dcsimg

Dydelf wirginijski ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Dydelf wirginijski, opos (Didelphis virginiana) – gatunek ssaka z rodziny dydelfowatych, wcześniej klasyfikowany jako podgatunek dydelfa czarnouchego (Didelphis marsupialis)[4]. Prowadzi samotny nocny tryb życia.

Występowanie

Jest to jedyny torbacz szeroko występujący w Ameryce Północnej powyżej Rio Grande. W 1910 został introdukowany w Kalifornii. Obszar jego występowania ulega systematycznemu powiększeniu, notowany jest już nawet w południowej części kanadyjskiej prowincji Ontario[5]. Zwierzę o dużych możliwościach przystosowawczych, raczej niezagrożone wyginięciem.

Wygląd

Kształtem ciała przypomina szczura, pysk wydłużony, ogon długi, nagi, chwytny. Sierść barwy szarej, czarnej, rudawej, rzadziej białej. Włosy sierści wełniste, długie z białymi zakończeniami. Wzdłuż głowy przechodzą trzy ciemniejsze pasy.

  • Długość ciała: 33 - 55 cm
  • Długość ogona: 25 - 54 cm
  • Masa ciała: 1,9 - 6 kg

Dydelf wirginijski posiada 50 zębów, więcej niż jakikolwiek inny ssak Ameryki Północnej[6]. Ponadto tylne kończyny dydelfów wirginijskich wyposażone są w przeciwstawne kciuki, całkowicie pozbawione pazurów.

Nazwa

Ogólna nazwa pochodzi (Didephis) pochodzi z greckiego: di, "dwa", i delphus, macica.

Tryb życia

Dydelf wirginijski jest ssakiem wszystkożernym. Odżywia się bardzo urozmaiconym pokarmem - padliną, dżdżownicami, żabami, ptakami, gadami, drobnymi ssakami, owocami i nasionami[7].

 src=
Dydelf wirginijski to zwierzę synantropijne

Prowadzi samotny tryb życia z wyjątkiem okresu rozmnażania, aktywny nocą, dzień spędza w ukryciu. Występuje na terenach leśnych i zakrzewionych, jest zwierzęciem nadrzewnym. Dydelf wirginijski nie jest zwierzęciem terytorialnym, ale poza okresem rozmnażania unika innych przedstawicieli swego gatunku. Dydelf wirginijski ma duże zdolności adaptacyjne, dlatego zwierzę to systematycznie rozszerza obszar swego występowania. Jest też zwierzęciem synantropijnym. Wydaje odgłosy przypominające klekotanie, powarkiwanie i syczenie. W złości zgrzytliwie piszczy[8].

Ciąża trwa 12-13 dni, samica może w nią zajść do trzech razy w roku[9]. W jednym miocie rodzi się od 4 do 25 młodych. Samica dydelfa ma tylko 13 sutków - reprodukcyjna "nadwyżka" musi zginąć (nawet 60% młodych osobników). Młode przez okres ok. 50 dni przebywają w torbie matki przyczepione do sutek, po tym okresie - do ok. 70 dnia życia - żywią się pokarmem stałym, wędrują przyczepione do sierści matki. Dojrzałość płciową osiągają w pierwszym roku życia, samice tracą zdolność reprodukcyjną w wieku 2 lat. Średnio żyją od 3 do 4 lat.

Dydelfy wirginijskie charakteryzuje się najniższym stopniem encefalizacji wśród ssaków, ich mózg jest objętościowo najmniejszy wśród wszystkich torbaczy i ok. pięć razy mniejszy niż należałoby oczekiwać od zwierzęcia tych rozmiarów (np.: w porównaniu do szopa). Wbrew obiegowej opinii opisywanego oposa nie można nazwać szkodnikiem, bowiem nie przenosi chorób którymi mógłby zarazić się człowiek, a także jest prawie całkowicie odporny na wściekliznę. Nie zmienia to faktu, że jako gatunek jest jedynym z dwóch nosicieli ostatecznych groźnego pasożyta Sarcocystis neurona, który potrafi w kilka godzin zdziesiątkować populacje koni, wydr morskich i innych[10]. Interesującym faktem jest również sposób obrony przed drapieżnikami. W chwili śmiertelnego zagrożenia, dydelf wirginijski potrafi udawać martwego, przewraca się na grzbiet i wysuwa język a z gruczołów przyodbytniczych wydziela specjalną substancję nadającą mu nieprzyjemny zapach padliny[11].

Przypisy

  1. Didelphis virginiana, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. John J. McManus. Behavior of Captive Opossums, Didelphis marsupialis virginiana. „American Midland Naturalist”, s. 144-169, 1970. DOI: 10.2307/2423733.
  3. Cuarón, A.D., Emmons, L., Helgen, K., Reid, F., Lew, D., Patterson, B., Delgado, C. & Solari, S. 2008, Didelphis virginiana [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.1 [dostęp 2015-06-24] (ang.).
  4. The Comparative Toxicogenomics Database (CTD), Organism: Didelphis virginiana (en)
  5. Virginia Opossum (Didelphis Virginiana Virginiana) from Yavapai County, Arizona (en)
  6. Wildlife Directory: Virginia Opossum — Living with Wildlife — University of Illinois Extension. Web.extension.illinois.edu. Retrieved on 2011-09-15.
  7. Jan Zejda: Ssaki Świata. Warszawa: Muza S.A., 1997, s. 18.
  8. Amy-Jane Beer: Fakty o Zwierzętach Świata. Ssaki.. Warszawa: Multico, 2008, s. 227.
  9. Didelphis virginiana w: Animal Diversity Web.
  10. D. Rejmanek, E. Vanwormer, MA. Miller, JA. Mazet i inni. Prevalence and risk factors associated with Sarcocystis neurona infections in opossums (Didelphis virginiana) from central California. „Vet Parasitol”. 166 (1-2), s. 8-14, 2009. DOI: 10.1016/j.vetpar.2009.08.013. PMID: 19735983.
  11. Richard H. Yahner: Wildlife Behavior and Conservation. Springer, 2012, s. 55-64. DOI: 10.1007/978-1-4614-1518-3_7. ISBN 978-1-4614-1518-3.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Dydelf wirginijski: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Dydelf wirginijski, opos (Didelphis virginiana) – gatunek ssaka z rodziny dydelfowatych, wcześniej klasyfikowany jako podgatunek dydelfa czarnouchego (Didelphis marsupialis). Prowadzi samotny nocny tryb życia.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL