Eryngium planum L.

Pokrój

Mikołajek płaskolistny (Eryngium planum L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny selerowatych. Rodzimy obszar jego występowania to Europa Południowa i Środkowa, Kaukaz, Zachodnia Syberia, Kazachstan i Chiny^[2]. W Polsce dość rzadki. Występuje w niektórych rejonach na niżu, szczególnie wzdłuż Odry i Wisły, w niektórych miejscach jest tylko gatunkiem zawleczonym. Prawdopodobnie kenofit^[3].

Morfologia

Łodyga

Wzniesiona, górą rozgałęziająca się. Jest w górnej części sinoniebieska i woskowana. Wysokość przeważnie 30-60 cm (w uprawie do 100 cm).

Liście

Wyraźnie zaznaczona heterofilia. Dolne liście ogonkowe, niepodzielone, jajowatookrągłe z wyraźnie widoczną nerwacją. Liście górne 5-sieczne, kolczasto piłkowane, bezogonkowe o uszastych nasadach. Liście podobnie jak łodyga są niebieskosine i woskowane. Pod kwiatostanami lancetowatorównowąskie pokrywy z 1-3 kolcami. Również niektóre pokrywki są kolczaste.

Kwiaty

Niebieskie, zebrane w główki na szczytach pędów.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Rośnie na słonecznych stokach, miedzach, ugorach. Kwiaty owadopylne, zapylane przez trzmiele, pszczoły i motyle. Kwitną od lipca do września. Owoce rozsiewane są przez zwierzęta (zoochoria). Ziele i korzeń zawierają olejki eteryczne, saponiny, garbniki.

Zastosowanie i uprawa

• Roślina ozdobna: uprawiany ze względu na ładne kwiatostany i niebiesko-sine ubarwienie całej rośliny dobrze komponujące się z innymi roślinami. Często wykorzystywany na suche bukiety.
• Sposób uprawy: uprawia się go z nasion, które wysiewa się w marcu-kwietniu do inspektów. Na stałe miejsce wysadza się w czerwcu-lipcu. Wymaga słonecznego stanowiska i suchej, piaszczystej gleby.

Przypisy

Bibliografia

1. Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.