'E procariute (d"o grieco Pro- 'primma' e Karyon 'nucleo') o monere song nu d"e duminie 'n cui se dividono 'e essere vivente. 'Nclude dduje regne (Archaea e Bacteria) int'â crassifecazzione 'e Carl Woese, risalente ô 1990.
Se tratta 'e organisme unicellulare (o, ô cchiù, culoniale) 'e dimenziune d'e ll'ordene d"o micrometro, prive 'e ogne cumpartimentazzione cellulare (ad es. membrana nucleare, organule o ate suddivisiune 'nterne), e 'o materiale cuntenuto è disciolto int'ê nucleoide, mentre 'a parete esterna è pe' 'o cchiù furmata da peptidoglicane. 'E procariute song state 'e primme organisme vivente d"a storia d"a Terra sviluppatise int'ê acque.
