Ju Banneetel (Urtica dioica) häd Baadenhiere an do Bleede. An dän Top fon sun Baadenhier sit ne litje Wierhoake. Wan me deeran kumt, dan hoaket die Wierhoake in de Häid un bräkt die Knop fon dät Baadenhier ou un kumt ne Miskenge fon Miegelkesüüre acetylcholine, histamine, serotonine un n noch nit indentifizierden Stok ätter buuten, wät n baanerch Geföil ap de Häid rakt un leeter Blädderen reeke kon. Ju Histamine suurget deerfoar, dät do Hiergefeete sik ferwiedje, ju Miegelsüüre stäkt. Truch Äätek uur ju Steede tou wrieuwen, wäd dän Kalk aplöösd, un uur Stoffe wäide fertäänd un ferljoose hiere Oarbaidsoamkaid. Ieuwenske af in de Naite fon Banneetele woakse maasttied wül Suurke, Riesenpintje af Gundelkruud, wierfon dät Sap dät bie Wrieuwen fräi wäd, juust sun Effekt häd as Äätek.
Do buppergruundske Paate fon de Banneetel änthoolde fuul Vitamin A en C un uk kumt Vitamin D foar un Iersen un Mineralen. Bit 20% an Kieselsuur, Kalium un Nitroat kon in ju Plonte sitte.
Ju Banneetel is ne Heelplonte.
Ju Banneetel (Urtica dioica) häd Baadenhiere an do Bleede. An dän Top fon sun Baadenhier sit ne litje Wierhoake. Wan me deeran kumt, dan hoaket die Wierhoake in de Häid un bräkt die Knop fon dät Baadenhier ou un kumt ne Miskenge fon Miegelkesüüre acetylcholine, histamine, serotonine un n noch nit indentifizierden Stok ätter buuten, wät n baanerch Geföil ap de Häid rakt un leeter Blädderen reeke kon. Ju Histamine suurget deerfoar, dät do Hiergefeete sik ferwiedje, ju Miegelsüüre stäkt. Truch Äätek uur ju Steede tou wrieuwen, wäd dän Kalk aplöösd, un uur Stoffe wäide fertäänd un ferljoose hiere Oarbaidsoamkaid. Ieuwenske af in de Naite fon Banneetele woakse maasttied wül Suurke, Riesenpintje af Gundelkruud, wierfon dät Sap dät bie Wrieuwen fräi wäd, juust sun Effekt häd as Äätek.
Do buppergruundske Paate fon de Banneetel änthoolde fuul Vitamin A en C un uk kumt Vitamin D foar un Iersen un Mineralen. Bit 20% an Kieselsuur, Kalium un Nitroat kon in ju Plonte sitte.
Ju Banneetel is ne Heelplonte.
Tekst üüb Öömrang At grat braannäädel (Urtica dioica) as en plaantenslach uun det famile Urticaceae.
Uun Euroopa san diar tau onerslacher:
At grat braannäädel (Urtica dioica) as en plaantenslach uun det famile Urticaceae.
Hithra është bimë barishtore shumëvjeçare që në kërcellin dhe në gjethet e saj të dhëmbëzuara ka një push të imët djegës. Hithra përdoret si bimë mjekësore dhe për ushqim.
Hithra është bimë barishtore shumëvjeçare që në kërcellin dhe në gjethet e saj të dhëmbëzuara ka një push të imët djegës. Hithra përdoret si bimë mjekësore dhe për ushqim.
Kopriva ili žara (lat. Urtica dioica) višegodišnja je zeljasta biljka iz porodice Urticaceae. Druga imena: žara, velika kopriva, pitoma kopriva, žegavica.
Kopriva je višegodišnja zeljasta biljka, koja raste do visine do 150 centimetara. Gusto je pokrivena dlačicama koje žare na dodir sa kožom. Cvjetovi su sitni i neugledni. Cvjeta od početka juna do kraja septembra. Kod ranije procvjetale plodovi sazrijevaju obično u julu. Kopriva je dvodomna biljka, to jest jednospolni cvjetovi se nalaze na odvojenim biljkama. Oprašivanje se uglavnom vrši vjetrom pošto kopriva skoro ne privlaći nikakve insekte.
U listovima koprive mogu se naći sljedeći vitamini: K, B2 i C, kao i karotinoidi, organske kiseline: galne, mravlje, pantotenske, sirćetne, maslačne. Sadrži značajne količine željeza i mineralne soli: , mangana, magnezija, natrija, kalija i kalcija, zatim fosfora i kremene kiseline. Znatan je sadržaj hlorofila, acetil-holina i histamina. Posebno je važan sadržaj glikokinina i sličnih materija koje regulišu sadržaj glukoze u krvi.
Po hemijskom sastavu, kopriva je jedna od najljekovitijih biljki. Koristi se u ishrani i u medicinske svrhe. Biljka takođe ima široku industrijsku namjenu. Iz stabljike se izdvajaju vrlo elastična i čvrsta celuozna vlakna koja se koriste za proizvodnju konopaca, tkanine i papira. Biološka masa koja nastane poslije izdvajanja celuoznih vlakana iz stabljike koprive se koristi u proizvodnji šečera, skroba, proteina i etilnog alkohola. Ekstrakt lista koprive se koristi kao aktivator u prirodnom đubrivu i upotrebljava se u organičkom vrtlarstvu. Zbog hranljivosti i sami listovi se mogu koristiti kao prirodno gnojivo. Svježi ili suhi listovi se dodaju u vodu i poslije stajanja od 7 do 21 dan dobija sa vrlo hranjljiva tekučina za korištenje u vrtlarstvu. Biljke koje rastu u blizini koprive proizvode veće količine eteričnih ulja i tako postaju otpornije na nametnike. Ekstrakt dobijen kuhanjem koprive u jako slanoj vodi se može koristiti kao aktivator za kiseljenje i zgrušavanje mlijeka. Značajna upotreba koprive je i u kozmetičke svrhe, gdje se koristi u proizvodnji šampona za kosu, posebno onih koji pomažu sa peruti. Prirodna zelena boja koja se koristi u industriji hrane dobija se iz listova koprive. Hlorofil iz listova koprive se koristi kao dodatak preparatima protiv anemije.[1]
Kopriva ima dugu historijsku primjenu u medicini. Jedna je od najboljih pomočnika i podržavanju funkcije jetre[2]. Djeluje i kao depurativ koji se pomaže kod žučnih kamenaca i žutice. Kopriva je i hemostatik, diuretik, vazokonstriktor, tonik, astrigent, antianemik, antireumatik, galaktogen. Kao diuretik podržava eliminaciju mokraćne kiseline. Indikacije koprive i proizvoda koji sadrže koprivu: Insuficijencija jetre, holelitijaza, ikterus, hemoragije, hemofilija, anemija, rahitis, dermatoza, neprilike sa obilnim menstrualnim ciklusom, reumatizam, nefritis, čir na želucu i duodenumu. Čaj od koprive pomaže kod unutrašnjeg krvarenja, ekcema, anemije, problema sa kožom, hemoroidima. Pokazalo se da korijen pomaže kod uvečane prostate.[3] Prema njemačkoj farmakopeji oficielna je ljekovita biljka za reumatska oboljenja, upalne procese urinarnog trakta i preventivu protiv bubrežnog kamenca i pijeska.[4]
Narodni ljekari koriste koprivu se za pomoć sa dijabetesom. Pored pirevine, ubraja se u izvanredno sredstvo za pročišćenje krvi. Kopriva se dodaje u urološki čaj[5] za liječenje urinarnog trakta, nepotrebno zadržavanje urina, protiv upale bubrega, vodene bolesti, stvaranja kamenca i pijeska u bubrezima. Čaj od koprive pospješuje probavu i stolicu, zaustavlja i usporava krvavljenja. Koristi se i kod proljeva, bijelog pranja i krvarenja iz hemoroida i prejakog krvarenja kod menstruacije. Svježa kopriva se koristi za urtifikaciju (žarenje), mjesta na tijelu gdje se osjećaju simptomi reumatizma, išijasa i neuralgije.
Kopriva je vjerovatno najpoznatija samonikla jestiva biljka. Zbog visoko kvalitetnog sastava i lake svarljivosti, kopriva može bit nezamjenjljiv izvor vitamina, minerala, hranljivih vlakana, i proteina u uslovima kad pristup gajenim namirnicama nije moguć. Mladi listovi se mogu koristiti kao dodatak supama, salatama i varivima. Listovi se mogu koristiti sviježi i osušeni i ostavljeni za zimu. Uvijek treba koristiti mlade listove, pošto stariji imaju malu dozu toksina. Prilikom prikupljanja treba koristiti rukavice da bi se izbjeglo žarenje koje se vremenom izgubi. Postoji obilje recepata za pripremu obroka i napitaka sa koprivom.[6] Od mladih izdanaka moguće je praviti i pivo od koprive.[7]
Kopriva ili žara (lat. Urtica dioica) višegodišnja je zeljasta biljka iz porodice Urticaceae. Druga imena: žara, velika kopriva, pitoma kopriva, žegavica.
L' ourteye ou kixhåde ou schôdroûle, c' est ene plante ki les dintêyès foyes pikèt, ou purade broûlèt l' pea des djins.
No d' l' indje e sincieus latén : Urtica dioica
Mins gn a des ôtes sôres d' ourteyes.
L' ourteye ou kixhåde ou schôdroûle, c' est ene plante ki les dintêyès foyes pikèt, ou purade broûlèt l' pea des djins.
No d' l' indje e sincieus latén : Urtica dioica
Mins gn a des ôtes sôres d' ourteyes.
Urtica sicula Gasp.
La reddica è n'èrva prènne áveta 30-120 cm, e chelore vérde cáreche.
Tè cèrte rádeche che z'allònghene é che štríscene sotte sotte la tèrra, e da lòche sbúchene gle fušte ritte é squadrate, e chelore ressaštre o giallaštre, quasce sèmbe senza rámera, rechepiérte e pire che púngechene.
Le frunne, che 4 štípele líbbere lònghe 3 mm, suó ròsse, oppòšte, a forma e langia, pelose é che ciérte diénde tòrne tòrne. Suó assá cchiù lònghe (5 cm) che larie. La ponda fenisce che ne dènde appezzetate cchiù luonghe e tutte gl'ate, é gle cure è a forma de còre. Gle chelore è vérde cupe a parte pe ngima, cchiù chiare a parte pe sotte. Gle pernucce è cchiù curte e la lámena. Pure ésse suó rechepèrte e pire pengecuse.
Gle sciuore suó peccerigle e reštritte a pallòttele (glemmèrele), gialle-verdaštre o resciaštre. Sceríscene da maje a neviémbre. Mbellenazione anemògama.
Gle frutte è ne declèsie a forma d’uove allengate, e chelore marrone-glevaštre, che tè ne ciurce e pire mbonda, renghiuse dénd'a gle tèpale che c'è cresciute tòrne tòrne.
Dénd'a gle bòsche, luonghe le viarèlle, a le sòde, zzòne abbetate, da le chiane affin'a 1.800 (2.300) m n.l.m. Crésce quasce pe tutte gle munne.
È bòna pe chi tè gl'ásema é pe chi tè gle diabbète, tògle la ruscia a gle capigle, fà calà le latte a le fémmene ch'alláttene, férma le scite e sanghe, è diurèteca é fa alleggerì mègle dòppe magnà.
Le frunne sè suó addeprate pe tògle le sive a le pèlle rasse é pe curà gle delure riumátece é traumátece.
Le ponde e le chiande gione ze puonne chenzemà dénd'a le menèštre, veglite é repassate a la fressora, ammassate nziém'a la farina pe fà gle maccarune.
Le fibbre lònghe dave ne tessute tuošte, suocce a la cánava.
Da le frunne é da le rádeche ze puonn'avé culurande che z'adduóprene pe fà medecine, cusmétece é resòlie.
Pe štrecà gle peducchie che ze fave ngim'a le chiande, z'addòpra gle líquede e le reddiche lassate ammòlle dénd'a l’acqua pe 12 ore.
Tvíbýlisnota (frøðiheiti Urtica dioica) veksur vilt í Føroyum, men tað er ikki nógv til av henni. Ikki heilt vanlig, har hon er; ofta í gomlum bygdum. Leggurin er 4-strentur við hvøssum røðum. Bløðini andstødd við akslabløðum. Tey eru egg- ella hjartavaksin, sagtent og dimmugrøn á liti. Tey hava eyðkend hár, sum valda sviða í holdið á fólki, sum nema við tey. Blómuskipanirnar eru langar, 2-3 í hvørjum blaðgripi. Kall- og kvennblómur hvørjar á sínum einstaklingi (tvíbýlisplantur). Bl. í juli til august. Veksur í tøðuríkari mold nærindis húsum og í fjølbjørgum.
Er ikki nevnd nakrastaðni sum átuplanta, men varð sumstaðni nýtt sum súpanarurt, helst ovastu partarnir av plantuni. Tá ið hon verður kókað, verður meyrisýran, sum annars brennir, tá ið hon nemur við hold, óvirkin. Tað er ikki vanligt at dyrka notur, tí noturnar kunnu skjótt taka yvir allan garðin. Kann nýtast til salat; kann eisini gerast til á sama hátt sum spinat ella nýtast til súpanarbót. Summi henta notur um summari, turka og mjølva í eini hvirlu, og brúka turkaðu og mjølvaðu notuna sum kostískoyti í vetrarmánaðunum. Og í handlunum uttanlanda kanst tú eisini keypa tær notur (og sjáldsom plantusløg) hentað úr náttúruni og helst á serstøkum lendum.
Tvíbýlisnota (frøðiheiti Urtica dioica) veksur vilt í Føroyum, men tað er ikki nógv til av henni. Ikki heilt vanlig, har hon er; ofta í gomlum bygdum. Leggurin er 4-strentur við hvøssum røðum. Bløðini andstødd við akslabløðum. Tey eru egg- ella hjartavaksin, sagtent og dimmugrøn á liti. Tey hava eyðkend hár, sum valda sviða í holdið á fólki, sum nema við tey. Blómuskipanirnar eru langar, 2-3 í hvørjum blaðgripi. Kall- og kvennblómur hvørjar á sínum einstaklingi (tvíbýlisplantur). Bl. í juli til august. Veksur í tøðuríkari mold nærindis húsum og í fjølbjørgum.
Er ikki nevnd nakrastaðni sum átuplanta, men varð sumstaðni nýtt sum súpanarurt, helst ovastu partarnir av plantuni. Tá ið hon verður kókað, verður meyrisýran, sum annars brennir, tá ið hon nemur við hold, óvirkin. Tað er ikki vanligt at dyrka notur, tí noturnar kunnu skjótt taka yvir allan garðin. Kann nýtast til salat; kann eisini gerast til á sama hátt sum spinat ella nýtast til súpanarbót. Summi henta notur um summari, turka og mjølva í eini hvirlu, og brúka turkaðu og mjølvaðu notuna sum kostískoyti í vetrarmánaðunum. Og í handlunum uttanlanda kanst tú eisini keypa tær notur (og sjáldsom plantusløg) hentað úr náttúruni og helst á serstøkum lendum.
Urtica dioica, eften cried jenny-nettle, jennie-nettle, jabby-nettle, or semply nettle, is a yerbaceous perennial flouerin plant in the faimily Urticaceae.
Zwëczajnô pòkrzëwa (Urtica dioica L.) – to je roscëna z rodzëznë pòkrzëwòwatëch. Òna rosce m.jin. na Kaszëbach.
Zwëczajnô pòkrzëwa (Urtica dioica L.) – to je roscëna z rodzëznë pòkrzëwòwatëch. Òna rosce m.jin. na Kaszëbach.
Газна (лот. Urtíca dióica), газанга, тавланг, анҷара, духтаргазак, сӯзанкаҳ, тавланг — гиёҳи бисёрсолаи алафии мансуби газнаиҳо.
Пояаш рости ҷаҳорқирра, то 170 см қад мекашад, сершохубаргазна Баргаш байзашакл (дарозиаш 17 см), дандонадор, нӯгтез. Хӯшааш сергул, гулҳояш майда-майдаи сабзчатоб, мевааш байзамонанд (вазни 1000-тоаш тақр. 0,25 г), зарди хокистарранг. Поя ва баргҳояш бо мӯякҳои «газанда» (номаш аз ҳамин ҷост) пӯшида шудаанд. Моҳҳои май — июн гул карда, тухм мебандад. Газна дар боғу киштзор, гирду атрофи хонаҳои иқоматӣ, заминҳои партов, канори ҷӯй мерӯяд.
Рустании доруист. Ба қавли Абуалӣ Сино барги кӯфтаи газна (анҷура) хуни биниро бозмедорад. Марҳами он пучакро сар меорад. Тухмаш давои зиқи нафас ва илтиҳоби шуш буда, марҳамаш барои муолиҷаи саратон ва варами гӯш ёрӣ мерасонад. Табибони халқӣ ҷӯшоби газна («тавлангоба»)-ро чун давои балғамрон, хунбанд ва исҳоловар истифода мебаранд. Аз хокаи барги газна ва орд атола («олиоба») тайёр карда, барои муолиҷаи газак ва захми меъда, хуншории узвҳои дарунӣ ва бачадон пеш аз хӯрокхӯрӣ рӯзе якпиёлагӣ мехӯранд. Бо ҷӯшоби омехтаи газна ва пудина шустани сар сабӯсакро нест мекунад. Ҷӯшоби тухми он барои гулӯзиндонак нофеъ аст. Хокистари газнаро бо намак даромехта ба решҳо гузошта банданд, онҳоро сиҳҳат мебахшад. Тухмашро бихӯранд, барои дамкӯтаҳӣ, сурфа, иллати аъзои нафас ва обварам дору мешавад; сафро ва балғами часпакро аз бадан хориҷ мекунад, барои иллатҳои сипурз ва гурда дармон мебошад, боҳро қавӣ мегардонад. Агар барги кӯфтаи газнаро бо асал хамир карда, ба закар ва зери хоя бимоланд, боҳро бедор мекунад. Оби газнаи тарро дар даҳон ва ҳалқ гардонанд, варами забончаи ҳалқро рафъ менамояд. Равғани газна барои рафъи дарди буғумҳо, дарди сурин, ниқрис манфиатовар аст. Дар амалияи тибби муосир нақуъ ва ҷаҳвари обии газнаро ҳангоми хуншории шуш, ҷигар, бачадон ва рӯда тавсия медиҳанд. Ҷавҳари хушки он ба таркиби доруи «Аллохол» дохил мешавад (онро дар мавриди гепатит, холангит, холетсистид ва қабзияти музмин истифода мебаранд). Газна хосияти пешобронӣ ва рафъи зардаҷӯшӣ дорад. Дар таркиби газна витаминҳои С, В, К, силитсий ва кислотаҳои органикӣ мавҷуданд, ки масуниятро қавӣ мегардонанд.
Аз он бо иловаи ҷағҷағу шилха, пудина ва ғ. самбӯсаи алафӣ ҳам мепазанд. Дар аввали сабзиш газнаро чорво низ мехӯрад.
Газна (лот. Urtíca dióica), газанга, тавланг, анҷара, духтаргазак, сӯзанкаҳ, тавланг — гиёҳи бисёрсолаи алафии мансуби газнаиҳо.
Кесерткән (рус. Крапи́ва двудо́мная, лат. Urtíca dióica) — кесерткән һымаҡтар ғаиләһенән күп йыллыҡ, бейеклеге 120 см-ға етә алған, сағыусы үлән үҫемлек.
Майҙан алып октябргәсә йәшкелт сәскә ата, емеше июль-октябрҙә өлгөрә. Кесерткән әрһеҙ үлән: йорт эргәһендә, юл буйында, йылға-күл ярҙарында, дымлы тупраҡлыағастар, ҡыуаҡтар араһында һ.б. ерҙәрҙә үҫә.
.jpg)
Обична коприва (лат. Urtica dioica) — тревнo повеќегодишнo цветнo растениe од семејството Urticaceae. Потекнува од Европа, умерена Азија и западна Северна Африка,[1] а сега го има низ целиот свет, вклучувајќи ги и Нов Зеланд[2] и Северна Америка.[3][4] Видот е поделен на шест подвидови, од кои пет имаат многу шупливи влакна наречени трихоми на лисјата и стеблата, кои делуваат како хиподермични игли, инјектираат хистамин и други хемикалии кои создаваат зачудувачка сензација по контакт („контакт уртикарија“ — облик на контактен дерматитис).[5][6] Растението има долга историја на употреба во традиционалната медицина, како храна, чај и текстилна суровина во античките општества.[7]
Urtica dioica е диоезик, тревно, повеќегодишно растение, од 1 до 2 метри високо во текот на летото, и умира на земја во зима.[3] Има широко распространети ризоми и столони, кои се светло жолти, како и корените. Меките, зелени лисја се долги од 3 до 5 сантиметри. Листовите и стеблата се многу влакнести, а кај повеќето подвидови влакненцата се боцкави (трихоми или шпикули), чии врвови излегуваат при допирање, трансформирајќи го влакното во игла која може да инјектира неколку хемикалии што предизвикуваат болен убод или парестезија.
Таксономијата на видовите Уртика не е јасна, а постарите извори користат различни систематски имиња за овие растенија. Порано, биле признати повеќе видови отколку што сега се прифаќаат. Сепак, опишани се најмалку шест јасни подвидови на U. dioica.
Копривата се смета дека потекнува од Европа, умерена Азија и западна Северна Африка.[1] Изобилно ја има во северна Европа и поголемиот дел од Азија, а обично расте во селата. Помалку е распространета во јужна Европа и северна Африка, каде е ограничена поради потребата за влажна почва, но сепак е честа појава. Денес ја има во многу други делови од светот. Во Северна Америка, таа е широко распространета во Канада и САД, каде ја има во секоја провинција и држава освен на Хаваи, а може да се најде и во најсеверниот дел на Мексико. Расте во изобилство на северозападниот дел на Пацификот, особено на места каде што годишните врнежи од дожд се големи. Европските подвидови се донесени во Австралија, Северна Америка и Јужна Америка.[8][9]
Во Европа, копривите се поврзани со човечките живеалишта. Присуството на коприви може да укаже на локацијата на долго напуштен објект, а исто така може да укаже на плодност на почвата.[10] Човечкиот и животинскиот отпад може да бидат одговорни за покачено ниво на фосфат[11] и азот во почвата, кои обезбедуваат идеално опкружување за копривите.
Копривите се исклучиво храна за ларвите од неколку видови на пеперуги, како пеперутка паун и коприварка. Исто така, ја јадат ларви на некои молци. Коренот понекогаш го јадат ларвите на молецот Hepialus humuli.
Коприва расте на емста каде има влага, но ја има и на ливади. Иако е хранлива, таа не ја јадат дивите животни или добитокот. Се шири преку семето, а исто така и со ризоми, и често е во можност да преживее оган и повторно да се појави брзо по пожарот.[12]
Копривата го произведува својот воспалителен ефект врз кожата (убод, чувство на печење што честопати се нарекува „контактна уртикарија“) со тоа што ќе ја боцне кожата преку трихоми – предизвикувајќи механичка иритација – и со биохемиски надразнувачи, како што се хистамин, серотонин и холин, меѓу другите хемикалии.[5][13][14][15][16] Лековите против чешање, обично во форма на креми кои содржат антихистаминици или хидрокортизон, можат да обезбедат ослободување од дерматит од коприва. Терминот, контактна уртикарија, има поширока употреба во дерматологијата, вклучува дерматитис предизвикан од разни иританси на кожата и патогени.[17]
Копривата има вкус сличен на спанаќот измешан со краставица кога се готви, и е богат со витамини А и Ц, железо, калиум, манган и калциум. Младите растенија биле собирани од домородните Американци и користени како храна на пролет, кога другите прехранбени растенија сè уште не се изникнати. Потопувањето на копривите во вода при готвењето ги отстранува хемикалиите од растението, па може да се јадат без повреди. Листовите исто така се сушат и потоа може да се користат за билен чај, како што може да се направи и со цветот од коприва.
Копривите понекогаш се користи при производство на сирење, на пример за ароматизирање на сорти на Гоуда.[18]
Копривата се користи како фил за полнење на тесто за бурек, и разни други видови на пити.
Во Велика Британија, годишното Светско првенство за јадење коприва привлекува илјадници луѓе во Дорсет, каде конкурентите се обидуваат да јадат што е можно повеќе жива коприва. На натпреварувачите им се даваат 60 сантиметри стебло од растението, од кое ги кинат лисјата и ги јадат. Кој ќе изеде најмногу листови од коприва во одредено време, е победник. Натпреварот постои од 1986 година, кога двајца соседи земјоделци се обиделе да решат спор за тоа кој има најлоша наезда на коприви.[19][20]
Копривата се користи во традиционалната медицина како чај или свежи лисја за лекување на нарушувања на бубрезите и уринарниот тракт, гастроинтестиналниот тракт, локомоторен систем, кожата, кардиоваскуларниот систем, против крварење, грип, ревматизам и гихт.[21]
Свежите лисја содржат приближно 82,4% вода, 17,6% сува материја, 5,5% протеини, 0,7 до 3,3% маснотии и 7,1% јаглени хидрати.[22] Зрелите лисја содржат околу 40% Алфа- линоленска киселина, и омега-3 киселина.[23] Семето содржи многу повеќе масна киселина од лисјата.
Копривата има голем број други намени во зеленчуковата градина, вклучувајќи го и потенцијалот за поттикнување на корисни инсекти. Бидејќи копривата расте во богати почви со фосфор и азот, растот на коприви е показател дека една област е плодна (особено богата со фосфати и нитрати), а со тоа е индикатор за квалитетот на почвата.[24][25]
Копривата содржи азотни соединенија, така што се користи како активатор за компост[26] или може да се користи за правење течно ѓубриво, кое иако содржи малку фосфат, корисно е за снабдување со магнезиум, сулфур и железо.[27][28] Копривата е исто така едно од ретките растенија што можат да толерираат и цветаат во почви богати со измет од живина.
|accessdate= (помош) |accessdate= (помош) Обична коприва (лат. Urtica dioica) — тревнo повеќегодишнo цветнo растениe од семејството Urticaceae. Потекнува од Европа, умерена Азија и западна Северна Африка, а сега го има низ целиот свет, вклучувајќи ги и Нов Зеланд и Северна Америка. Видот е поделен на шест подвидови, од кои пет имаат многу шупливи влакна наречени трихоми на лисјата и стеблата, кои делуваат како хиподермични игли, инјектираат хистамин и други хемикалии кои создаваат зачудувачка сензација по контакт („контакт уртикарија“ — облик на контактен дерматитис). Растението има долга историја на употреба во традиционалната медицина, како храна, чај и текстилна суровина во античките општества.
कंडाली अंग्रेजी में नेटल (Nettle) के नाम से जानी जाने वाली यह वनस्पति नेपाल व हिमालय क्षेत्र की मध्य पहाड़ी क्षेत्र तथा उपत्यका में मिलने वाले अट्रिक्यसी परिवार का जलानेवाला झाड़ है। इसमें औषधिय गुण रहा होता है इसे उबाल के खाया जा सकता है। इसमें होने वाले रोम जैसे पतले कांटे हो जाने वाले फर्मिक अम्ल (Formic acid) के वजह से जलाने वाले हिस्टामाइन (Histamine) होता है जो सुजाने वाला और पीड़ादायक होता है किन्तु इसे पानी में उबालने के बाद इन तत्वों का नाश हो जाता है। इसके इन्ही दुर्गुणों के कारण पहले यातना देने तथा सजा देने के लिए इसका प्रयोग किया जाता था।
इसमें मिलने वाले विटामिन ए,विटामिन सी, विटामिन डी लौहतत्व (Iron), पोटासियम, म्यागानिज, कैल्सियम जैसे पौष्टिक पदार्थ के कारण उत्तरी तथा पूर्वी युरोप में इसकी करी (Nettle soup) लंबे समय से प्रचलित रही है। इसमें २५% सम्म् प्रोटीन होता है इसलिए यह शाकाहारियों की लिए अति उत्तम भोजन है। यह अति मूल्यवान 'गउडा चीज'(Gouda) और यार्ग (Yarg) में स्वाद के लिए प्रयोग किया जाता है। नेपाल की पहाड़ी क्षेत्र में जनसंख्या की वृध्दि तथा अन्य झाड़ों के प्रसार के कारण यह पहले जैसा सभी जगह नहीं मिलता है|
कन्डाली का रेखा चित्र
कन्डाली का पौधा
कन्डाली के पत्तों में लिपटे हुवे यार्ग चीज
कन्डाली की डाली
सिस्नो अङ्ग्नेजीमा नेटल(Stinging nettle) भनेर चिनिने यो वनस्पति नेपालको मध्य पहाडी क्षेत्र तथा उपत्यकामा पाइने अट्रिक्यसी परिवारको पोल्ने झार हो । यसमा औषधिय गुण रहेको हुन्छ र उमालेर खान सकिन्छ । यसमा हुने रौ जस्तो झुसमा हुने फर्मिक अम्ल(Formic acid)ले पोल्ने(जलन) र हिस्टामाइन(Histamine)ले सुन्निने भएकोले पीडादायक हुन्छ तर पानीमा उमालेपछि ती तत्वहरू नास भएर जान्छन् । यसको सोहि दुर्गुणको कारण पहिले पहिले यातना दिन तथा सजाय दिन यसको प्रयोग गरिन्थ्यो ।
यसमा हुने भिटामिन ए,भिटामिन सी, भिटामिन डी लौहतत्व (Iron), पोटासियम, म्यागानिज, क्याल्सियम जस्ता पौष्टिक पदार्थको कारण उत्तरी तथा पूर्वी युरोपमा यसको झोल (Nettle soup) लामो समय देखि प्रचलित रहेको छ। यसमा २५% सम्म् प्रोटिन हुन्छ त्यसैले यो शाकाहरीहरूको लागि अति उत्तम भोजन हो। यो अति मुल्यवान 'गउडा चीज'(Gouda) र यार्ग (Yarg)मा स्वादको लागि प्रयोग गरिन्छ।नेपाल को पहाडी क्षेत्र मा जनसङ्ख्या को बृद्दि तथा अन्य झारहरूको प्रसारले सिस्नो पहिले जस्तो जता ततै पाईदैन|
सिस्नोको रेखा चित्र
सिस्नोको बोट
सिस्नोको पातले बेरिएको यार्ग चीज
सिस्नोको डाठ
