Citrus taitensis Risso

গোলনেমু (ইংৰাজী: Rough Lemon) বৈজ্ঞানিক নাম - Citrus jambhiri Lush ৷ গোলনেমু উজনি অসমত বৰ জনপ্ৰিয়৷ নামনি অসমৰ ফালে এই নেমুক 'তুইলা টেঙা' বুলি কোৱা হয়৷ এই ফল গোন্ধ আৰু স্বাদৰ দিশত অধিক মানবিশিষ্ট হয়৷ আঘোণ-মাঘ মাহৰ ভিতৰত ফল পকে৷

খাদ্য হিচাপে

গোলনেমু কুমলীয়া অৱস্থাৰ পৰাই খাব পাৰি৷ কুমলীয়া অৱস্থাতো এই নেমু ৰসাল হয়৷ জেঠ-আহাৰ মাহৰপৰাই গোলনেমুৰ কেঁচা ফল খাব পাৰি৷ পাতত দিয়া সৰু মাছৰ লগত কেঁচা গোলনেমুৰ ৰস প্ৰয়োগ কৰি খালে খোৱাৰ ৰুচি অনেকখিনি বৃদ্ধি পায়৷ দাইল অথবা মাছৰ আঞ্জাত কেঁচা গোলনেমুৰ ৰস দিলে আঞ্জাখনৰ সোৱাদ দুগুণে চৰে৷ পকা ফলৰ ওপৰৰ হালধীয়া বাকলিখন চুৰুকি নেমুবোৰ নিমখত লেটিয়াই কেইদিনমান ৰ'দত শুকুৱাই পাছত বটলত ভৰাই কেইবা বছৰলৈও সংৰক্ষণ কৰিব পাৰি৷ নেমুৰে প্ৰস্তুত কৰা আচাৰ বজাৰত কিনিবলৈ পোৱা যায়৷ সানমিহলি আচাৰতো নেমু প্ৰয়োগ কৰিলে আচাৰৰ মান উন্নত হয়৷

আকৃতি

গোলনেমুৰ আকৃতি গোলাকাৰ৷ কেঁচা নেমু সেউজীয়া ৰঙৰ হয় আৰু পকিলে হালধীয়া বৰণৰ হয়৷

অৰ্থনৈতিক মূল্য

গোলনেমুত প্ৰতি ১০০মিলিলিটাৰ ৰসত ২৫-৮৫ মিলিগ্ৰাম পৰ্যন্ত ভিটামিন 'ছি' পোৱা যায়৷ খনিজ পদাৰ্থতো গোলনেমু ফল চহকী৷

ঔষধি গুণ

নিমখত থোৱা নেমুৰ ঔষধি গুণাগুণ বহু বেচি৷ পেট কামোৰণি,পেটৰ অসুখ,পেট ফুলা,আভোক আদি পেটৰ অনেক ধৰণৰ বেমেজালিত এই নেমুৰ ৰস বা শাহখিনি খালে উপকাৰ পোৱা যায়৷ নেমুৰ বীজ কৃমিনাশক৷^[1]

তথ্য সংগ্ৰহ

Rough lemon

Rough lemon (Citrus × jambhiri Lush.) is the fruit and the tree of a citrus hybrid. Like the rangpur, it is a cross between mandarin orange and citron.

Rough lemon is a cold-hardy citrus and can grow into a large tree.

The rough lemon is ninety per-cent rind, making it borderline inedible. As a result, the rough lemon is mainly used for citrus rootstock.^[1] There are several cultivars of rough lemon that can serve as a citrus rootstock, including 'Florida',^[2] 'Schaub',^[3] and 'Vangassay' rough lemon.^[4] The process for using the rough lemon as a citrus rootstock would start with mashing up the rough lemons. The mashed up rough lemons would then be put in a furrow, which is a long trench. This yellow mash would produce seedlings, which would end up growing into orange or grapefruit trees through shield budding, also known as T budding.^[1]

References

Citrus × jambhiri est species hybrida arborum fructiferarum quae ad genus citrorum pertinet. Binomen C. jambhiri ab Alfredo Wyndham Lushington anno 1910 statutum est.^[1] Cultivarietas Otaheite, secundum aliquos Citrus × aurantium L. var. otaitensis Risso & Poit. seu C. taitensis sub hybrida C. × jambhiri ordinanda est.

Notae

Bibliographia

Opera antiquiora

• Ioannes Baptista Ferrarius, Hesperides, sive, De malorum aureorum cultura et usu libri quatuor (Romae: Scheus, 1646) Textus aud archive.org
• Georges Gallesio, Traité du citrus. Lutetiae: Fantin, 1811 (Francogallice) (Textus apud Google Books) apud archive.org
• Johann Christoph Volkamer, Nürnbergische Hesperides. Norimbergae: Endter, 1708 (Theodisce) Textus
• Johann Christoph Volkamer, Continuation der Nürnbergischen Hesperidum. Norimbergae, 1714 (Theodisce) (Textus apud Google Books)

Botanica et genetica

• Randall J. Bayer, David J. Mabberley, Cynthia Morton, Cathy H. Miller, Ish K. Sharma, Bernard E. Pfeil, Sarah Rich, Roberta Hitchcock, Steve Sykes, "A molecular phylogeny of the orange subfamily (Rutaceae: Aurantioideae) using nine cpDNA sequences" in American Journal of Botany vol. 96 (2009) pp. 668-685 (Anglice)

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad Citrus × jambhiri spectant.

• Citrus Pages (Anglice)