Murdarça (lat. Rhamnus)[1] — murdarçakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.[2]
və Yuxarı Apu kəndləri), Lerik (Siov kəndi) rayonlarında. Azərbaycandan kənarda – İran.
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Murdarça (lat. Rhamnus) — murdarçakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Rhamnus és un gènere de plantes amb flor.
En llengua catalana les espècies d'aquest gènere no tenen un nom únic que les agrupi totes sinó que segons les espècies reben el nom d'arçot, aladern, fràngula, llampúdol, etc.
El gènere és originari principalment de les zones temperades i subtropicals de l'hemisferi nord amb algunes espècies a l'hemisferi sud, concretament de l'Àfrica i de l'Amèrica del Sud.
El gènere Rhamnus conté unes 100 espècies.
En general són arbres menuts i arbusts caducifolis o bé perennifolis. Les fulles són simples amb nerviació característica. El fruit és una baia de color blau fosc.
El gènere té dos subgèneres:
Rhamnus és un gènere de plantes amb flor.
En llengua catalana les espècies d'aquest gènere no tenen un nom únic que les agrupi totes sinó que segons les espècies reben el nom d'arçot, aladern, fràngula, llampúdol, etc.
El gènere és originari principalment de les zones temperades i subtropicals de l'hemisferi nord amb algunes espècies a l'hemisferi sud, concretament de l'Àfrica i de l'Amèrica del Sud.
El gènere Rhamnus conté unes 100 espècies.
En general són arbres menuts i arbusts caducifolis o bé perennifolis. Les fulles són simples amb nerviació característica. El fruit és una baia de color blau fosc.
Řešetlák (latinsky Rhamnus) je rod rostlin patřící do čeledě řešetlákovité (Rhamnaceae). Někteří autoři řadí do tohoto rodu také dřeviny rodu krušina (lat. Frangula).
Některé druhy se ve střední Evropě vysazují jako okrasné rostliny ve smíšených skupinách, jako nenáročná výplň. Řešetlák kavkazský (Rhamnus imeretinus) lze použít jako solitéru.[1]
Obrázky, zvuky či videa k tématu řešetlák ve Wikimedia Commons
Řešetlák (latinsky Rhamnus) je rod rostlin patřící do čeledě řešetlákovité (Rhamnaceae). Někteří autoři řadí do tohoto rodu také dřeviny rodu krušina (lat. Frangula).
Korsved (Rhamnus) er en slægt med arter, der er udbredt i Europa, Central- og Østasien og i Nordamerika. Det er buske eller træer med særbo blomster og buenervede blade.
Beskrevne arter
Kreuzdorn (Rhamnus), auch Wegedorn genannt, bildet eine Pflanzengattung innerhalb der Familie der Kreuzdorngewächse (Rhamnaceae). Die etwa 100 Arten sind bis auf einige wenige Regionen weltweit verbreitet.
Die Rhamnus-Arten sind meist sommergrüne, selten immergrüne Sträucher und kleine Bäume. Sie bilden häufig Dornen. Einige Arten bilden Knospenschuppen an den Winterknospen.[1][2]
Die gegenständigen oder wechselständigen, selten in Büscheln auf Kurztrieben angeordneten Laubblätter sind in Blattstiel und -spreite gegliedert. Die Blattspreiten sind einfach und oft gesägt oder gezähnt und teils stachelig. Die Nebenblätter sind stark zugespitzt und meist abfallend.[1][2]
Die Pflanzen sind zwittrig und einhäusig monözisch oder zweihäusig diözisch. Die Blüten stehen einzeln oder in zymösen, traubigen oder rispigen Blütenständen zusammen.[1][2]
Die unscheinbaren Blüten sind oft teils funktionell, eingeschlechtlich oder zwittrig und meist vier- oder fünfzählig mit einfacher oder doppelter Blütenhülle. Die Blütenfarbe ist grünlich-weiß oder gelblich. Die vier oder fünf Kelchblätter sind glocken- bis becherförmig verwachsen, und der Kelch endet in eiförmig-dreieckigen, klappigen, freien Kelchzipfeln. Die meist vier bis fünf Kronblätter sind kürzer als die Kelchblätter, öfters fehlen sie ganz. Die vier bis fünf Staubblätter besitzen dorsal fixierte Staubbeutel. Die kugelförmigen, freistehenden und mehrkammerigen Fruchtknoten sind oberständig mit mehreren Griffelästen.[1][2] Es ist oft ein Diskus vorhanden. Ein Pistillode kann in den männlichen Blüten vorkommen, in den weiblichen können Staminodien ausgebildet sein.
Die ledrigen oder fleischigen, beerenähnlichen Steinfrüchte enthalten zwei bis vier Kerne (Pyrene), die von Vögeln ausgebreitet werden. Die Früchte der meisten Arten enthalten einen gelben Farbstoff, die Samen reichlich Protein und Öle.[1][2][3]
Die Rhamnus-Arten kommen meist in gemäßigten bis tropischen Gebieten der Nordhalbkugel vor, hauptsächlich in Ostasien und Nordamerika, wenige in Europa und Afrika. Sie fehlen allein in Madagaskar, Australien und Polynesien.[2][1][4]
Der Umfang der Gattung Rhamnus wird kontrovers diskutiert. Die Faulbäume (Frangula) werden häufig als eigene Gattung gesehen. Es gibt verschiedene Gliederungen der Gattung Rhamnus. Manche Autoren teilen die Gattung Rhamnus s. l. in zwei Untergattungen Rhamnus und Frangula, die weiter in Sektionen gegliedert werden. Die folgende Einteilung folgt dem System nach Suessenguth 1953, also noch bevor molekulargenetische Daten zur Verfügung standen:[5]
Auswahl an Arten:
Das Öl der Samen wird zur Herstellung von Schmieröl, Druckerfarbe und Seife verwendet. Die Wurzeln und Blätter einiger Arten dienen als Heilmittel.[2] Die Früchte einiger Arten, Purgier-Kreuzdorn, Stechpalmen-Kreuzdorn, Felsen-Kreuzdorn, Färberdorn (Rhamnus infectorius), werden zum Färben verwendet.[9]
Kreuzdorn (Rhamnus), auch Wegedorn genannt, bildet eine Pflanzengattung innerhalb der Familie der Kreuzdorngewächse (Rhamnaceae). Die etwa 100 Arten sind bis auf einige wenige Regionen weltweit verbreitet.
Amliles (Isem usnan: Rhamnus) d tawsit n yemɣi seg twacult n rhamnaceae 
. Carl Von Linné d amdan amezwaru i yuran fell-as deg useggas n 1753.
Amliles (Isem usnan: Rhamnus) d tawsit n yemɣi seg twacult n rhamnaceae . Carl Von Linné d amdan amezwaru i yuran fell-as deg useggas n 1753.
Gokowc (Rhamnus) jo rod ze swójźby gokowcowych rostlinow (Rhamnaceae).
Družyny pśedewšym w měrnym regionach na pódpołnocnej połkuli wustupuju, jano někotare w Africe.
Eksistěruju rozdźělne rozrědowanja roda Rhamnus, psowicy (Frangula) se cesto ako swójski rod wobglědaju. Wětšyna awtorow źěli rod do dweju pódrodowu Eurhamnus a Frangula, kótarejž se dalej do sekcijow rozrěduju. Slědujuce rozdźělenje slědujo systemoju pó Suessenguth:[2]
Gokowc (Rhamnus) jo rod ze swójźby gokowcowych rostlinow (Rhamnaceae).
Ramno esas arboreto di qua la beri (preske omnakaze: nigra) esas purgiva, e di qua la kortico donas kolorizivo flava. (L. rhamnus).
Szatlach (Rhamnus L.) – to je szlach roscënów z rodzëznë szatlachòwatëch. Na Kaszëbach rosce szatlach.
Bernard Zëchta. Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej, Ossolineum, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk 1972, tom V, s. 227
Szatlach (Rhamnus L.) – to je szlach roscënów z rodzëznë szatlachòwatëch. Na Kaszëbach rosce szatlach.
Бүре муйылы - (Rhamnus), эт муйылы һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты.
Күп тармаҡлы ҡыуаҡ йәки 2—5 м бейеклектәге ағас, ике өйлө үҫемлек. Ботағы сәнскеле. Япрағы ябай, эллипс формаһынан алып түңәрәккә тиклем, сите ваҡ киртләсле-бысҡы тешле, ҡараһыу йәшел төҫтә, ҡапма-ҡаршы теҙелешле, емешле ботаҡтарҙа шәлкемгә йыйылғандар. Сәскәһе һарғылт йәшел, 4 ағзалы, ваҡ, япраҡ шәлкеме ҡуйынында урынлашҡан. Май—июндә сәскә ата. Емеше ҡара төҫтә, һутлы, төшлө (ғәҙәттә 3—4 төшлө), август — сентябрь өлгөрә.
Яҡынса 150 төрө билдәле, ике ярымшарҙың да уртаса, субтропик һәм тропик бүлкәттәрендә таралған. Башҡортостанда эскитәргес бүре муйылы үҫә. Һыубаҫар туғайҙа, киң япраҡлы урман ситендә, уба битләүҙәрендә үҫә; республиканың бөтә территорияһында таралған.
Дарыу үҫемлеге, медицинала емеше ҡулланыла. Баллы, декоратив үҫемлек. Ҡайыры, үҙағасы һәм емеше төрлө төҫтәге буяуҙар алыу өсөн ҡулланыла ала.
Бүре муйылы - (Rhamnus), эт муйылы һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты.
Rhamnus is a genus of about 140 accepted species of shrubs or small trees, commonly known as buckthorns, in the family Rhamnaceae. Its species range from 1 to 10 m (3 to 33 ft) tall (rarely to 15 m, 50 ft) and are native mainly in east Asia and North America, but found throughout the temperate and subtropical Northern Hemisphere, and also more locally in the subtropical Southern Hemisphere in parts of Africa and South America. One species, the common buckthorn (Rhamnus cathartica), is able to flourish as an invasive plant in parts of Canada and the U.S., where it has become naturalized.[1]
Both deciduous and evergreen species occur. The leaves are simple, 3 to 15 cm (1 to 6 in) long, and arranged alternately, in opposite pairs, or almost paired (subopposite). One distinctive character of many buckthorns is the way the veination curves upward towards the tip of the leaf. The plant bears fruits which are black or red berry-like drupes. The name is due to the woody spine on the end of each twig in many species. One species is known to have potential to be used medicinally.[2]
Rhamnus species are shrubs or small to medium-sized trees,[3] with deciduous or rarely evergreen foliage. Branches are unarmed or end in a woody spine. The leaf blades are undivided and pinnately veined. Leaf margins are serrate or rarely entire. Rhamnus species are generally dioecious, with male and female flowers on separate plants.[4] Most species have yellowish green, small, unisexual or rarely polygamous flowers; which are produced singly or in axillary cymes, cymose racemes, or cymose panicles containing a few flowers. Calyx tube campanulate to cup-shaped, with 4 or 5 ovate-triangular sepals, which are adaxially ± distinctly keeled. Petals 4 or 5 but a few species may lack petals. The petals are shorter than the sepals. Flowers have 4 or 5 stamens which are surrounded by and equal in length the petals or are shorter. The anthers are dorsifixed. The superior ovary is free, rounded, with 2-4 chambers. Fruits are a 2-4 stoned, berrylike drupe, which is obovoid-globose or globose shaped. Seeds are obovoid or oblong-obovoid shaped, unfurrowed or abaxially or laterally margined with a long, narrow, furrow. The seeds have fleshy endosperm.[5]
As of February 2023, Plants of the World Online accepted the following species:[6]
Rhamnus has a nearly cosmopolitan distribution,[8] with about 140 species which are native from temperate to tropical regions, the majority of species are from east Asia and North America, with a few species in Europe and Africa.[5]
North American species include Rhamnus alnifolia, alder-leaf buckthorn, occurring across the continent, and Rhamnus crocea, hollyleaf buckthorn, in the west. Though not native to this region, Rhamnus cathartica can be found in North America.[9]
Buckthorns may be confused with dogwoods, which share the curved leaf venation; indeed, "dogwood" is a local name for R. prinoides in southern Africa. The two plants are easy to distinguish by slowly pulling a leaf apart; dogwoods will exude thin, white latex strings, while buckthorns will not.
Rhamnus cathartica, the common buckthorn, is considered an invasive species in the United States[10] and by many local jurisdictions and state governments, including Minnesota[11] and Wisconsin.[12]
The common buckthorn is well-adapted to spreading in Canada and the U.S.[1] It is an efficient grower that does not need much sunlight and or fertile soil.[1] Its seeds are hardy, as well as being able to grow and spread easily in a variety of environmental conditions.[1] Also other animals prefer to leave buckthorns alone because their leaves are not appetizing and their fruits are toxic to some animals.[1] Overall they are known to have a negative effect on their surrounding environment.[1] For example, the European buckthorn is blamed for increased frog egg mortality from a chemical it releases.[13] Other species, such as the Rhamnus alaternus also make chemicals that prevent other animals from consuming them.[2]
Some species are invasive outside their natural ranges. R. cathartica was introduced into the United States as a garden shrub and has become an invasive species in many areas there. It is a primary host of the soybean aphid (Aphis glycines), a pest for soybean farmers across the US. The aphids use the buckthorn as a host for the winter and then spread to nearby soybean fields in the spring.[14] Italian buckthorn (R. alaternus), an evergreen species from the Mediterranean region, has become a serious weed in some parts of New Zealand,[15] especially on Hauraki Gulf islands.
Buckthorns are used as food plants by the larvae of many Lepidoptera species.
The American species are known to be hosts for the oat fungus Puccinia coronata. In a 1930 study, both kerosene and salt were employed for eradication of R. lanceolata and both proved to be less expensive than felling these bushes.[16]
The fruit of most species contain a yellow dye and the seeds are rich in protein. Oils from the seeds are used for making lubricating oil, printing ink, and soap.[5] Many species have been used to make dyes. R. utilis provides china green, a dye used to give a bright green color to silk and wool.[17] Another species, Avignon buckthorn (R. saxatilis) provides the yellow dye Persian berry, made from the fruit.
Some species may cause demyelinating polyneuropathies.[18]
The purging buckthorn (R. cathartica) is a widespread European native species used in the past as a purgative. It was in mid 17th-century England the only native purgative.[19] It was also known pre-Linnaeus as Spina Cervina.[20] The berries of Spina Cervina are black and contain a greenish juice, along with four seeds apiece; this serves to distinguish them from those of the black alder and dogberry, which contain only one or two apiece. Its syrup is said to be churlish.[21] Its toxicity makes this a very risky herbal medicine, and it is no longer in use.[22]
R. prinoides is known as gesho in Ethiopia, where it is used to make a mead called tej.
The species Rhamnus alaternus shows some promise for medicinal use as well.[2]
Rhamnus pumila, dwarf buckthorn Rhamnus is a genus of about 140 accepted species of shrubs or small trees, commonly known as buckthorns, in the family Rhamnaceae. Its species range from 1 to 10 m (3 to 33 ft) tall (rarely to 15 m, 50 ft) and are native mainly in east Asia and North America, but found throughout the temperate and subtropical Northern Hemisphere, and also more locally in the subtropical Southern Hemisphere in parts of Africa and South America. One species, the common buckthorn (Rhamnus cathartica), is able to flourish as an invasive plant in parts of Canada and the U.S., where it has become naturalized.
Both deciduous and evergreen species occur. The leaves are simple, 3 to 15 cm (1 to 6 in) long, and arranged alternately, in opposite pairs, or almost paired (subopposite). One distinctive character of many buckthorns is the way the veination curves upward towards the tip of the leaf. The plant bears fruits which are black or red berry-like drupes. The name is due to the woody spine on the end of each twig in many species. One species is known to have potential to be used medicinally.
La ramno (Rhamnus) estas genro (aŭ du genroj, se oni rigardu apartan genron Frangula) de ĉirkaŭ 100 specioj de arbustoj, arbedoj kaj malgrandaj arboj inter 1 kaj 10 metroj je alto en familio ramnacoj. Plejparto de anoj de la genro kreskas en modera kaj subtropika klimato en Norda Hemisfero, sed ankaŭ troveblas en kelkaj lokoj de Suda Hemisfero en Afriko kaj Suda Ameriko. Kelkaj ramnoj estas invadaj specioj ekster siaj naturaj arealoj.
En la genro ekzistas kaj falfoliaj, kaj ĉiamverdaj plantoj. La folioj estas simplaj, ĉirkaŭ 3-15 cm longaj, aranĝitaj aŭ laŭvice, aŭ popare. Plimulto de ramnoj havas tiun distinktan karakterizaĵon, ke la vejnoj kurviĝas al la ekstremaĵo de la folio. La fruktoj estas malhel-bluaj beroj. Ramnoj estas kutima manĝaĵo por larvoj de multaj Lepidopteroj.
La genro dividiĝas je du subĝneroj, kiujn iuj eĉ rigardas apartaj genroj.
La ramno (Rhamnus) estas genro (aŭ du genroj, se oni rigardu apartan genron Frangula) de ĉirkaŭ 100 specioj de arbustoj, arbedoj kaj malgrandaj arboj inter 1 kaj 10 metroj je alto en familio ramnacoj. Plejparto de anoj de la genro kreskas en modera kaj subtropika klimato en Norda Hemisfero, sed ankaŭ troveblas en kelkaj lokoj de Suda Hemisfero en Afriko kaj Suda Ameriko. Kelkaj ramnoj estas invadaj specioj ekster siaj naturaj arealoj.
En la genro ekzistas kaj falfoliaj, kaj ĉiamverdaj plantoj. La folioj estas simplaj, ĉirkaŭ 3-15 cm longaj, aranĝitaj aŭ laŭvice, aŭ popare. Plimulto de ramnoj havas tiun distinktan karakterizaĵon, ke la vejnoj kurviĝas al la ekstremaĵo de la folio. La fruktoj estas malhel-bluaj beroj. Ramnoj estas kutima manĝaĵo por larvoj de multaj Lepidopteroj.
Rhamnus es un género (o dos géneros, si se considera al subgénero Frangula con categoría genérica) que comprende cerca de 100 especies de arbustos o pequeños árboles de 1 a 10 m de alto (raramente a 15 m), de la familia de las Ramnáceas. Son nativas de regiones templadas y subtropicales del Hemisferio Norte, en partes de África y de Sudamérica.
Hay tanto especies caducifolias como perennes. Las hojas son simples, de 3 a 15 cm de longitud, con disposición alternas u opuesta. La forma de la venación es particular en muchas especies. Los frutos son verdes, negro azulados o rojos.
El género fue descrito por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 1: 193. 1753.[1]
Rhamnus: nombre genérico que deriva de un antiguo nombre griego para el espino cerval.[2]
El género se divide en 4 autos en dos subgéneros, a veces tratados como géneros:
El espino cerval (R. catharticus) es una especie endémica de Europa y en el pasado se usaba como purgante, pero es tóxica y no se emplea. Se introdujo en EE. UU. como un arbusto, pasando a ser una invasiva en muchas áreas. Es hospedante de un áfido,Aphis glycines, plaga de la soja. Los áfidos los usan en invierno, y luego se expanden en la primavera por los campos de soja.
Otra especie europea, el arraclán (R. frangula, sin. Frangula alnus) con uso militar entre los siglos XV a XIX, por su madera que daba un excelente carbón para manufacturar pólvora.
La aladierna (R. alaternus), una especie perenne del Mediterráneo, que se ha extendido como maleza en Nueva Zelandia.
R. tinctoria se usa, junto con R. utilis, para producir la anilina "verde china". Otra especie, R. infectoria da la anilina amarilla.
El Sanguinho (R. glandulosa) es endémica de la región macaronésica, donde se encuentra en la laurisilva de Madeira e Islas Canarias.
Las especies norteamericanas incluyen R. alnifolia, R. (F.) caroliniana, R. purshiana, y la siempreverde R. (F.) californica y R. crocea.
En Sudamérica, Rhamnus diffusus es un pequeño arbusto nativo de Valdivia foresta templada lluviosa en Chile.
Rhamnus es un género (o dos géneros, si se considera al subgénero Frangula con categoría genérica) que comprende cerca de 100 especies de arbustos o pequeños árboles de 1 a 10 m de alto (raramente a 15 m), de la familia de las Ramnáceas. Son nativas de regiones templadas y subtropicales del Hemisferio Norte, en partes de África y de Sudamérica.
Hay tanto especies caducifolias como perennes. Las hojas son simples, de 3 a 15 cm de longitud, con disposición alternas u opuesta. La forma de la venación es particular en muchas especies. Los frutos son verdes, negro azulados o rojos.
Türnpuu (Rhamnus) on roosilaadsete seltsi türnpuuliste sugukonda kuuluv mitmeaastaste puude ja põõsaste perekond.
Türnpuu teaduslik nimi tuleb vanakreeka sõnast ῥάμνος (Rhamnos), mis tähendab ogalist põõsast.
Türnpuid on sadakond liiki väikeseid puid ja põõsaid (1-10 m, harva kuni 15 m). Nad kasvavad põhjapoolkera parasvöötmes ja lähistroopikas. Mõned liigid kasvavad ka lõunapoolkera lähistroopikas Aafrikas ja Lõuna-Ameerikas. Mõned liigid on väljaspool looduslikku levilat invasiivsed.
Eesti looduses kasvab ainsa türnpuuna harilik türnpuu.
Esindatud on nii heitlehised kui igihaljad liigid. Türpuudele on iseloomulikud 3–15 cm pikkused lihtlehed. Leherood kaarduvad lehetipu poole. Viljadeks on tumesinised marjad.
Türnpuid on segi aetud kontpuudega, mille leherood samuti lehetipu poole kaarduvad. Neid saab eristada nii, et üks leht rebestatakse. Kontpuul on näha rebestuskohas valged ribad piimmahla, türnpuudel mitte.
Türnpuu perekond jaguneb kahte alamperekonda: türnpuu ja paakspuu (Frangula). On juhtunud, et neid käsitletakse eraldi perekondadena. Neil alamperekondadel on mitu selget erinevust. Türnpuud on 4, paakspuud 5 õielehega. Pungad on türnpuul soomustega, paakspuudel soomusteta. Leheseis on paakspuudel alati vahelduv, türnpuu lehed võivad paikneda ka vastakuti. Türnpuul on ogad, paakspuul mitte.
Türnpuu (Rhamnus) on roosilaadsete seltsi türnpuuliste sugukonda kuuluv mitmeaastaste puude ja põõsaste perekond.
Türnpuu teaduslik nimi tuleb vanakreeka sõnast ῥάμνος (Rhamnos), mis tähendab ogalist põõsast.
Türnpuid on sadakond liiki väikeseid puid ja põõsaid (1-10 m, harva kuni 15 m). Nad kasvavad põhjapoolkera parasvöötmes ja lähistroopikas. Mõned liigid kasvavad ka lõunapoolkera lähistroopikas Aafrikas ja Lõuna-Ameerikas. Mõned liigid on väljaspool looduslikku levilat invasiivsed.
Eesti looduses kasvab ainsa türnpuuna harilik türnpuu.
Esindatud on nii heitlehised kui igihaljad liigid. Türpuudele on iseloomulikud 3–15 cm pikkused lihtlehed. Leherood kaarduvad lehetipu poole. Viljadeks on tumesinised marjad.
Türnpuid on segi aetud kontpuudega, mille leherood samuti lehetipu poole kaarduvad. Neid saab eristada nii, et üks leht rebestatakse. Kontpuul on näha rebestuskohas valged ribad piimmahla, türnpuudel mitte.
Türnpuu perekond jaguneb kahte alamperekonda: türnpuu ja paakspuu (Frangula). On juhtunud, et neid käsitletakse eraldi perekondadena. Neil alamperekondadel on mitu selget erinevust. Türnpuud on 4, paakspuud 5 õielehega. Pungad on türnpuul soomustega, paakspuudel soomusteta. Leheseis on paakspuudel alati vahelduv, türnpuu lehed võivad paikneda ka vastakuti. Türnpuul on ogad, paakspuul mitte.
Paatsamat (Rhamnus) on paatsamakasvien heimon kasvisuku, johon kuuluu 125 lajia Frangula-suku mukaan lukien. Lajit ovat pääosin päiväntasaajan pohjoispuolella kasvavia ainavihantia, enintään 50 metriä korkeita puita ja pensaita.[1] Suvun lajeista kaksi kasvaa Suomessa: Korpipaatsama (Rhamnus frangula) yleisenä maan etelä- sekä keskiosassa Etelä-Lapin korkeudelle ja orapaatsama (Rhamnus cathartica) Lounais-Suomessa.[2]
Paatsamia on käytetty hyödyksi värjäyksessä.
Paatsamat (Rhamnus) on paatsamakasvien heimon kasvisuku, johon kuuluu 125 lajia Frangula-suku mukaan lukien. Lajit ovat pääosin päiväntasaajan pohjoispuolella kasvavia ainavihantia, enintään 50 metriä korkeita puita ja pensaita. Suvun lajeista kaksi kasvaa Suomessa: Korpipaatsama (Rhamnus frangula) yleisenä maan etelä- sekä keskiosassa Etelä-Lapin korkeudelle ja orapaatsama (Rhamnus cathartica) Lounais-Suomessa.
Paatsamia on käytetty hyödyksi värjäyksessä.
Rhamnus
Les nerpruns (Rhamnus) sont un genre (ou deux genres, si Frangula est traité comme un genre distinct) d'environ 100 espèces d'arbustes ou de petits arbres de 1 à 10 m de haut (rarement à 15 m) de la famille des Rhamnaceae. Ce sont des espèces indigènes des régions tempérées et subtropicales de l'hémisphère nord, et localement en Afrique et en Amérique du Sud.
Source : Tela-Botanica
Selon ITIS :
Les nerpruns sont la plante hôte des chenilles de plusieurs lépidoptères, par exemple le Citron (Gonepteryx rhamni), le Citron de Provence (Gonepteryx cleopatra), la Farineuse (Gonepteryx farinosa), la Thècle des nerpruns (Satyrium spini), la Thècle de la ronce (Callophrys rubi), l'Azuré des nerpruns (Celastrina argiolus), le Pacha à deux queues (Charaxes jasius), la Feuille-morte du chêne (Gastropacha quercifolia), la Phalène du marronnier (Alsophila aescularia), Eupoecilia ambiguella, la Lithosie complanule (Eilema lurideola), Actias selene (qui est un papillon d'élevage en Europe), Hemileuca eglanterina, Lycia hirtaria, Odonestis pruni, Papilio eurymedon, Saturnia atlantica et Saturnia pavonia[1],[2].
On extrayait autrefois de la baie du nerprun des teinturiers et de plusieurs autres variétés cultivées autour de la Méditerranée des matières colorantes jaunes, jaune-vertes et brunes, base des couleurs pour les artistes connues comme stil de grain et vert de vessie[3]. Ces colorants ont été remplacés, tant dans la teinture que dans les beaux-arts, par des produits synthétiques plus durables.
Dans le calendrier républicain, le Nerprun était le nom donné au 18e jour du mois de fructidor[4].
Rhamnus
Les nerpruns (Rhamnus) sont un genre (ou deux genres, si Frangula est traité comme un genre distinct) d'environ 100 espèces d'arbustes ou de petits arbres de 1 à 10 m de haut (rarement à 15 m) de la famille des Rhamnaceae. Ce sont des espèces indigènes des régions tempérées et subtropicales de l'hémisphère nord, et localement en Afrique et en Amérique du Sud.
Tom nó crann beag duillsilteach spíonach spréite, a fhásann 4-10 m ar airde, dúchasach don Eoraip is réigiún na Meánmhara. Na duilleoga ubhchruthach fiaclach i bpéirí urchomhaireacha, na bláthanna bídeach glas i gceathaireanna, na caora 5-10 mm ar leithead, dubh, beagán nimhiúil is purgóideach.
Krkavina (pasdrijen, pasjakovina, pasjakovica, drača crna, pesikovina, pasjak, lat. Rhamnus), veliki biljni rod iz porodice pasjakovki, kojoj je i dao svoje ime. Pripada mu preko stotinu vrsta bilja i manjeg drveća. U porodici pasjakovki ovaj rod je najzastupljeniji u Hrvatskoj, a među njima su vazdazelena krkavina (R. alaternus), pasjak mnogožilni ili alpinska negljika (R. alpina), prava krkavina (R. cathartica), srednja krkavina (R. × intermedia), okruglolisna krkavina (R. orbiculata), kamenjarska krkavina (R. saxatilis), patuljasta krkavina (R. pumila), egejska krkavina (R. prunifolia) [1]
Krkavine rastu po toplim krajevima, u Hrvatskoj je česta u Primorju, gdje gradi listopadne šikare dračike. Obična krkavina je medonosna biljka, u Hrvatskoj je zaštićena, a od njezinih nedozrelih plodova, u prošlosti se izrađivala boja za bojan jme vune.[2]. Plodovi su joj i hrana ptica.
Ime roda dolazi od grčke riječi rhamnos, što je naziv jednog trnovitog grma kod Dioskorida i Teofrasta.
Krkavina (pasdrijen, pasjakovina, pasjakovica, drača crna, pesikovina, pasjak, lat. Rhamnus), veliki biljni rod iz porodice pasjakovki, kojoj je i dao svoje ime. Pripada mu preko stotinu vrsta bilja i manjeg drveća. U porodici pasjakovki ovaj rod je najzastupljeniji u Hrvatskoj, a među njima su vazdazelena krkavina (R. alaternus), pasjak mnogožilni ili alpinska negljika (R. alpina), prava krkavina (R. cathartica), srednja krkavina (R. × intermedia), okruglolisna krkavina (R. orbiculata), kamenjarska krkavina (R. saxatilis), patuljasta krkavina (R. pumila), egejska krkavina (R. prunifolia)
Krkavine rastu po toplim krajevima, u Hrvatskoj je česta u Primorju, gdje gradi listopadne šikare dračike. Obična krkavina je medonosna biljka, u Hrvatskoj je zaštićena, a od njezinih nedozrelih plodova, u prošlosti se izrađivala boja za bojan jme vune.. Plodovi su joj i hrana ptica.
Ime roda dolazi od grčke riječi rhamnos, što je naziv jednog trnovitog grma kod Dioskorida i Teofrasta.
Hokowc (Rhamnus) je ród ze swójby hokowcowych rostlinow (Rhamnaceae).
Družiny předewšěm w regionach z měrnej klimu na sewjernej połkuli wustupuja, jenož někotre w Africe.
Eksistuja rozdźělne rozrjadowanja roda Rhamnus, psowodźiny (Frangula) so často jako swójski ród wobhlada. Wjetšina awtorow dźěli ród do dweju podrodow Eurhamnus a Frangula, kotrejž so dale do sekcijow rozrjaduja. Sćěhowace rozdźělenje slěduje systemej po Suessenguth:[2]
Hokowc (Rhamnus) je ród ze swójby hokowcowych rostlinow (Rhamnaceae).
Rhamnus L., 1753[1] è un genere di piante della famiglia Rhamnaceae, che include circa 100 specie. Il sottogenere Frangula è talvolta trattato distintamente.
Le piante di questo genere possono essere cespugli o piccoli alberi alti da 1 a 10 m, molto più raramente fino a 15 m. Le specie di piante di questo genere possono essere sia decidue sia sempreverdi. Le foglie sono semplici, lunghe da 3 a 15 cm e disposte o alternate o a coppie opposte. Un carattere distintivo di molte piante di questo genere è la maniera in cui le venature della foglia curvano verso l'alto in direzione della punta della foglia. I frutti sono bacche di colore blu scuro. Il nome inglese buckthorn è dato dalle spine legnose presenti in molte specie alla fine di ogni ramo. Queste piante sono utilizzate come piante nutrici dalle larve di alcune specie di Lepidoptera.
Queste piante sono native delle aree temperate e subtropicali dell'emisfero boreale, oltre ad alcune aree subtropicali limitate dell'emisfero australe, in certe zone dell'Africa e del Sud America. Alcune specie, al di fuori dei loro areali naturali, diventano specie invasive.
Il genere Rhamnus è diviso in due sottogeneri, talvolta trattati come generi separati:
R. cathartica (spincervino) è una specie europea ampiamente diffusa, utilizzata, soprattutto in passato, come lassativo, sebbene la sua tossicità la renda una rimedio medicinale molto pericoloso. Introdotta negli Stati Uniti d'America come cespuglio da giardino, è divenuta una specie invasiva in molte aree. Recentemente, si è scoperto che è un ospite primario dell'Aphis glycines (afide della soia), un insetto nocivo che danneggia le coltivazioni di soia in tutti gli USA. Questi afidi utilizzano lo spincervino come pianta ospite nella stagione invernale, per poi disperdersi a primavera sui vicini campi di soia.
Un'altra specie europea, R. frangula, syn. Frangula alnus (Alder Buckthorn), nei secoli compresi fra il XV e il XIX, rivestì grande importanza militare, in quanto il suo legno forniva il miglior carbone per la produzione di polvere da sparo.
R. alaternus (Alaterno o Italian Buckthorn), una specie sempreverde del bacino del Mediterraneo, è divenuta un'infestante problematica in alcune parti della Nuova Zelanda, soprattutto nelle isole del Golfo di Hauraki.
R. tinctoria (Dyer's Buckthorn) è utilizzata, assieme all'asiatica R. utilis (Chinese Buckthorn), per produrre il colorante "verde Cina". Un'altra specie, R. saxatilis (Avignon Buckthorn) fornisce il colorante giallo bacca persiana, preparato dalle bacche.
La specie R. glandulosa (Sanguinho) è endemica delle isole della Macaronesia, dove si trova nelle foreste di laurisilva delle isole Madeira e Canarie.
Fra le specie nordamericane vi sono R. alnifolia (Alder-leaf Buckthorn), presente in tutto il continente, Carolina Buckthorn (R. (F.) caroliniana) a est, R. (F.) purshiana (Cascara Buckthorn) a ovest e le sempreverdi R. (F.) californica (California Buckthorn o Coffeeberry) e R. crocea (Hollyleaf Buckthorn) a ovest.
In Sud America, in Cile, il R. diffusus è un piccolo cespuglio nativo della foresta pluviale valdiviana.
Le piante del genere Rhamnus possono essere confuse con le piante del genere Cornus (in inglese dogwoods), che hanno la medesima venatura curvata delle foglie. Infatti, "dogwood" è un nome locale per R. prinoides in Sud Africa, una pianta utilizzata per la produzione dell'idromele etiopico e nota come gesho in Etiopia. Le due piante si distinguono facilmente strappando lentamente una foglia: nel dogwood si osservano sottili stringhe di lattice bianco, che in Rhamnus non sono presenti.
Rhamnus L., 1753 è un genere di piante della famiglia Rhamnaceae, che include circa 100 specie. Il sottogenere Frangula è talvolta trattato distintamente.
Šunobelė (lot. Rhamnus, vok. Faulbaum) – šunobeliečių (Rhamnales) eilės šunobelinių (Rhamnaceae) šeimos augalų gentis.
Į šunobelės gentį įjungta šaltekšnių (Frangula) gentis.
Gentyje yra ~100 krūmų ir nedidelių medžių rūšių. Žemiau pateikta keletas dažniausių atstovų.
Šunobelė (lot. Rhamnus, vok. Faulbaum) – šunobeliečių (Rhamnales) eilės šunobelinių (Rhamnaceae) šeimos augalų gentis.
Į šunobelės gentį įjungta šaltekšnių (Frangula) gentis.
Vuilboom (Rhamnus) is een geslacht struiken of kleine bomen uit de wegedoornfamilie (Rhamnaceae). Wereldwijd er zijn ongeveer 150 soorten indien de soorten zonder doorns, zonder knopschubben, altijd verspreide bladstand en met vijftallige bloemen niet in een afzonderlijk geslacht Frangula worden geplaatst. De soorten variëren in hoogte van 1 tot 10 meter hoog (zelden 15 m). Het zwaartepunt ligt in Oost-Azië en Noord-Amerika, maar er zijn soorten aanwezig in alle gematigde en subtropische delen van het noordelijk halfrond, en plaatselijk op het zuidelijk halfrond in de subtropische delen van Afrika en Zuid-Amerika. Soorten kunnen zowel bladverliezend als groenblijvend zijn. De bladeren zijn enkelvoudig, 3 tot 15 centimeter lang, en staan verspreid of in tegenoverstaande paren. De plant draagt zwarte of rode besachtige steenvruchten. De Engelse naam (buckthorn) verwijst naar de houtachtige doorn aan het einde van elke tak in vele soorten.
Rhamnus soorten zijn struiken of kleine tot middelgrote bomen, met afvallende of zelden groenblijvende bladeren. Takken zijn ongewapend of eindigen in een houtige doorn. De winterknoppen zijn naakt (subgenus Frangula) of bedekt met schubben (subgenus Rhamnus). De bladeren zijn verspreid of (bijna) tegenoverstaand, en een paar soorten hebben groepjes bladeren uit hetzelfde punt op het kortlot. De bladschijf is onverdeeld en veervorming generfd. De bladranden zijn gezaagd of zelden gaaf. De meeste soorten hebben geelachtig groene, kleine, een- of tweeslachtige bloemen, die afzonderlijk, in schermen, trossen of pluimen in de bladoksels staan. De bloemen zijn regelmatig. De kelk is klok- tot komvormige, met 4 of 5 eirond-driehoekig kelkbladeren, die aan de buiten/onderzijde gekield kunnen zijn. Er zijn 4 of 5 kroonblaadjes, maar bij een paar soorten kunnen die ontbreken. De bloemblaadjes zijn korter dan de kelkbladen. Bloemen hebben 4 of 5 meeldraden die worden omgeven door en gelijk zijn aan de lengte van de kroonblaadjes of korter zijn. De helmknoppen zijn aan de buiten/achterkant verbonden met de helmdraden. Het bovenstandig vruchtbeginsel is vrij, rond, met 2-4 hokken. De besachtige vruchten bevatten meestal 2-4 steenkernen en zijn rond of rondachtig omgekeerd eivormig. De zaden zijn omgekeerd eivormig of langwerpig-omgekeerd eivormig, ongegroefd of met een lange smalle groef aan de rugkant of twee zulke groeven aan de zijkant. De zaden hebben een vlezige endosperm.[1]
Rhamnus heeft een bijna kosmopolitische verspreiding,[2] met ongeveer 150 soorten die afkomstig zijn uit gematigde tot tropische gebieden. Het merendeel van de soorten groeit in Oost-Azië en Noord-Amerika, en een paar soorten in Europa en Afrika. Noord-Amerikaanse soorten zijn R. alnifolia, R. caroliniana in het oosten, R. purshiana, en de groenblijvende R. californica en R. crocea, allemaal in westelijk Noord-Amerika. In Zuid-Amerika is R. diffusus een kleine struik die inheems is in gematigde regenwoud van Midden-Chili.
Vuilboom (Rhamnus) is een geslacht struiken of kleine bomen uit de wegedoornfamilie (Rhamnaceae). Wereldwijd er zijn ongeveer 150 soorten indien de soorten zonder doorns, zonder knopschubben, altijd verspreide bladstand en met vijftallige bloemen niet in een afzonderlijk geslacht Frangula worden geplaatst. De soorten variëren in hoogte van 1 tot 10 meter hoog (zelden 15 m). Het zwaartepunt ligt in Oost-Azië en Noord-Amerika, maar er zijn soorten aanwezig in alle gematigde en subtropische delen van het noordelijk halfrond, en plaatselijk op het zuidelijk halfrond in de subtropische delen van Afrika en Zuid-Amerika. Soorten kunnen zowel bladverliezend als groenblijvend zijn. De bladeren zijn enkelvoudig, 3 tot 15 centimeter lang, en staan verspreid of in tegenoverstaande paren. De plant draagt zwarte of rode besachtige steenvruchten. De Engelse naam (buckthorn) verwijst naar de houtachtige doorn aan het einde van elke tak in vele soorten.
Geitvedslekten (Rhamnus) er en planteslekt innenfor trollheggfamilien (Rhamnaceae) innenfor ordenen Rosales. Den omfatter ca. 90-100, avhengig av om man også inkluderer de 9-12 artene i trollheggslekten (Frangula). I Norge vokser arten geitved. Dette er fortrinnsvis busker eller lave trær Fem av slektene har arter som fiksérer nitrogen direkte fra jorda ved hjelp av rotknoller.
Det er ikke uvanlig å mene at trollheggslekten (Frangula) og geitvedslekten er én og samme slekt – Rhamnus. I norsk botanikk har det likevel vært vanlig å opprettholde skillet mellom dem som to separate slekter. Hovedforskjellen er at trollheggslektens arter har fem kronblad, mens geitvedslektens arter har fire kronblad.
Denne botanikkrelaterte artikkelen er foreløpig kort eller mangelfull, og du kan hjelpe Wikipedia ved å utvide den. Geitvedslekten (Rhamnus) er en planteslekt innenfor trollheggfamilien (Rhamnaceae) innenfor ordenen Rosales. Den omfatter ca. 90-100, avhengig av om man også inkluderer de 9-12 artene i trollheggslekten (Frangula). I Norge vokser arten geitved. Dette er fortrinnsvis busker eller lave trær Fem av slektene har arter som fiksérer nitrogen direkte fra jorda ved hjelp av rotknoller.
Det er ikke uvanlig å mene at trollheggslekten (Frangula) og geitvedslekten er én og samme slekt – Rhamnus. I norsk botanikk har det likevel vært vanlig å opprettholde skillet mellom dem som to separate slekter. Hovedforskjellen er at trollheggslektens arter har fem kronblad, mens geitvedslektens arter har fire kronblad.
Szakłak (Rhamnus L.) – rodzaj roślin należący do rodziny szakłakowatych. Liczy ok. 125[3]–150 gatunków[4]. Występują głównie na półkuli północnej[3], osiągając największe zróżnicowanie we wschodniej Azji i Ameryce Północnej, tylko kilka gatunków rośnie w Europie i Afryce[4], we florze Polski występuje tylko jeden gatunek – szakłak pospolity.
Kwiaty zapylane są przez muchówki i błonkówki[3]. Owoce chętnie zjadane przez ptaki, które przyczyniają się do rozsiewania nasion[5].
Cervispina C. G. Ludwig, Oreoherzogia W. Vent, Oreorhamnus Ridl.
Rodzaj należący do plemienia Rhamneae, podrodziny Rhamnaceae, rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae L.), rzędu różowców, kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[1]. Rodzaj blisko spokrewniony z głożyną (Zizyphus)[3].
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Rhamnanae Takht. ex Reveal, rząd szakłakowce (Rhamnales Dumort.), rodzina szakłakowate (Rhamnaceae Juss.), podrodzina Rhamnoideae Eaton, plemię Rhamneae Horan., rodzaj szakłak (Rhamnus L.)[7].
Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne. Z niektórych produkuje się barwniki. Niektóre są wykorzystywane do produkcji lekarstw (szczególnie przeczyszczających).
Szakłak (Rhamnus L.) – rodzaj roślin należący do rodziny szakłakowatych. Liczy ok. 125–150 gatunków. Występują głównie na półkuli północnej, osiągając największe zróżnicowanie we wschodniej Azji i Ameryce Północnej, tylko kilka gatunków rośnie w Europie i Afryce, we florze Polski występuje tylko jeden gatunek – szakłak pospolity.
Rhamnus L. é um género botânico pertencente à família Rhamnaceae.
Rhamnus L. é um género botânico pertencente à família Rhamnaceae.
Getaplar (Rhamnus) är ett växtsläkte med lövfällande buskar eller små träd. Bären och andra delar är giftiga.[1]
Getaplar (Rhamnus) är ett växtsläkte med lövfällande buskar eller små träd. Bären och andra delar är giftiga.
Cehri, cehrigiller (Rhamnaceae) familyasından Rhamnus ve Frangula cinsini oluşturan küçük çalılara verilen ad.
Herdem yeşil veya yaprak döken küçük çalılardır. Dallar diken uçludur. Yapraklar karşılıklı dizili, basit, tam veya dişlidir. Çiçekler küçük olup 4-5 parçalıdır. Meyve etli küçük ve suludur.
Anavatanı ılıman ve yarı tropik bölgeler ile Afrika ve Güney Amerika'dır.
Cins: Rhamnus: Çiçekler 4 taç yapraklı, tomurcuklar pullu, yapraklar almaşık veya karşılıklı dizilmiş, dallar dikenli.
Cins: Frangula : Çiçekler 5 taç yapraklı, tomurcuklar pulsuz, yapraklar her zaman almaşık dizilişli, dallar dikenli değil.
Cehri, cehrigiller (Rhamnaceae) familyasından Rhamnus ve Frangula cinsini oluşturan küçük çalılara verilen ad.
Herdem yeşil veya yaprak döken küçük çalılardır. Dallar diken uçludur. Yapraklar karşılıklı dizili, basit, tam veya dişlidir. Çiçekler küçük olup 4-5 parçalıdır. Meyve etli küçük ve suludur.
Anavatanı ılıman ve yarı tropik bölgeler ile Afrika ve Güney Amerika'dır.
Rhamnus L., 1753
Типовой вид
Жо́стер (лат. Rhámnus) — род двудольных цветковых растений, включённый в семейство Крушиновые (Rhamnaceae). Типовой род семейства.
Типовой вид рода — Жостер слабительный. Плоды многих видов используются в медицине в качестве слабительного.
Род Жостер включает листопадные и вечнозелёные кустарники и небольшие деревья, иногда покрытые шипами.
Листья чаще всего расположены очерёдно, редко супротивно, с цельным или зазубренным краем.
Цветки однополые или раздельнополые (если раздельнополые, то растения обычно двудомные), собранные в пазухах листьев в небольшие кистевидные соцветия. Лепестки имеются не у всех видов, очень мелкие, узкие. Чашечка колокольчатой формы, разделена на четыре доли. Завязь верхняя, обычно двух- или трёхгнёздная. Цветёт в мае — июне.
Плод — чёрная блестящая костянка с двумя — четырьмя семенами. Плодоносит в августе — сентябре.
Род Жостер обладает очень обширным ареалом, его виды распространены на всех континентах, кроме Австралии.
Жостер широко распространён в европейской части России, в Западной Сибири, на Кавказе и в Средней Азии. Растёт в основном в зарослях разных кустарников, по берегам рек и под пологом широколиственного редколесья.
Род Жестер включает около 100[2] видов.
Жо́стер (лат. Rhámnus) — род двудольных цветковых растений, включённый в семейство Крушиновые (Rhamnaceae). Типовой род семейства.
Типовой вид рода — Жостер слабительный. Плоды многих видов используются в медицине в качестве слабительного.
鼠李属（学名：Rhamnus）是鼠李科下的一个属，为落叶或常绿灌木或乔木植物。该属共有160余种，分布于全世界。[1]
这是一篇與植物相關的小作品。你可以通过编辑或修订扩充其内容。 
_(7118329607).jpg)
.jpg)
