Мал александар (науч. Psittacula krameri) — друштвена тропска птица од родот на прстенестите папагали (Psittacula) со многу голем ареал во Африка и Азија. Го носи името на кралот Александар III Македонски, за кој се смета дека ги довел птиците од овој род во Средоземјето од Пенџаб како подароци за аристократијата и дипломатите.[2] Оваа птица може да се види во Зоолошката градина во Скопје.[3]
Птицата се одликува со полов диморфизам. Возрасниот мажјак има црвен или црн прстен на вратот, додека пак женките и младенците од двата пола немаат прстн или пак имаат сенчест светлосив до темносив прстен. Индискиот подвид е просечно долг 40 см, заклучно со опашните пердуви, кои се мошне долги во однос на телото. Секое крило е долго 15–17,5 см. Во природната средина, по поведение се мошне гласни, со карактеристично крекаво огласување и зелена боја. По исхрана се растителнојадни, а по местото на живеење се непреселни.
Ова е еден од малкуте видови папагали кои се имаат успешно прилагодено на живот во пореметени живеалишта, одолевајќи им на урбанизацијата и обесшумувањето. Бидејќи видот уште многу одамна ужива популарност како миленик, денес постојат во разни градови во светот постојат колонии зачнати од избегани единки. Бројноста на малиот александар сè повеќе се зголемува, и затоа го носи статусот „најмала загриженост“ (LC) според МСЗП, доделен во 2012 г. Од друга страна, во некои делови од матичниот ареал, овие птици имаат намалена бројност поради заловувањето за чување како миленици и судирот со земјоделците, кои ги сметаат за штетници.[1]
Научниот назив на птицата е даден во чест на австрискиот природонаучник Вилхелм Хајнрих Крамер (†1765).[4]
Денес се признаваат четири подвидови, иако меѓу нив постојат само мали разлики:
Филогенетската анализа на ДНК покажува дека маврицискиот прстенест папагал (Psittacula echo) е во блиско сродство со овој вид, и дека веројатно треба да се смести меѓу африканскиот и азискиот подвид. Оттука може да се заклучи дека видот е парафилетски.
Во дивина, малиот папагал обично се храни со пупки, плодови, заленчук, оревести плодови, бобинки и семки. Кога немаат храна при рака, патуваат во јата по неколку километри и навалуваат на насади и овоштарници, предизвикувајќи големи штети.
Во Индија птицата се храни со житарки, а зиме и со гулабов грашок.[5] Во Египет, напролет јадат дудинки а во летото јадат урми и се гнездат на палмините дрва. Јадат и сончоглед и пченка.
Во северозападна Индија, индискиот мал александар се пари од септември до декември. Немаат доживотни партнери, туку се парат со различни единки секоја сезона. Во студениот дел од годината одбираат места за гнездење и го бранат леглото други птици што сакаат да им го земат. За да произведе јајца, женката ги добива потребните хранливи состојки хранејќи се со зимските посеви на грашок. Грижата за младите трае од април до јуни, а пилињата се оспособуваат за лет пред да дојдат монсуните.[6]
Малиот александар веќе многу векови ужива популарност како домашен миленик. Старите Македонци и Грци го одгледувале индискиот подвид P. krameri manillensis, а Римјаните го чувале африканскиот подвид P. krameri krameri. Во поново време, одгледувачите имаат добиено мошне широк спектар на бои.[7]
Двата пола умеат да подражаваат човечкиот говор, слушајќи ги луѓето околу нив и повторувајќи го она што го кажале. Некои птичари се занимаваат со одгледување и учење птиците на различни зборови уште од пилиња.
|accessdate= (помош) Мал александар (науч. Psittacula krameri) — друштвена тропска птица од родот на прстенестите папагали (Psittacula) со многу голем ареал во Африка и Азија. Го носи името на кралот Александар III Македонски, за кој се смета дека ги довел птиците од овој род во Средоземјето од Пенџаб како подароци за аристократијата и дипломатите. Оваа птица може да се види во Зоолошката градина во Скопје.
Птицата се одликува со полов диморфизам. Возрасниот мажјак има црвен или црн прстен на вратот, додека пак женките и младенците од двата пола немаат прстн или пак имаат сенчест светлосив до темносив прстен. Индискиот подвид е просечно долг 40 см, заклучно со опашните пердуви, кои се мошне долги во однос на телото. Секое крило е долго 15–17,5 см. Во природната средина, по поведение се мошне гласни, со карактеристично крекаво огласување и зелена боја. По исхрана се растителнојадни, а по местото на живеење се непреселни.
Ова е еден од малкуте видови папагали кои се имаат успешно прилагодено на живот во пореметени живеалишта, одолевајќи им на урбанизацијата и обесшумувањето. Бидејќи видот уште многу одамна ужива популарност како миленик, денес постојат во разни градови во светот постојат колонии зачнати од избегани единки. Бројноста на малиот александар сè повеќе се зголемува, и затоа го носи статусот „најмала загриженост“ (LC) според МСЗП, доделен во 2012 г. Од друга страна, во некои делови од матичниот ареал, овие птици имаат намалена бројност поради заловувањето за чување како миленици и судирот со земјоделците, кои ги сметаат за штетници.
Научниот назив на птицата е даден во чест на австрискиот природонаучник Вилхелм Хајнрих Крамер (†1765).
