Multimedia w Wikimedia Commons 
Hasło w Wikisłowniku Pytony (Pythonidae) – rodzina węży z kladu Alethinophidia. Tradycyjnie klasyfikowane jako podrodzina dusicieli; z analiz filogenetycznych wykorzystujących dane molekularne nie wynika jednak jednoznacznie, że podrodziny Boinae i Erycinae są bliżej spokrewnione z pytonami niż z wężami z kladu Caenophidia (m.in. połozowatymi, zdradnicowatymi i żmijowatymi)[1][2][3]. Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Pyrona, Burbrinka i Wiensa (2013) wykazała, że dusiciele i pytony są bliżej spokrewnione ze sobą nawzajem niż z Caenophidia; jednocześnie jednak z analizy tej wynika, że pytony i dusiciele nie tworzą kladu, do którego nie należałyby także tarczogonowate, tęczowcowate, rodziny Anomochilidae i Cylindrophiidae oraz rodzina/podrodzina Loxocemidae/Loxoceminae[4]. Tym samym istnieje ryzyko, że włączenie pytonów do rodziny dusicieli uczyniłoby tę rodzinę parafiletyczną; stąd też obecnie pytony częściej są klasyfikowane jako odrębna rodzina[1][2][5][4]. Analizy filogenetyczne sugerują szczególnie bliskie pokrewieństwo pytonów z rodzinami tęczowcowatych i Loxocemidae[1][2][3][4].
Pytony (z wyjątkiem gatunków z rodzaju Aspidites) mają receptory wrażliwe na podczerwień w rowkach na górnej wardze pod nozdrzami, które pozwalają im wykrywać promieniowanie cieplne; to pomaga im zlokalizować pobliską zdobycz, zwłaszcza ciepłokrwiste ssaki. Tradycyjnie uznawane za niejadowite; badania Frya i współpracowników (2005) wykazały, że wszystkie węże, w tym pytony, pochodzą od przodka zdolnego do wytwarzania jadu[6]. Późniejsze badania Frya i współpracowników (2013) dowiodły też, że pytony wytwarzają niewielkie ilości toksyn obecnych także w jadzie węży z kladu Caenophidia[7]. W odróżnieniu od dusicieli pytony są jajorodne.
Przedstawiciele rodziny żyją w Afryce, Azji i Australii. Znanych jest do 41 gatunków (różni autorzy wymieniają różną liczbę odrębnych gatunków, patrz uwagi w przypisach) należących do – w zależności od przyjmowanej klasyfikacji – 8 lub 9 rodzajów[8]:
Według The Reptile Database, obecnie (2019) rodzina liczy około 40 gatunków zgrupowanych w 8 rodzajach[20]:
Alethinophidia Pytony (Pythonidae) – rodzina węży z kladu Alethinophidia. Tradycyjnie klasyfikowane jako podrodzina dusicieli; z analiz filogenetycznych wykorzystujących dane molekularne nie wynika jednak jednoznacznie, że podrodziny Boinae i Erycinae są bliżej spokrewnione z pytonami niż z wężami z kladu Caenophidia (m.in. połozowatymi, zdradnicowatymi i żmijowatymi). Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Pyrona, Burbrinka i Wiensa (2013) wykazała, że dusiciele i pytony są bliżej spokrewnione ze sobą nawzajem niż z Caenophidia; jednocześnie jednak z analizy tej wynika, że pytony i dusiciele nie tworzą kladu, do którego nie należałyby także tarczogonowate, tęczowcowate, rodziny Anomochilidae i Cylindrophiidae oraz rodzina/podrodzina Loxocemidae/Loxoceminae. Tym samym istnieje ryzyko, że włączenie pytonów do rodziny dusicieli uczyniłoby tę rodzinę parafiletyczną; stąd też obecnie pytony częściej są klasyfikowane jako odrębna rodzina. Analizy filogenetyczne sugerują szczególnie bliskie pokrewieństwo pytonów z rodzinami tęczowcowatych i Loxocemidae.
Pytony (z wyjątkiem gatunków z rodzaju Aspidites) mają receptory wrażliwe na podczerwień w rowkach na górnej wardze pod nozdrzami, które pozwalają im wykrywać promieniowanie cieplne; to pomaga im zlokalizować pobliską zdobycz, zwłaszcza ciepłokrwiste ssaki. Tradycyjnie uznawane za niejadowite; badania Frya i współpracowników (2005) wykazały, że wszystkie węże, w tym pytony, pochodzą od przodka zdolnego do wytwarzania jadu. Późniejsze badania Frya i współpracowników (2013) dowiodły też, że pytony wytwarzają niewielkie ilości toksyn obecnych także w jadzie węży z kladu Caenophidia. W odróżnieniu od dusicieli pytony są jajorodne.
Przedstawiciele rodziny żyją w Afryce, Azji i Australii. Znanych jest do 41 gatunków (różni autorzy wymieniają różną liczbę odrębnych gatunków, patrz uwagi w przypisach) należących do – w zależności od przyjmowanej klasyfikacji – 8 lub 9 rodzajów:
rodzaj: Antaresia Antaresia childreni Antaresia maculosa – pyton plamisty dł. 70–130 cm, max 165 cm Antaresia perthensis – pyton malutki dł. 40–50 cm, max 61 cm Antaresia stimsoni rodzaj: Apodora Apodora papuana rodzaj: Aspidites Aspidites melanocephalus – pyton czarnogłowy dł. 175–250 cm, max 302 cm Aspidites ramsayi – pyton żółtogłowy, Woma dł. 150–185 cm, max 270 cm rodzaj: Bothrochilus Bothrochilus boa – pyton obrączkowy, nardoana dł. 130–165 cm rodzaj: Leiopython Leiopython albertisii Leiopython biakensis Leiopython fredparkeri Leiopython huonensis Leiopython meridionalis Leiopython montanus rodzaj: Liasis Liasis fuscus Liasis mackloti Liasis olivaceus rodzaj: Morelia ?Morelia amethistina ?Morelia boeleni – pyton czarny dł. 245–305 cm Morelia bredli – pyton Bredla Morelia carinata ?Morelia clastolepis – pyton molukański ?Morelia kinghorni – pyton Kinghorna dł. 440–560 cm Morelia macburniei – pyton Macburna Morelia mippughae – pyton z Flinders ?Morelia nauta – pyton tanimbarski ?Morelia oenpelliensis Morelia spilota – pyton dywanowy, pyton rombowy dł. 125–290 cm, max 430 cm ?Morelia tracyae – pyton Tracy dł. 280–340 cm Morelia viridis – pyton zielony dł. 120–190 cm, max 250 cm rodzaj: Python – pyton Python anchietae – pyton angolski Python curtus – pyton krotkoogonowy dł. 150–230 cm, max 310 cm Python kyaiktiyo Python molurus – pyton tygrysi dł. 320–620 cm, max 823 cm Python regius – pyton królewski ?Python reticulatus – pyton siatkowany dł. 400–770 cm, max 10 m Python sebae – pyton skalny dł. 300–590 cm, max 760 cm ?Python timoriensis – pyton timorski Python breitensteini – pyton borneański Python brongersmai – pyton krwisty Python natalensis – pyton południowoafrykańskiWedług The Reptile Database, obecnie (2019) rodzina liczy około 40 gatunków zgrupowanych w 8 rodzajach:
Antaresia Aspidites Bothrochilus Liasis Malayopython Morelia Python Simalia
