of Argentina exhibit all the morphological characters of modern members of the genus.[20] The estimated split between Equisetum bogotense and all other living Equisetum is estimated to have occurred no later than the Early Jurassic.[19]
The genus Equisetum as a whole, while concentrated in the non-tropical northern hemisphere, is near-cosmopolitan, being absent only from Antarctica, though they are not known to be native to Australia, New Zealand nor the islands of the Pacific. They are most common in northern North America (Canada and the northernmost United States), where the genus is represented by nine species (E. arvense, E. fluviatile, E. hyemale, E. laevigatum, E. palustre, E. pratense, E. scirpoides, E. sylvaticum', and E. variegatum). Only four (E. bogotense, E. giganteum, E. myriochaetum, and E. ramosissimum) of the fifteen species are known to be native south of the Equator. They are perennial plants, herbaceous and dying back in winter as most temperate species, or evergreen as most tropical species and the temperate species E. hyemale (rough horsetail), E. ramosissimum (branched horsetail), E. scirpoides (dwarf horsetail) and E. variegatum (variegated horsetail). They typically grow 20 cm–1.5 m (8 in–5 ft) tall, though the "giant horsetails" are recorded to grow as high as 2.5 m (8 ft) (E. telmateia, northern giant horsetail), 5 m (16 ft) (E. giganteum, southern giant horsetail) or 8 m (26 ft) (E. myriochaetum, Mexican giant horsetail), and allegedly even more.[24]
One species, Equisetum fluviatile, is an emergent aquatic, rooted in water with shoots growing into the air. The stalks arise from rhizomes that are deep underground and difficult to dig out. Field horsetail (E. arvense) can be a nuisance weed, readily regrowing from the rhizome after being pulled out. It is unaffected by many herbicides designed to kill seed plants.[25] Since the stems have a waxy coat, the plant is resistant to contact weedkillers like glyphosate.[26] However, as E. arvense prefers an acid soil, lime may be used to assist in eradication efforts to bring the soil pH to 7 or 8.[27] Members of the genus have been declared noxious weeds in Australia and in the US state of Oregon.[28][29]
All the Equisetum are classed as "unwanted organisms" in New Zealand and are listed on the National Pest Plant Accord.[30]
People have regularly consumed horsetails. For example, the fertile stems bearing strobili of some species are cooked and eaten like asparagus[31] (a dish called tsukushi (土筆) in Japan[32]). Native Americans in the Pacific Northwest eat the young shoots of this plant raw.[33][34] The young plants are eaten cooked or raw, but considerable care must be taken.[35]
If eaten over a long enough period of time, some species of horsetail can be poisonous to grazing animals, including horses.[36] The toxicity appears to be due to thiaminase, which can cause thiamin (vitamin B1) deficiency.[35][37][38][39]
Equisetum species may have been a common food for herbivorous dinosaurs. With studies showing silicate within hadrosaur teeth and that horsetails are nutritionally of high quality, it is assumed that horsetails were an important component of herbivorous dinosaur diets.[40]
Extracts and other preparations of E. arvense have served as herbal remedies, with records dating over centuries.[35][37][41] In 2009, the European Food Safety Authority concluded there was no evidence for the supposed health effects of E. arvense, such as for invigoration, weight control, skincare, hair health or bone health.[42] As of 2018, there is insufficient scientific evidence for its effectiveness as a medicine to treat any human condition.[35][41][42]
E. arvense contains thiaminase, which metabolizes the B vitamin, thiamine, potentially causing thiamine deficiency and associated liver damage, if taken chronically.[35][37] Horsetail might produce a diuretic effect.[35][37] Further, its safety for oral consumption has not been sufficiently evaluated and it may be toxic, especially to children and pregnant women.[35]
Equisetum (/ˌɛkwɪˈsiːtəm/; horsetail, snake grass, puzzlegrass) is the only living genus in Equisetaceae, a family of vascular plants that reproduce by spores rather than seeds.
Equisetum is a "living fossil", the only living genus of the entire subclass Equisetidae, which for over 100 million years was much more diverse and dominated the understorey of late Paleozoic forests. Some equisetids were large trees reaching to 30 m (98 ft) tall. The genus Calamites of the family Calamitaceae, for example, is abundant in coal deposits from the Carboniferous period. The pattern of spacing of nodes in horsetails, wherein those toward the apex of the shoot are increasingly close together, is said to have inspired John Napier to invent logarithms. Modern horsetails first appeared during the Jurassic period.
A superficially similar but entirely unrelated flowering plant genus, mare's tail (Hippuris), is occasionally referred to as "horsetail", and adding to confusion, the name "mare's tail" is sometimes applied to Equisetum.
Despite centuries of use in traditional medicine, there is no evidence that Equisetum has any medicinal properties.
Ekvizeto (Equisetum) estas genro de plurjaraj senfloraj herboj kun rizomoj kaj multartikaj, ĝenerale verdaj, fotosintezantaj tigoj, kiuj ĉe ĉiu artiko surhavas ingon, konsistantan el kuniĝintaj skvamformaj folioj kun liberaj pintoj.[1] Ekvizeto estas la sola holocena genro en la divizio de pteridofitoj ene de traĥeofitoj en la regno plantoj.
Ekvizetoj ofte kreskas sur malsekaj grundoj aŭ eĉ en akvo. La ordinara ekvizeto (E. arvense) estas ofte rigardata kiel trudherbo, sed ĝi estas ankaŭ grava kuracplanto.
Ekvizetoj havas tre reduktitajn, kutime ne-fotosintezajn, foliojn, kiuj aranĝiĝas en verticiloj kunfandiĝintaj en ingoj sur la tigo. La tigoj estas verdaj kaj fotosintezaj. Produktiĝas sporoj en strobiloj, konusecaj strukturoj pinte de iuj tigoj, sed ekvizetoj disvastiĝas ankaŭ pere de siaj multjaraj rizomoj.
La genro enhavas dudekon da specioj. La nuntempajn speciojn de la genro Equisetum oni dividas en du apartajn branĉojn, kutime rigardatajn kiel subgenroj. Hibridoj oftas, sed ĝis nun hibridiĝo estas konstatita nur inter specioj de la sama subgenro.[2]
Subgenro Equisetum
Equisetum arvense L. – ordinara ekvizeto
Equisetum bogotense Kunth – anda ekvizeto
Equisetum diffusum L. – himalaja ekvizeto
Equisetum fluviatile L. – akva ekvizeto
Equisetum palustre L. – marĉa ekvizeto
Equisetum pratense Ehrh. – kampa ekvizeto
Equisetum sylvaticum L. – arbara ekvizeto
Equisetum telmateia Ehrh. – granda ekvizeto
Subgenro Hippochaete
Equisetum giganteum L. – suda giganta ekvizeto
Equisetum myriochaetum Schltdl. & Cham. – meksika giganta ekvizeto
Equisetum hyemale L. – vintra ekvizeto
Equisetum laevigatum A. Braun – glata ekvizeto
Equisetum ramosissimum Desf. – multbranĉa ekvizeto
Equisetum scirpoides Micĥ. – nana ekvizeto
Equisetum variegatum Schleich. ex Weber & Mohr – bunta ekvizeto
Ekvizeto (Equisetum) estas genro de plurjaraj senfloraj herboj kun rizomoj kaj multartikaj, ĝenerale verdaj, fotosintezantaj tigoj, kiuj ĉe ĉiu artiko surhavas ingon, konsistantan el kuniĝintaj skvamformaj folioj kun liberaj pintoj. Ekvizeto estas la sola holocena genro en la divizio de pteridofitoj ene de traĥeofitoj en la regno plantoj.
Ekvizetoj ofte kreskas sur malsekaj grundoj aŭ eĉ en akvo. La ordinara ekvizeto (E. arvense) estas ofte rigardata kiel trudherbo, sed ĝi estas ankaŭ grava kuracplanto.
Las equisetáceas (nombre científico Equisetaceae) son una familia monotípica (con un solo género), siendo su género viviente, Equisetum (conocido como cola de caballo), que es el único sobreviviente hasta la actualidad de todas las equisetópsidas, las cuales tienen un extenso registro fósil entre el Devónico y el Carbonífero. Las equisetáceas son morfológicamente muy distintivas, con un tallo con crestas y valles, hojas reducidas dispuestas en verticilos, y hojas fértiles transformadas en esporangióforos unidas en estróbilos terminales. Este género consta de 15 especies agrupadas en dos subgéneros y una especie (Equisetum bogotense Kunth) que es hermana de las otras 14. Las especies dentro de cada subgénero hibridan con facilidad.
Los equisetos son plantas vasculares con ciclo de vida haplodiplonte donde la alternancia de generaciones es bien manifiesta, con esporófito y gametófito multicelulares e independientes, con esporas como unidad de dispersión y de resistencia. El gametófito es un "talo" (cuerpo sin organización), y el esporófito es un "cormo" (con raíz, vástago y sistema vascular). Debido a estas características tradicionalmente se las agrupa con las "pteridofitas".
Los tallos, fotosintéticos, crecen a partir de un rizoma subterráneo mediante un meristema que consta de una célula apical piramidal que se divide en tres direcciones.
Los tallos presentan nudos y entrenudos bien diferenciados, se dice que los nudos son "ensanchados" ("swollen", "joint-like"). La superficie del tallo en los estrenudos es acanalada: presenta crestas y valles longitudinales (pliegues y estrías, carenas y valéculas), carácter único en monilofitas. Las células de la epidermis del tallo depositan sílice en la superficie del tallo que actúa como refuerzo de sostén. El tallo es usualmente hueco, de forma similar a una caña; observándose en el corte transversal del tallo un hueco central y otros huecos pequeñitos del lado interno de las crestas y los valles.
Las hojas (eufilos reducidos) son muy pequeñas (menos de 2 cm de largo usualmente) y tienen aspecto escamoso, se disponen alrededor del tallo de forma verticilada (más de 2 hojas en el mismo nudo), y son connadas (están soldadas entre sí por su base), formando una vaina o corona —"sheath"— que a veces es más o menos engrosada. Las hojas solo al principio son fotosintéticas secándose luego [cita requerida]. Solo son irrigadas por un haz vascular no ramificado.[cita requerida]
Detalle de tallo y un verticilo de hojas de Equisetum hyemale Se observan las crestas y valles, y las hojas connadas en la base formando la vaina o corona.
Detalle de tallo y un verticilo de hojas de Equisetum arvense Se observan las crestas y valles, y las hojas connadas en la base formando la vaina o corona.
Detalle de tallo y dos verticilos de hojas de Equisetum fluviatile Se observan las crestas y valles, y las hojas connadas en la base formando la vaina o corona.
De los nudos pueden partir una gran cantidad de ramas en el subgénero Equisetum, de disposición verticilada, y de morfología similar a la del tallo.
Detalle de nudo de Equisetum palustre Nacimiento de las ramas.
Esporófito joven de Equisetum telmateia Una especie con ramas.
Hábito de Equisetum arvense Se observan las ramas.
Al final de las ramas fértiles se encuentra el estróbilo, formado por los verticilos de hojas fértiles (que en este clado se llaman "esporangióforos").
El eje del estróbilo puede ser verde o no verde, y nunca es ramificado. Los esporangióforos son peltados (con pie), no fotosintéticos. Los esporangióforos jóvenes tienen forma de pulvínulo y luego toman forma hexagonal (en vista superficial), debido a la fuerza mecánica que ejercen entre ellos.
Aspecto general de estróbilo de Equisetum hyemale
Estróbilo joven de Equisetum arvense Se observan los esporangios colgando hacia adentro de los esporangióforos peltados. Planta preservada en líquido.
Estróbilo seco de Equisetum arvense
En la cara interna del esporangióforo se originan los esporangios, que penden por debajo del ápice expandido del esporangióforo.
Detalle de estróbilo de Equisetum Se observan los esporangióforos. Planta preservada en líquido.
Corte transversal de estróbilo de Equisetum Se observan los esporangios colgando hacia adentro de los esporangióforos peltados. Planta preservada en líquido.
Corte longitudinal de estróbilo de Equisetum arvense Se observan los esporangios colgando hacia adentro de los esporangióforos peltados.
Los esporangios presentan un engrosamiento secundario de la pared de forma helicoide (Bateman 1991). Los esporangios son de tipo eusporangiado: grandes, sin anillo, elongados, producen muchas (más de 1000) esporas por esporangio.
Los estróbilos se alargan al madurar para separar los esporángióforos y permitir la dispersión de las esporas (cita requerida).
Las esporas son dispersadas por el viento.
Las esporas son esféricas, verdes, con apertura circular, y con cuatro a seis eláteres (expansiones largas en forma de correas) enrollados alrededor de la espora, que rápidamente se enderezan y asisten al movimiento de la espora cuando sale del esporangio en la dehiscencia.
Foto al microscopio de esporas mojadas de Equisetum Los eláteres están enrollados alrededor de las esporas.
Foto al microscopio de esporas secas de Equisetum Los eláteres erectos están preparados para ayudar a la espora a dispersarse transportada por el viento.
Las equisetáceas son plantas homospóricas (todas las esporas son iguales). En las plantas homospóricas en general, las esporas poseen la capacidad de producir gametófitos capaces de originar gametos masculinos y femeninos (las esporas producen gametófitos hermafroditas). Sin embargo existe una controversia acerca de si los gametófitos de las equisetáceas son hermafroditas o no. Algunos gametófitos producen solo anteridios (que dan gametos masculinos), otros gametófitos producen solo arquegonios (que dan gametos femeninos). Según Judd et al. (2002), al menos los gametófitos "femeninos" se vuelven bisexuales más tarde.
Los gametofitos son verdes, superficiales.
Los anteridios producen una gran cantidad de espermatozoides multiflagelados. La morfología de los espermatozoides vincula claramente a las equisetáceas con las demás monilofitas.
Número de cromosomas x = 108.
Tanto la morfología como los análisis moleculares de ADN (hechos sobre las secuencias plastídicas rbcL, trnL-F, rps4) indican que es monofilético (Pryer et al. 2001[6] y 2004,[7] Des Marais et al. 2003,[8] Guillon 2004).[9]
Este género está compuesto por dos subgéneros, la hibridación es frecuente entre especies del mismo subgénero pero no entre especies de subgéneros diferentes. Los análisis moleculares de ADN hechos sobre las 15 especies (basados en un análisis combinado de dos marcadores en el cloroplasto, trnL-F y rbcL), demuestran un robusto consenso para la monofilia de los dos subgéneros. Un solo resultado es una concepción nueva: la especie sudamericana, Equisetum bogotense, no pertenece a ninguno de los dos subgéneros sino más bien es hermana de las otras 14 especies.
El análisis combinado de morfología y secuencias de ADN (sobre las secuencias cloroplastídicas rbcL, atpB, rps4, y sobre la secuencia nuclear para la subunidad pequeña de ADNr) lo ubicaron como un clado hermano de las marattiáceas y de los helechos leptosporangiados, formando entre los tres un clado hermano de Ophioglossaceae y Psilotaceae (Pryer et al. 2001[6] y 2004[7]). Los caracteres morfológicos que incluyen a Equisetum con el resto de los helechos en el clado Monilophyta, son la morfología de los espermatozoides (Renzaglia et al. 2000)[10] y caracteres de las raíces (Kato 1983).[11] El cladograma resultante es el que muestra el siguiente gráfico:
La clasificación más actualizada hasta género es la de Christenhusz et al. 2011[1][2][3] (basada en Smith et al. 2006,[4] 2008);[5] que también provee una secuencia lineal de las licofitas y monilofitas.
Clados y taxones superiores: Plantae (clado), Viridiplantae, Streptophyta, Streptophytina, Embryophyta, Tracheophyta, Euphyllophyta, Monilophyta, Clase Equisetopsida, Orden Equisetales, familia Equisetaceae, género Equisetum.
Equisetum proviene del latín equus (caballo) y seta (cerda).
Nombre vulgar: cola de caballo.
Circunscripción: dos subgéneros, que a veces son reconocidos en la categoría de género, y una especie sudamericana, Equisetum bogotense, que es hermana de todo el resto:
En las clasificaciones más tradicionales como el Engler, al tener las hojas reducidas, parecidas a microfilos, el clado fue pensado como una pteridofita primitiva, y fue asignado a su propia clase, considerado más reciente que los psilotos (que tienen las hojas aún más reducidas), y más antiguo que los demás helechos.
Con tantos caracteres inequívocos (la morfología del tallo, las hojas verticiladas, los esporangióforos) el clado fue rápidamente reconocido como tal, por lo que la circunscripción (es decir, de qué subtaxones está compuesto) no ha variado. La clasificación sensu Engler es la siguiente:
Ampliamente distribuidas: se encuentran en todo el mundo excepto en Australia, Nueva Zelanda y Antártida. El mayor número de especies se encuentra entre los 40º y los 60º de latitud norte.
Plantas herbáceas, rizomatosas y perennes. Morfología bambusoide (no emparentadas con los bambúes). Tallos normalmente de menos de 1 metro de altura, pero pueden llegar a los 8 metros en E. giganteum. Tallos de 2-4 cm de diámetro.
Terrestres a acuáticas. Estas plantas son colonizadores de áreas deforestadas, márgenes de lagos, y humedales.
Los parientes fósiles de Equisetum aparecen desde el Devónico (hace unos 408-360 millones de años) y luego se han vuelto más abundantes y relativamente pequeños (menos de 1 m de altura) adaptados al sotobosque de los bosques del Carbonífero.
Algunos miembros del clado de las equisetópsidas tienen tallos que llegaron hasta los 20 metros de altura, pero se extinguieron en el Carbonífero tal como las lycophytas gigantes de ese tiempo.
Los primeros fósiles claramente asignables al lineaje de las equisetáceas (claros ancestros de Equisetum) son del Eoceno (hace unos 54-38 millones de años), pero el género puede extenderse hasta el Pérmico, hace más de 300 millones de años.
La sílica presente en los tallos los hace buenos para restregar, los colonos de Norteamérica los usaban para fregar los utensilios de cocina, una práctica que aparentemente dio origen a otro nombre vulgar de esta planta, "junco para refregar" ("scouring rush"). Los artesanos tradicionales del dorado artístico usan ya desde la Edad Media los cálamos secos de esta planta para pulir las superficies doradas, por ejemplo, imágenes escultóricas policromadas y marcos para lienzos, y conseguir así contrastes de brillo y mate.
El Equisetum giganteum L. y otras equisetáceas son ampliamente utilizadas como plantas medicinales utilizándose su parte aérea como diurético. En Argentina Equisetum giganteum es una planta medicinal oficial ya que posee una monografía en la Farmacopea Nacional Argentina VI Edición.
Las equisetáceas (nombre científico Equisetaceae) son una familia monotípica (con un solo género), siendo su género viviente, Equisetum (conocido como cola de caballo), que es el único sobreviviente hasta la actualidad de todas las equisetópsidas, las cuales tienen un extenso registro fósil entre el Devónico y el Carbonífero. Las equisetáceas son morfológicamente muy distintivas, con un tallo con crestas y valles, hojas reducidas dispuestas en verticilos, y hojas fértiles transformadas en esporangióforos unidas en estróbilos terminales. Este género consta de 15 especies agrupadas en dos subgéneros y una especie (Equisetum bogotense Kunth) que es hermana de las otras 14. Las especies dentro de cada subgénero hibridan con facilidad.
See artikkel räägib taimeperekonnast; telekommunikatsiooni mõiste kohta vaata Avatud süsteemide sidumise arhitektuur ehk OSI Osi (Equisetum) on ainus tänapäeval eksisteeriv perekond osjaliste sugukonnast.
Osja perekonna esindajaid leidub kõikjal maailmas. Nad on mitmeaastased taimed. Enamus parasvöötmes kasvavaid liike on rohtsed, troopilised liigid seevastu igihaljad.
Enamasti kasvavad nad 20 cm kuni 1,5 m kõrguseks, kuid raitosi võib kasvada kuni 2,5 m, hiidosi kuni 5 m ja Equisetum myriochaetum väidetavalt isegi kuni 8 meetri kõrguseks.
Perekond jagatakse kaheks alamperekonnaks:
Alamaperekond Equisetum
Alamperekond Hippochaete
Alamperekonna Equisetum hübriidid:
Alamperekonna Hippochaete hübriidid:
Osi (Equisetum) on ainus tänapäeval eksisteeriv perekond osjaliste sugukonnast.
Osja perekonna esindajaid leidub kõikjal maailmas. Nad on mitmeaastased taimed. Enamus parasvöötmes kasvavaid liike on rohtsed, troopilised liigid seevastu igihaljad.
Enamasti kasvavad nad 20 cm kuni 1,5 m kõrguseks, kuid raitosi võib kasvada kuni 2,5 m, hiidosi kuni 5 m ja Equisetum myriochaetum väidetavalt isegi kuni 8 meetri kõrguseks.
Perekond jagatakse kaheks alamperekonnaks:
Alamaperekond Equisetum
Equisetum arvense – põldosi Equisetum bogotense Equisetum diffusum Equisetum fluviatile – konnaosi Equisetum palustre – soo-osi Equisetum pratense – aasosi Equisetum sylvaticum – metsosi Equisetum telmateia – raitosiAlamperekond Hippochaete
Equisetum giganteum – hiidosi Equisetum myriochaetum Equisetum hyemale – raudosi Equisetum laevigatum Equisetum ramosissimum – haruline osi Equisetum scirpoides – alssosi Equisetum variegatum – liivosi HübriididAlamperekonna Equisetum hübriidid:
Equisetum × bowmanii C.N.Page (Equisetum sylvaticum × Equisetum telmateia) Equisetum × dycei C.N.Page (Equisetum fluviatile × Equisetum palustre) Equisetum × font-queri Rothm. (Equisetum palustre × Equisetum telmateia) Equisetum × litorale Kühlew ex Rupr. (Equisetum arvense × Equisetum fluviatile) Equisetum × mchaffieae C.N. Page (Equisetum fluviatile × Equisetum pratense) Equisetum × mildeanum Rothm. (Equisetum pratense × Equisetum sylvaticum) Equisetum × robertsii Dines (Equisetum arvense × Equisetum telmateia) Equisetum × rothmaleri C.N.Page (Equisetum arvense × Equisetum palustre) Equisetum × willmotii C.N.Page (Equisetum fluviatile × Equisetum telmateia)Alamperekonna Hippochaete hübriidid:
Equisetum × ferrissii Clute (Equisetum hyemale × Equisetum laevigatum) Equisetum × moorei Newman (Equisetum hyemale × Equisetum ramosissimum) Equisetum × nelsonii (A.A.Eat.) Schaffn. (Equisetum laevigatum × Equisetum variegatum) Equisetum × schaffneri Milde (Equisetum giganteum × Equisetum myriochaetum) Equisetum × trachydon A.Braun (Equisetum hyemale × Equisetum variegatum)Equisetum, euskaraz azeri-buztana edo eztainu-belarra[1], bizirik iraun duen Equisetaceae familiako genero bakarra da.
Equisetum, euskaraz azeri-buztana edo eztainu-belarra, bizirik iraun duen Equisetaceae familiako genero bakarra da.
Kortteet (Equisetum) ovat sanikkaisten suku, jonka nykyisin elävät lajit edustavat yksin heimoa Equisetaceae, lahkoa Equisetales ja luokkaa Equisetopsida [1] (synonyymi Sphenopsida). Aiemman luokittelun mukaan kortteet muodostivat oman alakaarensa Equisetophytina (synonyymi Sphenophytina). Kortteisiin kuuluu 15 lajia, mutta kasviryhmä on ollut huomattavasti monimuotoisempi esihistoriallisena aikana, jolloin myös muita luokkia ja lahkoja on fossiililöytöjen perusteella ollut olemassa. Monet nykyisin elävät kortelajit ovat keskenään risteytymiskykyisiä.
Eräät trooppiset kortteet ovat ikivihreitä. Niiden koko vaihtelee tavallisesti 20 senttimetristä 1,5 metriin, tosin meksikonjättikorte (E. myriochaetum) voi kasvaa jopa kahdeksan metrin korkuiseksi.[2] Monilla lajeilla kasvaa erityinen lehtivihreätön kevätverso, jonka yksittäisen varren päässä sijaitsee kukintoa muistuttava itiöpesäkkeiden rykelmä. Yhteyttävä ja steriili kesäverso puolestaan koostuu varresta, jonka jokaisesta jaokkeesta kasvaa säteittäisesti ohuita oksia, joiden juuressa puolestaan on yksi pieni ja alkeellinen lehti kutakin oksaa kohden.
Kivihiilikaudella kortteet olivat hallitsevia kasveja yhdessä liekojen ja saniaisten kanssa. Eräät lajit olivat jopa 30 metriä korkeita puita. Eräs merkittävä suku oli omaan heimoonsa kuulunut Calamites.
Kortteet ovat levinneet lähes maailmanlaajuisesti; ne puuttuvat vain Etelämantereelta sekä Australiasta ja Oseaniasta. Suomessa kasvaa kahdeksan eri kortelajia[3] eli puolet maailman kaikista lajeista ja lisäksi kuusi eri risteymää. Jopa eristyneellä Islannin saarella tavataan seitsemän eri kortelajia. [3]
Monet lajit viihtyvät hiekkaisella maaperällä, kuten laajalle levinnyt peltokorte (Equisetum arvense), joka on erittäin vaikeasti hävitettävä peltojen rikkaruoho. Jotkin lajit taas viihtyvät vedessä tai märillä savikoilla.[4]
Alasuku Equisetum
Alasuku Hippochaete
Kortteista erityisesti järvikorte on ollut ennen merkittävä kotieläinten rehukasvi, jota käytetään rehuksi jossain määrin edelleen.
Kortteet (Equisetum) ovat sanikkaisten suku, jonka nykyisin elävät lajit edustavat yksin heimoa Equisetaceae, lahkoa Equisetales ja luokkaa Equisetopsida (synonyymi Sphenopsida). Aiemman luokittelun mukaan kortteet muodostivat oman alakaarensa Equisetophytina (synonyymi Sphenophytina). Kortteisiin kuuluu 15 lajia, mutta kasviryhmä on ollut huomattavasti monimuotoisempi esihistoriallisena aikana, jolloin myös muita luokkia ja lahkoja on fossiililöytöjen perusteella ollut olemassa. Monet nykyisin elävät kortelajit ovat keskenään risteytymiskykyisiä.
Equisetum est un genre de plantes de la sous-classe des prêles (Equisetidae). Toutes les prêles actuelles sont classées dans ce genre et forment la famille des Equisetaceaee, en français Équisétacées, issue de la seule lignée survivante de ce groupe très diversifié pendant le Carbonifère.
Ce sont toutes des espèces herbacées, alors que d'autres familles de prêles aujourd'hui éteintes étaient composées d'espèces arborescentes.
Le mot prêle est la contraction de asprele qui dérive du latin asper [rude, rugueux] en rapport avec la propriété abrasive de ces plantes riches en silice. Equisetum vient du latin equus [cheval] et seta [soie, crin]. Les Prêles étaient autrefois connues sous le nom de « Queue-de-cheval ».
Les prêles sont des plantes herbacées vivaces, rhizomateuses, qui ont une tige nettement articulée, des microphylles écailleuses en verticille au niveau des nœuds. C'est aussi sur ces nœuds que viennent s'insérer les rameaux des espèces ramifiées. Les tiges sont cannelées et présentent un épiderme siliceux. L'anatomie des tiges est complexe et montre un cordon de canaux carinaux entourant l'espace interne du chaume.
Les prêles sont hétérosporés mais dotées d'une isosporie apparente. Selon les espèces, on observe soit des tiges fertiles particulières peu chlorophylliennes portant des strobiles à leur sommet, soit le développement de strobiles à l'extrémité des tiges végétatives. Les gamétophytes issus des spores sont soit bisexués, soit mâles uniquement et la fécondation est la plupart du temps croisée.
Ce sont les tiges stériles vertes qui viennent ensuite qui sont consommées.
La multiplication végétative importante et la résistance aux herbicides peuvent rendre les prêles parfois envahissantes.
L'identification des Equisetum demande le plus souvent l'examen à la loupe des cavités de la tige. On devra donc, soit sectionner la tige à l'état frais sur le terrain et noter le croquis de la section, soit ramollir après coup un fragment de tige dans l'eau très chaude, et sectionner[3].
Les Equisetum sont naturellement dispersés à travers le monde entier, à l’exception de l’Australie, la Nouvelle-Zélande et des îles de l’océan Indien, de l’océan Pacifique Central et des îles de l’océan Atlantique Sud. Elles vont croître dans des environnements humides, tels que les fossés, les terres humides, les forêts humides et en bordures des routes (lorsque l’apport en eau souterraine est disponible en quantité suffisante)[4].
Les ptéridophytes du genre Equisetum possèdent plusieurs moyens de reproduction. D’abord, ils peuvent se reproduire par la reproduction sexuée, en produisant des spores. Leurs spores possèdent des structures hydroscopiques, donc elles se dilatent et se contractent au contact de l’eau. Ces structures ont probablement pour fonction d’aider à la dispersion dans l’environnement. Les spores des Equisetum ont une vie de courte durée, mais elles ont une capacité de germination très rapide. En effet, elles peuvent germer en moins de 24 heures après avoir été relâchées. Leur longévité dépend de l’humidité de l’environnement, mais leur durée maximale de germination va de 5 à 17 jours. Si elles dépassent cette durée, elles perdent leur capacité de germination. Il existe cependant certaines conditions où une spore peut conserver sa capacité germinatrice jusqu’à un intervalle de deux ans ou même plus longtemps, lorsqu’elle est conservée à des températures très froides.
Les environnements perturbés sont optimaux pour que les spores germent. Ceci explique que dans la plupart des espèces du genre Equisetum, la capacité à se reproduire de façon sexuée est relativement faible[4].
Par ailleurs, certaines espèces de ce genre possèdent une capacité remarquable de se reproduire de façon végétative. Cette capacité leur permet de compenser l’inefficacité de la reproduction sexuée en produisant des rhizomes pour rapidement coloniser un environnement perturbé. Ces plantes produisent des réseaux de rhizomes extensifs et profonds, ce qui leur permet d’atteindre des sources d’eaux profondes, et aussi, de survivre à des incendies et de recoloniser les sites incendiés très rapidement[4].
Dans un sol saturé en eau, les conditions sont habituellement anoxiques. Les plantes doivent donc posséder des adaptations morphologiques et physiologiques pour faciliter le transport de l’oxygène provenant de l’atmosphère vers les organes souterrains de la plante. Chez beaucoup de plantes de terres humides, des structures spécialisées permettent le transport de l’oxygène (O2) et du dioxyde de carbone (CO2) d’une partie de la plante à une autre. Chez les Equisetum des terres humides, les rhizomes et les racines possèdent de larges canaux, dont la fonction possible est celle de faciliter le transport de l’oxygène[4].
Une autre remarquable caractéristique des membres du genre Equisetum est leur capacité d’intégrer le silicium et de l’accumuler dans leurs tissus. Cette accumulation confère une certaine rigidité et stabilité à la plante. Plusieurs recherches indiquent que la silice peut procurer une protection contre les champignons pathogènes et contre les attaques des insectes[4].
Un mécanisme inconnu chez les plantes pourrait également utiliser le titane pour stimuler la production d'hydrates de carbone et encourager la croissance. Cela pourrait expliquer pourquoi la plupart des plantes contiennent environ 1 partie par million (ppm) de titane, les plantes alimentaires en contiennent environ 2 ppm, et la prêle et l'ortie en contiennent jusqu'à 80 ppm[5].
Selon Plants of the World online (POWO) (19 avril 2021)[2] :
Parmi ces taxons, il y a dix espèces présentes en France, neuf en Suisse, et sept en Belgique ainsi qu'un hybride présent dans ces trois pays.
En 2013, les déplacements aléatoires de spores d'Equisetum sont observés par le Laboratoire interdisciplinaire de physique[6] et décrits comme des sauts de puces en fonction de l'humidité ambiante[7].
La prêle était autrefois utilisée fraîche pour récurer les casseroles ou séchée comme abrasif fin pour poncer finement des pièces d'ébénisterie ou de métal. Cette action de ponçage avait pour verbe : prêler. Cette utilisation ne persiste qu'auprès de certains musiciens qui utilisent encore la prêle pour poncer finement les anches en roseau de leurs instruments à vent (hautbois, clarinettes…). Ces propriétés abrasives viennent de la forte teneur en silice de la plante.
En tisane, la prêle s'utilise en mélange de façon à cacher son amertume.
Les jeunes pousses coupées en morceaux de diverses espèces (E. arvense, E. hyemale et E. telmateia) étaient mangées crues (en salade...) ou cuites, au moins depuis l’Antiquité romaine[8].
Les tiges fertiles (sans chlorophyle, les premières à pousser), étaient en Pologne mangées chez la prêle géante et la prêle des champs[8].
On aurait autrefois mangé le rhizome charnu d’E. fluviatile (dans presque toute l’Europe selon l'ethnobotaniste François Couplan, qui ajoute que des amérindiens consommaient en Alaska des tubercules au goût de noix de coco, de la taille d’une noix, se formant, à un mètre de profondeur environ sur les racines de la prêle géante (E. telmateia)[8].
Au Japon, les tiges stériles, que l'on ramasse jusqu'au milieu de l'été, se cuisent à la vapeur puis sont sautées à l'huile, avec une sauce de soja ou de sésame écrasé. Elles sont aussi conservées dans le vinaigre[8].
En décoction (aussi appelée purin), la prêle a un effet préventif et curatif sur plusieurs maladies cryptogamiques : cloque du pêcher, mildiou, monilia, oïdiums, tavelures, rouille, maladie des taches noires sur le rosier, botrytis, etc.
Elle s'utilise en pulvérisation, diluée à 20 %, d'une décoction réalisée en portant à ébullition 10 litres d'eau contenant 1 kg de tiges finement coupées. Cette décoction est prête après avoir laissé le mélange refroidir pendant au moins 12 heures.
Si on trouve beaucoup de prêles sur un terrain, on peut sonder pour installer un puits : la prêle est indicatrice d'eau affleurante.
Les tiges stériles sont utilisées comme diurétique, hémostatique, reminéralisant et antirhumatismal.
La prêle est riche en sels minéraux utiles pour la santé, et en silice qui est bienfaisante pour la peau[9]. Sous sa forme galénique SIPF, elle est conseillée pour renforcer les phanères[10].
La prêle est aussi une plante aux vertus hémostatiques reconnues.
Dans le calendrier républicain français, le 6e jour du mois de Thermidor est dénommé jour de la Prêle[11].
), « Titanium ». Equisetum est un genre de plantes de la sous-classe des prêles (Equisetidae). Toutes les prêles actuelles sont classées dans ce genre et forment la famille des Equisetaceaee, en français Équisétacées, issue de la seule lignée survivante de ce groupe très diversifié pendant le Carbonifère.
Ce sont toutes des espèces herbacées, alors que d'autres familles de prêles aujourd'hui éteintes étaient composées d'espèces arborescentes.
Equisetum é un xénero de plantas vasculares pteridófitas que se reproducen por esporas, chamadas comunmente rabo de cabalo, equiseto, xestela, herba estañeira e herba canuda[1]. É o único xénero vivo da familia Equisetaceae (equisetáceas).[2]
Equisetum considérase un "fósil vivente", xa que o único xénero que queda de toda a clase Equisetopsida, que noutrora desde o Devoniano e durante 100 millóns de anos foi moito máis diversa e era unha das plantas dominantes nos bosques do final do Paleozoico. Algunhas Equisetopsida daquela época eran grandes árbores que chegaban a 30 metros de altura.[3] O xénero Calamites da familia Calamitaceae, por exemplo, é abundante en depósitos de carbón do período Carbonífero.
En Galicia aparecen as especies E. arvense (moi estendida), E. palustre (moi estendida), E. ramosissima (estendida) e E. telmateia (noroeste).[4]
Equisetum provén do latín equus (cabalo) e seta (seda, pelo).
Dise que o patrón de espazado dos nós dos rabos de cabalo, no cal os que están preto da punta do brote están progresivamente máis xuntos, inspiraron a John Napier a descubrir os logaritmos.[5]
Nestas plantas as follas están moi reducidas e xeralmente non son fotosintéticas. Conteñen un só feixe vascular non ramificado, que é a característica definitoria dos microfilos. Porén, recentemente recoñécese que os microfilos dos rabos de cabalo non son probablemente ancestrais coma en Lycopodiophyta (licopodios e emparentados), senón que son adaptacións derivadas, que evolucionaron por redución de megafilos.[6] Por tanto, son ás veces denominados megafilos para reflectir esta homoloxía.
As follas dos rabos de cabalo están dispostas en verticilos fusionados en vaíñas nodais. Os talos son xeralmente verdes e fotosintéticos, e están característicamente ocos, articulados e estriados (con como mínimo 3 e xeralmente de 6 a 40 estrías). Poden ter ou non verticilos de ramas nos nós.
As esporas fórmanse en esporanxios que colgan de esporanxióforos situados en estróbilos. Os estróbilos son estruturas cónicas situadas nos extremos dalgúns dos talos. En moitas especies os talos que levan estes conos non están ramificados e nalgunhas especies (por exemplo Equisetum arvense) non son fotosintéticos, e prodúcense ao inicio da primavera. Noutras especies (por exemplo Equisetum palustre) son moi similares a talos estériles, son fotosintéticos e con verticilos de ramas.
Os rabos de cabalo son principalmente homósporos (as esporas son iguais), aínda que en E. arvense as esporas máis pequenas dan lugar a protalos machos. As esporas teñen catro eláteres que actúan como resortes sensibles á humidade, que axudan á dispersión das esporas por medio de movementos de arrastre e salto cando os esporanxios se abren lonxitudinalmente.[7]
Nos equisetos atopáronse algúns compoñentes químicos rarosque poderían estar relacionados coa súa parede celular. Os extractos de células crus de todas as especies de Equisetum comprobadas teñen actividade do encima glucanos de enlace mixto : Xiloglucano endotransglicosilase (MXE).[8] Este é un encima novo ata agora non descuberto en ningunhas outras plantas. Ademais, as paredes celulares de todas as especies de Equisetum comprobadas conteñen glucano de enlace mixto (MLG), un polisacárido que ata hai pouco se pensaba que era exclusivo das plantas Poales.[9][10] A distancia evolutiva considerable entre Equisetum e Poales suxire que a posesión de MLG evolucionou independentemente en cada un. A presenza de actividade de MXE en Equisetum indica que esta evolucionou xunto con algún mecanismo de modificación da parede celular. A falta de MXE en Poales suxire que nelas o MLG debe desempeñar algún outro papel, polo momento descoñecido. Debido á correlación entre a actividade MXE e a idade da célula, propúxose que a MXE promove o cesamento da expansión celular.
Os membros vivos do xénero Equisetum divídense en dúas liñaxes, que son xeralmente tratadas como subxéneros. Son comúns os híbridos, pero a hibridación só se dá entre membros do mesmo subxénero.[11]
Hai dous equisetos que se venden comercialmente cos nomes Equisetum japonicum e Equisetum camtschatcense, que son dous tipos de E. hyemale var. hyemale, aínda que poden tamén ser considerads como variedades de E. hyemale.
O xénero Equisetum ten unha distribuión case cosmopolita, e só están ausentes da Antártida, aínda que non son nativos de Australia, Nova Zelandia e illas do Pacífico. Son plantas perennes, herbáceas que morren en inverno en climas temperados ou viven todo o ano como a maioría das especies tropicais e as especies de climas temperados E. hyemale, E. ramosissimum, E. scirpoides e E. variegatum. Crecen normalmente ata 0,2-1,5 m de alto, aínda que hai equisetos "xigantes" de ata 2,5 m de altura (E. telmateia), e outros de ata 5 m (E. giganteum) ou mesmo de 8 m (E. myriochaetum) ou de máis.[12]
Os talos nacen de rizomas que están moi profundos e son difíciles de desenterrar. E. arvense pode ser unha mala herba molesta porque volve a medrar facilmente a partir do seu rizoma despos de ser arrancada. Porén, como E. arvense prefire solos ácidos, pode usarse cal para axudar á súa erradicación e subir o pH do chan a 7 ou 8.[13] Con todo, algunhas especies foron declaradas herbas nocivas en Australia e no estado norteamericano de Oregón.[14][15] Todos os Equisetum son clasificados como "organismos indesexables" en Nova Zelandia.
Se se comen durante un longo período de tempo, algunhas especies de rabos de cabalo poden ser velenosas para os animais herbívoros, entre eles os cabalos.[16] A toxicidade parece deberse aos seus encimas tiaminase, que poden causar unha deficiencia de tiamina (vitamina B1).[17][18][19][20] Nalgúns países as persoas consomen habitualmente rabos de cabalo. As plantas novas cómense cocidas ou crúas, pero debe terse moito coidado.[21] Por exemplo, os talos fértiles que levan estróbilos dalgunhas especies son cociñados e comidos en Xapón como se fosen espárragos (nun prato chamado tsukushi[22]).[23] Na antiga Roma comíanse algúns equisetos de maneira similar, e tamén os usaban para facer unha infusión e un pó espesante.[24] Os nativos americanos do noroeste do Pacífico comían os brotes novos crus.[25] Estas plantas usábanse tamén como tinguiduras que daban unha cor verde clara. Os extractos úsanse ás veces para proporcionar silicio como suplementación alimenticia. Os rabos de cabalo foron utilizados polos indios e en Xapón para pulir as ferramentas de madeira. As especies de Equisetum son ás veces utilizadas para analizar a concentración de ouro nunha área debido á súa capacidade de captar ese metal en solución.[24]
Extractos e outras preparacións de E. arvense serviron como remedios de herboristería xa desde os tempos dos antigos gregos e romanos;[21] os usos dos que hai rexistros son o tratamento das hemorraxias, a tuberculose, curación de feridas e ulceracións e trastornos renais. As fontes modernas de medicina alternativa fiables inclúen precaucións e advertencias sobre o seu uso.[21] En 2009 a Autoridade de Seguridade Alimentaria Europea publicou un informe avaliando algunhas propiedades saudables atribuídas a E. arvense (por exemplo que é bo para a vigorización, control do peso e saúde da pel, pelo e ósos), chegando á conclusión de que ningunha delas puido ser confirmada.[26] Hai, pois, insuficientes probas para tirar conclusións sobre a súa efectividade como medicina para todas as condicións médicas humanas descritas.[21] Aínda así, as preparacións de E. giganteum son moi usadas en Suramérica como diurético administrado oralmente para reducir o inchamento causado por un exceso de retención de fluídos e para infeccións urinarias e trastornos da vexiga e riles. As preparacións de rabo de cabalo conteñen silicio, polo que se ten suxerido que poderían servir para tratar a osteoporose.[21][27]
Equisetum é un xénero de plantas vasculares pteridófitas que se reproducen por esporas, chamadas comunmente rabo de cabalo, equiseto, xestela, herba estañeira e herba canuda. É o único xénero vivo da familia Equisetaceae (equisetáceas).
Equisetum considérase un "fósil vivente", xa que o único xénero que queda de toda a clase Equisetopsida, que noutrora desde o Devoniano e durante 100 millóns de anos foi moito máis diversa e era unha das plantas dominantes nos bosques do final do Paleozoico. Algunhas Equisetopsida daquela época eran grandes árbores que chegaban a 30 metros de altura. O xénero Calamites da familia Calamitaceae, por exemplo, é abundante en depósitos de carbón do período Carbonífero.
En Galicia aparecen as especies E. arvense (moi estendida), E. palustre (moi estendida), E. ramosissima (estendida) e E. telmateia (noroeste).
Equisetum provén do latín equus (cabalo) e seta (seda, pelo).
Dise que o patrón de espazado dos nós dos rabos de cabalo, no cal os que están preto da punta do brote están progresivamente máis xuntos, inspiraron a John Napier a descubrir os logaritmos.
Preslica (konjski rep, borak, štukavac, lat. Equisetum) jedan od tri roda biljne porodice Equisetaceae iz razreda Equisetopsida. Rodu pripada dvadesetak vrsta zeljastih trajnica s puzavim podankom i nadzemnom člankovitom, jednostavnom ili pršljenasto razgranjenom stabljikom.
Preslice imaju sitne listove koji su međusobno srasli u nazubljen rukavac oko stabljike. Na vrhu stabljike i, ponekad, na vrhu ogranaka, nalazi se skupina plodnih listova slična klasu, strobilus. Listovi s donje strane nose trusnike (sporangiji) s truskama (spore). U nekih se preslica razvijaju dvije vrste stabljika: u rano proljeće plodne svijetlosmeđe stabljike koje na vrhu nose sporangije združene u oblik sličan klipu strobilus. Ugibaju nakon rasijavanja spora. Nakon toga razvijaju se neplodne zelene stabljike u oblik sličan boru. Iz spora kliju sitni, do 1 cm dugi, najčešće jednospolni protaliji muški s anteridijima i ženski s arhegonijima.
U Hrvatskoj raste desetak vrsta. Najčešća je poljska preslica (Equisetum arvense), s crnim podancima koji prodiru duboko u tlo. Raste kao korov na poljima, uz putove, na željezničkim prugama i sl. Močvarna preslica (Equisetum palustre) česta je biljka močvarnih travnjaka, dok velika preslica (Equisetum telmateia) raste u vlažnim šumama. Zimska preslica (Equisetum hiemale) je rijetka, u Hrvatskoj ubrojena u skupinu osjetljivih (ugroženih) biljaka. Neke su vrste preslica, npr. močvarna preslica (Equisetum palustre), otrovne.
Zelena stabljika poljske preslice (Equisetum arvense) koristi se u medicini kod bolesti bubrega i mjehura (upala mokraćnih puteva, mokraćnog mjehura), kao pomoćna terapija manjih kamenaca bubrega, kod krvarenja, kao diuretik i dr.[1]
Sasvim mlade proljetne plodne stabljike poljske i velike preslice su jestive. Ako se oslobode klipa koji je gorak, mogu se prirediti kao šparoge. [2]
Nekada je poljska preslica korištena za čišćenje predmeta od kositra ( do xix st.),o čemu i danas svjedoče nazivi biljke u nekim jezicima - npr.zinnkraut(njem.),pewterwort(engl.).
Equisetum limosum (vodena preslica), sinonim je za Equisetum fluviatile.
Preslica (konjski rep, borak, štukavac, lat. Equisetum) jedan od tri roda biljne porodice Equisetaceae iz razreda Equisetopsida. Rodu pripada dvadesetak vrsta zeljastih trajnica s puzavim podankom i nadzemnom člankovitom, jednostavnom ili pršljenasto razgranjenom stabljikom.
Křipica[1][2] (Equisetum) je ród ze swójby křipicow (Equisetaceae).
Equisetum fluviatile
Equisetum palustre
Equisetum sylvaticum
Equisetum pratense
Přaska
Equisetum telmateia
Jeli eksistuje w druhej rěči hižo bóle wuwity nastawk ze samsnej temu, potom přełožuj a dodawaj z njeho.
Jeli nastawk ma wjace hač jedyn njedostatk, wužiwaj prošu předłohu {{Předźěłuj}}. Nimo toho so awtomatisce kategorija Kategorija:Zarodk wo botanice doda.
Paku ekor kuda merujuk pada segolongan kecil tumbuhan (sekitar 20 spesies) yang umumnya terna kecil dan semua masuk dalam genus Equisetum (dari equus yang berarti "kuda" dan setum yang berarti "rambut tebal" dalam bahasa Latin). Anggota-anggotanya dapat dijumpai di seluruh dunia kecuali Antartika. Di kawasan Asia Tenggara (Indonesia termasuk di dalamnya) hanya dijumpai satu spesies alami saja, E. ramosissimum subsp. debile[1], yang dikenal sebagai rumput betung dalam bahasa Melayu, tataropongan dalam bahasa Sunda, atau petongan dalam bahasa Jawa. Kalangan taksonomi masih memperdebatkan apakah kelompok ekor kuda merupakan divisio tersendiri, sebagai Equisetophyta (atau Sphenophyta), atau suatu kelas dari tumbuhan paku, sebagai Equisetopsida (atau Sphenopsida). Hasil analisis molekular menunjukkan kedekatan hubungan dengan Marattiopsida dan paku sejati (Polypodiopsida)[2].
Semua anggota paku ekor kuda berusia tahunan, terna berukuran kecil (tinggi 0.2-1.5 m), meskipun beberapa anggotanya (yang hidup di Amerika Tropik bisa tumbuh mencapai 6–8 m (E. giganteum dan E. myriochaetum).
Batang tumbuhan ini berwarna hijau, beruas-ruas, berlubang di tengahnya, berperan sebagai organ fotosintetik menggantikan daun. Batangnya dapat bercabang. Cabang duduk mengitari batang utama. Batang ini banyak mengandung silika. Ada kelompok yang batangnya bercabang-cabang dalam posisi berkarang dan ada yang bercabang tunggal. Daun pada semua anggota tumbuhan ini tidak berkembang baik, hanya menyerupai sisik yang duduk berkarang menutupi ruas. Spora tersimpan pada struktur berbentuk gada yang disebut strobilus (jamak strobili) yang terletak pada ujung batang (apical). Pada banyak spesies (misalnya E. arvense), batang penyangga strobilus tidak bercabang dan tidak berfotosintesis (tidak berwarna hijau) serta hanya muncul segera setelah musim salju berakhir. Jenis-jenis lain tidak memiliki perbedaan ini (batang steril mirip dengan batang pendukung strobilus), misalnya E. palustre dan E. debile.
Spora yang dihasilkan paku ekor kuda umumnya hanya satu macam (homospor) meskipun spora yang lebih kecil pada E. arvense tumbuh menjadi protalium jantan. Spora keluar dari sporangium yang tersusun pada strobilus. Sporanya berbeda dengan spora paku-pakuan karena memiliki empat "rambut" yang disebut elater. Elater berfungsi sebagai pegas untuk membantu pemencaran spora.
Gametofit ekor kuda bersifat thalloid (serupa thallus) dan tidak memiliki klorofil, sehingga kehidupannya tergantung pada asosiasi dengan cendawan tanah dalam bentuk mikoriza. Ukurannya kecil sehingga biasanya diamati dengan mikroskop. Bentuknya tidak menyerupai lembaran seperti pada paku sejati melainkan menyerupai tangkai memanjang, menghasilkan anteridium dan arkegonium.
Paku ekor kuda menyukai tanah yang basah, baik berpasir maupun berlempung, beberapa bahkan tumbuh di air (batang yang berongga membantu adaptasi pada lingkungan ini). E.arvense dapat tumbuh menjadi gulma di ladang karena rimpangnya yang sangat dalam dan menyebar luas di tanah. Herbisida pun sering tidak berhasil mematikannya. Di Indonesia, rumput betung (E. debile) digunakan sebagai sikat untuk mencuci dan campuran obat.
Pada masa lalu, kira-kira pada zaman Karbonifer, paku ekor kuda purba dan kerabatnya (Calamites, dari divisio yang sama, sekarang sudah punah) mendominasi hutan-hutan di bumi. Beberapa spesies dapat tumbuh sangat besar, mencapai 30 m, seperti ditunjukkan pada fosil-fosil yang ditemukan pada deposit batu bara. Batu bara dianggap sebagai pengerasan sisa-sisa serasah dari hutan purba ini.
Paku ekor kuda merujuk pada segolongan kecil tumbuhan (sekitar 20 spesies) yang umumnya terna kecil dan semua masuk dalam genus Equisetum (dari equus yang berarti "kuda" dan setum yang berarti "rambut tebal" dalam bahasa Latin). Anggota-anggotanya dapat dijumpai di seluruh dunia kecuali Antartika. Di kawasan Asia Tenggara (Indonesia termasuk di dalamnya) hanya dijumpai satu spesies alami saja, E. ramosissimum subsp. debile, yang dikenal sebagai rumput betung dalam bahasa Melayu, tataropongan dalam bahasa Sunda, atau petongan dalam bahasa Jawa. Kalangan taksonomi masih memperdebatkan apakah kelompok ekor kuda merupakan divisio tersendiri, sebagai Equisetophyta (atau Sphenophyta), atau suatu kelas dari tumbuhan paku, sebagai Equisetopsida (atau Sphenopsida). Hasil analisis molekular menunjukkan kedekatan hubungan dengan Marattiopsida dan paku sejati (Polypodiopsida).
Semua anggota paku ekor kuda berusia tahunan, terna berukuran kecil (tinggi 0.2-1.5 m), meskipun beberapa anggotanya (yang hidup di Amerika Tropik bisa tumbuh mencapai 6–8 m (E. giganteum dan E. myriochaetum).
Batang tumbuhan ini berwarna hijau, beruas-ruas, berlubang di tengahnya, berperan sebagai organ fotosintetik menggantikan daun. Batangnya dapat bercabang. Cabang duduk mengitari batang utama. Batang ini banyak mengandung silika. Ada kelompok yang batangnya bercabang-cabang dalam posisi berkarang dan ada yang bercabang tunggal. Daun pada semua anggota tumbuhan ini tidak berkembang baik, hanya menyerupai sisik yang duduk berkarang menutupi ruas. Spora tersimpan pada struktur berbentuk gada yang disebut strobilus (jamak strobili) yang terletak pada ujung batang (apical). Pada banyak spesies (misalnya E. arvense), batang penyangga strobilus tidak bercabang dan tidak berfotosintesis (tidak berwarna hijau) serta hanya muncul segera setelah musim salju berakhir. Jenis-jenis lain tidak memiliki perbedaan ini (batang steril mirip dengan batang pendukung strobilus), misalnya E. palustre dan E. debile.
Spora yang dihasilkan paku ekor kuda umumnya hanya satu macam (homospor) meskipun spora yang lebih kecil pada E. arvense tumbuh menjadi protalium jantan. Spora keluar dari sporangium yang tersusun pada strobilus. Sporanya berbeda dengan spora paku-pakuan karena memiliki empat "rambut" yang disebut elater. Elater berfungsi sebagai pegas untuk membantu pemencaran spora.
Gametofit ekor kuda bersifat thalloid (serupa thallus) dan tidak memiliki klorofil, sehingga kehidupannya tergantung pada asosiasi dengan cendawan tanah dalam bentuk mikoriza. Ukurannya kecil sehingga biasanya diamati dengan mikroskop. Bentuknya tidak menyerupai lembaran seperti pada paku sejati melainkan menyerupai tangkai memanjang, menghasilkan anteridium dan arkegonium.
Paku ekor kuda menyukai tanah yang basah, baik berpasir maupun berlempung, beberapa bahkan tumbuh di air (batang yang berongga membantu adaptasi pada lingkungan ini). E.arvense dapat tumbuh menjadi gulma di ladang karena rimpangnya yang sangat dalam dan menyebar luas di tanah. Herbisida pun sering tidak berhasil mematikannya. Di Indonesia, rumput betung (E. debile) digunakan sebagai sikat untuk mencuci dan campuran obat.
Pada masa lalu, kira-kira pada zaman Karbonifer, paku ekor kuda purba dan kerabatnya (Calamites, dari divisio yang sama, sekarang sudah punah) mendominasi hutan-hutan di bumi. Beberapa spesies dapat tumbuh sangat besar, mencapai 30 m, seperti ditunjukkan pada fosil-fosil yang ditemukan pada deposit batu bara. Batu bara dianggap sebagai pengerasan sisa-sisa serasah dari hutan purba ini.
Contoh spesiesEltingar (fræðiheiti: Equisetum) eru eina núlifandi ættkvíslin í elftingarætt (Equisetaceae), ætt plantna sem fjölgar sér með sporum í stað fræja.[2]
Núlifandi tegundir elftinga skiftast í tvær aðgreinda hópa, sem eru yfirleitt greindir sem undirættkvíslir. Nafn einkennisundirættkvíslarinnar er, Equisetum, sem þýðir "hrosshár" á latínu, meðan nafnið á hinni undirættkvíslinni, Hippochaete, þýðir "hrosshár" á grísku. Blendingar eru algengir, en hafa eingöngu fundist innan tegunda í sömu undirættkvísl.[3]
Eltingar (fræðiheiti: Equisetum) eru eina núlifandi ættkvíslin í elftingarætt (Equisetaceae), ætt plantna sem fjölgar sér með sporum í stað fræja.
Equisetum L., 1753 è il solo genere vivente di felci appartenente alla famiglia Equisetaceae, conosciute comunemente con il nome di code di cavallo. Sono dei "fossili viventi" infatti sono gli unici viventi dell'intera sottoclasse delle Equisetidae che dominavano i sottoboschi nella tarda era Paleozoica. In quel tempo alcuni equiseti erano grandi alberi che raggiungevano i 30 m di altezza. Ad esempio il genere estinto Calamites della famiglia Calamitaceae, è abbondante nei depositi fossili del periodo Carbonifero.
Gli equiseti sono tra le piante più antiche della terra: il ritrovamento di resti fossili di alcune specie dell'ordine delle Equisetales indicano che erano piante diffuse già alla fine del Devoniano (395 – 345 milioni di anni fa)[1].
Dal punto di vista filogenetico sono piante più primitive delle angiosperme, infatti sono senza organi sessuali distinti, si propagano e si riproducono per mezzo di spore e non di semi. Al genere Equisetum appartengono 15 specie, delle quali poco meno di una decina sono presenti nella flora italiana.
Il nome generico (Equisetum) significa “crine di cavallo”; la radice equiset- deriva infatti dal latino equi saeta, ossia coda (saeta, -ae, lett. crine) di cavallo (equi, gen. di equus, -i).
Dobbiamo a Dioscoride Pedanio (Anazarbe in Cilicia, 40 circa - 90 circa), che fu un medico, botanico e farmacista greco antico che esercitò a Roma ai tempi dell'imperatore Nerone, una delle prime descrizioni dettagliate di queste piante[2].
Si tratta di piante perenni che, alle latitudini più miti, appassiscono d'inverno; ai tropici sono invece sempreverdi, come pure alcune specie della zona temperata (E. hyemale, E. sciropides, E. variegatum, E. ramosissimum).
La forma biologica più ricorrente è geofita rizomatosa (G rhiz), ossia sono piante perenni erbacee che portano le gemme in posizione sotterranea. Durante la stagione avversa non presentano organi aerei e le gemme si trovano in organi sotterranei detti rizomi (un fusto ipogeo dal quale, ogni anno, si dipartono radici e fusti aerei). In realtà anche durante i periodi più avversi la pianta deve continuare a vivere per cui alcuni brevi rami ipogei laterali si trasformano in tuberi rotondi contenenti sostanze di riserva per lo svernamento.
Le dimensioni variano molto da specie a specie: generalmente, la maggior parte di queste piante producono fusti di dimensioni comprese tra i 20 cm e il metro e mezzo, raramente l’E. telmateia può raggiungere i 2,5 m, mentre le specie tropicali E. giganteum e E. myriochaetum raggiungono rispettivamente i 5 m e gli 8 m e più, anche se a volte essendo i fusti troppo deboli sono costretti a sostenersi ad altre piante come rampicanti.
Le radici sono secondarie (fascicolate) da rizoma e di tipo avventizio. Generalmente sono dei ciuffi che si diramano dai nodi del rizoma e durano un anno al massimo.
La presenza dei due tipi di fusti, fotosintetici e non-fotosintetici, è limitata ad alcune specie del sottogenere Equisetum (vedi sotto sezione Sistematica), mentre tale dimorfismo è assente nel sottogenere Hippochaete.[3]
Entrambi i fusti sono fortemente scanalati longitudinalmente (sono alati); le striature verticali (fino a 40 e più) presentano inoltre la particolarità di essere sfalsate passando per due internodi contigui. In questo modo i rametti si trovano sfalsati gli uni rispetto agli altri così da ricevere più luce solare. I fusti sono cavi (cavità midollare) o fistolosi, infatti all'interno è presente una sottile cavità longitudinale spesso vuota. Questa struttura morfologica, che è una delle caratteristiche più importanti di tutte le Equisitaceae e quindi del genere Equisetum, si chiama “sifonostele” (da “sifone”). In particolare questo “sifonostele” è di tipo “ectofloico” in quanto il midollo centrale è avvolto da un mantello di legno (xilema) a sua volta circondato da uno strato continuo di libro (floema). Importante è anche la presenza di una corona di fasci conduttori collaterali (struttura chiamata “eustelica”)[1][2][4].
Le foglie, anche se non lo possono sembrare, sono megafille e appaiono così perché hanno perso la loro funzione fotosintetica. Sono situate in corrispondenza dei nodi del fusto, sono erette e appressate al fusto stesso. Sono concresciute le une alle altre (formano una specie di collaretto lobato o guaina attorno al fusto) e non sono differenziate in picciolo e lamina fogliare; possono ricoprire in parte o completamente l'internodo. La forma è lanceolata, squamiforme con un unico nervo dorsale e apice acuminato di colore bruno. Il numero delle foglie (e relativi denti) secondo le specie può essere di poche unità come diverse decine.
Le spore secondo le condizioni ambientali (umidità, luce, segnali di tipo ormonale o altro) danno luogo ad un protallo sessualmente differenziato (maschile [F2] o femminile [F3]). Questa fase deve avvenire entro breve tempo dalla fuoriuscita delle spore: le loro possibilità di germinare è di pochi giorni. È da notare inoltre che le spore sono organismi aploidi, è quindi a questo punto che si decide il sesso. I protalli posso rimanere attivi al substrato per alcuni anni ed hanno dimensioni variabili di alcuni centimetri (quelli maschili sono più piccoli), sono verdi e variamente lobati.
Dai protalli poi si sviluppano gametofiti eterotallici (maschili o femminili); se maschili portano gli anteridi, se femminili gli archegoni. Gli archegoni in genere sporgono dalla superficie del protallo, mentre gli anteridi che possono contenere fino a un migliaio di spermatozoidi sono immersi più profondamente. Gli spermatozoidi hanno una forma elicoidale e all'apice sono provvisti di numerosi flagelli [F4].
La oosfera (gamete femminile contenuto nel archegone) a questo punto attende la fecondazione da parte di un spermatozoide (o gamete maschile cigliato prodotto dall'anteride giunto a maturità) [F5]: potrà finalmente svilupparsi il nuovo sporofito [F7] (ossia altri fusti di “equiseto”) passando per la cellula embrione [F6].[1][2].
Gli equiseti rappresentano un genere praticamente cosmopolita, diffuso in tutti i continenti, con l'eccezione di Oceania e Antartide. La specie più diffusa in Europa è E. arvense.
Le specie del sottogenere Equisetum (vedi sezione Sistematica) vegetano dalla latitudine 80° Nord sino a 40° Sud. La maggior parte di esse si trovano nella zona temperata dell'emisfero nord, mentre poche specie estendono il loro areale nella fascia subtropicale e una sola specie, E. bogotense, si spinge nella zona tropicale dell'emisfero meridionale.[3] Le specie del sottogenere Hippochaete sono presenti in entrambi gli emisferi, in un range latitudinale che va dall'Isola di Ellesmere (79º N) sino all'Argentina (approssimativamente 40º S).
La maggior parte delle specie prediligono terreni sabbiosi umidi, alcune sono semi-acquatiche e altre si sono adattate a terreni argillosi.
Equisetum è il solo genere vivente (sono conosciuti altri generi fossili del Carbonifero medio) della famiglia delle Equisetaceae (ordine Equisetales); è quindi l'unico rappresentante della classe Equisetopsida, già classificata nella divisione delle Equisetofite e recentemente posta tra le Pteridofite (la divisione delle felci) per delle affinità a livello molecolare.[5]
Il genere comprende 15 specie suddivise in due sottogeneri:[6][7]
I nomi comuni in italiano sono evidenziati in grassetto accanto al nome scientifico.
Sebbene il numero cromosomico sia uguale in tutte le specie di Equisetum (n=108), le specie del sottogenere Hippochaete hanno cromosomi di dimensioni leggermente maggiori rispetto al sottogenere Equisetum[8], e questo crea una "barriera" genetica alla possibilità di ibridazione tra i due sottogeneri.
Gli ibridi descritti e accettati sono:[9]
Per meglio comprendere ed individuare le varie specie del genere (solamente per le specie spontanee della nostra flora) l'elenco che segue utilizza in parte il sistema delle chiavi analitiche[10].
(Tutte le specie qui indicate hanno un ciclo biologico perenne, la forma biologica è geofita rizomatosa (G rhiz) e il tipo corologico Circumboreale)
Tutte le specie spontanee della flora italiana vivono anche sull'arco alpino. La tabella seguente mette in evidenza alcuni dati relativi all'habitat, al substrato e alla diffusione delle specie alpine[11].
In passato, presso le famiglie contadine, i germogli di alcune specie del genere venivano occasionalmente impanati e fritti o conditi con aceto. L'equiseto può essere aggiunto a zuppe o minestroni come integratore di sali minerali, ma si deve fare attenzione alle varie specie in quanto alcune non sono eduli. Inoltre secondo alcuni testi queste piante, se ingerite in grandi quantità, possono presentare una certa tossicità in quanto contengono l'enzima tiaminasi che disattiva il complesso vitaminico B.
A scopo ornamentale vengono coltivati alcuni “equiseti” come ad esempio: E. telmateia, E. sylvaticum e E. scorpioides .
Gli antichi romani lo usavano come sostituto del sapone e anche oggi utilizzato in cosmetica come ingrediente di creme antirughe. Inoltre queste piante, in quanto provviste superficialmente di granuli di silicio, anticamente venivano usate per levigare (sgrassare e lucidare) superfici anche metalliche (E. hyemale).
Equisetum L., 1753 è il solo genere vivente di felci appartenente alla famiglia Equisetaceae, conosciute comunemente con il nome di code di cavallo. Sono dei "fossili viventi" infatti sono gli unici viventi dell'intera sottoclasse delle Equisetidae che dominavano i sottoboschi nella tarda era Paleozoica. In quel tempo alcuni equiseti erano grandi alberi che raggiungevano i 30 m di altezza. Ad esempio il genere estinto Calamites della famiglia Calamitaceae, è abbondante nei depositi fossili del periodo Carbonifero.
Gli equiseti sono tra le piante più antiche della terra: il ritrovamento di resti fossili di alcune specie dell'ordine delle Equisetales indicano che erano piante diffuse già alla fine del Devoniano (395 – 345 milioni di anni fa).
Dal punto di vista filogenetico sono piante più primitive delle angiosperme, infatti sono senza organi sessuali distinti, si propagano e si riproducono per mezzo di spore e non di semi. Al genere Equisetum appartengono 15 specie, delle quali poco meno di una decina sono presenti nella flora italiana.
Equisetum est genus pteridophytum in familia Equisetacearum. Nomen in nonnullis linguis 'cauda equi' significat.
Gaius Plinius Secundus nomen equisaetum (a vocibus 'equus' et 'saeta') et ad genus Equisetum et ad genus Ephedram refert.
Asiūklis (Equisetum) – asiūklūnų (Equisetophyta) skyriaus, asiūklainių (Equisetopsida) klasės, asiūklinių (Equisetaceae) šeimos augalų (sporinių induočių) gentis. Auga apydrėgnėse dirvose, šaltiniuotose vietose, miškuose, pievose. Šakniastiebiai ir stiebai sudaryti iš narelių. Vegetatyviniuose asiūklių stiebuose gausu alkaloidų, saponinų, organinių rūgščių, flavonoidų, rauginių, dažančių medžiagų, mineralinių druskų ir silicio junginių[1].
Iš viso Lietuvoje aptinkama arba gali būti aptinkama dvylika rūšių ir jų hibridų:
Pogentė. (Equisetum)
Pogentė. (Hippochaete)
Hibridai
Europoje aptinkama dar dvylika hibridinių rūšių, kurių dalis galėtų augti ir Lietuvoje.
Asiūklis (Equisetum) – asiūklūnų (Equisetophyta) skyriaus, asiūklainių (Equisetopsida) klasės, asiūklinių (Equisetaceae) šeimos augalų (sporinių induočių) gentis. Auga apydrėgnėse dirvose, šaltiniuotose vietose, miškuose, pievose. Šakniastiebiai ir stiebai sudaryti iš narelių. Vegetatyviniuose asiūklių stiebuose gausu alkaloidų, saponinų, organinių rūgščių, flavonoidų, rauginių, dažančių medžiagų, mineralinių druskų ir silicio junginių.
Kosu klasi (latīņu: Equisetopsida) pārstāv viena kārta (Equisetales), viena dzimta (Equisetaceae) un viena ģints (Equisetum). Pasaulē pazīstamas 16 sugas un 19 hibrīdsugas, no kurām Latvijā aug 10 sugas un 3 hibrīdsugas. Daudzas kosu sugas ir kosmopolītiskas, kas izplatītas lielās platībās Eirāzijā, Amerikā un Āfrikā, kā arī daudzās salās.
Kosas ir daudzgadīgi lakstaugi. Augsnē kosas attīsta sakneņus, no kuriem atzarojas daudz sīku sakņu. Sakneņi pārziemo, dažām kosu sugām (ziemzaļām) ziemo arī stublājs. Atsevišķām kosu sugām veidojas arī bumbuļi kā rezerves barības vielu krātuves. Stublāji stāvi, ar dobiem posmiem, galvenokārt zaroti. Lapas pa 3—30, sakārtotas mieturos, saaugot veido zobainas makstis ap stublāju mezgliem. Sporas attīstās sporofītu sastatos (vārpās) stublāju galos. Kosām raksturīga paaudžu maiņa. Vairojas ar sporām un veģetatīvi ar sakneņiem.
Mitros, mālainos tīrumos aug tīruma kosa, mežmalās un pļavās — pļavas kosa, purvainās vietās — purva kosa, mežos — meža kosa, bet ūdeņos — upes kosa. Tīrumos augošās kosas ir nezāles. Ja tās ir pļavu zelmenī, siens kļūst mazvērtīgs. Atsevišķas kosu sugas (purva kosa, upes kosa) mājdzīvniekiem pat indīgas. Ar kosām krāso dziju, pulē koku, tīra traukus u.c. Virszemes dzinumi pa lielākai daļai cieti, asi, jo stublāja epidermā daudz silīcija dioksīda. Kosās ir kalcijs (līdz 10%), kālijs, akonītskābe (ekvisetskābe), askorbīnskābe (0,15%), karotīns (5 mg %), sveķi, miecvielas, skābeņskābe, ābolskābe, rūgtvielas u. c. Tautas medicīnā kosas lieto iekšējās asiņošanas apturēšanai, locītavu reimatisma, astmas, artēriju sklerozes, plaušu un kaulu tuberkulozes, urīnpūšļa un nieru iekaisuma ārstēšanā u.c. Lielā kosa un meldru kosa ir iekļauti Latvijas aizsargājamo augu sarakstā.
Kosu klase (Equisetopsida)
Kosu klasi (latīņu: Equisetopsida) pārstāv viena kārta (Equisetales), viena dzimta (Equisetaceae) un viena ģints (Equisetum). Pasaulē pazīstamas 16 sugas un 19 hibrīdsugas, no kurām Latvijā aug 10 sugas un 3 hibrīdsugas. Daudzas kosu sugas ir kosmopolītiskas, kas izplatītas lielās platībās Eirāzijā, Amerikā un Āfrikā, kā arī daudzās salās.
Kosas ir daudzgadīgi lakstaugi. Augsnē kosas attīsta sakneņus, no kuriem atzarojas daudz sīku sakņu. Sakneņi pārziemo, dažām kosu sugām (ziemzaļām) ziemo arī stublājs. Atsevišķām kosu sugām veidojas arī bumbuļi kā rezerves barības vielu krātuves. Stublāji stāvi, ar dobiem posmiem, galvenokārt zaroti. Lapas pa 3—30, sakārtotas mieturos, saaugot veido zobainas makstis ap stublāju mezgliem. Sporas attīstās sporofītu sastatos (vārpās) stublāju galos. Kosām raksturīga paaudžu maiņa. Vairojas ar sporām un veģetatīvi ar sakneņiem.
Mitros, mālainos tīrumos aug tīruma kosa, mežmalās un pļavās — pļavas kosa, purvainās vietās — purva kosa, mežos — meža kosa, bet ūdeņos — upes kosa. Tīrumos augošās kosas ir nezāles. Ja tās ir pļavu zelmenī, siens kļūst mazvērtīgs. Atsevišķas kosu sugas (purva kosa, upes kosa) mājdzīvniekiem pat indīgas. Ar kosām krāso dziju, pulē koku, tīra traukus u.c. Virszemes dzinumi pa lielākai daļai cieti, asi, jo stublāja epidermā daudz silīcija dioksīda. Kosās ir kalcijs (līdz 10%), kālijs, akonītskābe (ekvisetskābe), askorbīnskābe (0,15%), karotīns (5 mg %), sveķi, miecvielas, skābeņskābe, ābolskābe, rūgtvielas u. c. Tautas medicīnā kosas lieto iekšējās asiņošanas apturēšanai, locītavu reimatisma, astmas, artēriju sklerozes, plaušu un kaulu tuberkulozes, urīnpūšļa un nieru iekaisuma ārstēšanā u.c. Lielā kosa un meldru kosa ir iekļauti Latvijas aizsargājamo augu sarakstā.
Paardenstaart (Equisetum) is het enige geslacht binnen de paardenstaartenfamilie (Equisetaceae). Het geslacht telt onder andere een aantal onkruiden.
De botanische naam Equisetum is afgeleid uit het Latijn, equus: paard en saeta: borstel , dus (zo ongeveer): paardenstaart.
De planten hebben een stengel met een centrale holte en twee ringen bijholtes eromheen. De stengel bestaat uit leden, waarbij het lid dat zijtakjes draagt afwijkt van de leden zonder zijtakken. De zijtakjes staan in kransen om de stengel heen en zijn eveneens geleed. De zeer talrijke sporen worden gevormd in een aar. De aar bevindt zich bij bepaalde soorten eindstandig aan de gewone stengel, maar kan bij andere soorten op een speciale bladgroenloze, fertiele stengel worden aangetroffen.
De aar is kegelvormig en bestaat uit een as met daar loodrecht op zeshoekige tafelvormige sporangioforen, waar aan de binnenkant de sporangiën zich bevinden. In de sporangiën bevinden zich de mannelijke en vrouwelijke sporen, die zich verder niet onderscheiden in vorm en grootte. De sporen hebben bladgroen en twee elateren of springdraden, die in vochtige toestand om de spore zijn gewikkeld. Wanneer de elateren opdrogen strekken ze zich en duwen de spore uit de aar. In vochtige lucht draaien de elateren weer strak om de spore en neemt het zweefvermogen af. De sporen groeien uit tot bladgroenhoudende voorkiemen (prothallia). In dit stadium vindt de bevruchting plaats waarna de het embryo tot een volledige plant kan uitgroeien. Succesvolle kieming vindt vooral plaats in pionier-milieus.
Vegetatieve voortplanting kan plaatsvinden met wortelstokken. Deze manier van voortplanten stelt veel minder eisen aan de groeiplaats. Ook fragmenten van wortelstokken kunnen weer uitgroeien tot volledige planten. Van sommige soorten overleven de wortelstokfragmenten zelfs een verblijf in zout water.
Een andere eigenschap van de soorten binnen het geslacht is dat ze kiezelzuur gebruiken voor hun stevigheid. Dit heeft als gevolg dat de soort moet groeien op een bodem waarin het element silicium voorkomt, zoals op zand en kleibodems.
De meeste paardenstaarten zijn lage gewassen, maar de grootste soort, Equisetum myriochaetum die in Centraal- en Zuid-Amerika voorkomt, kan tot 7,3 meter hoog worden.[1]
Het geslacht wordt onderverdeeld in twee subgenera (ondergeslachten) die niet zelden ook als aparte geslachten worden beschouwd:
Beide subgenera zijn met een loep goed uit elkaar te houden: de harde paardestaarten hebben tussen de ribben de huidmondjes in twee duidelijke, regelmatige, verticale rijen en de zachte paardestaarten hebben tussen de ribben minder duidelijk zichtbare huidmondjes willekeurig verspreid. Dit is een handig kenmerk om bijvoorbeeld bonte paardestaart en onvertakte lidrus uit elkaar te houden.
Binnen beide subgenera worden bastaarden tussen bijna alle soorten gevonden; tussen de subgenera komen bastaarden niet voor.
De Nederlandse soorten uit het geslacht worden op de volgende kenmerken onderscheiden:
Er zijn ongeveer vijftien soorten paardenstaarten.
Een aftreksel van de paardenstaart wordt bij rozen gebruikt ter preventie van schimmelaantasting met echte meeldauw.[2]
Door de Romeinen en oude Grieken werd paardenstaart reeds gebruikt als middel tegen haaruitval en kaalheid. Het wordt tegenwoordig in allerlei alternatieve antikaalheidsproducten gebruikt. Er wordt gedacht dat het hoge silica-gehalte van paardenstaart een rol speelt in de stimulering van haargroei, maar dat is niet bewezen.
.png){kind=small}
Geslacht: Equisetum
Soorten: ... · E. arvense (Heermoes) · E. bogotense · E. diffusum · E. fluviatile (Holpijp) · E. giganteum · E. hyemale (Schaafstro) · E. laevigatum · E. ×litorale (Bastaardpaardenstaart) · E. ×moorei (Vertakt schaafstro) · E. myriochaetum · E. palustre (Lidrus) · E. pratense · E. ramosissimum (Vertakte paardenstaart) · E. scirpoides · E. sylvaticum (Bospaardenstaart) · E. telmateia (Reuzenpaardenstaart) · E. ×trachyodon (Ruwe paardenstaart) · E. variegatum (Bonte paardenstaart) · ...
Paardenstaart (Equisetum) is het enige geslacht binnen de paardenstaartenfamilie (Equisetaceae). Het geslacht telt onder andere een aantal onkruiden.
De botanische naam Equisetum is afgeleid uit het Latijn, equus: paard en saeta: borstel , dus (zo ongeveer): paardenstaart.
Sneller en slekt av flerårige karsporeplanter som vokser mest på fuktig jordsmonn, noen arter til og med i vann. Slekten Equisetum har 16-29 arter, avhengig av taksonomisk systematikk.
Sneller har karakteristiske leddede stengler. Bladene danner uskinnbarlige slirer ved leddenes avslutninger. Noen arter har også kranser med sidegrener rett under slirene.
Dagens 18 arter av sneller er den eneste overlevende resten av den store klassen snelleplanter som dominerte skogene i perm- og karbontiden. Disse tidligere snelleplantene ble opptil 20 m høye trær med 1 m stammediameter, og utgjorde et stort bidrag til dagens steinkullforekomster.
Sneller formerer seg både vegetativt ved knoppskyting fra jordstengler, og kjønnet gjennom sporer. Det forekommer både stor- og småsporer (heterospori), som dannes i sporehus enten i toppen av de vanlige stenglene, eller på spesielle forplantningsstengler som ikke er grønne.
Sneller er også mye brukt i både skole- og folkemedisin.
Planten som kalles hesterumpe (Hippuris) har av og til blitt forvekslet med sneller, men den er en helt annen plante. På engelsk kalles derimot både sneller (Equisetum) og hesterumpe for horsetail, slik at de to artene blandes sammen språklig sett. Nedenfor gjengis de artene innenfor sneller som britiske botanikere kaller Hippochaete, men som vitenskapelig sett er sneller og ikke hesterumper.
For en mer fullstendig taksonomi, se: Karplanter
Taksogrupperingen av snellene er nedenfor gjengitt med basis i internasjonal taksonomi -The Angiosperm Phylogeny Group og APG II-systemet fra 2003 med 83 ordener og 461 familier av karplanter).
For de 5 klassene og 155 familiene som er vanlige i Norden, gjengis her hovednavn i normal skrift nedenfor – med basis i det norske standardverket (2005)[1] og det nyeste nordiske standardverket (2007).[2] Hovednavn som er satt i kursiv skrift angir ordener eller familier som utelukkende vokser utenfor Norden og som i 2007 ikke inngår i de 155 familiene i den nordiske floraen.
I nordisk botanikk regnes Hippochaete-artene til snelleslekten, og det skilles ikke mellom Equisetum og Hippochaete.
Sneller en slekt av flerårige karsporeplanter som vokser mest på fuktig jordsmonn, noen arter til og med i vann. Slekten Equisetum har 16-29 arter, avhengig av taksonomisk systematikk.
Sneller har karakteristiske leddede stengler. Bladene danner uskinnbarlige slirer ved leddenes avslutninger. Noen arter har også kranser med sidegrener rett under slirene.
Dagens 18 arter av sneller er den eneste overlevende resten av den store klassen snelleplanter som dominerte skogene i perm- og karbontiden. Disse tidligere snelleplantene ble opptil 20 m høye trær med 1 m stammediameter, og utgjorde et stort bidrag til dagens steinkullforekomster.
Sneller formerer seg både vegetativt ved knoppskyting fra jordstengler, og kjønnet gjennom sporer. Det forekommer både stor- og småsporer (heterospori), som dannes i sporehus enten i toppen av de vanlige stenglene, eller på spesielle forplantningsstengler som ikke er grønne.
Sneller er også mye brukt i både skole- og folkemedisin.
Planten som kalles hesterumpe (Hippuris) har av og til blitt forvekslet med sneller, men den er en helt annen plante. På engelsk kalles derimot både sneller (Equisetum) og hesterumpe for horsetail, slik at de to artene blandes sammen språklig sett. Nedenfor gjengis de artene innenfor sneller som britiske botanikere kaller Hippochaete, men som vitenskapelig sett er sneller og ikke hesterumper.
Multimedia w Wikimedia Commons Skrzyp (Equisetum L.) – jedyny współcześnie występujący rodzaj należący do typu (gromady) skrzypów. Obejmuje 16 gatunków, z których w Polsce występuje 10. Rodzaj znany jest ze wszystkich kontynentów z wyjątkiem Australazji oraz Antarktyki. Gatunkiem typowym jest Equisetum fluviatile L[2].
Presla Dulac
Gromada skrzypy Equisetophyta B. Boivin, podgromada Equisetophytina Reveal, klasa skrzypowe Equisetopsida C. Agardh, podklasa Equisetidae Engl. & Gilg, rząd skrzypowce Equisetales Dumort., podrząd Equisetineae Rabenh., rodzina skrzypowate Equistaceae Michx. ex DC., podrodzina: Equisetoideae Eaton[6].
W Polsce występuje 10 gatunków skrzypu (Equisetum), na całym świecie tylko 16 gatunków[7][8][9]. Według analiz filogenetycznych przeprowadzonych przez Jean-Michela Guillona najbardziej bazalnym przedstawicielem rodzaju jest Equisetum bogotense. Włączanie go do podrodzaju Equisetum nieobejmującego Hippochaete czyni ten podrodzaj taksonem parafiletycznym[1].
Uważa się, że rodzaj skrzyp Equisetum wykształcił się w trzeciorzędzie, powstając ze znacznie starszego rodzaju Equisetites, pochodzącego z ery paleozoicznej – permu lub karbonu[10]. Triasowy gatunek Equisetites arenaceus był początkowo zaliczany do rodzaju Equisetum[11]. Niektóre kopalne gatunki z rodzaju Equisetites tak bardzo przypominają współczesne skrzypy, że kwestionowano rodzajową odrębność pomiędzy Equisetum a Equisetites i sugerowano, że Equisetum może być uznawany za najstarszą współczesną roślinę naczyniową[1]. Przedstawiciele tego rodzaju osiągali do 10 m wysokości i 25 cm średnicy.
PhilippeP. Marmottant PhilippeP., AlexandreA. Ponomarenko AlexandreA., DianeD. Bienaimé DianeD., The walk and jump of Equisetum spores, „Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences”, 1770, 2013, s. 20131465, DOI: 10.1098/rspb.2013.1465, ISSN 0962-8452, PMID: 24026816, PMCID: PMC3779326 [dostęp 2016-07-21] (ang.). Skrzyp (Equisetum L.) – jedyny współcześnie występujący rodzaj należący do typu (gromady) skrzypów. Obejmuje 16 gatunków, z których w Polsce występuje 10. Rodzaj znany jest ze wszystkich kontynentów z wyjątkiem Australazji oraz Antarktyki. Gatunkiem typowym jest Equisetum fluviatile L.
Equisetum L., 1753 é um género de pteridófitos da família Pteridopsida, da qual constitui o único taxa extante, que agrupa as espécies conhecidas pelo nome comum de cavalinhas. Seu nome é de origem latina, composto por "equi" (cavalo) e "setum" (cauda), ou seja, rabo de cavalo. Esta género também inclui as espécies conhecidas como milho de cobra, erva-carnuda, rabo-de-rato, cauda-de-raposa, rabo-de-cobra, cana-de-jacaré, erva-canudo, lixa-vegetal, rabo-de-cavalo, entre outras.[1]
As cavalinhas são plantas vasculares, perfazendo cerca de 16 espécies de plantas do gênero Equisetum. Este gênero é o único na família Equisetaceae, a qual por sua vez é a única família da ordem Equisetales e da classe Equisetopsida (também conhecida como Arthrophyta em livros antigos), embora algumas análises moleculares recentes coloquem este gênero dentro das Pteridophytas, relacionando-as aos Marattiales. Estes dados moleculares, contudo, são ainda ambíguos. Outras classes e ordens de Equisetophyta são conhecidas a partir de informação fóssil, pois eles foram importantes membros da flora durante o período Carbonífero
O gênero é comum nas cidades e está presente em todos continentes exceto Austrália e Antártida. Elas são plantas perenes e herbáceas, secando no inverno (para a maioria das espécies temperadas) ou sempre verde (para algumas espécies tropicais, e a espécie temperada Equisetum hyemale). A maioria delas cresce 0,2 – 1,5 m de altura, embora a E. telmateia possa excepcionalmente alcançar 2,5 m, e a espécie tropical E. giganteum 5 m, e E. myriochaetum 8 m.
Nestas plantas, as folhas são muito reduzidas, mostrando-se inicialmente como pequenas inflorescências translúcidas. Os caules são verdes e fotossensíveis, apresentando como características distintas o fato de serem ocos, com juntas e estrias.
Considera-se que esta planta tem mais de 300 milhões de anos sendo assim, comparativamente, uma das formas de vida vegetal mais antigas do mundo.
A cavalinha é uma planta perene. Não possui flores e, consequentemente, nem sementes; algumas espécies possuem folhas verticiladas, mas reduzidas a tamanho insignificante.
O caule é de cor verde, oco, fotossintético, com textura áspera ao tacto por causa da presença de silício e pode ser encontrado de duas maneiras:
Os esporos estão contidos em estróbilos apicais.
Sua composição química é formada por grande quantidade de silício e quantidades menores de cálcio, ferro, magnésio, tanino, sódio, entre outros. ácido caféico, ácido fenol-carboxílico, ácido gálico, ácido palmítico, ácido silícico, apigenina, equisetonina, espermidina, glicosídeos flavônicos, luteolina, nicotina, sacarídeos, sais de potássio, saponinas, taninos, tiaminase. É adaptada a solos húmidos e por ser agressiva e persistente, deve–se cuidar para que não se torne uma erva daninha.
A cavalinha pode ser considerada tóxica para os animais monogástricos, que são afetados pela tiaminase, enzima que destrói a vitamina B1 (tiamina) e causa sintomatologia nervosa. Doses excessivas podem provocar: torpor, distensão abdominal, diarréia, hipotensão arterial, taquicardia, coma e até morte.
De entre as espécies de Equisetum, algumas são de origem europeia, como o E. arvensis, outras de origem americana, porém, todas têm características e usos semelhantes.
No Brasil se encontra o Equisetum giganteum, nativa de áreas pantanosas de todo o país. É usada como medicinal no sul e sudeste, mas praticamente desconhecida no nordeste. Doses excessivas podem causar disfunções cardíacas e renais. Quando ingeridas pelo gado causam intoxicações.
Outras espécies das Américas são o E. hyemale e o E. martii.
Subgénero Equisetum
Subgénero Hippochaete
Equisetum L., 1753 é um género de pteridófitos da família Pteridopsida, da qual constitui o único taxa extante, que agrupa as espécies conhecidas pelo nome comum de cavalinhas. Seu nome é de origem latina, composto por "equi" (cavalo) e "setum" (cauda), ou seja, rabo de cavalo. Esta género também inclui as espécies conhecidas como milho de cobra, erva-carnuda, rabo-de-rato, cauda-de-raposa, rabo-de-cobra, cana-de-jacaré, erva-canudo, lixa-vegetal, rabo-de-cavalo, entre outras.
Equisetum este un gen de ferigi, care include în jur de 15 specii, numite comun coada-calului. Acest gen este singurul gen extant al clasei Equisetopsida. Alte genuri ale acestei clase sunt cunoscute din rămășițele fosile, din perioada Carboniferului, când reprezentau o mare parte a florei lumii.
Genul Equisetum conține aproximativ 15 specii și mai mulți hibrizi, răspândite pe toate continentele, din zona ecuatorială până în cea temperată și rece, populând pădurile și pajiștile umede, mlaștinile, luncile.
În România se găsesc mai multe specii din genul Equisetum, după Al Beldie Flora României Determinator ilustrat 1977:
Equisetum este un gen de ferigi, care include în jur de 15 specii, numite comun coada-calului. Acest gen este singurul gen extant al clasei Equisetopsida. Alte genuri ale acestei clase sunt cunoscute din rămășițele fosile, din perioada Carboniferului, când reprezentau o mare parte a florei lumii.
Glej besedilo
Préslica (znanstveno ime Equisetum) je edini živeči rod iz družine presličevk (Equisetaceae).
Preslice imajo kolenčasta stebla, iz katerih izraščajo stranski poganjki in dajejo rastlini vretenasto obliko. Steblo vsebuje kremen, ki daje preslicam trdoto in krhkost. Imajo majhne lističe, podobne luskolistom.
Na podlagi razlik v trosnih in plodnih poganjkih delimo rod preslic v dva podrodova:
Fräkensläktet (Equisetum)[1][2] är ett växtsläkte som består av 15-20 nu levande fleråriga kryptogama arter som förekommer i både tempererat och tropiskt klimat. Fräknar ingår i familjen fräkenväxter.[1]
De arter som växer i tempererade områden är oftast örtartade och vissnar ner under vintern medan tropiska arter (samt skavfräken, E. hyemale) är städsegröna. Vanligen blir fräkenväxter mellan 0,2 och 1,5 meter höga men jättefräken (E. telmateia) kan undantagsvis bli 2,5 meter och de tropiska arterna goliatfräken (E. giganteum) och E. myriochaetum kan bli 5 respektive 8 meter höga. Arterna är ganska lika varandra och lätta att känna igen. De har en ovanjordisk örtstam, som är en stjälk med ett stort antal leder, och vid varje led en krets av fjällika blad, hopvuxna med sin bas till en ringformig tuta men med fria spetsar. Under jorden löper en långsträckt jordstam. I stjälkens topp sitter en kottelik bildning (strobilus, plural strobili), det så kallade sporaxet, bildat av ett särskilt slags blad som till formen är sköldlika med ett centralt skaft och med sporgömmena fästade på den mot axeln vända sidan. (Dessa sporgömbärande blad har en viss likhet med idegranens ståndare.) Strobili kan sitta i toppen på de vanliga skotten (som hos E. sylvaticum) eller på särskilda vårskott som saknar klorofyll (som hos E. arvense).
Detta släkte är det enda i familjen Equisetaceae, som i sin tur är enda familjen i ordningen Equisetales och i klassen Equisetopsida, vilken numera oftast placeras i divisionen Ormbunksväxter Pteridophyta, eftersom nyare analyser på molekylnivå visar att fräkenväxterna är släkt med ordningen Marattiales. Tidigare räknades fräkenväxterna däremot som en egen division: Equistetophyta, Arthrophyta eller Sphenophyta. Alla dessa högre grupperingar kallas på svenska för fräkenväxter. Fossil visar att det har funnits andra klasser och ordningar av fräkenväxter, framför allt under den geologiska perioden karbon. Till familjen räknas även ett antal släkten, som levde under devon- och karbonperioderna, och varav endast finns kvar mer eller mindre ofullständiga fossil; som till exempel Calamites och andra släkten, som utgjorde en del av den tidens trädvegetation.
Sjöfräken, skott utan sidogrenar.
Strobilus hos åkerfräken
Strobilus hos skogsfräken
Equisetum telmateia
Förstoring av ett equisetumstrå
De större skaldelarna är 1 mm; finindelningen 1/20 mm
Skavfräken
Equisetum hyemale
Equisetum ramosissimum
Gotlandsfräken
Hybriden Equisetum × moorei Newman
Equi-setum betyder häst-hår, hästsvans[3]. Namnet fräken kommer enligt Svenska Akademiens ordbok troligen av samma ord som fräkne (hudprick) och syftande på det brunspräckliga utseendet av särskilt de stjälkar som bär sporax (strobili)
Wikimedia Commons har media som rör Fräkenväxter.
Wikispecies har information om Fräkenväxter.
Wikimedia Commons har media som rör Fräkensläktet.
Fräkensläktet (Equisetum) är ett växtsläkte som består av 15-20 nu levande fleråriga kryptogama arter som förekommer i både tempererat och tropiskt klimat. Fräknar ingår i familjen fräkenväxter.
Atkuyruğu (Equisetum), atkuyruğugiller (Equisetaceae) familyasından bitki cinsidir.
Sulak çayırlar ve su kıyılarında yetişen, çok yıllık ve otsu bitkilerdir. Atkuyrukları "yaşayan fosil" olarak nitelendirilir. Genç sürgünleri ahır hayvanlarında zehirlenmelere neden olabilir.
Wikimedia Commons'ta Atkuyruğu ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. 
Wikispecies'te Atkuyruğu ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur. 
Bitki ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Atkuyruğu (Equisetum), atkuyruğugiller (Equisetaceae) familyasından bitki cinsidir.
Sulak çayırlar ve su kıyılarında yetişen, çok yıllık ve otsu bitkilerdir. Atkuyrukları "yaşayan fosil" olarak nitelendirilir. Genç sürgünleri ahır hayvanlarında zehirlenmelere neden olabilir.
Родова назва Equisetum утворена від латинських слів equus («кінь») + saeta («грива, щетина»). Аналогично утворені назви рослини в багатьох європейських мовах — пол. koński ogon, англ. horsetail, фр. queue-de-cheval та ін.[1].
Українська назва походить від праслов. *xvostjь, утвореного від *xvostъ («хвіст») — з огляду на схожість рослини з кінським хвостом[2].
Стебло зелене, жорстке, ребристе, просте або кільчасто-розгалужене, членисте (складається з вузлів і меживузлів), звичайно порожнисте. У виду Equisetum myriochaetum досягає до 7 м висоти.[3] Листки лусковидні, розміщені, як і гілочки, кільцями, зростаються в зубчасті бурі піхви.
Спорганіїв 5-10, вони розвиваються на внутрішньому боці щитковидних споролистиків, зібраних у верхівковий колосок. Спороносні колоски в одних видів розвиваються на особливих весняних безхлорофільних пагонах, які після дозрівання спор відмирають і тоді виростають безплідні зелені пагони, в інших — після дозрівання спор їх зовнішня оболонка розривається навхрест на 4 стрічковидні гігроскопічні пружинки, завдяки яким спори розкидаються групами. Фотосинтез відбувається в стеблі.
У життєвому циклі переважає спорофіт. Спорофіт: весняний пагін бурого кольору, на верхівці спороносний колосок → спорангій → спори. Літній пагін — зелений фотосинтезуючий. Фотосинтез відбувається в стеблі; є кореневище з додатковими коренями. Гаметофіт: самостійно існуююча зелена пластинка, де містяться антеридій і архегоній. Зигота → зародок → спорофіт.
Спори хвощів сферовидні, діаметром 30—80 мкм, в кожного виду розмір спор являє собою більш-менш постійну величину. У цитоплазмі спор знаходиться велике ядро, навколо якого рівномірно розподілені численні хлоропласти із гранами крохмалю. Із зовнішнього шару оболонки спори при її дозріванні виникають спірально обгорнені навколо тіла спори гігроскопічні стрічки — елатери.
Найпоширеніші в Україні види роду:
Рослини незаболочених місцезростань
Рослини заболочених місцезростань
Лікарська, харчова, отруйна, фарбувальна рослина. У науковій медицині використовують безплідні пагони хвоща польового (E. arvense) при запальних процесах сечового міхура, плевритах, при набряках від недостатнього кровопостачання, як сечогінний і кровоспинний засіб.
У траві містяться сапоніни, дубильні й флавонові речовини, кремнієва кислота, вітамін С, каротин, смоли, яблучна, аконітова, щавлева кислоти тощо.
У народній медицині хвощ використовують як сечогінний, кровоспинний засіб, при ревматизмі, атеросклерозі, серцевих недугах, подагрі, хворобах печінки, бронхіті, туберкульозі легень, при наявності піску і каменів у сечовидільних шляхах, при жовчних каменях, гіпертонії, легеневих кровотечах. Ним лікують рани, фурункули, лишаї, екземи та інші хвороби шкіри. Використовують також для полоскання рота і носа при захворюванні слизової оболонки та при носових кровотечах, а також для купання дітей при простудах.
У ветеринарії порошком з висушених рослин присипають рани і виразки.
Молоді спороносні пагони і кореневищні бульбочки хвоща, що містять крохмаль, вітамін С і провітамін А, вживають у їжу в свіжому і відвареному вигляді.
У свіжому вигляді хвощ польовий та інші види хвощів поїдає худоба, випадків отруєння на пасовищах не відмічено. При годівлі сіном із хвоща тварини можуть отруїтися, а іноді й гинуть. Особливо небезпечне сіно із хвоща для коней, а у корів після нього буває пронос, червона сеча, аборти. Хвощ лісовий і зимовий менш токсичні.
Пагони хвоща польового разом з галунами дають сіро-жовту фарбу, придатну для фарбування шерсті.
У народній медицині хвощ лісовий використовують як сечогінний, в'яжучий і кровоспинний засіб, молоді пагони вживають у їжу.
Хвощ зимовий застосовують часто замість наждачного паперу для шліфування дерева, полірування меблів, чищення металевих виробів.
Збирають зелені вегетативні пагони хвоща польового влітку (червень — серпень), зриваючи їх або зрізуючи серпом, а в суцільних заростях скошують косою. Перед сушінням відбирають домішки, в тому числі й нелікарські види хвощів. Сушать траву під залізним дахом або під наметами з доброю вентиляцією, розстилаючи тонким шаром на папері або тканині. Зберігають протягом чотирьох років у сухих, добре провітрюваних приміщеннях.
Equisetum (dương xỉ đuôi ngựa) là chi còn sống duy nhất trong họ Equisetaceae, họ thực vật có mạch sản xuất bào tử thay vì hạt.[2]
Equisetum là một "hóa thạch sống" vì nó là chi duy nhất của cả lớp Equisetopsida, trong hơn một trăm triệu năm đa dạng hơn và chiếm ưu thế của rừng Paleozoi muộn. Một số loài Equisetopsida là cây lớn có chiều cao tới 30 mét. Các loại Calamites của họ Calamitaceae, ví dụ, là rất phong phú trong các mỏ than từ thời kỳ Than đá. Một giống cây trồng hoa quả tương đối nhưng không liên quan gì đến nhau, dương xit đuôi ngựa (Hippuris) đôi khi được gọi là "đuôi ngựa", và thêm vào sự nhầm lẫn, cái đuôi của cái đuôi tên đôi khi được áp dụng cho Equisetum. Các mô hình khoảng cách của các nút trong ngọc bích, trong đó những người về phía đỉnh của các chồi đang ngày càng gần nhau, lấy cảm hứng từ John Napier để khám phá logarithms.
Equisetum (dương xỉ đuôi ngựa) là chi còn sống duy nhất trong họ Equisetaceae, họ thực vật có mạch sản xuất bào tử thay vì hạt.
Equisetum là một "hóa thạch sống" vì nó là chi duy nhất của cả lớp Equisetopsida, trong hơn một trăm triệu năm đa dạng hơn và chiếm ưu thế của rừng Paleozoi muộn. Một số loài Equisetopsida là cây lớn có chiều cao tới 30 mét. Các loại Calamites của họ Calamitaceae, ví dụ, là rất phong phú trong các mỏ than từ thời kỳ Than đá. Một giống cây trồng hoa quả tương đối nhưng không liên quan gì đến nhau, dương xit đuôi ngựa (Hippuris) đôi khi được gọi là "đuôi ngựa", và thêm vào sự nhầm lẫn, cái đuôi của cái đuôi tên đôi khi được áp dụng cho Equisetum. Các mô hình khoảng cách của các nút trong ngọc bích, trong đó những người về phía đỉnh của các chồi đang ngày càng gần nhau, lấy cảm hứng từ John Napier để khám phá logarithms.
Род насчитывает более 20 видов[16], распределённых в двух подродах:
Род насчитывает более 20 видов, распределённых в двух подродах:
Equisetum boreale Bong. Equisetum californicum (Milde) G.N.Jones Equisetum ×schaffneri Milde — Хвощ Шаффнера Подрод Equisetum: Equisetum arvense L. — Хвощ полевой Equisetum bogotense Kunth — Хвощ боготский Equisetum diffusum D.Don — Хвощ раскидистый Equisetum ×ferrissii Clute Equisetum fluviatile L. — Хвощ приречный, или Хвощ топяной Equisetum palustre L. — Хвощ болотный Equisetum pratense Ehrh. — Хвощ луговой Equisetum sylvaticum L. — Хвощ лесной Equisetum telmateia Ehrh. — Хвощ большой Подрод Hippochaete: Equisetum giganteum L. — Хвощ гигантский [syn. Equisetum xylochaetum Mett.] [syn. Equisetum martii Milde] Equisetum hyemale L. — Хвощ зимующий Equisetum laevigatum A.Braun Equisetum ×moorei Newman — Хвощ Мура Equisetum myriochaetum Schlecht. et Cham. — Хвощ многощетинковый Equisetum ramosissimum Desf. — Хвощ ветвистый Equisetum scirpoides Michx. — Хвощ камышовый Equisetum variegatum Schleich. ex F.Weber et D.Mohr — Хвощ пёстрый木賊屬（學名：Equisetum）是蕨類植物的一屬，共有15個物種。此屬植物幾乎分佈在全世界上，除了澳洲和南極洲之外。它們是多年生草本植物，有會在冬天死去的（大部份的溫帶物種）或為常綠植物的（某些熱帶物種和溫帶物種「木賊、藺木賊、斑紋木賊」和「節節草」）。大多有0.2至1.5公尺高，但沼生問荊可達2.5公尺高，且熱帶美洲物種的巨木賊可達5公尺高，墨西哥木賊則可達8公尺高。
在此類植物中，葉子大幅地退化於輪生體中，部份則和節鞘相結合。莖部是綠色的且可行光合作用，並有中空、有節與有脊線等特徵。在每一節點上可能有或沒有分枝的輪生體；但若出現了的話，其分枝除了較小外，和主幹沒有差別。
孢子生成於位於某些莖部頂端之孢子囊穗（類似松毬的結構）裡的孢囊梗內。在許多物種裡，有孢子囊穗的莖部不會有分枝；而有些（如問荊）則不會行光合作用，且在春天很早地便和可行光合作用的莖部分離生長出去。在另外的一些物種（如犬問荊）裡，它們和一般不生育的莖部非常相像，都會行光合作用，且具有分枝的輪生體。
木賊屬的孢子大多是無性孢子，但問荊較小的孢子則可以產生出雄性的原葉體。孢子含有四個彈絲，有如濕度感應彈簧般地作用著，讓孢子只會在孢子體已縱向地裂開後才開始傳播。
許多此屬的植物喜歡潮濕的沙土，而有一些則是水生的，且亦有部份是適應潮濕的黏土。其中一個物種－問荊可以是一種很煩人的雜草，因為它很容易在拔掉後又再長出來。其莖部是由地下莖長出來的，而其地下莖長在很深的地底，且幾乎不可能被挖出。它也不受許多被用來殺死種子植物的除草劑影響。某些物種的葉子是有毒的，若放牧的動物誤食了很大量的話。木賊屬在日本是可以拿來料理且食用的。
可以當作一種利尿劑，減輕發炎及減少肌肉的抽筋和痙攣。有助於鈣質的吸收，可促進皮膚的健康和強化骨骼、頭髮、指甲和牙齒。幫助骨折和結締組織恢復健康。加強心臟和肺臟。對於治療關節炎、骨骼疾病，如骨質疏鬆、支氣管炎、心血管疾病、水腫、膽囊疾病、痛風、肌肉痙攣、和前列腺疾病有效。可減少出血和加速燒燙傷的痊癒。
木賊在種子植物稱霸地球之前曾經是更巨大且更多樣的類群。某些物種可以達到30公尺的高度。
木賊屬（學名：Equisetum）是蕨類植物的一屬，共有15個物種。此屬植物幾乎分佈在全世界上，除了澳洲和南極洲之外。它們是多年生草本植物，有會在冬天死去的（大部份的溫帶物種）或為常綠植物的（某些熱帶物種和溫帶物種「木賊、藺木賊、斑紋木賊」和「節節草」）。大多有0.2至1.5公尺高，但沼生問荊可達2.5公尺高，且熱帶美洲物種的巨木賊可達5公尺高，墨西哥木賊則可達8公尺高。
在此類植物中，葉子大幅地退化於輪生體中，部份則和節鞘相結合。莖部是綠色的且可行光合作用，並有中空、有節與有脊線等特徵。在每一節點上可能有或沒有分枝的輪生體；但若出現了的話，其分枝除了較小外，和主幹沒有差別。
孢子生成於位於某些莖部頂端之孢子囊穗（類似松毬的結構）裡的孢囊梗內。在許多物種裡，有孢子囊穗的莖部不會有分枝；而有些（如問荊）則不會行光合作用，且在春天很早地便和可行光合作用的莖部分離生長出去。在另外的一些物種（如犬問荊）裡，它們和一般不生育的莖部非常相像，都會行光合作用，且具有分枝的輪生體。
木賊屬的孢子大多是無性孢子，但問荊較小的孢子則可以產生出雄性的原葉體。孢子含有四個彈絲，有如濕度感應彈簧般地作用著，讓孢子只會在孢子體已縱向地裂開後才開始傳播。
許多此屬的植物喜歡潮濕的沙土，而有一些則是水生的，且亦有部份是適應潮濕的黏土。其中一個物種－問荊可以是一種很煩人的雜草，因為它很容易在拔掉後又再長出來。其莖部是由地下莖長出來的，而其地下莖長在很深的地底，且幾乎不可能被挖出。它也不受許多被用來殺死種子植物的除草劑影響。某些物種的葉子是有毒的，若放牧的動物誤食了很大量的話。木賊屬在日本是可以拿來料理且食用的。
可以當作一種利尿劑，減輕發炎及減少肌肉的抽筋和痙攣。有助於鈣質的吸收，可促進皮膚的健康和強化骨骼、頭髮、指甲和牙齒。幫助骨折和結締組織恢復健康。加強心臟和肺臟。對於治療關節炎、骨骼疾病，如骨質疏鬆、支氣管炎、心血管疾病、水腫、膽囊疾病、痛風、肌肉痙攣、和前列腺疾病有效。可減少出血和加速燒燙傷的痊癒。
木賊在種子植物稱霸地球之前曾經是更巨大且更多樣的類群。某些物種可以達到30公尺的高度。
속새속(--屬, 학명: Equisetum 에퀴세툼[*])은 속새과의 속이다. 15개 종의 관다발식물로 이루어져 있다. 여러해살이 초본 식물이며, 보통 겨울에 죽지만 상록 식물인 것도 있다. 보통 0.2~1.5 m까지 자라나 에퀴세툼 텔마테이아(E. telmateia)는 2.5 m까지 자랄 수 있으며, 열대종인 에퀴세툼 기간테움(E. giganteum)과 E. myriochaetum은 각각 5 m와 8 m까지 자랄 수 있다.
줄기는 비어 있고 표면은 울퉁불퉁하고 마디가 져 있으며, 광합성을 할 수 있다. 마디마다 가는 가지가 바퀴살과 같이 나 있다. 포자는 붓의 촉과 같이 생긴 포자수에 들어 있다. 쇠뜨기(E. arvense)의 생식 줄기를 뱀밥이라 한다. 종자식물이 출현하기 전에는 다양한 종이 지구상에 퍼져 있었다. 어떤 종은 30 m까지 자라기도 했다. 노목은 석탄 화석으로 자주 볼 수 있다.
속새속(--屬, 학명: Equisetum 에퀴세툼[*])은 속새과의 속이다. 15개 종의 관다발식물로 이루어져 있다. 여러해살이 초본 식물이며, 보통 겨울에 죽지만 상록 식물인 것도 있다. 보통 0.2~1.5 m까지 자라나 에퀴세툼 텔마테이아(E. telmateia)는 2.5 m까지 자랄 수 있으며, 열대종인 에퀴세툼 기간테움(E. giganteum)과 E. myriochaetum은 각각 5 m와 8 m까지 자랄 수 있다.
줄기는 비어 있고 표면은 울퉁불퉁하고 마디가 져 있으며, 광합성을 할 수 있다. 마디마다 가는 가지가 바퀴살과 같이 나 있다. 포자는 붓의 촉과 같이 생긴 포자수에 들어 있다. 쇠뜨기(E. arvense)의 생식 줄기를 뱀밥이라 한다. 종자식물이 출현하기 전에는 다양한 종이 지구상에 퍼져 있었다. 어떤 종은 30 m까지 자라기도 했다. 노목은 석탄 화석으로 자주 볼 수 있다.
.jpg)
_clean,_no-description.png)
.JPG)
