Cannonball Tree

Kwiat czerpni gujańskiej

Zbliżenie kwiatu

Czerpnia gujańska (Couroupita guianensis) – gatunek drzewa z rodziny czaszniowatych. Pochodzi z północnej części Ameryki Południowej. Ze względu na duże kuliste owoce przypominające kule armatnie potoczna nazwa angielska to cannonball tree (drzewo kul armatnich), podobnie w innych językach.

Morfologia

Pokrój

Drzewo osiągające do 35 m wysokości. Korona kulista.

Liście

Naprzemianległe, podłużnie eliptyczne lub odwrotnie jajowate, długości do 30 cm. Opadają wielokrotnie w ciągu roku.

Kwiaty

Zazwyczaj na bezlistnych gałęziach pod koroną. 6 czerwonawych płatków korony, w środku biało-różowo-żółte pręciki zrośnięte razem. W nocy słodkawa woń kwiatów przyciąga zapylające je nietoperze.

Owoce

Brązowe, kuliste, o średnicy 15-24 cm, z grubą łupiną i widoczną "pokrywą", ale niepękające. Miąższ jadalny^[3], ale o nieprzyjemnym zapachu, atrakcyjnym jednakże dla dzikich świń. Liczne nasiona.

Rośliny sadzone w Azji rzadko kwitną i owocują, prawdopodobnie z powodu braku zapylających je nietoperzy.

Zastosowanie

Gatunek sadzony jest powszechnie w tropikach jako drzewo ozdobne ze względu na efektowne kwiaty.

Znaczenie kulturowe

W Indiach liczne pręciki kojarzą się ze znanymi z mitologii wężami naga, chroniącymi słupek linga w środku, będący symbolem boga Śiwy. Z tego względu kwiat nazywany jest nagalinga i wykorzystywany w kulcie hinduistycznym^[4].

Również w krajach buddyjskich, jak Sri Lanka czy Tajlandia drzewo jest sadzone przy świątyniach, mylone z drzewem sala, pod którym miał narodzić się Budda^[5].

Przypisy

Bibliografia

1. Jens Rohwer: Atlas roślin tropikalnych. Warszawa: Horyzont, 2002. ISBN 83-7311-378-9.
2. Kirsten Albrecht Llamas: Tropical Flowering Plants. A Guide to Identification and Cultivation. Portland: Timber Press, 2003. ISBN 0-88192-585-3. (ang.)