Kret europejski[3] (Talpa europaea) – gatunek owadożernego ssaka z rodziny kretowatych, zaliczanej do rzędu ryjówkokształtnych (Soricomorpha), zwyczajowo nazywany kretem.
Wzór zębowy I C P M 44 = 3 1 4 3 3 1 4 3Masa walcowatego ciała do 120 g, długość ciała do 17–20 cm. Pysk o ryjkowatym kształcie, zaopatrzony w 44 zęby. Oczy uwstecznione (o średnicy ok. 1 mm, prawdopodobnie niewrażliwe na światło). Uszy, cofnięte na tył czaszki, nie posiadają małżowin zewnętrznych, są natomiast zaopatrzone jedynie w fałd skórny i w specjalne włosy zamykające otwory słuchowe. Sierść czarna, charakteryzująca się wyjątkową gęstością włosów dwojakiego rodzaju: puchowych i pokrywowych (200 włosków na 1 mm²), przy dotknięciu dające wrażenie "aksamitnych".
Silne, łopatowate łapy z mocnymi zagiętymi do tyłu pazurami są przystosowane do kopania podziemnych tuneli. Szczególnie silne i duże są łapy przednie o zredukowanych kościach przedramienia.
Odżywia się dżdżownicami, larwami owadów i drobnymi kręgowcami, które lokalizuje dzięki czułemu słuchowi oraz włosom czuciowym na pysku i ogonie, czułym na drgania (stąd odstraszanie kretów polega na montowaniu odstraszaczy wibracyjno-akustycznych). Na głębokości 20–50 cm wykopuje system podziemnych tuneli o średnicy 6 cm, rozciągających na długość ok. 100–200 m (czasem do 1 km) i terytorium ok. 2000–6000 m², stanowiący rodzaj pułapki na faunę glebową (preferuje gleby żyzne i wilgotne). Korytarze drąży z prędkością 12–15 m/dobę, wypychając jednorazowo 100–150 g ziemi (tzw. kretowina), które następnie patroluje co kilka godzin[potrzebny przypis].
Największe kopce pojawiają się na glebach bagiennych, dochodzą nawet do 90 cm wysokości. Na powierzchni ziemi porusza się niezdarnie i rzadko się na niej pojawia.
Buduje podziemne gniazdo z mchu i trawy (czasem uzupełnione pionowym tunelem sięgającym wód gruntowych – rodzajem "studni"), obok którego znajduje się "spiżarnia", w której gromadzi żywe, unieruchomione dżdżownice (z umiejętnie podciętym zwojem nerwowym). Komora taka, w której znajduje się kilkaset dżdżownic, stanowi zapas pożywienia na zimę. Samica rodzi 2-7 nagich młodych po ciąży trwającej ok. 28 dni (zwykle raz w roku, późną wiosną). Nie zapada w sen zimowy (zimuje w korytarzach, około 50-60cm poniżej poziomu zamarzania), jest zwierzęciem bardzo ruchliwym i aktywnym, żyje ok. 2-4 lat, dojrzałość płciową osiąga po 1 roku życia. Krety żyją samotnie (z wyjątkiem rui przypadającej wiosną), przy spotkaniu są wobec siebie bardzo agresywne. Ciekawostką jest dobowy cykl aktywności kreta i jego bardzo głęboki sen. Kret jest aktywny przez ok. 4 godz., po czym mocno śpi przez ok. 3 godz. Jego największa aktywność przypada na godziny poranne i wtedy właśnie powstaje najwięcej kretowisk[4].
Wyróżniono trzy podgatunki kreta europejskiego[5]:
W Polsce jest objęty ochroną gatunkową częściową. Nie jest chroniony na terenie ogrodów, upraw ogrodniczych, szkółek, lotnisk, ziemnych konstrukcji hydrotechnicznych oraz obiektów sportowych[6][7][8][9].
Masa walcowatego ciała do 120 g, długość ciała do 17–20 cm. Pysk o ryjkowatym kształcie, zaopatrzony w 44 zęby. Oczy uwstecznione (o średnicy ok. 1 mm, prawdopodobnie niewrażliwe na światło). Uszy, cofnięte na tył czaszki, nie posiadają małżowin zewnętrznych, są natomiast zaopatrzone jedynie w fałd skórny i w specjalne włosy zamykające otwory słuchowe. Sierść czarna, charakteryzująca się wyjątkową gęstością włosów dwojakiego rodzaju: puchowych i pokrywowych (200 włosków na 1 mm²), przy dotknięciu dające wrażenie "aksamitnych".
Szkielet Przednia łapaSilne, łopatowate łapy z mocnymi zagiętymi do tyłu pazurami są przystosowane do kopania podziemnych tuneli. Szczególnie silne i duże są łapy przednie o zredukowanych kościach przedramienia.
Odżywia się dżdżownicami, larwami owadów i drobnymi kręgowcami, które lokalizuje dzięki czułemu słuchowi oraz włosom czuciowym na pysku i ogonie, czułym na drgania (stąd odstraszanie kretów polega na montowaniu odstraszaczy wibracyjno-akustycznych). Na głębokości 20–50 cm wykopuje system podziemnych tuneli o średnicy 6 cm, rozciągających na długość ok. 100–200 m (czasem do 1 km) i terytorium ok. 2000–6000 m², stanowiący rodzaj pułapki na faunę glebową (preferuje gleby żyzne i wilgotne). Korytarze drąży z prędkością 12–15 m/dobę, wypychając jednorazowo 100–150 g ziemi (tzw. kretowina), które następnie patroluje co kilka godzin[potrzebny przypis].
Kopce AlbinosNajwiększe kopce pojawiają się na glebach bagiennych, dochodzą nawet do 90 cm wysokości. Na powierzchni ziemi porusza się niezdarnie i rzadko się na niej pojawia.
Buduje podziemne gniazdo z mchu i trawy (czasem uzupełnione pionowym tunelem sięgającym wód gruntowych – rodzajem "studni"), obok którego znajduje się "spiżarnia", w której gromadzi żywe, unieruchomione dżdżownice (z umiejętnie podciętym zwojem nerwowym). Komora taka, w której znajduje się kilkaset dżdżownic, stanowi zapas pożywienia na zimę. Samica rodzi 2-7 nagich młodych po ciąży trwającej ok. 28 dni (zwykle raz w roku, późną wiosną). Nie zapada w sen zimowy (zimuje w korytarzach, około 50-60cm poniżej poziomu zamarzania), jest zwierzęciem bardzo ruchliwym i aktywnym, żyje ok. 2-4 lat, dojrzałość płciową osiąga po 1 roku życia. Krety żyją samotnie (z wyjątkiem rui przypadającej wiosną), przy spotkaniu są wobec siebie bardzo agresywne. Ciekawostką jest dobowy cykl aktywności kreta i jego bardzo głęboki sen. Kret jest aktywny przez ok. 4 godz., po czym mocno śpi przez ok. 3 godz. Jego największa aktywność przypada na godziny poranne i wtedy właśnie powstaje najwięcej kretowisk.