Pallid Harrier

Błotniak stepowy, błotniak blady, błotniak biały (Circus macrourus) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).

Występowanie

Zamieszkuje pas eurazjatyckich stepów. Gniazduje we wschodniej Europie i Środkowej Azji. Wędrowny. Zimuje na Bałkanach, Bliskim i Dalekim Wschodzie, Indiach i w Afryce.

W Polsce pojawia się nieregularnie na przelotach we wszystkich regionach, zwykle bardzo nielicznie^[4]. Co roku notuje się od kilku do kilkunastu stwierdzeń tego ptaka, zwykle sporadycznie. Ponieważ nie lęgnie się w kraju obserwuje się jego migracje w kwietniu lub maju i od końca sierpnia do października. Sporadycznie spotyka się jednak błotniaki stepowe we wszystkich miesiącach, nawet w okresie lęgowym i zimą. Pojawy są obecnie częstsze niż kiedyś. Tłumaczy się to lepszą penetracją terenów przez obserwatorów i znajomością cech identyfikacyjnych. Do tej pory lęgów nie odnotowano, choć przez 2 lata samiec był widywany w Dolinie Biebrzy wraz z samicą błotniaka łąkowego.

Charakterystyka

Cechy gatunku

Podobny pod względem smukłej i delikatnej sylwetki i rozmiarów do błotniaków: łąkowego i zbożowego, ale czarne końce skrzydeł o kształcie bardziej zaostrzonym, w kształcie klina. Samiec mniejszy od samicy i łatwiejszy do identyfikacji, o jasnosinym wierzchu ciała, białym brzuchu i spodniej części skrzydeł, czarnym dziobie i żółtych nogach. W przeciwieństwie do innych błotniaków nie ma ciemniejszej głowy. Przypomina mewę i z podobną zwinnością lata.
Samica jest większa, podoba do samic innych błotniaków, zwłaszcza łąkowego. W oznaczaniu mają znaczenie subtelne różnice w spodniej pokrywie skrzydeł. Ma brązowy wierzch ciała i rdzawy spód z podłużnymi kreskami, a głowę z wyraźną szlarą – jasna obwódka z ciemnymi pokrywami usznymi. Posiada też białawą obrożą na szyi. Na skrzydłach ma jaśniejsze pierwszorzędowe lotki i ciemniejsze drugorzędowe.
U młodych widać wyraźnie jaśniejszy kołnierzyk poniżej pokryw usznych i ciemne boki szyi, które są widoczne w locie^[5].

Wymiary średnie^[6]

długość ciała z dziobem i ogonem

ok. 40–50 cm

rozpiętość skrzydeł

95 - 115 cm

długość ogona

19,5 - 25 cm

Masa ciała^[6]

samce 0,2 - 0,5 kg
samice 0,4 - 0,5 kg

Biotop

Stepy, pola uprawne oraz inne tereny otwarte porośnięte niską trawiastą roślinnością, np. łąki, mokradła i bagna.

Poza okresem lęgowym błotniaki żyją samotnie, choć w siedliskach obfitujących w pokarm mogą tworzą koncentracje.

Okres lęgowy

Okaz muzealny błotniaka stepowego

Toki

Więzi między partnerami utrzymują się jedynie przez jeden sezon.

Gniazdo

Na ziemi, w trawie i innej wysokiej roślinności lub między krzakami. Przeważnie buduje je samica z gałązek i trawy.

Jaja

W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w końcu maja 4 do 5 bladoniebieskich jaj z rdzawym nakrapianiem.

Wysiadywanie

Jaja wysiadywane są przez okres 28–30 dni przez samicę, podobnie jak u innych błotniaków. Podczas gdy matka opiekuje się pisklętami samiec zaopatruje rodzinę w pożywienie. Pisklęta opuszczają gniazdo po 35–40 dniach i osiągają wtedy samodzielność. Pierwszy lęg wyprowadzają w drugim lub trzecim roku życia.

Pożywienie

Drobne kręgowce – gryzonie, małe ptaki, jaszczurki, i owady (głównie prostoskrzydłe).

Ochrona

Objęty ochroną gatunkową ścisłą^[7].

Przypisy

Zobacz też

• fauna Polski
• ptaki Polski