Boletus pinophilus Pilát & Dermek 1973

Borowik sosnowy (Boletus pinophilus Pilát & Dermek) – gatunek grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Boletus, Boletaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Niektóre synonimy^[2]:

• Boletus aestivalis var. pinicola (Vittad.) Sacc. 1910
• Boletus edulis f. pinicola (Vittad.) Vassilkov 1966
• Boletus edulis var. pinicola Vittad.
• Boletus pinicola (Vittad.) A. Venturi 1863

Nazwę polską nadali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r., wcześniej w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był przez Alinę Skirgiełło pod nazwą borowik szlachetny, odmiana sosnowa^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 5-30 cm, kształt początkowo półkulisty, potem płaskołukowaty, na koniec rozpostarty. Powierzchnia delikatnie pilśniowata, zazwyczaj nierówna, garbkowata lub pomarszczona, matowa, w czasie deszczu lepka. Ma barwę czerwonobrązową, czasami z purpurowym lub fioletowym odcieniem^[4][5].

Hymenofor

Rurkowaty. Rurki na młodych owocnikach blade, na starszych stopniowo ciemnieją aż do oliwkowożółtego koloru^[5].

Trzon

Wysokość 6-16 cm, grubość 3-7 cm, kształt początkowo beczułkowaty, potem jajowaty, w końcu pałkowaty^[4]. Powierzchnia z wyraźną brązową siateczką, początkowo biaława, potem stopniowo ciemniejąca, aż do żółtego koloru^[5].

Miąższ

U młodych grzybów biały (tylko pod skórką czerwonobrązowy), u starszych kremowobiały z żółtym odcieniem. Ma przyjemny korzenny zapach i jest smaczny^[5].

Wysyp zarodników

Oliwkowy. Zarodniki gładkie o średnicy 14-18 x 5-6 μm, bez pory rostkowej^[5].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Europie, Ameryce Północnej oraz na wyspie Holmvassdalen na Oceanie Indyjskim^[6]. Rośnie przeważnie pod sosnami, ale także pod bukami, na kwaśnych glebach. Owocniki pojawiają się często już w maju i występują do października, przy czym najobficiej na początku sezonu^[5].

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy^[3]. Grzyb jadalny. Nadaje się do wszystkich rodzajów przetwórstwa grzybów. Podobnie jak inne jadalne borowiki szczególnie przydatny jest do suszenia^[5].

Gatunki podobne

Borowika sosnowego można pomylić z gatunkami jadalnymi: borowikiem szlachetnym (Boletus edulis), borowikiem usiatkowanym (Boletus reticulatus) oraz z borowikiem ciemnobrązowym (Boletus aereus), który rośnie pod dębami i jest grzybem ciepłolubnym^[5].

Przypisy