Horsetail

Eltingar (fræðiheiti: Equisetum) eru eina núlifandi ættkvíslin í elftingarætt (Equisetaceae), ætt plantna sem fjölgar sér með sporum í stað fræja.^[2]

Equisetum arvense

Stöngull:
B = grein í hvirfingu
I = leggur
L = blöð
N = liður

"Blóm" Equisetum telmateia (Equisetum telmateia subsp. braunii).

Smásjármynd af Equisetum hyemale (2-1-0-1-2 er einn millimeter).
Litlu hvítu útvextirnir eru kísilútfellingar.

Flokkun

Tegundir

Núlifandi tegundir elftinga skiftast í tvær aðgreinda hópa, sem eru yfirleitt greindir sem undirættkvíslir. Nafn einkennisundirættkvíslarinnar er, Equisetum, sem þýðir "hrosshár" á latínu, meðan nafnið á hinni undirættkvíslinni, Hippochaete, þýðir "hrosshár" á grísku. Blendingar eru algengir, en hafa eingöngu fundist innan tegunda í sömu undirættkvísl.^[3]

Subgenus Equisetum

• Equisetum arvense L. – Klóelfting, kring um norðurheimskaut til tempraða beltisins.
• Equisetum bogotense Kunth – Andeselfting, upplönd Suður-Ameríku norður til Kostaríku
• Equisetum diffusum L. – Himalajaelfting, Himalajafjöllum (Kína, Indland og nærliggjandi lönd) yfir 450 m.
• Equisetum fluviatile L. – Fergin, kring um norðurheimskaut til tempraða beltisins.
• Equisetum palustre L. – Mýrelfting, kring um norðurheimskaut til tempraða beltisins.
• Equisetum pratense Ehrh. – Vallelfting, kring um norðurheimskaut til kaldtempraða beltisins.
• Equisetum sylvaticum L. – Skógelfting, kring um norðurheimskaut til tempraða beltisins. Sjaldgæfari í Austur-Asíu.
• Equisetum telmateia Ehrh. – Fílabeinselfting, Evrópa til Litlu-Asíu og Norður-Afríku, einnig á vesturströnd Norður-Ameríku.

E. ramosissimum

Subgenus Hippochaete

• Equisetum giganteum L. – Risaeski, tempruðu belti til hitabelti Suður- og Mið-Ameríku, norður til suður Mexíkó
• Equisetum hyemale L. – Eski, mestallt norðurhvel utan hitabeltis.
• Equisetum laevigatum A.Braun – vesturhluti Norður-Ameríku niður til norðvestur Mexíkó; stundum skráð Equisetum kansanum
• Equisetum myriochaetum Schltdl. & Cham. – Trölleski, frá mið Mexíkó suður til Perú
• Equisetum ramosissimum Desf. (ásamt E. debile) – Asía, Evrópa, Afríka, eyjar í suðvestur Kyrrahafi.
• Equisetum scirpoides Michx. – kaldtempruð svæði norðurhvels.
• Equisetum variegatum Schleich. ex Weber & Mohr – Beitieski, kaldtempruð svæði norðurhvels, nema í norðaustasta hluta Asíu.

Ekki settar í undirættkvísl

• (útdauð) Equisetum dimorphum – Júra, Argentínu
• (útdauð) Equisetum thermale – Mið til síð Júra, Argentínu

Nefndir blendingar

Equisetum × moorei Equisetum hyemale × Equisetum ramosissimum)

Blendingar milli tegunda í undirættkvíslinni Equisetum

• Equisetum × bowmanii C.N.Page (Equisetum sylvaticum × Equisetum telmateia)
• Equisetum × dycei C.N.Page (Equisetum fluviatile × Equisetum palustre)
• Equisetum × font-queri Rothm. (Equisetum palustre × Equisetum telmateia)
• Equisetum × litorale Kühlew ex Rupr. (Equisetum arvense × Equisetum fluviatile)
• Equisetum × mchaffieae C.N.Page (Equisetum fluviatile × Equisetum pratense)
• Equisetum × mildeanum Rothm. (Equisetum pratense × Equisetum sylvaticum)
• Equisetum × robertsii Dines (Equisetum arvense × Equisetum telmateia)
• Equisetum × rothmaleri C.N.Page (Equisetum arvense × Equisetum palustre)
• Equisetum × willmotii C.N.Page (Equisetum fluviatile × Equisetum telmateia)

Blendingar milli tegunda í undirættkvíslinni Hippochaete

• Equisetum × ferrissii Clute (Equisetum hyemale × Equisetum laevigatum)
• Equisetum × moorei Newman (Equisetum hyemale × Equisetum ramosissimum)
• Equisetum × nelsonii (A.A.Eaton) Schaffn. (Equisetum laevigatum × Equisetum variegatum)
• Equisetum × schaffneri Milde (Equisetum giganteum × Equisetum myriochaetum)
• Equisetum × trachyodon (A.Braun) W.D.J.Koch (Equisetum hyemale × Equisetum variegatum) - Eskibróðir

Tilvísanir

Viðbótarlesning

• Walkowiak, Radoslaw (2008): IEA –p Equisetum Taxonomy
• Weber, Reinhard (2005): Equisetites aequecaliginosus sp. nov., ein Riesenschachtelhalm aus der spättriassischen Formation Santa Clara, Sonora, Mexiko; Equisetites aequecaliginosus sp. nov., a tall horsetail from the Late Triassic Santa Clara Formation, Sonora, Mexico Revue de Paléobiologie 24(1): 331–364 (German, English abstract)