Listeria monocytogenes is een pathogene, grampositieve staafvormige, niet sporevormende bacterie die de verwekker is van listeriose. Uitbraken van listeriose zijn vaak geassocieerd met voedsel omdat, in tegenstelling tot andere bacteriën, L. monocytogenes in staat is om te groeien bij koelkasttemperaturen. Dit kenmerk, in combinatie met het vermogen tot het vormen van een biofilm, maakt beheersing van deze ziekteverwekker moeilijk voor de voedselverwerkende industrie.[1]
Het ziektebeeld behorend bij een Listeria-infectie zijn onder andere: meningitis, sepsis, pneumonie, endocarditis, encefalitis, otitis media en endometritis. Verder wordt er cystevorming gezien in de hersenen, die, afhankelijk van de plaats, voor neurologische problemen kan zorgen. Besmetting met Listeria kan een miskraam of doodgeboren kind tot gevolg hebben. Ouderen, kinderen en zieken kunnen ook ziek worden van een besmetting door Listeria.
Listeria komt regelmatig voor in melk en kan overleven in rauwmelkse zachte kaas. In de Hollandse boerenkaas van het gouda-type overleeft de bacterie dus niet. Alleen zachte kazen die van rauwe melk worden gemaakt, als brie de Meaux, worden ontraden voor zwangeren. Veel kazen in de supermarkt (chevre, Deense, feta etc.) zijn gemaakt van gepasteuriseerde melk en dus onschadelijk. De populaire Roquefort-kaas is van rauwe schapenmelk gemaakt, maar hierin is Listeria nog nooit aangetroffen. In 2009 overleden zes mensen in Oostenrijk en Duitsland als gevolg van het eten van besmette kaas. Op 30 december 2012 haalde de franse kaasfabrikant Fromagerie de Jussac al haar kazen uit de schappen in België en Nederland. De kaas zou namelijk ook deze bacterie bevatten.
Maar ook gepasteuriseerde melk kan (opnieuw) besmet worden. Op 11 mei 2011 riep de Vlaamse zuivelcoöperatie Belgomilk na overleg met het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen een aantal kazen, vervaardigd van gepasteuriseerde melk, terug vanwege verschillende soorten kaas die mogelijk besmet waren met Listeria.
Op 28 januari 2017 riep supermarkt Lidl drie varianten roomkaas terug omdat in een van deze varianten Listeria was aangetroffen.
Listeria monocytogenes is een pathogene, grampositieve staafvormige, niet sporevormende bacterie die de verwekker is van listeriose. Uitbraken van listeriose zijn vaak geassocieerd met voedsel omdat, in tegenstelling tot andere bacteriën, L. monocytogenes in staat is om te groeien bij koelkasttemperaturen. Dit kenmerk, in combinatie met het vermogen tot het vormen van een biofilm, maakt beheersing van deze ziekteverwekker moeilijk voor de voedselverwerkende industrie.
Het ziektebeeld behorend bij een Listeria-infectie zijn onder andere: meningitis, sepsis, pneumonie, endocarditis, encefalitis, otitis media en endometritis. Verder wordt er cystevorming gezien in de hersenen, die, afhankelijk van de plaats, voor neurologische problemen kan zorgen. Besmetting met Listeria kan een miskraam of doodgeboren kind tot gevolg hebben. Ouderen, kinderen en zieken kunnen ook ziek worden van een besmetting door Listeria.