Muchomor szarawy (Amanita vaginata (Bull.) Lam.) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Amanita, Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi [1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1783 r. Bulliard nadając mu nazwę Agaricus vaginatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w tym samym roku Lamarck, przenosząc go do rodzaju Amanita[1].
Niektóre synonimy naukowe[2]:
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1992 r., dawniej w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był jako muchomor mglejarka, a jeszcze dawniej używano również nazw: bedłka pochwowata, bedłka, muchomor pochwiasty, mglejarka pochwiasta, podsadka pochwiasta[3].
Gatunek ten wyróżnia się dużą zmiennością. Wiele dawniej wydzielanych form, odmian i podgatunków zostało uznane za synonimy[2], nadal jednak wyróżnia się różne odmiany tego gatunku dość znacznie różniące się ubarwieniem u wyglądem[4].
Początkowo dzwonkowaty, później płaskołukowaty, w końcu całkiem płaski, Ma średnicę 3-10 cm i na środku garb, czasami wyraźny, czasami słabo widoczny. Powierzchnia gładka, naga i silnie prążkowana, szczególnie na brzegach. W czasie wilgotnej pogody jest lepki i śliski. Kolor od siwego poprzez siwobrązowy i popielaty do żółtosiwobrązowego[4]. Występują odmiany o ochrowo lub pomarańczowożółtej barwie[5].
Średnio gęste, spręzyste, nie przyrastają do trzonu, nieco wybrzuszone i zawsze białe[4].
Wysokość 10-20 cm, grubość 8-20 mm, walcowaty, z czasem pusty w środku, zwężający się ku górze, wyrastający z białej, wolnej i płatowatej pochwy. Powierzchnia gładka lub pokryta bardzo drobnymi kosmkami, czasami promieniście popękany. Pierścienia brak. Barwa między białą a różnymi odcieniami jasnej szarości[4].
U młodych okazów zwarty, później kruchy. Biały, o łagodnym smaku i bez specjalnego zapachu[4].
Biały, nieamyloidalny. Zarodniki okrągławe, o rozmiarach 8-12 µm[6].
Muchomor szary jest szeroko rozprzestrzeniony na świecie. Występuje w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, Europie, Azji i na wielu wyspach[7]. W Polsce jest pospolity[3].
Rośnie we wszystkich typach lasów, zarówno na nizinach, jak i w górach. Nie ma specjalnych wymagań glebowych[4].
Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb jadalny, choć w stanie surowym trujący. Po ugotowaniu jadalny. Niezbyt popularny ze względu na łamliwość i brak aromatu[6]. W Polsce raczej nie jest zbierany przez grzybiarzy[8].
Podobny jest rzadki w Polsce muchomor srebrzysty (Amanita mairei). Jest większy i nie tak szary[9]. Zewnętrzną osłoną muchomor szarawy przypomina nieco muchomora zielonawego (Amanita phalloides) i jadowitego (Amanita virosa), lecz jest dobrze rozpoznawalny dzięki podstawie trzonu i wyraźnemu prążkowaniu kapelusza[6]. Odmiany o brunatno-czerwonej barwie podobne są do muchomora rdzawobrązowego (Amanita fulva)[5].
Muchomor szarawy (Amanita vaginata (Bull.) Lam.) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae).
.JPG)
.JPG)
.JPG)
