Die Laternenlilie (Sandersonia aurantiaca), auch Chinesische Laternenlilie, Chinalaterne, Goldglöckchen oder Weihnachtsglöckchen genannt, ist die einzige Art der Pflanzengattung Sandersonia innerhalb der Familie der Zeitlosengewächse (Colchicaceae). Die Trivialnamen beziehen sich auf Form und Farbe der Blüten; Chinesische Laternenlilie nicht weil sie aus China stammt, sondern weil die Blüten die Form einer Chinesischen Laterne besitzen. Sie ist im Südlichen Afrika beheimatet und wird als Zierpflanze verwendet.
Die Laternenlilie wächst als sommergrüne, ausdauernde krautige Pflanze. Dieser Geophyt[1] bildet als Speicherorgan unterirdische, ziemlich tief sitzende, Rhizome an deren beiden Enden sich knollige Verdickungen befinden. Jede Wachstumsperiode wächst das Speicherorgan an den Enden der Verdickungen weiter. Im Frühling werden neue oberirdische Pflanzenteile gebildet. Die selbständig aufrechten bis rankenden Stängel erreichen Wuchshöhen von 1 bis zu 1,5 Meter.[2][3]
Die wechselständig und spiralig am Stängel angeordneten Laubblätter sind sitzend. Die einfachen Blattspreiten sind lanzettlich und verjüngen sich manchmal an ihren oberen Enden zu einer Ranke. Die Blattspreiten besitzen drei Hauptnerven.[2][3]
Die nickenden Blüten stehen langen Blütenstielen einzeln in den Achseln der oberen Blätter. Die auffälligen, laternenförmigen, zwittrigen Blüten sind radiärsymmetrisch und dreizählig und etwa 25 mm lang. Die sechs gleichgestaltigen Blütenhüllblätter sind glockenförmig verwachsen und hell bis dunkel orangefarben. Es sind zwei Kreise mit je drei Staubblättern vorhanden.[2][3]
Die Kapselfrüchte enthalten viele Samen. Die kleinen, harten, braunen Samen sind fleischig und besitzen anderes als bei Gloriosa keine pergamentartige Samenschale (Testa).[2]
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 24.[4]
Die Laternenlilie ist im östlichen Südlichen Afrika verbreitet. Es gibt Fundorte in Eswatini und den südafrikanischen Provinzen Ostkap, Mpumalanga sowie KwaZulu-Natal.[5][6][3]
Die Laternenlilie gedeiht auf Grasland, manchmal am Rand von Gebüschen, an kühlen, feuchten Hängen in Höhenlagen zwischen 200 und 1800 Meter. Nur in Gebieten mit wenig Pflanzenfressern und Feuern.[6][3]
In der Roten Liste der gefährdeten Arten wird Sandersonia aurantiaca gelistet. Dort gilt sie als sehr selten, aber ihre Gefährdung ist rückläufig. Sie ist durch Blumenpflücken, Degradation, Land- und Forstwirtschaft, besonders durch Ackerbau und Überweidung gefährdet. An einigen Standorten sind ihre Bestände erloschen. Die verbliebenen Standorte sind geschützt.[6]
Die Erstbeschreibung der Art Sandersonia aurantiaca und der Gattung Sandersonia erfolgte 1853 durch William Jackson Hooker in Botanical Magazine, Tafel 4716.[7][1][5] Der Gattungsname Sandersonia ehrt den schottischen Journalisten, Händler, Pflanzensammler und Amateurbotaniker John Sanderson (1820–1881), der sich 1851 in KwaZulu-Natal aufgehalten hat.[8] Das Artepitheton aurantiaca leitet sich vom lateinischen Wort für orangefarben ab und bezieht sich auf die Farbe der Blüten.[2]
Sandersonia aurantiaca ist die einzige Art der Gattung Sandersonia aus der Tribus Colchiceae innerhalb der Familie Colchicaceae; sie wurde früher in die Familie Liliaceae eingeordnet.[5]
Die Laternenlilie wird als Zierpflanze in tropischen bis subtropischen Parkanlagen und Gärten verwendet. Als Schnittblume ist die Laternenlilie lange haltbar. Das wichtigste Land für den Anbau als Schnittblumen ist Neuseeland.[6] Sie ist nicht frosthart.[9]
Die Zulu verwendeten Sandersonia aurantiaca als Aphrodisiakum und zusammen mit anderen Pflanzenarten als Badezusatz gegen Unheil. Alle Pflanzenteile sind durch Colchicin giftig.[2]
Trivialnamen in anderen Sprachen sind: Chinese-lantern Lily (englisch), Christmas Bells (englisch), golden-lily-of-the-valley (englisch), Geelklokkie (afrikaans), Geelklokkies (afrikaans), Ihlamvu (zulu), Ihlamvu Lasenhla (zulu), Umagobongwana (zulu), Ushayabhici (zulu), lyktlilja (schwedisch).[5][6]
Die Laternenlilie (Sandersonia aurantiaca), auch Chinesische Laternenlilie, Chinalaterne, Goldglöckchen oder Weihnachtsglöckchen genannt, ist die einzige Art der Pflanzengattung Sandersonia innerhalb der Familie der Zeitlosengewächse (Colchicaceae). Die Trivialnamen beziehen sich auf Form und Farbe der Blüten; Chinesische Laternenlilie nicht weil sie aus China stammt, sondern weil die Blüten die Form einer Chinesischen Laterne besitzen. Sie ist im Südlichen Afrika beheimatet und wird als Zierpflanze verwendet.
Sandersonia is a monotypic genus of rhizomatous plant, belonging to the family Colchicaceae, the single species Sandersonia aurantiaca being native to South Africa (the Cape Provinces, KwaZulu-Natal and the Northern Provinces) and Eswatini (Swaziland).[1][2] Common names for S. aurantiaca include Christmas bells, golden lily of the valley, Chinese lantern lily and Chinese lantern bulb. S. aurantiaca is a perennial plant of trailing growth that can reach 30 inches in height. The flowers are yellow or orange.[3]
Sandersonia aurantiaca thrives in well-drained sandy soil enriched with compost and enjoys full sun, but not excessive heat (under which condition it requires frequent watering). A delicate plant, it bruises easily if handled carelessly. The growth habit is upright but lax, with plants benefitting from staking. Herbaceous perennials, Sandersonias die back naturally at the end of the season, surviving the winter in zones 9 and 10. They do well in San Francisco, San Diego, and other places with mild climates and are also suited to cultivation in glasshouses. Growth is slow for the first few years but becomes more rapid with each growing season, once the plants are fully established. When they have formed large enough clumps, they may be propagated by division.
The orange/yellow flowers resemble tiny Chinese Lanterns. The orange of the flowers of Sandersonia aurantiaca is, however, more yellow in tone than that of the inflated calyces of Physalis alkekengi (another plant known by the common name Chinese lantern). Of the two plants, Sandersonia is the more resistant to fungal disease.[4]
The corms of Sandersonia aurantiaca contain levels of the toxic alkaloid colchicine comparable to those in Gloriosa superba, another very poisonous plant belonging to the family Colchicaceae (named for the equally toxic Colchicum autumnale).[5] The plant has been held responsible for at least one case of fatal poisoning, the victim being an 80-year-old Japanese woman who died nine days after eating the corms, after doctors failed in their attempts to reverse the decline in her white blood cell count. The toxic principle was determined to be Colchicine and this was the first occasion upon which the alkaloid was found to be present in Sandersonia aurantiaca.[6]
Side view of single flower.
Single flower tilted to show mouth.
Single flower in semi-profile.
Rear view of single flower.
Single flower dissected to show gynoecium and androecium.
.jpg)
Yellow-flowered form of plant: cultivated specimen trained on small bamboo trellis to support lax growth.
Sandersonia is a monotypic genus of rhizomatous plant, belonging to the family Colchicaceae, the single species Sandersonia aurantiaca being native to South Africa (the Cape Provinces, KwaZulu-Natal and the Northern Provinces) and Eswatini (Swaziland). Common names for S. aurantiaca include Christmas bells, golden lily of the valley, Chinese lantern lily and Chinese lantern bulb. S. aurantiaca is a perennial plant of trailing growth that can reach 30 inches in height. The flowers are yellow or orange.
Sandersonia es un género monotípico de plantas con flores perteneciente a la familia Colchicaceae. Su única especie: Sandersonia aurantiaca Hook. es nativa de la Provincia del Cabo en Sudáfrica.[1]
Son plantas perenne que alcanza los 75 cm de altura. Tiene las flores de color amarillo o naranja.[2]
Sandersonia es un género monotípico de plantas con flores perteneciente a la familia Colchicaceae. Su única especie: Sandersonia aurantiaca Hook. es nativa de la Provincia del Cabo en Sudáfrica.
Sandersonia aurantiaca, parfois appelée lanterne chinoise[3], cloche de Noël ou muguet doré, est une espèce de plantes herbacées originaire d'Afrique du Sud de la famille des Liliacées selon la classification classique de Cronquist (1981), de la famille des Colchicacées selon la classification phylogénétique APG III (2009). Ses fleurs en forme de clochettes sont de couleur jaune ou orange. C'est la seule espèce du genre Sandersonia.
Elle a été découverte par John Sanderson (journaliste écossais et botaniste amateur) en 1851, et décrite par Sir William Jackson Hooker en 1853.
Sandersonia aurantiaca, parfois appelée lanterne chinoise, cloche de Noël ou muguet doré, est une espèce de plantes herbacées originaire d'Afrique du Sud de la famille des Liliacées selon la classification classique de Cronquist (1981), de la famille des Colchicacées selon la classification phylogénétique APG III (2009). Ses fleurs en forme de clochettes sont de couleur jaune ou orange. C'est la seule espèce du genre Sandersonia.
Elle a été découverte par John Sanderson (journaliste écossais et botaniste amateur) en 1851, et décrite par Sir William Jackson Hooker en 1853.
Sandersonia aurantiaca Hook., 1853 è una pianta della famiglia delle Colchicaceae. È l'unica specie del genere Sandersonia.[1]
Il nome del genere è un omaggio alla memoria di John Sanderson, segretario onorario della Horticoltural Society del Natal (Sudafrica), morto nel 1881.
La Sandersonia è una pianta sempreverde ma nei periodi siccitosi tende a diventare decidua. Non supera i 60 cm in altezza ed i suoi fusti sottili spesso necessitano di un sostegno che può essere anche un semplice ramoscello.
Ha radici tuberizzate.
Le foglie, scanalate e lanceolate, sono verdi e sottili, talvolta tanto sottili da comportarsi come viticci.
I fiori hanno corolle campanulate di colore arancione brillante (da cui aurantiaca) lunghe 3 cm., sorrette da lunghi peduncoli, ripiegati verso il basso.
Originaria delle zone boschive del Sudafrica e dello Swaziland[1], dove cresce ad una altitudine di 600–2000 m, in prati che godono di abbondanti piogge estive, la Sandersonia aurantiaca fu introdotta in Europa nel 1852.
Nel suo habitat naturale è quasi estinta.
Per divisione dei tuberi in autunno o inverno, o per seme, posti a germinare in primavera a temperatura di circa 20 °C.
Necessita di terreno moderatamente fertile, arricchito con concime organico. Preferisce luoghi caldi e soleggiati, preferibilmente a ridosso di una parete ma si adatta anche come pianta da appartamento. Non sopporta temperature inferiori a 0 °C. Nelle regioni più fredde è consigliabile estrarre dal terreno i tuberi in autunno e mantenerli in terreno sabbioso umido. L'innaffiatura va fatta circa ogni settimana e con moderazione consentendo al terreno di asciugarsi tra una somministrazione e l'altra.
Sandersonia aurantiaca Hook., 1853 è una pianta della famiglia delle Colchicaceae. È l'unica specie del genere Sandersonia.
Sandersonia est monotypicum angiospermarum familiae Colchicacearum genus, in Africa Australi endemicum. Ei est sola una species, Sandersonia aurantiaca, parva perennisque planta scandens, quae circa 30 uncias alta attingere potest. Flores sunt flavi et aurantiaci.[1]
Ea, ab Ioanne Sanderson, diurnista et botanico Scotico, anno 1851 inventa, a Gulielmo Jackson Hooker anno 1853 descripta est.
Situs scientifici: Tropicos • GRIN • Plant List • NCBI • Biodiversity • Encyclopedia of Life • Plant Name Index 
Haec stipula ad biologiam spectat. Amplifica, si potes! Sandersonia est monotypicum angiospermarum familiae Colchicacearum genus, in Africa Australi endemicum. Ei est sola una species, Sandersonia aurantiaca, parva perennisque planta scandens, quae circa 30 uncias alta attingere potest. Flores sunt flavi et aurantiaci.
Ea, ab Ioanne Sanderson, diurnista et botanico Scotico, anno 1851 inventa, a Gulielmo Jackson Hooker anno 1853 descripta est.
Sandersonia pomarańczowa (Sandersonia aurantiaca Hook.) – gatunek ziemnopączkowych lub błotnopączkowych roślin zielnych z monotypowego rodzaju sandersonia z rodziny zimowitowatych, występujący we wschodniej Republice Południowej Afryki i Suazi[2], gdzie zasiedla wilgotne łąki na wysokości 600–2000 m n.p.m.[3]. Rośliny zawierają od 0,8 do 1,1% kolchicyny w suchej masie[4].
Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć Johna Sandersona, żyjącego w XIX wieku honorowego sekretarza Horticultural Society of Natal[5].
Według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016) gatunek należy do monotypowego rodzaju sandersonia (Sandersonia), zaliczanego do rodziny zimowitowatych (Colchicaceae), która należy do rzędu liliowców (Liliales)[1].
Typ nomenklatoryczny nie został wskazany[8].
Gatunek tworzy mieszańce z przedstawicielami rodzaju glorioza, np. Gloriosa modesta[9] i glorioza wspaniała[10].
Rdzenna ludność Afryki stosuje tę roślinę u kobiet w ciąży do regulacji płci potomstwa[4].
Sandersonia pomarańczowa, z uwagi na efektowne kwiaty, jest uprawiana jako roślina ogrodowa[6] oraz na kwiat cięty. Kwiaty sandersonii są bardzo cenione w bukieciarstwie[3]. Największym producentem sandersonii jest Nowa Zelandia, gdzie uprawia się ją na eksport w postaci materiału sadzeniowego (bulw) i kwiatów ciętych. Największymi importerami tych roślin są Holandia, Wielka Brytania, Kanada, Stany Zjednoczone, Hongkong, Singapur i Japonia. W roku 2003 w Holandii sprzedano około 1 miliona kwiatów ciętych o wartości niemal pół miliona Euro. W Nowej Zelandii w ostatnich latach wyhodowano dwa kultywary tego gatunku: 'Phoenix' (o pomarańczowych kwiatach) i 'Golden Lights' (o kwiatach złotożółtych)[3].
Bulwy należy wysadzać wiosną na głębokości 10 cm, w odstępie 15 cm[11]. Przed sadzeniem każdą V-kształtną bulwę należy podzielić na dwie, możliwie równe części[3]. Rośliny wymagają podłoża lekkiego, przepuszczalnego, wzbogaconego w materię organiczną, o pH 5,5–6,5. Sandersonia preferuje stanowiska słoneczne; w dni upalne należy jednak chronić ją przed przegrzaniem, które powoduje wiotczenie pędów i zasychanie pąków. Rośliny należy systematyczne podlewać, nie dopuszczając do przesychania podłoża. Od trzeciego tygodnia wzrostu do zakwitnięcia zaleca się podawanie co 7 dni siarczanu amonu i nawozu wieloskładnikowego w stężeniu 0,1–0,2%[3]. Sandersonia pomarańczowa nie jest mrozoodporna (strefy mrozoodporności 8–11[6]). W Polsce bulwy należy wykopać z gruntu i zimować w piasku lub torfie, w temperaturze 10–12 °C. W przypadku uprawy doniczkowej po przekwitnięciu należy stopniowo zaprzestać podlewania i bez wykopywania bulw przechować pojemnik w suchym miejscu, w tej samej temperaturze[12].
Sandersonia pomarańczowa (Sandersonia aurantiaca Hook.) – gatunek ziemnopączkowych lub błotnopączkowych roślin zielnych z monotypowego rodzaju sandersonia z rodziny zimowitowatych, występujący we wschodniej Republice Południowej Afryki i Suazi, gdzie zasiedla wilgotne łąki na wysokości 600–2000 m n.p.m.. Rośliny zawierają od 0,8 do 1,1% kolchicyny w suchej masie.
Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć Johna Sandersona, żyjącego w XIX wieku honorowego sekretarza Horticultural Society of Natal.
Sandersonia é um género botânico pertencente à família Colchicaceae[1].
Sandersonia é um género botânico pertencente à família Colchicaceae.
«Sandersonia — World Flora Online». www.worldfloraonline.org. Consultado em 19 de agosto de 2020Sandersonia aurantiaca là một loài thực vật có hoa trong họ Colchicaceae. Loài này được Hook. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1853.[1]
“Sandersonia aurantiaca Hook”.
Sandersonia aurantiaca là một loài thực vật có hoa trong họ Colchicaceae. Loài này được Hook. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1853.
宮燈百合（学名：Sandersonia aurantiaca）为宮燈百合屬下的一个种[1][2]。舊屬百合科[1]，今屬秋水仙科[2]。
|access-date=中的日期值 (帮助) 
这是一篇與植物相關的小作品。你可以通过编辑或修订扩充其内容。 
サンダーソニア属（サンダーソニアぞく、学名: Sandersonia）は、イヌサフラン科（ユリ科に分類することもある）の多年生植物。南アフリカ共和国東部の旧ナタール共和国などの高地(600～2000m)が原産地であり、1851年にジョン・サンダーソンが発見したことにより命名された。現在は農地開発や乱獲により、保護区を除いては、野生で観察するのは難しい。現在はニュージーランドなどで盛んに生産され、生け花やフラワーアレンジメントなどで利用されるため主要消費国の中でも日本の存在感は大きい。
属内にはオーランチアカ（学名: S. aurantiaca）一種しか存在しない。
塊茎（切花生産球は通常二又状）によって越冬する多年生植物であるが、発芽率の低い種子も生産する。二又状塊茎の場合、中央の球状部分から発芽するわけではなく、腕の末端にある頂端分裂組織から発芽する。多くの場合二又の片側からしか発芽しないため、農業生産では二又状塊茎を分球し、二つの塊茎として定植する。
別名Christmas bellsとも言う。
花卉として生産され、年間を通じて流通している。 日本国内の品種は薄黄色の「ルティー」(以前は「ザ フェニックス」と呼ばれていた)のみであり、橙色の花に品種は存在しない。
この項目は、植物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（プロジェクト:植物／Portal:植物）。 サンダーソニア属（サンダーソニアぞく、学名: Sandersonia）は、イヌサフラン科（ユリ科に分類することもある）の多年生植物。南アフリカ共和国東部の旧ナタール共和国などの高地(600～2000m)が原産地であり、1851年にジョン・サンダーソンが発見したことにより命名された。現在は農地開発や乱獲により、保護区を除いては、野生で観察するのは難しい。現在はニュージーランドなどで盛んに生産され、生け花やフラワーアレンジメントなどで利用されるため主要消費国の中でも日本の存在感は大きい。
