Żmijowiec czerwony, żmijowiec ruski (Pontechium maculatum) – gatunek rośliny z rodziny ogórecznikowatych. Tradycyjnie zaliczany do rodzaju żmijowiec Echium, jednak po molekularnych analizach filogenetycznych od roku 2000 wyodrębniony jako takson monotypowy w rodzaju Pontechium[2][3]. Występuje w południowej, wschodniej i środkowej Europie oraz w Turcji i na Kaukazie[3]. Przez Polskę przebiega północna granica jego zasięgu. W Polsce jest rzadki, występuje tylko na południowo-wschodniej Lubelszczyźnie[4]. Podejmowane są próby reintrodukcji gatunku w Dolinie Bugu[5]. Roślina stosowana jako lecznicza, ozdobna i dawniej także jako panaceum na ukąszenia żmii[6].
Bylina. W pierwszym roku wytwarza różyczkę liściową, w drugim - pęd kwiatostanowy, który zamiera jesienią. Na wiosnę z jego nasady rozwijają się różyczki potomne. Rośnie w murawach kserotermicznych na podłożu wapiennym. Kwitnie w maju i czerwcu. Gatunek charakterystyczny rzędu Festucetalia valesiacae[8].
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.
Kategorie zagrożenia gatunku:
Żmijowiec czerwony, żmijowiec ruski (Pontechium maculatum) – gatunek rośliny z rodziny ogórecznikowatych. Tradycyjnie zaliczany do rodzaju żmijowiec Echium, jednak po molekularnych analizach filogenetycznych od roku 2000 wyodrębniony jako takson monotypowy w rodzaju Pontechium. Występuje w południowej, wschodniej i środkowej Europie oraz w Turcji i na Kaukazie. Przez Polskę przebiega północna granica jego zasięgu. W Polsce jest rzadki, występuje tylko na południowo-wschodniej Lubelszczyźnie. Podejmowane są próby reintrodukcji gatunku w Dolinie Bugu. Roślina stosowana jako lecznicza, ozdobna i dawniej także jako panaceum na ukąszenia żmii.
