Echinoderms

Энәтирелеләр (лат. Echinodermata, рус. Иглокожие) — диңгеҙ төбөндә йәшәүсе, ирекле хәрәкәт итеүсе, ҡайһы осраҡта йәбешеп, ултыраҡ тереклек итеүсе, донъя океанының бөтә тәрәнлектәрендә тереклек итеүсе хайуандар тибы. Хәҙерге көндә 7000-гә яҡын төрө билдәле^[1].

Хордалылар менән бер рәттән энәтирелеләр икенсел ауыҙлылар тармағына ҡарай. Был типҡа, кембрий осоронда тереклек иткән, бөгөнгө көндә юҡҡа сыҡҡан 13 меңгә яҡын төр керә.

Энәтирелеләр — күбеһенcә һыу төбөндә тереклек итә торған диңгеҙ хайуандары. Улар бик аҡрын хәрәкәтләнә. Энәтирелеләргә диңгеҙ йондоҙо, диңгеҙ терпеһе, диңгеҙ ҡыяры (голотурия) керә. Уларның ҙурлығы бер нисә миллиметрҙан 1 метрға тиклем етә, артырға ла мөмкин.

• Энәтирелеләрҙең күп төрлөлөгө
• Диңгеҙ йондоҙо Plectaster decanus

• Диңгеҙ йондоҙо Linckia sp.

• Диңгеҙ терпеһе Strongylocentrotus franciscanus

• Офиура Ophionereis reticulata

Әҙәбиәт

• Биологический энциклопедический словарь под редакцией М. С. Гилярова и др., М., изд. Советская Энциклопедия, 1989.
• Зоология беспозвоночных. Догель В. А., 1981.
• Курс сравнительной эмбриологии беспозвоночных животных. Иванова-Казас О. М., Кричинская Е. Б., 1988.

Иҫкәрмәләр