nomes no trilho de navegação
It usually prefers altitude from 1,200 to 2,200m. Size up to 12cm, sometimes more. Females are larger than males. Females give birth to 250 to 300 eggs until the end of the breeding season.
It is generally common in suitable habitat. The species is considered to be rare in Hungary and Bulgaria; threatened in Austria and Denmark; vulnerable in Spain (M.a. cyreni) and endangered in the Netherlands, Belgium, Luxembourg and Greece (Gascet al., 1997; Denoël pers. comm.).
Current Population Trend:El Tritón alpín español (Ichthyosaura alpestris cyreni, antes Triturus alpestris cyreni y Mesotriton alpestris cyreni) ye una subespecie de Ichthyosaura alpestris, anfibiu urodelu de la familia Salamandridae. El so tamañu nun supera los 11 cm. El machu presenta en dómina de celu un coloríu únicu ente los urodelos d'España. Ye una forma endémica bien estremada del restu de les poblaciones europees tantu por traces morfolóxiques como moleculares. Según datos xenéticos, esisten dos grupos poblacionales dientro d'esta subespecie, unu oriental, qu'incluyiría les poblaciones navarres, guipuzcoanes y del este d'Álava y otru occidental qu'arrexuntaría al restu de poblaciones.
La so distribución ta acutada a la Cornisa Cantábrica. Alcontrae dende l'oeste d'Asturies hasta les sierres del oeste de Navarra, atopase al norte de Lleón, Palencia y Burgos, según n'Álava y delles zones de Vizcaya y Guipúzcoa. El so llende sur ta marcáu pel Monte Palentina y la Sierra de Híjar, anque esiste una población na Sierra de Guadarrama, Peñalara, introducida apocayá pol home.
Puede atopáse-y en diversos tipos d'hábitat, dende pacionales hasta montes de fayes y carbayos. Alcontrase n'agües seles, incluyendo poces de regueros y llagos d'altu monte pero ocupa tamién llamargues temporales, fontes, bebederos y marismas. La especie ocupa principalmente biotipos d'alta y mediu monte, algamando los 2.200 msnm nel Cordal Cantábricu, anque se-y puede atopar al nivel del mar n'Asturies, Cantabria y Vizcaya.
Con frecuencia ta acompañáu por otres especies de tritones, especialmente Lissotriton helveticus, pero tamién por Triturus marmoratus y Lissotriton boscai, siendo entós la especie menos abondosa.
Anque polo xeneral puede considerase una especie ensin amenaciar na parte occidental de la so área de distribución, sicasí na zona oriental, nel País Vascu y Navarra, son escasos y con problemes d'aislamientu.
Les principales amenaces son l'alteración y destrucción de los hábitat favorables, tanto acuáticos como terrestres. La introducción de pexes y la nitrificación y eutrofización de delles llamargues y llagos d'altu monte.
El Tritón alpín español (Ichthyosaura alpestris cyreni, antes Triturus alpestris cyreni y Mesotriton alpestris cyreni) ye una subespecie de Ichthyosaura alpestris, anfibiu urodelu de la familia Salamandridae. El so tamañu nun supera los 11 cm. El machu presenta en dómina de celu un coloríu únicu ente los urodelos d'España. Ye una forma endémica bien estremada del restu de les poblaciones europees tantu por traces morfolóxiques como moleculares. Según datos xenéticos, esisten dos grupos poblacionales dientro d'esta subespecie, unu oriental, qu'incluyiría les poblaciones navarres, guipuzcoanes y del este d'Álava y otru occidental qu'arrexuntaría al restu de poblaciones.
Gweronell an Alpoù (Ichthyosaura alpestris, bet Triturus alpestris pe Mesotriton alpestris) a zo un divelfenneg lostek hag a vev en Europa.
El tritó alpí (Ichthyosaura alpestris, abans Mesotriton alpestris i Triturus alpestris), és un amfibi de l'ordre dels urodels i de la família dels salamàndrids que habita en una àrea relativament gran del centre d'Europa.[1]
Les femelles d'aquest amfibi solen ser més grans que els mascles i poden mesurar fins a 12 cm de llargada total. És capaç d'una regeneració total dels dits o d'una pota sencera. A vegades es troben exemplars amb 5 dits, fenomen anomenat polidactilisme.
Les femelles solen ser menys acolorides que els mascles i solen tenir marques jaspiades. En canvi, els mascles, tenen els costats blaus i una cresta baixa.[2]
La seva esperança de vida pot arribar als 20 anys, tot i que normalment arriben als 7.
Es poden trobar per una àrea bastant amplia del centre d'Europa, des de l'oest i nord de França, fins al sud de Polònia. Se'n coneix una població al nord de la Península Ibèrica, a la serralada Cantàbrica.[3] També n'hi ha una de molt petita a la Sierra de Guadarrama (Madrid).
Se'l pot trobar en diversos tipus d'habitat, sempre prop d'aigües tranquil·les, sobretot en zones boscoses muntanyoses, com boscos de coníferes, boscos de fulla caduca i prats alpins, fins als 2.500 metres d'altitud.
Les femelles ponen diverses dotzenes d'ous a l'any i són posats d'un en un sobre les plantes submergides a l'aigua. Les larves surten al cap de 15-20 dies amb brànquies i les potes davanteres clarament distingibles. Les potes posteriors apareixen més tard.
El tritó alpí (Ichthyosaura alpestris, abans Mesotriton alpestris i Triturus alpestris), és un amfibi de l'ordre dels urodels i de la família dels salamàndrids que habita en una àrea relativament gran del centre d'Europa.
Čolek horský (Ichthyosaura alpestris) je středně velký ocasatý obojživelník. Podobně jako u jiných čolků je poměrně velký vzhledový rozdíl mezi vodní (období rozmnožování) a suchozemskou formou. U čolka horského je popsáno mnoho poddruhů.[2]
Samečkové dosahují velikosti asi 8 cm, samičky až 11 cm. Ocas je ze stran zploštělý. V době suchozemského života mají suchou, sametovou kůži. Hřbetní strana suchozemské formy bývá šedá až černavá, břišní žlutooranžová až ohnivě červená. Samečci ve svatebním šatu (ve vodě v období rozmnožování) jsou pestře zbarveni. Hřbetní strana je šedá, modrošedá či blankytně modrá. Uprostřed hřbetu se nachází asi 2 mm vysoký černě tečkovaný lem. Stejně zbarvený pruh se nachází na bocích. Břišní strana je žlutooranžová až ohnivě červená. Samičky jsou méně nápadné, mají zelenavý, hnědý, či šedý až černý hřbet, často s mramorováním. Břicho mají žluté až červené, vždy bez skvrn (rozlišení od čolka velkého).[2]
Během období rozmnožování žijí čolci horští ve vodě, jinak žijí většinou skrytě suchozemsky. Přes den jsou schovaní v úkrytech pod kameny, kmeny, v mechu či mezi kořeny.[2] V noci se vydávají na lov různého hmyzu, pavouků či červů. Na podzim (většinou v říjnu) vyhledávají bezmrazé úkryty, kde ve strnulém stavu přečkají zimu.[3]
Na jaře, po procitnutí ze zimního spánku, se čolci vydávají do vody k rozmnožování. Asi za dva týdny už se páří.[2] Sameček se samičce dvoří, mává ocáskem a vypouští vonné látky. Pokud je samička ochotná k páření, sameček vypustí spermatofor. Spermatofor zůstane viset na kloace samičky a pak do ní vnikne. Oplodněná samička klade jednotlivě velké množství vajíček mezi listy vodních rostlin. Přibližně za dva týdny se líhnou okolo 8 mm dlouhé larvy. Vývoj larvy v malého čolka trvá asi 3 měsíce. Pohlavně dospívají asi ve stáří tří let.[3] Z Balkánu jsou známy neotenické populace čolků horských.[3]
Jak jméno napovídá, žije hlavně v horách a podhůří, ale vyskytuje se i v nížině. Dává přednost biotopům v blízkosti vod, jako například údolí potoků či listnaté lesy. Rozmnožuje se hlavně v lesních tůních, klidných úsecích potoků nebo v horských jezerech.[2]
Obrázky, zvuky či videa k tématu čolek horský ve Wikimedia Commons
Čolek horský (Ichthyosaura alpestris) je středně velký ocasatý obojživelník. Podobně jako u jiných čolků je poměrně velký vzhledový rozdíl mezi vodní (období rozmnožování) a suchozemskou formou. U čolka horského je popsáno mnoho poddruhů.
Bjergsalamander (Ichthyosaura alpestris [3] tidligere Triturus alpestris og Mesotriton alpestris) er en padde i salamandridae-familien. Salamanderen er vidt udbredt i Europa, mod syd mest i bjerge, deraf navnet. Der findes dog også en lille population i Danmark omkring Aabenraa.
Bjergsalamanderen er fredet i Danmark.[4]
Bjergsalamander (Ichthyosaura alpestris tidligere Triturus alpestris og Mesotriton alpestris) er en padde i salamandridae-familien. Salamanderen er vidt udbredt i Europa, mod syd mest i bjerge, deraf navnet. Der findes dog også en lille population i Danmark omkring Aabenraa.
Bjergsalamanderen er fredet i Danmark.
Der Bergmolch oder Alpenmolch (Ichthyosaura alpestris, Syn.: Triturus alpestris, zeitweise auch Mesotriton alpestris, vgl.: Triturus) gehört zur Ordnung der Schwanzlurche innerhalb der Klasse der Amphibien. Die Art ist in Teilen Europas verbreitet. Der Bergmolch wurde zum „Lurch des Jahres 2019“ gekürt.
Während der Paarungszeit im Frühjahr weisen die bis zu neun Zentimeter langen Männchen eine blaue Rückenfärbung auf; ihre Flanken sind schwarz-weiß gepunktet und zum Bauch hin von einem blauen Streifen begrenzt. Der flache, gerade (nicht gezackte) Rückenkamm ist abwechselnd gelblich-schwarz getupft. Die bis zu zwölf Zentimeter langen Weibchen sind in Wassertracht dunkelgrau-braun-grünlich marmoriert und zeigen eine etwas schwächere Flankenpunktierung. Die zentrale Bauchseite beider Geschlechter ist leuchtend orange bis zinnoberrot gefärbt und – im Gegensatz zu anderen Molcharten – normalerweise ungefleckt. Nach dem Ende der Laichzeit ab Mai verlassen die erwachsenen Tiere das Gewässer wieder und entwickeln allmählich eine unscheinbarere Landtracht. Diese zeichnet sich durch eine oberseits dunkle, fast schwarze, granulierte, stumpfe und wasserabweisende Haut aus. Der Bauch bleibt noch etwas orange, ist aber weniger farbintensiv als in der Wassertracht.
Der Bergmolch ist ein typischer Bewohner von gewässerreichen Wäldern in hügeligen bis bergigen Landschaften – oft ist er dabei mit dem Fadenmolch vergesellschaftet, welcher aber insgesamt seltener ist. Er fehlt meist in waldarmen Gegenden. Neben dichten Laubwäldern werden auch parkähnliche Gelände und naturnahe Gärten besiedelt. Der Bergmolch ist außerhalb der Laichzeit ein nachtaktives Landtier. Tagsüber hält er sich in vielerlei schattigen Verstecken auf, beispielsweise unter Steinen oder Holz. Nachts geht er auf die Jagd nach Käfern, Regenwürmern und anderem Kleingetier. Zu seinen Hauptfeinden zählen Forellen, andere Fische und Larven der Blaugrünen Mosaikjungfer, welche vor allem die Molchlarven erbeuten. Nach dem „Erwachen“ aus der Winterstarre im Februar/März wandern Bergmolche sofort zu Gewässern in der Nähe – vor allem Waldtümpel und -seen, Löschwasserteiche, Wildsuhlen und wassergefüllte Wagenspuren auf Forstwegen. Diese können durchaus auch kühl, schattig und vegetationslos sein. (Zum Balz- und Paarungsverhalten im Wasser: vergleiche Teichmolch, Triturus oder auch Nördlicher Kammmolch.) Ein Weibchen kann in einer Saison bis zu 250 Eier produzieren.[1] Diese heftet es einzeln an Wasserpflanzen oder Falllaub, indem es mit seinen Hinterbeinen eine „Tasche“ in die Blätter faltet. Je nach Wassertemperatur dauert die Embryonalentwicklung zwei bis vier Wochen.
Die älteren, zuletzt 50 (manchmal 80) Millimeter langen Larven sind von anderen Molchlarven durch ein stumpf zulaufendes Schwanzende mit Dorn zu unterscheiden. Die Larven sind darüber hinaus häufig stark dunkel pigmentiert (retikuliert).[2] Nach etwa vier bis fünf Monaten „räuberischen“ Lebens im Wasser erreichen sie die Metamorphose. Im Gegensatz zu den Kaulquappen der Froschlurche ernähren sich ältere Molchlarven ausschließlich von tierischer Beute (z. B. Wasserflöhe, Wasserasseln, Bachflohkrebse), mitunter auch von ihresgleichen (Kannibalismus). In der ersten Lebensphase werden allerdings Kleinstalgen gefressen. Speziell Bergmolchlarven leben vor allem benthisch, d. h. nahe am Gewässergrund. Regelmäßig überwintern sie im Gewässer und gelangen erst im Folgejahr zur Umwandlung; zumindest wird dies für Populationen in größeren und tieferen Gewässern beschrieben, die nicht komplett zufrieren.[3] Das Phänomen der Neotenie (auch: Pädomorphismus), also des dauerhaften Verbleibens von Larvenmerkmalen trotz Geschlechtsreife, tritt insbesondere beim Bergmolch relativ oft auf.
Mehrere Weibchen und abgelegte Eier (Pfeile)
Ein schlupfreifer Embryo
Ältere Larve im Profil
Frisch metamorphosiertes Jungtier beim Landgang
Die Verbreitung der verschiedenen Unterarten des Bergmolches reicht von Nordfrankreich über Teile Mitteleuropas und Norditaliens bis nach Nordgriechenland. In Südosteuropa werden insbesondere größere Gebirgszüge besiedelt, unter anderem die Karpaten und das Dinarische Gebirge. Im Süden Dänemarks[4] und im Norden der Iberischen Halbinsel gibt es außerdem disjunkte Vorkommensareale. In Deutschland kommt der Bergmolch im mittleren und südlichen Teil mehr oder weniger geschlossen vor. Im nordwestdeutschen Tiefland gibt es nur inselartige Vorkommen im Bereich historisch alter Laubwaldgebiete. Dort sind auch die tiefstgelegenen Nachweise zu verzeichnen – auf teilweise nur fünf Metern über Meereshöhe. Im Nordosten Deutschlands fehlt die Art. Schwerpunkt der Verbreitung ist das bewaldete Hügel- und Bergland. Im Alpengebiet kommt die Art in der Schweiz bis auf 2500 Meter NN vor.
Bis zu deren in den letzten Jahren vorgenommenen Auftrennung wurde der Bergmolch in der Gattung Triturus geführt. Dieses bis zu 16 Arten beinhaltende Taxon ist nach gegenwärtiger Auffassung paraphyletisch und war deshalb aufzulösen. Der traditionelle Name Triturus alpestris wird immer noch manchmal verwendet; nun wird jedoch eine monotypische Gattung für den Bergmolch gefordert. Nach der Prioritätsregel in der taxonomischen Nomenklatur hat dabei die Bezeichnung Ichthyosaura (wörtlich: „Fischechse“) als ältester sich eindeutig auf die Art beziehender Gattungsname den Vorrang. Dieser war im Jahr 1801 vom Autor Latreille für eine Molchlarve vergeben worden, die nach heutiger Interpretation eine Zuordnung zum Bergmolch nahelegt.[5][6] Der 2004 revalidierte und seitdem zunehmend in Gebrauch gekommene Name Mesotriton alpestris wäre demzufolge nicht mehr gültig, da dieser erst 1928 geprägt worden war. Allerdings wird die Validität des Namens Ichthyosaura alpestris gegenwärtig nicht von allen Autoren anerkannt; diese bevorzugen weiterhin Mesotriton alpestris.[7]
Innerhalb des Verbreitungsgebietes wurden zahlreiche Unterarten beschrieben, die teilweise nur in pädomorphen (neotenen) Stadien auftreten und deren Gültigkeit in mehreren Fällen angezweifelt wird:
Im Jahr 2013 wurde ein im Miozän lebender ausgestorbener, naher Verwandter des Bergmolchs beschrieben. Ein vollständiges, gut erhaltenes Fossil von Ichthyosaura randeckensis wurde im Randecker Maar, einem ehemaligen Vulkanschlot am Rand der Schwäbischen Alb, gefunden.[8]
Bergmolchbestände leiden unter der Zerstörung oder Beeinträchtigung von Kleingewässern durch das Zuschütten oder den Eintrag von Müll, Dünger und anderen Umweltgiften sowie des Auffüllens vorher unbefestigter Forstwege mit Bauschutt. Werden Fische in Kleingewässer eingesetzt, die dort natürlicherweise nicht vorkommen würden, führt dies in der Regel zum Zusammenbruch der Molchpopulation, da Laich und Larven von den meisten Fischen gefressen werden.
Bei den saisonalen Wanderungen, etwa vom Winterquartier zum Laichgewässer, haben Bergmolche und andere Amphibien an vielen Stellen im dicht besiedelten Mitteleuropa hohe Verluste durch den Straßenverkehr.
Wie alle in Europa heimischen Amphibien dürfen Bergmolche und ihre Entwicklungsstadien nicht gefangen werden, sondern sind in ihrem natürlichen Lebensraum zu belassen. Geeignete Schutzmaßnahmen für Molche sind insbesondere die Neuanlage von Kleingewässern sowie deren Pflege bei zunehmender Verlandung.
Gesetzlicher Schutzstatus (Auswahl)[9]
Nationale Rote Liste-Einstufungen (Auswahl)[10]
Der Bergmolch oder Alpenmolch (Ichthyosaura alpestris, Syn.: Triturus alpestris, zeitweise auch Mesotriton alpestris, vgl.: Triturus) gehört zur Ordnung der Schwanzlurche innerhalb der Klasse der Amphibien. Die Art ist in Teilen Europas verbreitet. Der Bergmolch wurde zum „Lurch des Jahres 2019“ gekürt.
De Alpnwoatersalamander (Ichthyosaura alpestris) es een bêeste van de familie van de salamanders.
De mannelyke alpnwoatersalamander komt oungeveer 10 cm grôot, de vrouwkes 12 cm. Ge keunt em best erkenn an zynen ounderkant, die geel tot oranjerôod uutsloat, zounder da't er plekkn in vôornkoomn. O de ziekant es't manneke lichtblauw tot dounkerblauw, 't vrouwke es mêer blauwgrys, grysgroen tot bruungroen. Z'ein olletwêe gryszwarte plekkn ip de ziekant.
De periode da ze ip't land leevn ein de mannekes ne kam ip de rugge, moar die es veel klinder dan o't ie in 't woater leeft.
Ge keunt de alpnwoatersalamander in bitje overol in België vindn, ol goa je goe moetn zoekn. In West-Vloandern vind je em vôorol in de streeke round et Euvelland en round Brugge.
De alpnwoatersalamander leeft dichte by et woater: in klêene vyvers, greppels en beekn, veedrinkbakkn, in klêene oundiepe woateromgeeviengn dus.
De Alpnwoatersalamander (Ichthyosaura alpestris) es een bêeste van de familie van de salamanders.
Alpski triton (lat. Ichtyosaura alpestris ) pripada porodici daždevnjaka (Salamandridae), redu repatih vodozemaca (Caudata, Urodela), u klasi vodozemaca (Amphibia).
Jedinke alpskog tritona su tipični predstavnici repatih vodozemaca, osebujnog i zanimljivog izgleda. U vrijeme parenja u proljeće mužjaci, dugi do 9 cm, imaju leđa obojena plavkasto. Bokovi su crno - bijelo tačkasti, a prema trbuhu oivičeni plavom prugom. Plitki leđni češalj je pjegav (žućkasto-crno). Ženke, velike do 12 cm, su marmorirane tamno sivo - smeđe - zelenkasto, a pjegavost bokova je slabije izražena. Oba spola imaju trbuh svijetlo narančaste do crvene boje, koji je obično jednobojan i bez pjega. Po okončanju mrijesta, obično od maja, oba spola napuštaju vodu i polako ponovo dobijaju manje upadljivu boju (tamna, gotovo crna gornja strana dok trbuh ostaje narančast ali manje intenzivne boje nego u vrijeme parenja).
Alpski triton nastanjuje vlažne šume brdskih do planinskih područja, s pristupom vodenim sredinama. Nema ga u područjima bez šuma. Nastanjuje guste listopadne šume, a često živi i na područjima koja liče na parkove i u zapuštenim vrtovima. Alpski triton je, osim u vrijeme parenja, noćna kopnena životinja. Danju se zadržava na različitim sjenovitim mjestima, ispod kamenja, drveća ili različitog raslinja. Noću love kišne gliste, insekte i druge sitne životinje. Glavni prirodni neprijatelji su im ribe koje se hrane njihovim larvama. Nakon buđenja iz zimskog mirovanja, odrasle jedinke odmah kreću prema najbližoj vodi, šumskoj bari, jezeru ili potočiću. Ženka u sezoni parenja može položiti do 250 jaja. Razvoj embrija traje (zavisno od toplote vode) dvije do tri sedmice.
Alpski triton živi u brdskim i planinskim staništima, na nadmorskim visinama do 2500m. Ponekad se može naći i u nizinskim predjelima. Staništa su mu hladne, bistre vode, s oskudnom vodenom vegetacijom. U vodi se zadržavaju uglavnom u bentosu. Areal vrste I. alpestris obuhvata srednju Evropu i planinske predjele južne i jugoistočne Evrope te izolovane lokalitete na Iberijskom poluostrvu. Ova vrsta je čest stanovnik bosanskih planinskih jezera i potoka. Pogotovo je značajna prisutnost endemičnog bosanskog tritona Ichtyosaura alpestris reiseri, koji je kao zasebna podvrsta opisan 1902. godine. Jedno od njegovih poznatijih staništa je Prokoško jezero na planini Vranici, gdje se u toplim vodenim površinama nalazi stabilna populacija ove podvrste. Jedinke prokoške populacije bosanskog alpskog tritona odlikuje niz specifičnih osobina ove podvrste, koje se prvenstveno ogledaju u robusnijoj konstituciji i velikoj, neproporcionalnoj glavi u odnosu na gracilnu konstituciju i proporcionalnu glavu običnog alpskog tritona.[1]
Larve alpskog tritona se prvenstveno hrane račićima, vodenim insektima i mekušcima, mladi se hrane grinjama, pseudoškorpionima i kolembolama. Odrasle jedinke alpskog tritona se obično hrane glistama, mekušcima, tvrdokrilcima, mravima, leptirima i muhama, kao i njihovim larvama.
Najveći predatori alpskog tritona u vodi su ribe, a na kopnu gmizavci, ptice i sisari.
Alpski triton je zaštićen Bernskom konvencijom (Appendix III, zaštićena vrsta) i evropskom direktivom o zaštiti staništa i vrsta. U Evropskoj uniji je nezakonito loviti, posjedovati ili rukovati alpskim tritonima bez posebne dozvole. Također, zabranjeno je njihovo ubijanje ili nanošenje štete jedinkama ili njihovom staništu.
Alpski triton je ranije svrstavan u rod Triturus. García-París et al.[2] su podijelili rod Triturus i svrstali alpskog tritona u rod Mesotriton, dok ga neki autori smatraju rodom Lissotriton. Naknadno je rod Mesotriton preimenovan u Ichtyosaura.[3] U literaturi se može naći da je poznato deset ili (prema nekima autorima) više podvrsta alpskog tritona, među kojima su:
Neke od navedenih podvrsta vrste I. alpestris žive u neotenom obliku. I. alpestris je jedina recentna vrsta roda Ichtyosaura. Smatra da je ovom rodu pripadala još jedna, izumrla vrsta (I. randeckensis). [4]
Alpski triton (lat. Ichtyosaura alpestris ) pripada porodici daždevnjaka (Salamandridae), redu repatih vodozemaca (Caudata, Urodela), u klasi vodozemaca (Amphibia).
Ο Αλπικός τρίτωνας (Ichthyosaura alpestris) είναι ένας μεσαίου μεγέθους τρίτωνας που απαντάται στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα απαντάται σε μεγάλα υψόμετρα (1.200-2.200 μ).[1] Έχει γκρίζα-καστανόμαυρη ράχη και κοκκινωπή κοιλιά χωρίς κηλίδες.
Απαντάται σε ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης, κυρίως κεντρικά και ανατολικά. Απομονωμένοι πληθυσμοί εντοπίζονται στην Ιβηρική και Ιταλική χερσόνησο[2]. Εκτός από τη φυσική του κατανομή έχει εισαχθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία και τη Γερμανία. Στην Ελλάδα απαντάται κατά μήκος της οροσειράς της Πίνδου μέχρι και τη Β.Α. Πελοπόννησο[2].
Είναι τόσο ημερόβιο, όσο και νυκτόβιο ζώο. Κατά τη διάρκεια της χερσαίας φάσης εντοπίζεται συνήθως κάτω από αντικείμενα, ενώ μπορεί να είναι δραστήριος κατά τη διάρκεια της νύχτας σε υψηλά επίπεδα υγρασίας. Σε ορισμένες περιοχές απουσιάζει η χερσαία φάση[2]. Τα θηλυκά αποθέτουν μέχρι και 250 αυγά ένα προς ένα σε υδρόβια βλάστηση. Τρέφεται με ένα ευρύ φάσμα ασπόνδυλων, όπως αρθρόποδα, σαλιγκάρια και σκουλήκια, με προνύμφες βατράχων ή φρύνων, αλλά και άλλων τριτώνων.[2]
Ο Αλπικός τρίτωνας (Ichthyosaura alpestris) είναι ένας μεσαίου μεγέθους τρίτωνας που απαντάται στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα απαντάται σε μεγάλα υψόμετρα (1.200-2.200 μ). Έχει γκρίζα-καστανόμαυρη ράχη και κοκκινωπή κοιλιά χωρίς κηλίδες.
The alpine newt (Ichthyosaura alpestris) is a species of newt native to continental Europe and introduced to Great Britain and New Zealand. Adults measure 7–12 cm (2.8–4.7 in) and are usually dark grey to blue on the back and sides, with an orange belly and throat. Males are more conspicuously coloured than the drab females, especially during breeding season.
The alpine newt occurs at high altitude as well as in the lowlands. Living mainly in forested land habitats for most of the year, the adults migrate to puddles, ponds, lakes or similar water bodies for breeding. Males court females with a ritualised display and deposit a spermatophore. After fertilisation, females usually fold their eggs into leaves of water plants. The aquatic larvae grow up to 5 cm (2.0 in) in around three months before metamorphosing into terrestrial juvenile efts, which mature into adults at around three years. In the southern range, the newts sometimes do not metamorphose but keep their gills and stay aquatic as paedomorphic adults. Larvae and adults feed mainly on diverse invertebrates and themselves fall prey to dragonfly larvae, large beetles, fish, snakes, birds or mammals.
Populations of the alpine newt started to diverge around 20 million years ago. At least four subspecies are distinguished, and some argue there are several distinct, cryptic species. Although still relatively common and classified as Least Concern on the IUCN Red List, alpine newt populations are decreasing and have locally gone extinct. The main threats are habitat destruction, pollution and the introduction of fish such as trout into breeding sites. Where it has been introduced, the alpine newt can potentially transmit diseases to native amphibians, and it is being eradicated in New Zealand.
The alpine newt was first described in 1768 by Austrian zoologist Laurenti, as Triton alpestris, from the Ötscher mountain in the Austrian Alps (alpestris meaning "alpine" in Latin).[4] He used that name for a female and described the male (Triton salamandroides) and the larva (Proteus tritonius) as different species.[5] Later, the alpine newt was placed in the genus Triturus along with most other European newts. When genetic evidence showed that Triturus as then defined contained several unrelated lineages,[6][7][8] García-París and colleagues in 2004 split off the alpine newt as the monotypic genus Mesotriton,[9] which had been erected as a subgenus by Bolkay in 1928.[10]
However, the name Ichthyosaura had been introduced in 1801 by Sonnini de Manoncourt and Latreille for "Proteus tritonius", the larva of the alpine newt.[11]: 310 It therefore has priority over Mesotriton and is now the valid genus name.[12][13]: 9–10 "Ichthyosaura", Greek for "fish lizard", refers to a nymph-like creature in classical mythology.[12]
Four subspecies (see table below) were recognised for the alpine newt by Roček and colleagues (2003),[14] followed by later authors,[15]: 214 [13]: 16–36 while some previously described subspecies were not retained. The four subspecies correspond only in part to the five major lineages identified within the species (see section Evolution below): The western populations of the nominate subspecies I. a. alpestris, together with the Cantabrian I. a. cyreni and the Apennine I. a. apuana form one group, while the eastern populations of I. a. alpestris are genetically closer to the Greek I. a. veluchiensis.[1] Differences in body shape and colour between the subspecies are not consistent.[15]: 214 [13]: 16–36
Several authors argued that the ancient lineages of the alpine newt might represent cryptic species.[3][16] Four species were therefore distinguished by Raffaëlli in 2018,[16] but Frost considers this premature.[3]
Alpine newt populations have separated since the Early Miocene, around 20 million years ago, according to a molecular clock estimate by Recuero and colleagues.[1] Known fossil remains are much more recent: they were found in the Pliocene of Slovakia[13]: 38 and the Pleistocene of Northern Italy.[17] An older, Miocene fossil from Germany, Ichthyosaura randeckensis, may be the sister species of the alpine newt.[18]
Molecular phylogenetic analyses showed that alpine newts split into a western and an eastern group. Each of these again contains two major lineages, which in part correspond to described subspecies (see section Distribution and subspecies above).[1][19] These ancient genetic differences suggest that the alpine newt may be a complex of several distinct species.[1][3][16] Higher temperatures during the Miocene or sea level oscillations may have separated early populations, leading to allopatric speciation, although admixture and introgression between lineages probably took place. Populations from Vlasina Lake in Serbia have mitochondrial DNA that is distinct from and more ancient than that of all other populations; it may have been inherited from a now extinct "ghost" population.[1] The Quaternary glaciation probably led to cycles of retreat into refugia, expansion and range shifts.[1][20]
_(cropped).jpg)
The alpine newt is medium-sized and stocky. It reaches 7–12 cm (2.8–4.7 in) length in total, females measuring roughly 1–2 cm (0.39–0.79 in) longer than males, and a body weight of 1.4–6.4 g. The tail is compressed sideways and is half as long or slightly shorter than the rest of the body. During their life in water, both sexes develop a tail fin, and males a low (up to 2.5 mm), smooth-edged crest on their back. The cloaca of males swells during breeding season. The skin is smooth during the breeding season and granular outside it, and is velvety during the animal's land phase.[15]: 213 [13]: 10–13
The characteristic dark grey to bright blue of the back and sides is strongest during breeding season. This base colour may vary to greenish and is more drab and mottled in females. The belly and throat are orange and only occasionally have dark spots. Males have a white band with black spots and a light blue flash running along the flanks from the cheeks to the tail. During breeding season, their crest is white with regular dark spots. Juvenile efts, just after metamorphosis, resemble adult terrestrial females, but sometimes have a red or yellow line on the back. Very rarely, leucistic individuals have been observed.[15]: 213 [13]: 12–36
While these traits apply to the widespread nominate subspecies, I. a. alpestris, the other subspecies differ slightly. I. a. apuana often has dark spots on the throat and sometimes on the belly. I. a. cyreni has a slightly rounder and larger skull than the nominate subspecies but is otherwise very similar. In I. a. veluchiensis, females have a more greenish colour, spots on the belly, sparse dark spots on the lower tail edge, and a narrower snout, but these differences between subspecies are not consistent.[15]: 214–215 [13]: 33–36
Larvae are 7–11 mm long after hatching and grow to 3–5 cm (1.2–2.0 in) just before metamorphosis. They initially have only two small filaments (balancers), between the eyes and gills on each side of the head, which later disappear as the forelegs and then the hindlegs develop.[15]: 215 [13]: 97–104 The larvae are light brown to yellow and initially have dark longitudinal stripes, which later dissolve into a dark pigmentation that is stronger towards the tail. The tail is pointed and sometimes ends in a short filament. Alpine newt larvae are more robust and have wider heads than those of the smooth newt and palmate newt.[15]: 215 [13]: 13–14
The alpine newt is native to continental Europe. It is relatively common over a large, more or less continuous range from northwestern France to the Carpathians in Romania, and from southern Denmark in the north to the Alps and France just north of the Mediterranean in the south, but absent from the Pannonian basin. Isolated areas of distribution in Spain, Italy and Greece correspond to distinct subspecies (see section Taxonomy: Subspecies above).[15]: 214–215 [13]: 39–46 [1][16] Alpine newts have been deliberately introduced to parts of continental Europe, including within the boundaries of cities such as Bremen and Berlin.[13]: 39–46 Other introductions have occurred to Great Britain,[21] mainly England but also Scotland,[22] and Coromandel Peninsula in New Zealand.[23]
The alpine newt can occur at high elevation and has been found up to 2,370 m (7,780 ft) above sea level in the Alps. It also occurs in the lowlands down to sea level. Towards the south of its range, most populations are found above 1,000 m (3,300 ft).[13]: 51–59
_hibernating_in_dead_wood_(13537518605).jpg)
Forests, including both deciduous and coniferous forests (pure spruce plantations are avoided), are the main land habitat. Less common are forest edges, brownfield land, or gardens. Populations can be found above tree line in the high mountains, where they prefer south-exposed slopes. The newts use logs, stones, leaf litter, burrows, construction waste or similar structures as hiding places.[15]: 216 [13]: 54–59
Aquatic breeding sites close to adequate land habitat are critical. While small, cool water bodies in forested areas are preferred, alpine newts tolerate a wide range of permanent or non-permanent, natural or human-made water bodies. These can range from shallow puddles over small ponds to larger, fish-free lakes or reservoirs and quiet parts of streams. Damming by beavers creates suitable breeding sites. Overall, the alpine newt is tolerant regarding chemical parameters such as pH, water hardness and eutrophication. Other European newts such as the crested, smooth, palmate or Carpathian newt often use the same breeding sites, but are less common at higher elevation.[15]: 216 [13]: 47–54
Alpine newts are usually semiaquatic, spending most of the year (9–10 months) on land and only returning to the water for breeding. The efts are probably terrestrial until they reach sexual maturity.[13]: 54 At lower altitudes this occurs in males after around three years, and in females after four to five years. Lowland alpine newts can reach the age of ten. At higher altitudes, maturity is reached only after 9–11 years, and the newts can live for up to 30 years.[15]: 215
On land, alpine newts are mainly nocturnal, hiding for most of the day and moving and feeding during the night or in the twilight. Hibernation also usually takes place in terrestrial hiding places. They have been observed to climb up to 2 metres (6.6 ft) on vertical walls of basement ducts, where they hibernated, on wet nights. [13]: 105–107 Migration to breeding sites occurs on sufficiently warm (above 5 °C) and humid nights and may be delayed or interrupted for several weeks in unfavourable conditions. The newts can also leave the water in case of a sudden cold snap.[13]: 89–90
Alpine newts tend to stay close to their breeding sites and only a small proportion, mainly juvenile efts, disperse to new habitats. A dispersal distance of 4 km (2.5 mi) has been observed, but such large distances are uncommon. Over short distances, the newts use mainly their sense of smell for navigation, while over long distances, orientation by the night sky, and potentially through magnetoreception are more important.[13]: 122–128
The aquatic phase starts at snowmelt, from February in the lowlands to June at higher altitudes, while egg laying follows a few months later and can continue until August.[15]: 216 [13]: 87–90 Some southern populations in Greece and Italy appear to stay aquatic most of the year and hibernate underwater.[13]: 104–105 In the Apennine subspecies, I. a. apuana, two rounds of breeding and egg-laying in autumn and spring have been observed .[13]: 96
Breeding behaviour occurs mainly in the morning and at dawn. Males perform a courtship display. The male first places himself in front of the female remains static for a while, then fans his tail to stimulate the female and wave pheromones towards her. After leaning in and touching her snout, he creeps away, followed by the female. When she touches the base of his tail with her snout, he releases a sperm packet (spermatophore) and blocks the female's path so she picks it up with her cloaca. Several rounds of spermatophore deposition may follow. Males frequently interfere with displays of rivals.[15]: 215 Experiments suggest that it is mainly male pheromones that trigger mating behaviour in females, while colour and other visual cues are less relevant.[24] In a breeding season, a male can produce more than 48 spermatophores, and offspring from one female usually have several fathers.[13]: 83–86
Females wrap their eggs in leaves of water plants for protection, preferring leaves closer to the surface where temperatures are higher. Where no plants are available, they may also use leaf litter, dead wood or stones for egg deposition.[13]: 94–104 They can lay 70–390 eggs in a season, which are light grey-brown and 1.5–1.7 mm in diameter (2.5–3 mm including the jelly capsule). Incubation time is longer under cold conditions, but larvae typically hatch after two to four weeks.[15]: 216 The larvae are benthic, staying in general close to the bottom of the water body.[13]: 98 Metamorphosis occurs after around three months, again depending on temperature, but some larvae overwinter and metamorphose only in the next year.[15]: 216
Paedomorphy, where adults do not metamorphose and instead retain their gills and stay aquatic, is more common in the alpine newt than in other European newts. It is almost exclusively found in the southern part of the range (but not in the Cantabrian subspecies, I. a. cyreni). Paedomorphic adults are paler in colour than metamorphic ones. Only part of a population is usually paedomorphic, and metamorphosis can follow if the pool dries out. Paedomorphic and metamorphic newts sometimes prefer different prey, but they do interbreed. Overall, paedomorphy appears to be a facultative strategy under particular conditions that are not fully understood.[13]: 60–65
Alpine newts are diet generalists, taking mainly different invertebrates as prey. Larvae and adults living in the water eat for example plankton, molluscs,[25] larvae of insects such as chironomids, crustaceans such as water fleas,[25] ostracods, or amphipods, and terrestrial insects falling on the surface. Amphibian eggs and larvae, including of their own species, are also eaten. Prey on land includes insects, worms, spiders and woodlice.[13]: 68–72
Predators of adult alpine newts are snakes such as the grass snake, fish such as trout, birds such as herons or ducks, and mammals such as hedgehogs, martens or shrews. Under water, large diving beetles (Dytiscus) can prey on newts, while small efts on land may be predated by ground beetles (Carabus). For eggs and larvae, diving beetles, fish, dragonfly larvae, and other newts are the main enemies.[13]: 73–77 Predator pressure can affect the phenotype of developing alpine newts.[26] In an experiment, alpine newt larvae raised in the presence of caged dragonfly larvae took longer to emerge from the larval stage, growing slower and emerging later in the season than newt larvae that did not experience predator presence. They also exhibited traits such as darker coloration, larger body size, a proportionally larger head and tail, and more wary behavior than their predator-free counterparts.[26]
Threatened adult newts often take on a defensive position, where they expose the warning colour of their belly by bending backwards or raising their tail and secrete a milky substance.[13]: 74–75 Only trace amounts of the poison tetrodotoxin, abundant in the North American Pacific newts (Taricha), have been found in the alpine newt.[27] They also sometimes produce sounds, whose function is unknown.[13]: 74–75 When adult newts are in the presence of a predator, they tend to flee a majority of the time.[28] However, the decision of whether or not to flee can depend on the newt’s sex and temperature. In an experiment, female newts fled more often and at a greater speed over a greater range of temperatures than males, who tended to flee at a slower speed and remained immobile while secreting tetrodotoxin when the temperature was outside of the normal range.[28]
Parasites include parasitic worms, leeches, the ciliate Balantidium elongatum, and potentially toadflies.[13]: 77 A ranavirus transmitted to alpine newts from midwife toads in Spain caused bleeding and necrosis.[13]: 142 The chytridiomycosis-causing fungus Batrachochytrium dendrobatidis has been found in wild populations,[29] and the emerging B. salamandrivorans was lethal for alpine newts in laboratory experiments.[30]
Several subspecies of the alpine newt have been bred in captivity, including a population from Prokoško Lake in Bosnia that is now probably extinct in the wild. Efts often return to the water after only one year. Captive individuals have reached an age of 15–20 years.[31][15]: 217
Because of its overall large range and populations that are not severely fragmented, the alpine newt was classified as Least Concern on the IUCN Red List in 2009. The population trend, however, is "Decreasing", and the different geographic lineages, which may represent evolutionary significant units, have not been evaluated separately.[2] Several populations in the Balkans, some of which have been described as subspecies of their own, are highly threatened or have even gone extinct.[16][13]: 133–134
Threats are similar to those affecting other newts and include mainly destruction and pollution of aquatic habitats. Beavers, previously widespread in Europe, were probably important in maintaining breeding sites. Introduction of fish, especially salmonids such as trout, and potentially crayfish is a significant threat that can eradicate populations from a breeding site. In the Montenegrin karst region, populations have declined as ponds created for cattle and human use were abandoned over the last decades. Lack of adequate, undisturbed land habitat (see section Habitats above) and dispersal corridors around and between breeding sites, is another problem.[15]: 216 [13]: 130–144
Introduced alpine newts may pose a threat to native amphibians if they carry disease. A particular concern is chytridiomycosis, which was found in at least one introduced population in the United Kingdom.[2] In New Zealand, the risk of spreading chytridiomycosis to endemic frogs[23] has led to the introduced subspecies I. a. apuana being declared an "unwanted organism", and eradication being recommended. It has proven challenging to detect and remove the newts, but over 2000 individuals have been eradicated until 2015.[32]
The alpine newt (Ichthyosaura alpestris) is a species of newt native to continental Europe and introduced to Great Britain and New Zealand. Adults measure 7–12 cm (2.8–4.7 in) and are usually dark grey to blue on the back and sides, with an orange belly and throat. Males are more conspicuously coloured than the drab females, especially during breeding season.
The alpine newt occurs at high altitude as well as in the lowlands. Living mainly in forested land habitats for most of the year, the adults migrate to puddles, ponds, lakes or similar water bodies for breeding. Males court females with a ritualised display and deposit a spermatophore. After fertilisation, females usually fold their eggs into leaves of water plants. The aquatic larvae grow up to 5 cm (2.0 in) in around three months before metamorphosing into terrestrial juvenile efts, which mature into adults at around three years. In the southern range, the newts sometimes do not metamorphose but keep their gills and stay aquatic as paedomorphic adults. Larvae and adults feed mainly on diverse invertebrates and themselves fall prey to dragonfly larvae, large beetles, fish, snakes, birds or mammals.
Populations of the alpine newt started to diverge around 20 million years ago. At least four subspecies are distinguished, and some argue there are several distinct, cryptic species. Although still relatively common and classified as Least Concern on the IUCN Red List, alpine newt populations are decreasing and have locally gone extinct. The main threats are habitat destruction, pollution and the introduction of fish such as trout into breeding sites. Where it has been introduced, the alpine newt can potentially transmit diseases to native amphibians, and it is being eradicated in New Zealand.
La Alpa trituro (Ichthyosaura alpestris) estas specio de amfibio urodelo de la familio Salamandredoj. Ĝia grandeco ne superas 11 centimetrojn, tiel ĝi estas unu el la plej malgrandaj urodeloj de Hispanio kaj de Eŭropo. La masklo en la reprodukta sezono montriĝas en bunta aspekto unika inter Eŭropaj urodeloj.
Ili pasas plej parton de sia tempo en la akvo, ĉe temperaturo sub 20-25 gradoj celsiaj. Ili manĝas etajn senvertebrulojn, moskitajn larvojn kaj malgrandajn insektojn. Surtere ili estas ekstreme vundeblaj pro sia grandeco kaj malrapidantaj sur malglataj surfacoj estas facila predo por birdoj kaj aliaj predantoj. Reproduktado okazas en printempo. La masklo disvolvas sian pinton ĉe tiu tempo kaj liaj koloroj intensiĝas. Li memmontriĝas en ĉeesto de la ino, en kiu li estas metita antaŭ ŝin, kaj movas la finon de sia vosto por akiri ŝian atenton. Dum pariĝado, kurioza fakto estas ke la masklo kaj ino ne havas fizikan kontakton, sed spermo estas deponita sur la gruzon kaj la ino reprenas ĝin. La konduto de tiuj trituroj estas trankvila. Ĝenerale ili ne estas avidaj, sed se manĝo malabundas, povas konkurenci pro ĝi. Dum la reprodukta sezono, maskloj povas konkurenci en la ĉeesto de inoj pariĝi kun ili.
La specio distribuas ĉie en multe de Centra Eŭropo, de Danio kaj okcidenta Francio al Ukrainio kaj suda Grekio, inkluzive de la Alpoj kaj Apeninoj. Ekzistas izolitaj populacioj en suda Italio kaj norda Peloponezo. En la Iberio estas distribuita per mallarĝa strio norde. En la dudeka jarcento la specio estis detektita en la Gvadarama montaro kaj Anglio, kie ekzistas nuntempe iuj loĝantaroj.[2] [3]
Antaŭe alpa trituro estas klasita en la genro trituro ĝis Garcia-Paris dividis la genron trituro, metante la alpan trituron en sia propra genro: Mesotriton. Poste, Mesotriton estis proponita kiel nova sinonimo de Ichthyosaura. Dek subspecioj de alpa trituro estas nuntempe agnoskitaj.
Alpa trituro La Alpa trituro (Ichthyosaura alpestris) estas specio de amfibio urodelo de la familio Salamandredoj. Ĝia grandeco ne superas 11 centimetrojn, tiel ĝi estas unu el la plej malgrandaj urodeloj de Hispanio kaj de Eŭropo. La masklo en la reprodukta sezono montriĝas en bunta aspekto unika inter Eŭropaj urodeloj.
El tritón alpino (Ichthyosaura alpestris) es una especie de tritón originaria de Europa continental e introducida en Gran Bretaña y Nueva Zelanda. Los adultos miden de 7 a 12 cm (2.8 a 4.7 pulgadas) y suelen ser de color gris oscuro a azul en el dorso y los costados, con el vientre y la garganta anaranjados. Los machos son de colores más llamativos que las hembras monótonas, especialmente durante la temporada de reproducción.
El tritón alpino se encuentra tanto a gran altura como en las tierras bajas. Al vivir principalmente en hábitats de tierras boscosas durante la mayor parte del año, los adultos migran a charcos, estanques, lagos o cuerpos de agua similares para reproducirse. Los machos cortejan a las hembras con una exhibición ritualizada y depositan un espermatóforo. Después de la fertilización, las hembras suelen doblar sus huevos en hojas de plantas acuáticas. Las larvas acuáticas crecen hasta 5 cm (2.0 pulgadas) en aproximadamente tres meses antes de metamorfosearse en efts juveniles terrestres, que maduran en adultos alrededor de los tres años. En la cordillera del sur, los tritones a veces no se metamorfosean, sino que mantienen sus branquias y permanecen acuáticos como adultos pedomórficos. Las larvas y los adultos se alimentan principalmente de diversos invertebrados y ellos mismos son presa de larvas de libélula, grandes escarabajos, peces, serpientes, aves o mamíferos.
Las poblaciones del tritón alpino comenzaron a divergir hace unos 20 millones de años. Se distinguen al menos cuatro subespecies, y algunos argumentan que hay varias especies crípticas distintas. Aunque todavía es relativamente común y está clasificado como de menor preocupación en la Lista Roja de la UICN, las poblaciones de tritones alpinos están disminuyendo y se han extinguido localmente. Las principales amenazas son la destrucción de hábitat, la contaminación y la introducción de peces como la trucha en los criaderos.
Pasan la mayor parte del tiempo en el agua, cuya temperatura no debe superar los 20-25ºC. Se alimenta de pequeños invertebrados, larvas de mosquito y pequeños insectos. Cuando están en tierra son extremadamente vulnerables, ya que por su tamaño y lentitud en superficies rugosas son presa fácil para las aves y otros animales depredadores. La reproducción se produce en primavera. El macho desarrolla su cresta en esta época y sus colores se intensifican. Realiza el cortejo en presencia de la hembra,colocándose frente a la misma y moviendo el extremo de la cola para llamar su atención. Durante todo el cortejo un dato curioso es que el macho y la hembra no tienen contacto físico, sino que el esperma es depositado en la grava y la hembra lo recoge. El comportamiento de estos tritones es tranquilo. En general no son voraces, aunque en períodos en los que escasea el alimento pueden darse casos de competencia por el mismo. Los machos pueden competir ante la presencia de hembras para cortejarlas.
Estos tritones no exigen grandes cuidados, basta con un acuario de 10 litros por pareja. En el caso de elegir un acuaterrario, es conveniente vigilar a cada individuo, ya que una vez que salen del agua no es fácil lograr que se alimenten, lo que puede provocar su desnutrición y hasta su muerte por inanición. Cuando están en su fase acuática, que de hecho pueden ser acuáticos durante toda su vida, es el momento con menor dificultad para mantenerlos. Se alimentan con tubifex (vivo) o lombrices pequeñas. Algunos aceptan pellets también. Se deben alimentar cada tres o cuatro días. Si bien no es necesario el uso de filtros de ningún tipo, su uso permite que el acuario se mantenga limpio por más tiempo. La iluminación del acuario es un aspecto a tener en cuenta. Si bien las luces permiten visualizar mejor a cada individuo, y son fundamentales para el crecimiento de las plantas, lo más probable es que intenten ocultarse de las partes iluminadas. Las plantas acuáticas serán de utilidad, no solo como refugio sino como luger específico para la puesta de huevos. Cuando se realice la puesta, después del cortejo, es aconsejable separarlos de sus progenitores para evitar que las larvas nazcan y sean devoradas por sus padres.
Si bien no son propensos a contraer enfermedades, puede darse el caso de que contraigan parásitos. Esto puede ocurrir al colocar un nuevo sustrato, plantas, ejemplares nuevos, caracoles, mala higiene en los alimentos, etc. Lo recomendable sería lavar cada elemento que va a introducirse en el agua para minimizar posibilidades.
Datos: Q282715
Multimedia:
Especies: Ichthyosaura alpestris
El tritón alpino (Ichthyosaura alpestris) es una especie de tritón originaria de Europa continental e introducida en Gran Bretaña y Nueva Zelanda. Los adultos miden de 7 a 12 cm (2.8 a 4.7 pulgadas) y suelen ser de color gris oscuro a azul en el dorso y los costados, con el vientre y la garganta anaranjados. Los machos son de colores más llamativos que las hembras monótonas, especialmente durante la temporada de reproducción.
El tritón alpino se encuentra tanto a gran altura como en las tierras bajas. Al vivir principalmente en hábitats de tierras boscosas durante la mayor parte del año, los adultos migran a charcos, estanques, lagos o cuerpos de agua similares para reproducirse. Los machos cortejan a las hembras con una exhibición ritualizada y depositan un espermatóforo. Después de la fertilización, las hembras suelen doblar sus huevos en hojas de plantas acuáticas. Las larvas acuáticas crecen hasta 5 cm (2.0 pulgadas) en aproximadamente tres meses antes de metamorfosearse en efts juveniles terrestres, que maduran en adultos alrededor de los tres años. En la cordillera del sur, los tritones a veces no se metamorfosean, sino que mantienen sus branquias y permanecen acuáticos como adultos pedomórficos. Las larvas y los adultos se alimentan principalmente de diversos invertebrados y ellos mismos son presa de larvas de libélula, grandes escarabajos, peces, serpientes, aves o mamíferos.
Las poblaciones del tritón alpino comenzaron a divergir hace unos 20 millones de años. Se distinguen al menos cuatro subespecies, y algunos argumentan que hay varias especies crípticas distintas. Aunque todavía es relativamente común y está clasificado como de menor preocupación en la Lista Roja de la UICN, las poblaciones de tritones alpinos están disminuyendo y se han extinguido localmente. Las principales amenazas son la destrucción de hábitat, la contaminación y la introducción de peces como la trucha en los criaderos.
Gailurretako uhandrea edo alpetar uhandrea (Ichthyosaura alpestris, lehen Triturus alpestris eta Mesotriton alpestris) Salamandridae familiako arrabioa da.
Uhandre alpetarra, goi mendietan topa daitekeen anfibio ederra da. Kolore biziko uhandrea dugu eta bereziki deigarriak euren sabelalde laranjak eta arren bizkarralde urdin distiratsuak, araldian zehar. Euskal Herriko populazioak, tamalez, txikiak dira eta elkarren artean nahiko isolatuta daude; horregatik, Nafarroako eta EAEko Espezie Mehatxatuen Katalogoan zerrendaturik dago.[1]
Uhandre alpetarraren larbak txikiak dira, 8-9 mm-koak eklosio ostean. Bizkarraldean ondo garatutako gandorra dute, isatseraino zabaltzen dena, isatsak ere gandor txikiago bat duelarik. Ezpain-lobulu oso garatuak dituzte. Orokorrean arre-horixkak izaten dira eta kolore ilunagoko orbanak izaten dituzte, bereziki sabelaldetik gora. Hiru brankia dituzte, gorputzeko alde banatara eta hasieran dendunkari bi dituzte, oreka mantentzen laguntzen dieten apendize txikiak. Aurreko hankak agertzen lehenak dira, eta beranduxeago atzekoak.
Uhandre alpetarraren larben garapena luzatu egin daiteke eta batzuetan, metamorfosirako beharrezkoa baino gorputz-luzera handiagoa lor dezakete larba-egoeran, baita heldutasun sexuala ere. Honela, larba neotenikoak (lehen Lacusnigri, Montenigrus, Serdarus eta Peperanus azpiespezie modura ezagutzen zirenak) edo heldu pedomorfikoak (Reiseri azpiespeziea) sortzen dira. Hala ere, duten kloaka ez da erabat garatuta egoten. Orokorrean, larben antzeko gandor dortso-kaudala izaten dute, araldian arrek garatzen duten gandorrarekin nahas daitekeena. Bizkarraldea marroi, gris, hori edo urre kolorekoa izan dezakete eta arrek urdina. Ale hauek, baldintza faboragarrietan metamorfosia burutzeko gai dira.
Uhandre alpetar helduak 10 cm inguruko urodeloak dira. Haien sabelalde laranja biziak, nahiko ezaguterreza bilakatzen ditu. Gainera, gorputzean zehar eta batzuetan eztarri aldean orban beltzak dituzte. Dortso-lateralki konprimitutako isatsa dute eta behatzen artean ez dute mintzik.
Ar helduek forma liraina dute eta 7-10 cm-ko luzera. Araldian zehar gandor dortsal txiki bat aurkezten dute, zuzena, hori kolorekoa eta orban ilunez betea. Bizkarraldea urdin ilun kolorekoa da eta isatsa orban urdin distiratsuz beterik izaten dute. Buruaren albo bietara zilar koloreko lerroa dute, eta honen gainetik kolore beltzeko eta tamaina desberdinetako orbanak. Kloaka leuna dute.
Eme heldua, aldiz, arra baino handiagoa izaten da, 8-12 cm-koa. Ez du gandorrik bizkarraldean eta hau, ez da urdin kolorekoa izaten. Orbanak, ez dira hain biziak eta kolore apalagoak dituzte (grisak, marroixkak edo berdexkak). Bizkarralde arrea dute eta erdialdean, lerro argiago bat izan dezakete. Kloaka mehea eta zimurtua dute.
Europan, espezieak bakandutako populazioak mantentzen ditu Erdialdeko Europa eta Hegoaldeko Europako mendikate handietako goi eremuetan eta Iberiar penintsularen iparraldean, holartiko motako banaketa zabalago baten glaziar-osteko hondakinak izaki. Europako zati handi batean aurki daiteke, Iberiar penintsulako iparraldetik hasita, ipar Atlantikotik Danimarka, Ukraina, Errumania eta Bulgariaraino. Balkanetan oso zabalduta dago. Gainera, Ingalaterra hegoaldean ere sartu dute.
Euskal Herriari dagokionez, Ordunteko mendilerroan eta Gorobel mendikatean ditu populaziorik onenak, gure lurraldeko mendebaldeko mugan. Hortik kanpo, Gorbeia aldean, Urkiolan, Aralarren eta Izkiko mendilerroan ere aurkituko dugu. Iberiar penintsulako subespeziearen mendebaldeko nukleo murritzaren zati dira populazio horiek. Mendi-eremuetan bizi da batik bat, eta mendigune desberdinetako populazioen artean ez dago jarraitasunik. Eremu horietan, gune egokietan aurki daiteke eta espazioa irregularki eta modu ez homogeneoan betetzen du.
Hamar azpiespezie ezagun ditu:
Uhandre alpetarra ur geldoetan ugaltzen da eta larbak bertan hazten dira. Ur-masa desberdinetan haz daitezke, esaterako, sakonera gutxiko urmaeletan, aintzira tenporaletan, laku eta ubideetan, urasketan, eta ur korronte geldoko ibai-ertzetan.
Euskal Herrian uhandre alpetar helduak izaera menditarra duenez, pagadi eta larre menditarretan aurkitzen da, korronte gutxiko ibilguetako putzu txikietan edo ur geldoetan, landaredidunak edo landaredi gabeak, sakonera gutxikoak edo sakonak, eta eutrofikoak edo oligotrofikoak direnetan. Nahiago du substratu arrokatsu zehatz bat egotea; lehorreko aldian larrean zehar mugitzen da. Ur-masek osatzen dute ugalketarako habitata. Penintsulako beste eremu geografiko batzuetan mendiko aintziretan aurki daiteke batik bat. Europan, aldiz, habitat ugaritan aurki daiteke, beheko eremuetan ugariagoa delarik.
Uhandre alpetarraren larbek hasieran detritusa jaten badute ere, garapena pixka bat aurreratu ahala aktiboki elikatzen hasten dira. Hasieran, bereziki beste anfibioen arrautzez elikatzen da baina gerora, moluskuak, mikrokrustazeoen larbak (Daphniidae) eta intsektu urtarrak jaten dituzte. Beste uhandreen larbekin alderatuta, uhandre alpetarraren larben harrapakinak bentikoagoak dira.
Helduak sasoi epelean zehar etengabe jaten egoten dira, hibernaziorako gantz kopuru nahikoa pilatzeko. Uhandre alpetarraren zenbait azpiespezie soilik urtarrak dira eta beste zenbait bereziki lehortarrak. Haien dieta, beraz, duten bizimoduarekin erabat erlazionatuta egoten da. Honela, heldu urtarren dieta krustazeo txikietan, arretan, intsektu larbetan, ur-barraskiloetan eta uretara eroritako intsektuetan oinarritzen da. Aldiz, bereziki lehortarrak direnak, ahoan kabitzen zaien eta mugitzen den ia edozer jaten dute, esaterako, bareak, kilker txikiak, kotxinilak, arrak eta bestelako ornogabe txikiak. Euskal Herriko uhandre alpetarrek bizimodu urtarra eta lehortarra txandakatzen dute, bi dietak konbinatuz, beraz.
Uhandre alpetarrek heldutasun sexuala 3-5 urteekin hasten dute, baina altituderik altuenetan 20 urtera arte luza daiteke, bereziki indibiduo pedomorfikoen artean. Martxoaren erdialdera sakonera gutxiko ur-masetara migratzen hasten dira eta arrek orduan garatzen dute gandorra, eta euren azalak kolore deigarriagoak hartzen ditu. Arrek emeak gorteiatzen dituzte, isatsarekin dardar-mugimenduak eginez, era berean kloakatik feromonak askatzen dituztelarik. Emeek feromonen bidez arra aukeratu egiten dute eta honi jarraika hasten dira.
Ernalketa espermatoforoen bidezkoa da: arrek emea jarraika dutenean, lurrera espermatoforoa askatuko dute (espermaz beteriko paketea) eta emea honengana gidatuko dute. Emeak, orduan, kloaka ireki eta espermatoforoa barneratuko du.
Eme bakoitzak 70-390 arrautza jartzen ditu, batik bat ur-landareen hostoetan itsasten direnak, baina harri, adar eta eroritako hostoetan ere aurki daitezkeenak. Arrautzak banaka egon daitezke baina normalean 3-5 arrautzetako kate motzak eratzen dituzte. Larbek 2-4 astera eklosionatzen dute eta jaiotzen direnetik izaten dituzte aurreko hankak garatuta. 4-5 cm-ko luzera lortzean, metamorfosia burutu dezakete baina zenbait larba forma pedomorfiko eta neotenikoetan mantentzen dira.
Uhandre alpetarra goizean-goiz eta ilunabarrean da bereziki aktiboa, baina normalean, gauez elikatzen dira. Azpiespeziearen arabera erabat urtarrak edo bereziki lehortarrak izan daitezke baina Euskal Herrikoak, bi faseak konbinatzen dituzte. Neguan hibernazioa burutzen dute, iraila-urrian hasita, otsaila ingurura arte.
Nematodo eta helminto espezie desberdinak dira uhandre alpetarraren parasito arruntak. Gainera, mundu osoko anfibioetan modu kezkagarrian populazioen beherakada sortzen ari den onddoak ere, Batrachochytrium dendrobatidisek alegia, eragiten dio, Chytridiomycosi gaixotasuna sortuz.
Euskal Herrian, bi katalogok zerrendatzen dute uhandre hau. Batetik EAEko Espezie Mehatxatuen katalogoan, 'Bakanak' kategorian sailkatuta dago, eta bestetik, Nafarroakoan, 'Sentikor' bezala. Euskal Herriko populazioen tamaina ez da oso handia oro har, eta hainbat ur-masatan, Aralarren esaterako, urria da. Hala ere, itxura guztien arabera populazioen tamaina egonkorra da, mendietako ur-hartzeak areagotzeak ugalketarako egokiak diren habitatak murriztu eta populazioak kaltetu baditzake ere. Azken 45 urteotan %40ko murrizketa adierazi dute Danimarkan, eta Herbehereetan ere egun erregresioan dagoela onartzen dute.
Mehatxu berezirik gabeko beste hainbat anfibio espeziekin gertatzen den bezala, putzuak eta urtegiak baliabide mekanikoen bidez desagerrarazi eta garbitzeak ugaltze-eremua murriztu eta populazioen hedatzea mugatzen du. Euskal Herrian intzidentzia baxua den arren, ur-masetan egindako arrain-sartzeek eragin kaltegarriak edukitzen dituzte, aldi desberdinetan harrapatzen baitituzte: arrautza, larba eta ale heldu direnean, alegia. Bizkaian, kostatik hurbil dauden guneetan, kontrolik gabe egindako sartzeak aipatu behar dira; izan ere, beste anfibio-populazio batzuen egonkortasuna arriskuan jarri eta aldaketak eragiten dituzte horiek espeziaren patroi genetikoetan.
Gailurretako uhandrea edo alpetar uhandrea (Ichthyosaura alpestris, lehen Triturus alpestris eta Mesotriton alpestris) Salamandridae familiako arrabioa da.
Uhandre alpetarra, goi mendietan topa daitekeen anfibio ederra da. Kolore biziko uhandrea dugu eta bereziki deigarriak euren sabelalde laranjak eta arren bizkarralde urdin distiratsuak, araldian zehar. Euskal Herriko populazioak, tamalez, txikiak dira eta elkarren artean nahiko isolatuta daude; horregatik, Nafarroako eta EAEko Espezie Mehatxatuen Katalogoan zerrendaturik dago.
Alppivesilisko (Triturus alpestris) on Keski-Euroopassa yleisenä elävä pyrstösammakkolaji. Siitä on aiemmin käytetty myös nimeä vuoristolisko.[3]
Alppivesilisko kasvaa 6-12 cm pitkäksi. Se on päältä musta tai ruskea, joskus hieman sinertävä[3] ja alapuolelta oranssi. Vatsapuolella ei ole tummia täpliä tai muitakaan kuvioita, toisin kuin monilla sen sukulaislajeilla[3]. Hännässä on kirkkaansinisiä kuvioita. Paritteluaikana koiraiden väritys voimistuu entisestään ja selkään kasvaa matala harjas.
Alppivesilisko elää enimmäkseen maalla, mutta joillakin kannoilla on ulkoiset kidukset, jolloin ne elävät koko elämänsä vedessä. Nimestään huolimatta lajia esiintyy myös alavilla seuduilla ja elää itse asiassa vuoristoissa vain levinneisyysalueensa eteläosissa.[4] Lajin levinneisyys ulottuu pohjoisessa Tanskan eteläosiin ja etelässä Italiaan ja Kreikkaan[1]. Alppivesiliskoa on istutettu luontaisen elinalueensa ulkopuolelle Keski-Espanjaan ja Isoon-Britanniaan[1]. Lajia on 2000-luvulla tavattu myös Suomessa Turun seudulla[5].
Naaras munii munansa keväällä tai kesällä veteen ja käärii ne lehteen.[4]
Alppivesilisko (Triturus alpestris) on Keski-Euroopassa yleisenä elävä pyrstösammakkolaji. Siitä on aiemmin käytetty myös nimeä vuoristolisko.
Alppivesilisko kasvaa 6-12 cm pitkäksi. Se on päältä musta tai ruskea, joskus hieman sinertävä ja alapuolelta oranssi. Vatsapuolella ei ole tummia täpliä tai muitakaan kuvioita, toisin kuin monilla sen sukulaislajeilla. Hännässä on kirkkaansinisiä kuvioita. Paritteluaikana koiraiden väritys voimistuu entisestään ja selkään kasvaa matala harjas.
Alppivesilisko elää enimmäkseen maalla, mutta joillakin kannoilla on ulkoiset kidukset, jolloin ne elävät koko elämänsä vedessä. Nimestään huolimatta lajia esiintyy myös alavilla seuduilla ja elää itse asiassa vuoristoissa vain levinneisyysalueensa eteläosissa. Lajin levinneisyys ulottuu pohjoisessa Tanskan eteläosiin ja etelässä Italiaan ja Kreikkaan. Alppivesiliskoa on istutettu luontaisen elinalueensa ulkopuolelle Keski-Espanjaan ja Isoon-Britanniaan. Lajia on 2000-luvulla tavattu myös Suomessa Turun seudulla.
Naaras munii munansa keväällä tai kesällä veteen ja käärii ne lehteen.
Ichthyosaura alpestris
Ichthyosaura alpestris, le Triton alpestre, unique représentant du genre Ichthyosaura, est une espèce d'urodèles de la famille des Salamandridae[1].
Cette espèce se rencontre du niveau de la mer à 2 500 m d'altitude dans les régions tempérées d'Europe.
La répartition des différentes sous-espèces de Triton alpestre varie du nord de la France aux régions d'Europe centrale et du nord de l'Italie au nord de la Grèce. En Europe du Sud, il est présent essentiellement dans les grandes chaînes de montagnes, comme les Carpates et la Dinara. On trouve diverses populations reliques isolées, comme dans le sud du Danemark et dans le nord de la péninsule Ibérique. En Allemagne, le Triton alpestre est présent dans la partie centrale et méridionale. En France il est présent dans le nord et l'est du pays. Il dépasse peu le cours de la Loire qui correspond approximativement à sa limite sud-ouest de répartition en France. Il est aussi absent de l'ouest de la Bretagne et du sud de la Provence.
Sous-espèces selon Dubois & Raffaëlli, 2009[2] :
Il doit son nom alpestris (alpestre) au fait qu'il se rencontre à haute altitude.
Ce triton atteint 12 centimètres de longueur (♀). Les mâles sont plus petits que les femelles. Le corps est de couleur brune, verdâtre ou gris bleuté avec des taches plus ou moins visibles ; le ventre est orange très vif.
On observe un dimorphisme sexuel plus marqué en période de reproduction : les femelles conservent une couleur brun-verdâtre marbré, tandis que les mâles s'ornent d'une couleur gris-bleu sur les flancs(*), ainsi que des motifs noirs sur fond blanc beige (le long du corps, des pattes et de la tête), et développent une petite crête fine et régulière, blanche ponctuée de noir. (* il est à remarquer que la couleur bleuté s'observe lorsque le triton (♂) est en dehors de l'eau)
Le Triton alpestre est un animal amphibien. S'il passe une partie de l'année sur terre, il a aussi besoin d'eau pour se reproduire et pondre des œufs qui donneront des larves aquatiques. En phase terrestre, il ne sort de sa cachette que la nuit et rampe lentement sur le sol à la recherche de nourriture. À l'inverse, en phase aquatique, il n'hésite pas à se déplacer et se nourrir parfois en plein jour. C'est un bon nageur qui peut passer plusieurs minutes en apnée dans l'eau froide.
En phase aquatique, il peut capter du dioxygène dissous dans l'eau à travers sa peau devenue plus perméable, mais - s'il ne se sent pas en danger - il effectue de fréquents et brefs aller-retour à la surface pour respirer à l'air libre.
Sa longévité maximale est d'environ dix ans[3].
Le Triton alpestre se nourrit d'invertébrés divers, les spécimens adultes se nourrissent de vers, de petits insectes mais aussi d'œufs et de têtards d'amphibiens.
Sur terre, les tritons sont plutôt lents (si on les dérange, ils peuvent faire une accélération de quelques dizaines de centimètres) et attrapent des petits animaux aussi lents, (cloportes, petites limaces) mais dans l'eau ils se montrent beaucoup plus vifs et rapides ; tant pour se nourrir que pour échapper à leurs prédateurs.
Les proies sont détectées grâce à la vue et à l'odorat. Les larves se nourrissent presque exclusivement d'insectes minuscules, de daphnies ou encore de larves diverses (vers de vase…).
Au printemps, les tritons quittent leur retraite hivernale pour rejoindre une mare à leur convenance. Pour cela, ils détectent les plans d'eau à distance grâce à l'odorat et doivent sûrement mémoriser leurs localisations d'une année sur l'autre.
Ils muent et perdent leur peau rugueuse et terne (phase terrestre) pour une peau lisse plus colorée qui permet une respiration partielle dans l'eau (phase aquatique). Les mâles acquièrent des couleurs encore plus visibles et une petite crête le long du corps.
Pour se reproduire, chaque mâle se poste devant une femelle en lui exhibant ses couleurs et ondule la queue de manière à lui envoyer une substance qui l'attire et la séduit. Si l'effet fonctionne, la femelle est comme hypnotisée et suit docilement le mâle qui largue alors un petit sac contenant ses spermatozoïdes : c'est le spermatophore. Il avance un peu puis s'arrête au bout de quelques centimètres de manière que le paquet se retrouve au niveau du cloaque de la femelle et s'y colle.
Ces petits ballets sont répétés pendant plusieurs semaines. La femelle fécondée se met alors à pondre ses œufs un à un dans la végétation aquatique. Elle pond chaque œuf (transparent et d'un diamètre d'environ 2 mm) sur une feuille de plante aquatique ou tout autre support végétal inondé (feuille morte, herbe). L'œuf étant collant, elle replie le végétal autour de celui-ci avec ses pattes arrière et lui confectionne ainsi une espèce de petit écrin où il sera caché des prédateurs.
Les œufs de triton se présentent sous la forme d'une capsule de gelée de 2 à 3 millimètres. Étant transparents on peut y observer le développement de l'embryon - formation du corps, de la tête et des yeux - à l'intérieur. Celui-ci dure 1 à 2 semaines selon les conditions (température de l'eau). Au bout de ce laps de temps l'enveloppe se désagrège et la larve s'en expulse. Parfois les yeux et le corps ne sont pas totalement formés.
À sa sortie, la larve mesure moins d'un centimètre. Sa forme rappelle alors celle d'un alevin de poisson : seule la tête portant des branchies externes et les yeux sont formés, le corps parcouru en longueur par une ligne noire ne possède pas encore de pattes et permet une natation maladroite mais rapide. Pendant les jours qui suivent, la larve se contente de reposer sur la vase le temps que les organes internes et la mâchoire se développent encore un peu et de s'enfuir dès qu'un danger approche.
Une fois arrivé à ce stade - mâchoire fonctionnelle, cou mobile - la larve peut enfin se nourrir. Sa technique est simple et identique à celle des adultes : immobile sur le fond ou dans la végétation aquatique, la larve bondit sur tout ce qui bouge à portée (principalement des minuscules larves aquatiques).
Les larves restent dans les parties peu profondes et chaudes (ensoleillées) des points d'eaux. Au fur et à mesure qu'elles grandissent, une nageoire le long du corps et de la queue et les 2 pattes avant apparaissent puis les 2 pattes arrière. La peau se colore et après avoir perdu ses branchies le têtard devient la copie conforme de l'adulte et peut sortir de l'eau.
Une fois la saison de reproduction terminée, les tritons alpestres adultes vivent encore dans ou près de l'eau. Selon les conditions (assèchement de la mare, nourriture disponible), ils quittent progressivement le milieu aquatique et retrouvent une peau rugueuse adaptée à la vie sur terre. Ils passeront l'hiver à l'abri du gel dans des cavités souterraines (caves, tunnel d'animaux), sous des tas de bois où ils ralentiront leur rythme de vie en attendant le retour des beaux jours.
Le triton alpestre est relativement fréquent dans les plaines, les régions de plateaux et les montagnes, jusqu’à 2500 mètres d'altitude dans les Alpes.
En phase aquatique, il habite des points d'eau calmes généralement dépourvus de poisson. C'est une espèce très adaptable, que l'on peut retrouver dans les mares, les abreuvoirs à vaches, les sources, les bassins de récupération d'eaux de pluie, les fossés en eau, des petits plans d'eau temporaires et les ornières de chemins forestiers. On peut aussi le trouver dans l'eau des cavités souterraines. Les points d'eau qu'il fréquente peuvent être riches en plantes aquatiques ou au contraire totalement dépourvus de végétation, ensoleillés ou très ombragés. On le trouve aussi bien dans les eaux limpides des lacs de haute montagne que dans les eaux très troubles des mares forestières de plaine avec beaucoup de feuilles mortes. Ses exigences écologiques sont difficiles à cerner par rapport à celles des autres espèces de tritons présentes dans son aire de répartition et il cohabite fréquemment avec elles, mais il est souvent plus abondant dans les milieux délaissés par les autres espèces, comme en altitude ou dans les mares forestières très ombragées et les points d'eau sans végétation. Il semble aussi avoir besoin d'une température moins élevée que les autres tritons.
Ses habitats terrestres à proximité des points d'eau sont variés : forêts de feuillus ou de conifères, prairies, bocages, haies, talus, friches, jardins, etc. Il évite seulement les cultures intensives.
On estime généralement que dans un habitat favorable la capacité de dispersion d'un triton (à partir d'une mare ou zone humide vers une autre zone humide), au travers de la matrice écopaysagère, est de l'ordre de quelques centaines de mètres (beaucoup moins si des facteurs de fragmentations importants sont présents). Une étude faite dans un paysage non fragmenté à partir d'une population a priori introduite de tritons alpestre (sur une zone où n'étaient répertoriés que des Triton palmé Triturus helveticus) a permis de détecter des individus jusqu'à 2.5 km de la mare d'introduction (éventuellement en plusieurs étapes, pour un inventaire fin ayant porté sur un rayon de 2,5 km autour du point d'introduction)[4].
Le triton alpestre survit moins dans les étangs peuplés de beaucoup de poissons ou d'oiseaux prédateurs (canards, hérons) et mieux dans les petites mares isolées qu'il semble rechercher. Les larves sont plus vulnérables que les adultes. Elles sont la proie des insectes, larves d'odonates, poissons et oiseaux d'eau (poule d'eau, grèbes...).
En tant qu'espèce commune dans le cœur de son aire de répartition, le Triton alpestre est classé en « préoccupation mineure » (LC) à l'échelle mondiale par l'UICN. En Belgique et en Suisse il est considéré comme le plus commun et le moins menacé des tritons présents dans ces pays. Il est cependant souvent en régression à cause de la disparition ou de la dégradation de ses habitats[5],[6]. En France son statut est plus variable selon les régions. Il est souvent commun en plaine dans le nord et l'est du pays, avec des disparités à l'échelle locale. Il reste particulièrement abondant dans les massifs montagneux de l'Est (Vosges, Jura, Alpes du Nord) ainsi que dans le nord-est du Massif central. Il se fait plus rare ou localisé vers le centre-ouest du pays, où il est en limite sud-ouest de son aire de répartition. En Île-de-France il est localement commun dans les deux tiers nord de la région, sans être l'espèce dominante (le Triton palmé étant l'espèce la plus commune dans cette région, comme dans les régions voisines en France). Il subsiste surtout dans les zones boisées et bocagères[7].
Le triton alpestre est une espèce maintenant protégée dans la plupart des pays. En Europe, toutes les espèces d'amphibiens sont inscrites dans la convention pour la conservation de la vie sauvage et du milieu naturel de l'Europe, connue sous le nom de "Convention de Berne" (Cf. liste taxonomique de référence du conseil de l'Europe). En France il est interdit d'en déplacer les individus, c'est-à-dire, de détruire ou l'enlever des œufs et des nids, de mutiler, de capturer conduisant ainsi à la perturbation intentionnelle des animaux dans le milieu naturel.(Arrêté du 19 novembre 2007 fixant les listes des amphibiens et des reptiles protégés sur l’ensemble du territoire et les modalités de leur protection)[8].
Pour aider les tritons alpestres, on peut facilement aménager dans son jardin une mare artificielle, par exemple à l'aide d'une bâche (ou d'une cuve étanche de récupération) qu'on remplit d'eau de pluie. Une profondeur d'eau de 15 à 20 cm, une surface de quelques mètres carrés et un minimum de végétation (de simples touffes d'herbes ou des plantes collectées dans une mare proche) peuvent suffire à lui fournir un biotope favorable. Éviter les pesticides et préserver les plans d'eau naturels est important. L'introduction de poissons dans les mares leur est défavorable.
Dans l'époque contemporaine, cette espèce a longtemps été appelée Triturus alpestris[9] puis Mesotriton alpestris[10] avant d'être nommée Ichthyosaura alpestris[11].
Cette espèce admet de très nombreux synonymes[1] :
Triton alpestre, mâle en livrée nuptiale.
Jeune triton alpestre mâle.
Triton alpestre femelle.
Œuf de triton alpestre avec embryon sur support végétal.
Ichthyosaura alpestris
Ichthyosaura alpestris, le Triton alpestre, unique représentant du genre Ichthyosaura, est une espèce d'urodèles de la famille des Salamandridae.
Ichthyosaura alpestris é unha especie de anfibio urodelo, un tritón. Anteriormente chamábase Triturus alpestris. É a única especie viva do xénero Ichthyousaura.
Os maiores machos poden chegar aos 9 cm de lonxitude, e as femias os 12 cm. Durante a estación de apareamento a inicios do ano, os machos mostran unha coloración azul escura no dorso; os flancos teñen bandas de manchas brancas e negras e debaixo destas unha banda azul celeste e o ventre é de cor laranxa viva. As femias, en camuflaxe acuático, teñen pintas marróns e unhas poucas manchas no dorso. Despois da estación de apareamento, volven a ter a súa coloración orixinal de manchas marróns.
Habitan normalmente en bosques con bo acceso á auga en rexións con montañas ou cuíñas. Xeralmente están ausentes das áreas pouco forestadas. Son numerosos en bosques de folla caduca espesos, e tamén en parques e xardíns naturais. Fóra da estación de desova, fan unha vida terrestre. Durante o día permanecen agochados no sotobosque. Despois de que os adultos saen da dormancia invernal, migran ás súas pozas de desova (do bosque ou artificiais) e viven durante a estación de apareamento en auga fría.
A especie estaba confinada orixinalmente en Europa central e zonas montañosas do sur de Europa,[2] e había poboacións illadas no norte da península Ibérica e en Italia.[1] A especie foi introducida no Reino Unido na década de 1930, inicialmente no sur de Inglaterra e desde entón conseguiron establecerse varias poboación máis ao norte, chegando ata Edimburgo.[3] Foi tamén introducido na Serra de Guadarrama en Madrid.[1]
Esta especie estaba antes situada no xénero Triturus, pero García-París et al.[4] dividiu o xénero Triturus, situando esta especie no seu propio xénero Mesotriton. Posteriormente, Mesotriton considerouse un sinónimo júnior de Ichthyosaura.[5] Recoñécense dez subespecies deste tritón (algunhas soamente con formas neoténicas):
I. alpestris é a única especie viva do xénero Ichthyosaura, aínda que existiu ademais unha especie hoxe extinguida chamada I. randeckensis.[6]
Ichthyosaura alpestris é unha especie de anfibio urodelo, un tritón. Anteriormente chamábase Triturus alpestris. É a única especie viva do xénero Ichthyousaura.
Planinski vodenjak (Ichthyosaura alpestris) pripada porodici daždevnjaka, redu caudata odnosno repaša, u razredu vodozemaca.
U vrijeme parenja u proljeće mužjaci, dugi do 9 cm, imaju leđa obojena plavkasto. Bokovi su točkasti crno - bijelo, a prema trbuhu oivičeni plavom prugom. Plitki leđni češalj je izmjenično žućkasto crno pjegav. Ženke, velike do 12 cm, u tom je razdoblju u svojoj "vodenoj" odjeći, marmorirane tamno sivo - smeđe - zelenkasto, imaju nešto manje izraženu pjegavost bokova. Oba spola imaju trbuh obojen svijetleće narančasto do cinober crveno, i obično bez pjega, jednobojan. Kad završi razdoblje mriještenja, od svibnja, oba spola napuštaju vodu i polako ponovo dobijaju svoje jednostavne, manje upadljive "kopnene" boje. One se odlikuju tamnijom, gotovo crnom gornjom stranom. Trbuh ostaje i dalje narančast, ali manje intenzivne boje nego u vrijeme parenja.
Brdski, odnosno planinski vodenjak je tipični stanovnik vlažnih šuma brežuljkastih do brdovitih područja, često zajedno s manjim, nježnijim i rjeđim končastim vodenjakom. Nema ga u područjima bez šuma. Uz guste, listopadne šume, često živi i na područjima koja liče na parkove i u vrtovima koji nisu previše njegovani. Planinski vodenjak je, osim u vrijeme parenja, noćna kopnena životinja. Po danu se zadržava na različitim sjenovitim mjestima, često pod kamenjem ili drvom. Noću love kišne gliste, kukce i druge male životinjice. Glavni prirodni neprijatelji su im ribe koje se hrane njihovim ličinkama.
Nakon buđenja iz zimskog mirovanja, u veljači ili ožujku, planinski vodenjaci odmah kreću prema najbližoj vodi. To može biti šumska mlaka, jezerce ili potočić, koji su hladni i mogu biti bez vegetacije. Ženka može u sezoni parenja položiti do 250 jaja. Stražnjom nogom oblikuje "džep" od biljke ili opalog lista, i u njega položi jedno jajašce. Razvoj embria traje dva do tri tjedna, ovisno o temperaturi vode.
Planinski vodenjak živi u gorskim i planinskim staništima, na nadmorskim visinama do 2500 m. No, nerijetko obitava i u nizinama. Stanište su mu hladne, bistre vode, u sjeni, s manje vodene vegetacije. U vodi se zadržavaju uglavnom pri dnu, kako odrasli tako i ličinke.
Životno područje obuhvaća središnju i jugoistočnu Europa te sjever Iberijskog poluotoka. Države u kojima ih se može pronaći su Ukrajina, Rumunjska, Bugarska, Bosna i Hercegovina, Grčka, Albanija, Makedonija, Makedonija, Srbija, Crna Gora, Hrvatska, Mađarska, Slovačka, Poljska, Italija, Slovenija, Švicarska, Austrija, Njemačka, Češka, Danska, Francuska, Luksemburg, Belgija i Nizozemska.
Ličinke planinskog vodenjaka se hrane račićima, vodenim kukcima i mekušcima, mladi se hrane grinjama, lažištipavcima i skokunima, dok se odrasli hrane gujavicama, mekušcima, kornjašima, mravima, leptirima i muhama te njihovim ličinkama.
Na kopnu ih jedu gmazovi, ptice i sisavci.
Ichthyosaura alpestris je zaštićen Bernskom konvencijom (Appendix III, zaštićena vrsta) i europskom direktivom o zaštiti staništa i vrsta. U Europskoj uniji nezakonito je loviti, posjedovati ili rukovati velikim vodenjacima bez posebne dozvole. Isto tako, zabranjeno je njihovo ubijanje ili nanošenje štete njima ili području u kojem žive.
Planinski vodenjak na popisu je zaštićenih vrsta u Republici Hrvatskoj. Štiti ga Pravilnik o proglašavanju divljih svojti zaštićenim i strogo zaštićenim (NN 07/06), gdje je naznačen kao "strogo zaštićena svojta".
U Wikimedijinu spremniku nalazi se članak na temu: Planinski vodenjakU Wikimedijinu spremniku nalazi se još gradiva na temu: Planinski vodenjak
Wikivrste imaju podatke o: Planinskom vodenjaku Planinski vodenjak (Ichthyosaura alpestris) pripada porodici daždevnjaka, redu caudata odnosno repaša, u razredu vodozemaca.
Il tritone alpino (Ichthyosaura alpestris Laurenti, 1768), unica specie del genere Ichthyosaura Sonnini de Manoncourt and Latreille, 1801, è un anfibio caudato appartenente alla famiglia dei Salamandridi[2].
Il tritone alpino è una specie di taglia media con capo appiattito, zampe brevi e coda compressa in senso laterale. La superficie della pelle è liscia in fase acquatica, mentre nella fase terrestre appare setosa e granulosa. Durante la stagione riproduttiva, il maschio presenta una bassa cresta vertebrale che passa senza soluzione di continuità in una cresta caudale. Le parti superiori del maschio vanno dal celeste al grigio-azzurrognolo, e a volte dal blu scuro al nerastro.
I lati del capo e del corpo sono percorsi da una banda bianco-argentea con macchioline nere; più in basso si trova una brillante zona azzurra, confinante con il lato ventrale arancione. Anche la cresta dorsale è bianco-argentea con macchioline nere. Le parti superiori della femmina sono brunastre, grigie, verdastre o quasi nere, spesso con un'evidente marmorizzazione. Il lato ventrale di entrambi i sessi è uniformemente arancione o giallastro, senza macchie. In alcune popolazioni si possono anche osservare macchie sulla gola. La lunghezza è di 8-9 cm nei maschi e di 10-12 cm nelle femmine[3].
Il tritone alpino è una specie prevalentemente notturna, ma durante la stagione riproduttiva (in Europa centrale dalla fine di febbraio a giugno) si può anche incontrare di giorno. Durante i lunghi rituali di corteggiamento non è raro osservare più maschi in competizione per un'unica femmina: il maschio si dispone direttamente davanti alla sua compagna, mentre con la coda piegata verso un lato emette verso di essa sostanze odorose dalla sua cloaca. Quindi il maschio segue la femmina finché questa non gli segnala la sua disponibilità ad accoppiarsi toccando lievemente la regione caudale del maschio. Dopo la deposizione dello spermatoforo del maschio sul letto del ruscello, la femmina vi striscia sopra e preleva lo spermatoforo con la sua cloaca (fecondazione interna).
In una stagione riproduttiva ciascuna femmina depone, nell'arco di diverse settimane, fino a 250 uova che per mezzo delle zampe posteriori attacca uno per uno su foglie di piante acquatiche o avvolte al loro interno (a scopi di protezione). A seconda della temperatura dell'acqua, lo sviluppo embrionale dura 2-3 settimane, quello delle larve altri 3 mesi. A partire da giugno/luglio, quindi, gli animali adulti passano alla vita terrestre, con l'esodo dei giovani tritoni nei mesi di settembre e ottobre. Non è raro, in questa specie, imbattersi in esemplari neotenici (pedomorfi), ossia individui in grado di riprodursi ma che conservano ancora caratteristiche larvali come le branchie. In particolare molte popolazioni che vivono nei freddi laghi di montagna dei Balcani meridionali sono caratterizzate da un'alta percentuale di individui neotenici[3].
Il tritone alpino è ampiamente diffuso sui rilievi montani e collinari di tutta l'Europa centrale. Il suo areale si estende dai Carpazi (Ucraina/Romania) fino al nord della Spagna e dalla Danimarca meridionale fino alla Grecia e all'Italia centrale (popolazioni isolate anche nel centro della Spagna e nell'Italia centro-meridionale)[4][5][6]. Vive in prevalenza ad altitudini comprese tra 500 e 2000 m, in alta montagna raggiunge poco più di 2500 m, mentre è rara in pianura[7][8][9][10][11].
Predilige habitat umidi e freschi in prossimità dell'acqua, per esempio foreste miste di latifoglie o valli montane ricche di vegetazione, ma vive anche su campi coltivati[12]. Durante la stagione riproduttiva si può trovare in stagni e specchi d'acqua di piccole dimensioni come pantani, fossi o perfino solchi di pneumatici riempiti d'acqua, in laghi di montagna e, più raramente, anche in corsi d'acqua a flusso lento[13][14][15]. Nella parte meridionale del suo areale popola soprattutto laghi scarsamente vegetati, in habitat montani carsici[16][17][18]. I tritoni alpini trascorrono spesso l'inverno assembrati in gran numero in grotte terrestri, più raramente in acqua; anche le larve possono a volte svernare nell'acqua[3].
La suddivisione in sottospecie del tritone alpino non è ancora ben chiarita. In Europa occidentale, centrale e orientale vive la forma nominale I. a. alpestris, la più diffusa, mentre è limitata alla sola Spagna del nord I. a. cyreni. In Italia settentrionale e centrale si trova I. a. apuana, sottospecie che sembra comprendere anche la forma isolata, limitata ad alcuni laghi naturali in Calabria, I. a. inexpectata. La forma I. a. veluchiensis vive in Grecia centrale e nel Peloponneso settentrionale. Altre sottospecie, dalla tassonomia ancora dibattuta, sono state osservate nei Balcani e in Europa orientale: I. a. serdara, I. a. montenegrina, I. a. reiseri e I. a. carpathica[3].
Il tritone alpino (Ichthyosaura alpestris Laurenti, 1768), unica specie del genere Ichthyosaura Sonnini de Manoncourt and Latreille, 1801, è un anfibio caudato appartenente alla famiglia dei Salamandridi.
De alpenwatersalamander[2] (Ichthyosaura alpestris) is een salamander uit de familie echte salamanders (Salamandridae).[3]
De alpenwatersalamander is een middelgrote soort en een van de kleurrijkste watersalamanders. Een typisch kenmerk is de helder oranje gekleurde, ongevlekte buik. De salamander komt voor in Europa en voornamelijk in Centraal-Europa inclusief Nederland en België.[4] In deze landen is de soort echter niet algemeen.
De salamander leeft van kleine waterdieren en is een deel van het jaar op het land te vinden. De salamander is dan vooral op regenachtige dagen actief. De alpenwatersalamander kan meer dan 20 jaar oud worden in het wild.
De alpenwatersalamander heeft een brede, platte kop zonder lengtegroeven, de parotoïden zijn niet ontwikkeld en ook dorsolaterale lijsten aan weerszijden van de flanken komen niet voor.[2] Het lichaam is iets langer dan de staart. De buik is altijd oranje van kleur en ongevlekt, de keel is soms bij de basis licht gevlekt met kleine, zwarte vlekjes. De goed zichtbare keelplooi markeert de grens tussen keel en romp. De alpenwatersalamander wordt ongeveer 10 centimeter lang, mannetjes blijven kleiner tot 9 centimeter, vrouwtjes kunnen een lengte van 12 centimeter bereiken.
In de waterfase zijn de dieren overwegend blauw gekleurd behalve aan de onderzijde die helder oranje is. De mannetjes hebben een paarkleed bestaande uit een helder blauwe kleur aan de flanken en de staart, een lage rugkam die licht van kleur is met donkere ronde vlekken. Deze loopt ononderbroken over in de staartzoom. Door de staartkam en -zoom is de staart vis-achtig afgeplat. Aan de onderzijde van de flanken is een lichte band aanwezig met vele zwarte, ronde vlekken. Mannetjes zijn in de paartijd makkelijk van de vrouwtjes te onderscheiden aan de sterk opgezwollen, donkere cloaca.[2]
Bij de vrouwtjes ontbreekt een rugkam, de staartkam- en zoom zijn smal en oranje van kleur. De intense blauwe kleuren ontbreken, wel zijn op de rug en flanken groene tot blauwe, grillige vlekken aanwezig die doen denken aan een marmertekening.
In de landfase verdwijnt de staartkam van de mannetjes en is de staart minder sterk zijdelings afgeplat. De blauwe kleuren zijn minder opvallend, de huid wordt donkerder en is dof, waterafstotend en korrelig van structuur.
De alpenwatersalamander komt veel met andere Europese amfibieën voor maar is met name in de waterfase met weinig soorten te verwarren. Dit komt voornamelijk door de helder oranje gekleurde buik die altijd ongevlekt is, in tegenstelling tot veel andere salamanders. De kleine watersalamander heeft daarnaast geen blauwe flankkleuren of een grijzige gemarmerde tekening (wel een blauwe staartzoom). De vinpootsalamander heeft een duidelijk bruine kleur. De kamsalamander wordt groter tot 20 centimeter en heeft een donkere kleur aan de bovenzijde en een duidelijk zwart gevlekte buik en keel. De alpenlandsalamander kan met exemplaren in de landfase worden verwisseld, maar deze soort heeft een zwarte buikzijde, duidelijk zichtbare parotoïden en een glanzende huid. De vrouwtjes van de Karpatensalamander kunnen worden verward met die van de alpenwatersalamander, mannetjes niet vanwege het duidelijk draad-achtige staartaanhangsel van de Karpatensalamander. Deze soort heeft echter drie lengtegroeven op de kop die bij de alpenwatersalamander ontbreken.[2]
De alpenwatersalamander is endemisch in Europa en komt voor van het uiterste zuiden van Denemarken en noordelijk Duitsland tot in Italië en zuidelijk Griekenland.[5] De westelijke grens van het verspreidingsgebied zijn de populaties in centraal- noordwestelijk Spanje die op enige afstand liggen van de rest van het verspreidingsgebied. De oostelijk grens wordt gevormd door populaties in Roemenië en Oekraïne.
De alpenwatersalamander komt voor in de landen Albanië, België, Bosnië en Herzegovina, Bulgarije, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Italië, Kroatië, Luxemburg, Macedonië, Montenegro, Nederland, Oekraïne, Oostenrijk, Polen, Roemenië, Servië, Slowakije, Slovenië, Spanje, Tsjechië, Wit-Rusland en Zwitserland.
In het Verenigd Koninkrijk is de salamander geïntroduceerd en wordt beschouwd als exoot. Er zijn enkele populaties bekend in het zuiden van Engeland in Kent, Londen en Birmingham, tot in centraal Schotland.[6] De salamander komt voor van zeeniveau tot een hoogte van ongeveer 2500 meter boven zeeniveau in de Franse en Zwitserse Alpen.[1]
Deze soort komt ook in Nederland en België voor, in België is de salamander plaatselijk algemeen, in Nederland komen alleen populaties voor in Limburg en Noord-Brabant en oostelijk in Gelderland en Drenthe. Ook uit Zeeland, Flevoland, Noord- en Zuid-Holland en Utrecht zijn waarnemingen bekend.[7] De alpenwatersalamander staat in Nederland niet op de rode lijst maar wordt wel beschermd door de Nederlandse (en Belgische) wetgeving. In Nederland (en België) zijn alle inheemse salamandersoorten beschermd.[8]
De salamander heeft een brede voorkeur en komt voor van bossen tot hooggebergten tot nabij de boomgrens. Zowel loofbossen, naaldbossen als gemengde bossen zijn een geschikte habitat. Ook in vijvers en andere kunstmatige oppervlaktewateren tot vegetatieloze poelen en met water gevulde karrensporen kan de soort worden aangetroffen. In laaggelegen gebieden is er een voorkeur voor meer beschaduwde wateren, in gebergten worden vaak door zon beschenen wateren uitgekozen. Het water dient visvrij en liefst helder te zijn en stilstaand tot langzaam stromend. In de Oekraïense Karpaten blijkt de alpenwatersalamander een voorkeur te hebben voor meer heldere en koelere wateren dan de hier levende Karpatensalamander.[9]
Er is enige tolerantie voor door de mens aangepaste gebieden zoals militaire oefenterreinen, waterbekkens en greppels, maar in sterk gecultiveerde streken is de soort vaak minder algemeen.[1]
De alpenwatersalamander is sterker aan water gebonden dan andere Europese watersalamanders. De salamander is honkvast en blijft dicht bij het water tot een afstand van 300 tot 600 meter. Tijdens de paartijd zijn alpenwatersalamanders zowel dag- als nachtactief en voortdurend in het water te vinden. Ze blijven veel op de bodem. Buiten de paartijd zijn ze ook op het land te vinden, hoewel minder dan de andere inheemse salamandersoorten. Ze zijn dan schemer- en nachtactief en verstoppen zich overdag onder stenen en houtstronken, alleen na een regenbui komen de salamanders soms overdag tevoorschijn.
De winterslaap begint in september-oktober en eindigt rond februari-mei. Deze soort overwintert op het land of in de modderlaag op de bodem van het water. Zodra de salamanders ontwaken wordt direct het water opgezocht en gaan ze over in de waterfase voor de voortplanting.
De voortplantingstijd begint zodra de dieren uit hun winterslaap zijn ontwaakt en het water opzoeken. Ze trekken vooral in februari en maart, tot in eind mei kunnen echter trekkende salamanders worden aangetroffen. Soms kan een tweede voortplantingstijd volgen als opgedroogde wateren door regenval worden gevuld. In hooggelegen gebieden echter wordt vaak een jaartje overgeslagen en planten de dieren zich om het jaar voort. Dit komt ook bij andere bergbewonende (in koele omstandigheden levende) amfibieën voor en dient om een energievoorraad aan te leggen voor de relatief energieverslindende voortplanting.
Er is zoals alle salamanders geen echte paring; het mannetje zet zijn sperma af in een zaadpakketje of spermatofoor waarna het wordt opgenomen door het vrouwtje. Er is wel een uitgebreide balts, waarbij het mannetje het vrouwtje besnuffelt en probeert te verleiden. Hij buigt hierbij zijn staart langs zijn lichaam en maakt wapperende bewegingen waarbij geurstoffen naar het vrouwtje worden gewaaierd. Het mannetje kromt zijn rug en als het vrouwtje paringsbereid blijkt loop het mannetje van haar af, waarbij hij zijn spermatofoor afzet. Het vrouwtje loopt achter het mannetje aan tot ze zich met de cloaca boven het zaadpakketje bevindt. Dan stopt het mannetje en duwt haar langzaam achteruit, zodat de spermatofoor beter kan worden opgenomen.
Het vrouwtje zet in een tijdsbestek van een paar dagen maximaal 250 eitjes af. Deze vouwt ze één voor één of soms in kleine groepjes van 3 tot 5 eitjes met haar achterpoten tussen de blaadjes van waterplanten. Doordat de eiomhulsels kleven, blijft het blad zitten en zijn de eitjes beter gecamoufleerd. In vegetatieloze wateren worden de eitjes aan verzonken bladeren gehecht. Het ei heeft een doorsnede van 1,3 tot 1,8 millimeter, inclusief het ovale eiomhulsel is het ei 3 tot 4 mm in doorsnede. Na ongeveer 14 tot 30 dagen is het embryonale stadium voltooid en kruipen de larven uit het ei, ze zijn dan zo'n 7 tot tien millimeter lang.[2] Ze groeien door naar ongeveer 50 tot 80 millimeter waarna de metamorfose plaatsvindt. In heel koude wateren kunnen de larven zich minder snel ontwikkelen en soms overwinteren ze in het water om pas het volgende jaar te transformeren tot een jonge salamander. Na de metamorfose zijn ze iets kleiner; 30 tot 50 mm.[2] Nadat een jonge salamander het water verlaat duurt het nog twee tot drie jaar voordat het dier geslachtsrijp is. Pas dan keert de salamander weer terug naar het water om zich voort te planten. De alpenwatersalamander kan meer dan 20 jaar oud worden.
Net als andere watersalamanders komt ook neotenie voor waarbij de dieren volwassen worden zonder de larvale kenmerken te verliezen. Deze exemplaren behouden hun vis-achtige staart en uitwendige kieuwen. Neotenie is niet heel zeldzaam en komt in verschillende vormen voor. Enkele populaties bestaan zelfs voornamelijk uit neotene exemplaren.[2]
Een bijna volgroeid embryo
Jonge larven
Oudere larve met tekening en oranje buik
Bijna gemetamorfoseerde larve
De alpenwatersalamander leeft van kleine insecten om en in het water zoals muggen en de larven, kevers, libellen en vliegen. Ook andere kleine ongewervelden worden gegeten als wormen en kleine kreeftachtigen als watervlooien.[2] Een deel van het voedsel bestaat uit kikker- en salamandereitjes, waaronder die van de eigen soort, de salamanders zijn kannibalistisch.
Jonge larven leven van algen maar schakelen al snel over naar levende prooien zoals watervlooien en vlokreeftjes. Ook bij de larven komt kannibalisme regelmatig voor.
Vijanden van de alpenwatersalamander zijn vooral grote roofvissen als de forel (Salmo trutta). Ook andere dieren zoals de waterspitsmuis (Neomys fodiens) jaagt actief op watersalamanders, waaronder deze soort.[2]
Bij verstoring schiet de salamander snel naar de bodem van het water en verstopt zich in de modder of in de onderwatervegetatie. Bij aanraking maakt de salamander meestal een fluitend geluid wat ontstaat door zich vol met lucht te blazen en deze te laten ontsnappen door de keel.[4]
De wetenschappelijke naam Ichthyosaura alpestris betekent letterlijk 'vis-hagedis uit de Alpen'. De wetenschappelijke naamgeving van deze soort is recentelijk diverse malen veranderd, waardoor de literatuur niet altijd eenduidig is.
De alpenwatersalamander werd in 1768 door Laurenti beschreven als Triton alpestris. De salamander behoorde eerder tot de geslachten Hemitriton en Molge, die tegenwoordig niet meer worden erkend. Andere voormalige geslachtsnamen als Gecko en Lacerta worden nog wel erkend, maar vallen tegenwoordig onder de onderorde van hagedissen. Lange tijd behoorde de salamander tot het geslacht Triturus, deze naam duikt in de literatuur vaak op. Vanaf 2004 werd de soort tot het monotypische geslacht Mesotriton gerekend, dat nu niet meer wordt erkend. In 2008 kreeg de alpenwatersalamander namelijk een nieuwe wetenschappelijk naam; Ichthyosaura alpestris, welke nog niet algemeen is overgenomen.
Er is overigens ook een Alpenlandsalamander (Salamandra atra), die zoals de naam al doet vermoeden meer op het land is aangepast en morfologisch duidelijk afwijkt.
Er zijn tien ondersoorten, die in uiterlijk en verspreidingsgebied iets verschillen.
Ondersoorten Naam Verspreiding Kenmerken Ichthyosaura alpestris alpestrisReferenties
De alpenwatersalamander (Ichthyosaura alpestris) is een salamander uit de familie echte salamanders (Salamandridae).
De alpenwatersalamander is een middelgrote soort en een van de kleurrijkste watersalamanders. Een typisch kenmerk is de helder oranje gekleurde, ongevlekte buik. De salamander komt voor in Europa en voornamelijk in Centraal-Europa inclusief Nederland en België. In deze landen is de soort echter niet algemeen.
De salamander leeft van kleine waterdieren en is een deel van het jaar op het land te vinden. De salamander is dan vooral op regenachtige dagen actief. De alpenwatersalamander kan meer dan 20 jaar oud worden in het wild.
Multimedia w Wikimedia Commons 
Hasło w Wikisłowniku Traszka górska (Triturus alpestris lub Ichthyosaura alpestris) – gatunek płaza z rodziny salamandrowatych. Tradycyjnie zaliczany do rodzaju Triturus, jednak wyniki niektórych analiz kladystycznych sugerują, że przedstawiciele tego rodzaju nie są najbliższymi znanymi krewnymi traszki górskiej. Z badań Weisrocka i współpracowników (2006) wynika, że traszka górska jest taksonem siostrzanym do kladu obejmującego płazy obecnie zaliczane do rodzaju Lissotriton (traszkę zwyczajną, karpacką i iberyjską)[2]. Także z analizy Zhanga i współpracowników (2008) wynika, że traszka górska jest siostrzana do rodzaju Lissotriton[3], natomiast z analizy Steinfartza i współpracowników (2007) wynika, że jest ona taksonem siostrzanym do kladu obejmującego rodzaj Pachytriton oraz gatunki Cynops pyrrhogaster, Cynops ensicauda i Cynops cyanurus[4]. Ponieważ najbliższymi krewnymi traszki górskiej prawdopodobnie nie są przedstawiciele rodzaju Triturus, część autorów przenosi ją do odrębnego rodzaju Ichthyosaura (tak np. Wiens, Sparreboom i Arntzen, 2011[5]).
Osiąga maksymalną długość ciała: 12 cm (samica) 10 cm (samiec). Jej skóra posiada gruczoły, jest wyraźnie ziarnista. Podczas przebywania w wodzie jest gładka w dotyku, podczas przebywania na lądzie jest lekko chropowata. Na grzbiecie ciała brak gruczołowatych krawędzi. Tułów jest cylindrycznie wydłużony, u samców bardziej wysmukły. Ogon spłaszczony po bokach, niski, z tyłu ostro zakończony i wyraźnie krótszy od reszty ciała. Zwykle samice mają nieco dłuższy ogon niż samce. U samca w okresie godowym brak niciowatego zakończenia ogona. Głowa płaska i szeroka, na powierzchni grzbietowej gładka, pysk zaokrąglony. Dobrze zaznaczone przewężenie szyjne. Gruczoły przyuszne prawie niewidoczne. Oczy słabo wystające, małe. Ich okrągłe źrenice mają złociste tęczówki. Szczęka i żuchwa uzębiona. Pasma zębów podniebiennych z przodu zbliżone do siebie końcami, z tyłu szeroko rozstawione. Fałd podgardzielowy słabo wykształcony. Język o puszkowatym kształcie, okrągły. Krótkie kończyny są dobrze wykształcone i dobrze umięśnione (zwłaszcza tylne). Na powierzchniach stóp mają modzele. Palce stóp są krótkie. Kloaka zakończona podłużnym otworem o średnicy 4–5,5 mm. W czasie przebywania na lądzie grzbiet i boki ciała są zwykle czarne, rzadziej ciemnoszare lub ciemnooliwkowe. Na tym tle u niektórych osobników występują jaśniejsze plamy o bardzo nieregularnych kształtach i tworzące różnorodne desenie. Podgardziel, szyjna i brzuszna część ciała są jaskrawo pomarańczowe i pozbawione plam. Linia styku tej barwy z ciemnym grzbietem jest ostro zaznaczona. U dojrzałych samców na górnej krawędzi ogona widoczny jest ślad godowego fałdu grzbietowego, zabarwionego na żółty kolor, u samic zaś brzuszna krawędź ogona ma barwę jaskrawożółtą[6].
Występuje w całej Europie Środkowej. Najdalej na północ wysunięta granica jej zasięgu sięga 55° N (zasięg obejmuje całą Danię). Nie występuje na Półwyspie Skandynawskim. Obszarem jej występowania są wszystkie góry Europy Środkowej – Alpy, Sudety i całe Karpaty oraz Góry Świętokrzyskie. Wschodnia granica jej zasięgu przebiega przez Ukrainę. Zasięg górny do 1700 m n.p.m. W polskich Tatrach najwyższe jej stanowisko znajduje się w Małym Stawie Polskim w Dolinie Pięciu Stawów Polskich, występuje dość licznie w niektórych stawach w Dolinie Gąsienicowej i w Smreczyńskim Stawie[6].
Jest gatunkiem wodno-lądowym. W porze godowej spotkać ją można w zimnych górskich źródłach, w różnej wielkości stawkach leśnych i polnych, szczególnie tych o mulistym dnie, zarośniętych rzęsą wodną lub inną roślinnością wodną, w rowach przydrożnych i kałużach. Występuje również w stawach i jeziorach tatrzańskich. Tam gdzie brak jest powierzchniowych zbiorników wodnych miejscem godów traszki stają się z konieczności każde, nawet niewielkie, kałuże, koleiny polnych dróg, zakola i rozlewiska małych rzek. Nie składa jednak jaj w wodach płynących. Po zakończeniu pory godowej opuszcza zbiorniki wodne, przebywając na lądzie w ich pobliżu[6].
W okresie pobytu na lądzie żeruje głównie nocą, w czasie deszczów również w dzień. W okresie godów, które spędza w wodzie, jest aktywna całą dobę. Głównym jej pożywieniem podczas godów są drobne organizmy wodne: skorupiaki, ślimaki i larwy owadów wodnych. Na lądzie żywi się dżdżownicami, ślimakami bez muszli, małymi owadami i pająkami. Zimuje przeważnie na lądzie, ukryta w rozmaitych ziemnych kryjówkach lub zagrzebana w ściółce[6].
Podobnie jak u wszystkich traszek dymorfizm płciowy wyraźnie wykształcony, szczególnie w okresie godowym, gdy pojawia się u samców szata godowa. Charakterystyczną cechą jest występowanie u samców na grzbiecie niskiego, nieprzerwanego i gładkiego fałdu, posiadającego po bokach płytkie, podłużne rowki. U samicy grzbiet ciała jest płaski. W okresie godowym u samców na brzusznej krawędzi ogona pojawiają się niskie fałdy skórne. U samic takie fałdy pojawiają się na obu krawędziach ogona: na grzbietowej i na brzusznej. Wargi kloakalne samicy są małe i płaskie, różniące się wyraźnie wielkością od warg kloakalnych samca. Traszka górska posiada wyjątkowo ładne ubarwienia godowe. Dominującą barwą u samców i samic jest wówczas niebieska, często o srebrzystym połysku. Rozmnaża się wczesną wiosną w zbiornikach wody stojącej. Wcześnie rozpoczyna gody, zaobserwowano jej występowanie w wodzie już w pierwszej połowie marca, gdy temperatura wody wynosiła zaledwie 7 stopni Celsjusza. Najczęściej jednak składa do wody skrzek w maju. W czasie godów samce i samice dobierają się parami. Samiec w obecności samicy wykonuje charakterystyczne czynności, podczas których z reguły nie dochodzi do stykania się partnerów. Samiec składa spermatofor do wody. Samica podejmuje go i umieszcza w kloace. Zapłodnienie jaj następuje wewnątrz organizmu samicy. Samica składa porcjami zapłodnione jaja, zwykle luzem lub w krótkich sznurach po 3–7 sztuk. Łącznie jedna samica składa około 10–150 jaj. Czas rozwoju larw zależy od temperatury wody. Przy temperaturze 20 stopni Celsjusza larwy traszki górskiej wylęgają się po około 8 dniach. Ich rozwój larwalny w wodzie trwa od 3 do 4 miesięcy, a wysoko w górach, w stawach o niskiej temperaturze, jeszcze dłużej. Zdarza się tam często zimowanie larw, a także zjawisko neotenii, często też spotyka się tam osobniki albinotyczne. W okresie przeobrażenia larwy osiągają długość 40–50 mm. Larwy żywią się drobnymi organizmami wodnymi. Oddychają za pomocą skrzeli zewnętrznych. Są bardzo żarłoczne i drapieżne. Zaobserwowano, że larwy traszki górskiej umieszczone w słoiku natychmiast usiłowały się wzajemnie pożreć[6].
W Polsce podlega ochronie częściowej[7][8].
Sirenoidea Salamandroidea Traszka górska (Triturus alpestris lub Ichthyosaura alpestris) – gatunek płaza z rodziny salamandrowatych. Tradycyjnie zaliczany do rodzaju Triturus, jednak wyniki niektórych analiz kladystycznych sugerują, że przedstawiciele tego rodzaju nie są najbliższymi znanymi krewnymi traszki górskiej. Z badań Weisrocka i współpracowników (2006) wynika, że traszka górska jest taksonem siostrzanym do kladu obejmującego płazy obecnie zaliczane do rodzaju Lissotriton (traszkę zwyczajną, karpacką i iberyjską). Także z analizy Zhanga i współpracowników (2008) wynika, że traszka górska jest siostrzana do rodzaju Lissotriton, natomiast z analizy Steinfartza i współpracowników (2007) wynika, że jest ona taksonem siostrzanym do kladu obejmującego rodzaj Pachytriton oraz gatunki Cynops pyrrhogaster, Cynops ensicauda i Cynops cyanurus. Ponieważ najbliższymi krewnymi traszki górskiej prawdopodobnie nie są przedstawiciele rodzaju Triturus, część autorów przenosi ją do odrębnego rodzaju Ichthyosaura (tak np. Wiens, Sparreboom i Arntzen, 2011).
O tritão-alpino (Mesotriton alpestris ou Ichthyosaura alpestris) é uma espécie de anfíbio caudado de água doce pertencente à família Salamandridae.[1][2] Está naturalmente presente em Albânia, Áustria, Bielorrússia, Bélgica, Bósnia e Herzegovina, Bulgária, Croácia, República Checa, Dinamarca, França, Alemanha, Grécia, Hungria, Itália, Liechtenstein, Luxemburgo, República da Macedônia, Montenegro, Países Baixos, Polônia, Romênia, Sérvia, Eslováquia, Eslovênia, Espanha, Suíça e Ucrânia. [2] Foi introduzida no Reino Unido e na Nova Zelândia.[2]
Pontos de água e suas cercanias, na zona sub-alpina.
Habitualmente, o tritão-alpino era classificado no género Triturus. García-París et.al.[3] fraccionou este género em três, e colocou o tritão-alpino num género distinto, o Mesotriton. Porém este fraccionamento não é universalmente aceite.
Actualmente estão reconhecidas 9 subespécies:
O tritão-alpino (Mesotriton alpestris ou Ichthyosaura alpestris) é uma espécie de anfíbio caudado de água doce pertencente à família Salamandridae. Está naturalmente presente em Albânia, Áustria, Bielorrússia, Bélgica, Bósnia e Herzegovina, Bulgária, Croácia, República Checa, Dinamarca, França, Alemanha, Grécia, Hungria, Itália, Liechtenstein, Luxemburgo, República da Macedônia, Montenegro, Países Baixos, Polônia, Romênia, Sérvia, Eslováquia, Eslovênia, Espanha, Suíça e Ucrânia. Foi introduzida no Reino Unido e na Nova Zelândia.
Mlok horský (staršie: mlok vrchovský, mlok alpský[2][3]; lat. Ichthyosaura alpestris, Mesotriton alpestris, Triturus alpestris, Molge alpestris) je druh mloka z čeľade salamandrovité.
Je rozšírený hlavne stredom Európy: sever Španielska, veľmi riedko na Britských ostrovoch, od Francúzska po Nemecko a juh Poľska, na východ po Karpaty, na juh po Taliansko a Balkán.[1] Obýva hlavne horské a podhorské oblasti až do výšky 2 500 m n. m.[4] Je viazaný na vodu a chladné oblasti[3]. V nižších polohách obľubuje zatienené vodné plochy, vo vyšších polohách slnečné. V miestach výskytu je hojný.
Na Slovensku je zákonom chránený.[5]
Medzi európskymi druhmi je veľmi farebný. Samce sú počas párenia svetlé, majú oranžový až červený spodok, čierne bodky a modrobiele pruhy na bokoch. Farebnosť samcov sa po párení vráti do strakato hnedej. Farebnosť je variabilná. Samice sú menej pestré, majú žlté bruško a chrbát strakato hnedý, kamuflovaný.
Je aktívny cez deň aj v noci. Počas párenia žije hlavne vo vode, mimo tohto obdobia žije na súši.[6]
Patrí medzi stredne veľké druhy mloka. Samice sú väčšie a dorastajú do 12 cm, samce do 9 cm. Samica kladie 250 až 530 vajíčok[4].
Dospelé jedince sa živia hmyzom, červami, slimákmi ale aj žubrienkami a larvami iných mlokov a žiab. Má sklon ku kanibalizmu[3][7].
U tohto druhu sa často objavuje juvenilizácia, čiže pohlavná zrelosť lariev a dospelé jedince so žiabrami[7][4]. S inými druhmi sa kríži výnimočne[3]. Dožíva sa 10 až 20 rokov[7].
Poddruhy sa delia hlavne podľa geografického výskytu.[6]
Commons ponúka multimediálne súbory na tému Mlok horský
Wikidruhy ponúkajú informácie na tému Mlok horský
Mlok horský (staršie: mlok vrchovský, mlok alpský; lat. Ichthyosaura alpestris, Mesotriton alpestris, Triturus alpestris, Molge alpestris) je druh mloka z čeľade salamandrovité.
Planinski pupek (znanstveno ime Triturus alpestris) je prilagojen na življenje v hladnejših krajih. Najdemo ga do približno 2000 m nadmorske višine. Za razmnoževanje tam uporablja manjše kotanje z vodo in napajališča za živino. Razširjen je v srednji in južni Evropi.
Samičke zrastejo do 12 cm, samci pa so nekoliko manjši. Ogrlje (okrog grla) in trebuh ima enobarvno (oranžno rdeča), kar ga loči od drugih pupkov. Vzdolž bokov poteka sivo do modro obarvan pas s črnimi pikami. Pike so lepo vidne tudi na vseh nogah. Hrbtni greben samcev je nizek in neopazen. Ob svatovanju samcu zraste nizek nepretrgan celorob greben z rumenočrnimi navpičnimi progami, boki so modro bleščeči z belim pikčastim vzorcem.
Planinski pupki se prebudijo iz zimskega spanja zgodaj spomladi, ko se sneg začne taliti. Prva stvar na katero začnejo misliti je parjenje. Zbirajo se v velikem številu v raznih kotanjah, lužah ali jezerih kjer začnejo samci dvoriti samicam, tako da jim razkazujejo svoj pisan greben, ki jim v paritvenem obdobju nabrekne in je živopisane barve. Samica odloži vsako jajčece posebej na kakšno travo ali list v vodi. Iz njih se po parih dneh izležejo mladi pupki.
V naravi živijo okoli 7 let. V ujetništvu pa lahko planinski pupek preživi tudi več kot 12 let.
Živijo predvsem v alpskem in hribovitem delu Slovenije. Najpogosteje jih najdemo v alpskih jezerih ali mlakah ter lužah ki se nahajajo na področju Alp. Prisoten pa je tudi v sredogorju po Sloveniji. Prisotnega ga ni le v Prekmurju ter na Primorskem.
Planinski pupek (znanstveno ime Triturus alpestris) je prilagojen na življenje v hladnejših krajih. Najdemo ga do približno 2000 m nadmorske višine. Za razmnoževanje tam uporablja manjše kotanje z vodo in napajališča za živino. Razširjen je v srednji in južni Evropi.
Samičke zrastejo do 12 cm, samci pa so nekoliko manjši. Ogrlje (okrog grla) in trebuh ima enobarvno (oranžno rdeča), kar ga loči od drugih pupkov. Vzdolž bokov poteka sivo do modro obarvan pas s črnimi pikami. Pike so lepo vidne tudi na vseh nogah. Hrbtni greben samcev je nizek in neopazen. Ob svatovanju samcu zraste nizek nepretrgan celorob greben z rumenočrnimi navpičnimi progami, boki so modro bleščeči z belim pikčastim vzorcem.
Bergvattensalamander (Ichthyosaura alpestris) är ett stjärtgroddjur i familjen salamandrar som förekommer i stora delar av Europa. Den kallas även bergvattenödla på svenska.
De fullvuxna individerna blir mellan 7 och 12 cm långa. De vattenlevande hanarna har buken tegelfärgad eller orange. Längs sidan löper ett smalt, ljusblått band, och ovanför detta ett bredare vitt band med runda, svarta fläckar. Ryggen är grå till blågrå. Högst upp har de en 1 till 2 mm hög, ljusgul och svartfläckig ryggkam. Även hos honorna är buken tegelröd eller orange, dock med en tydligt gul till orange svansundersida. Den har ett, blåvitt längsband med svarta fläckar, inte lika tydliga som hos hannarna. Ryggen är diffust gråblå till gråbrun med ett mönster av grå-svart-gröna fläckar.[3]
I maj när individerna lämnar vattnet blir färgerna blekare. Ryggen blir mörkare, nästan svart, och huden blir grövre.[3] [4]
Dess utbredningsområde sträcker sig från sydligaste Jylland[3] söderut till franska Atlantkusten med enstaka förekomster i norra Italien och norra Spanien, och österut över Centraleuropa till Ukraina, Rumänien, Bulgarien och Balkan. Dessutom har den implanterats i Storbritannien och Spanien (Sierra de Guadarrama).[1]
I Centraleuropa och på Balkan lever arten huvudsakligen i de stora bergsregionerna.[3][1]
Bergvattensalamandern lever på land utanför yngeltiden, då den uppehåller sig dold i undervegetationen och jagar insekter (inklusive larver), sniglar och daggmaskar i skymningen och under natten. Den är dock starkt bunden till vatten. Arten förekommer i många olika slags biotoper, från låglandsängar över skogar (både lövskog, barrskog och blandad) till bergsängar och -slätter. Yngeltiden tillbringas i allehanda stillastående vatten, sjöar, dammar, diken, vattenkar och liknande. Den kan även uppsöka långsamma bäckar. Vattnet får inte vara för varmt (under 20 °C); den dör om vattentemperaturen stiger över 29 °C. [3]
I Alperna förekommer arten upp till 2 500 meter över havet.[1]
Liksom alla vattensalamandrar fortplantar sig bergvattensalamandern i vatten. Parningsleken äger rum om våren; efter att ha nosat på honan ställer sig hanen på tvärs framför henne med vibrerande stjärt och fenor. Därefter lägger han sig med sidan mot honan, går bort ifrån henne och på bottnen avsätter han en spermatofor, som han lockar honan att ta upp med sin kloak. Honan börjar därefter att lägga ägg; upptill 250 kan läggas under en säsong. Ungarna förvandlas och går upp på land till hösten. Hanarna blir könsmogna vid 2 till 3 års ålder, honorna vid 3 till 4 år.[3] Arten kan bli upp till 20 år gammal, men blir vanligtvis inte äldre än omkring 7 år.[1]
Bergvattensalamandern är globalt livskraftig ("LC"). Den är dock på nedgång. I Österrike och Danmark är den missgynnad ("NT"); i Spanien är den sårbar ("VU") och i Nederländerna, Belgien, Luxemburg samt Grekland är den starkt hotad ("EN").[1]
Hanne under parningstiden
Larv av bergvattensalamander
Hona i september
Wikimedia Commons har media som rör Bergvattensalamander.
Bergvattensalamander (Ichthyosaura alpestris) är ett stjärtgroddjur i familjen salamandrar som förekommer i stora delar av Europa. Den kallas även bergvattenödla på svenska.
Гірський тритон поширений на більшій частині території Центральної Європи — від Франції на заході до Румунії і українських Карпат на сході. Північна межа ареалу проходить по території Німеччини і південних областей Польщі. Рідше зустрічається на півночі Іспанії, півночі Італії, в Угорщині, Болгарії, Австрії, Данії, Греції. Вид не зустрічається в Португалії[2]. В Україні поширений номінативний підвид. У межах України живе в Карпатах. Північна межа проходить Львівською областю (Пустомитівський р-н), південна доходить до м. Чернівці. Межі західної та східної частин ареалу приблизно збігаються з початком передгір'я. Типові стації — заліснені схили і зволожені ділянки полонин, букові, мішані і хвойні ліси, заплави гірських річок, криволісся.
Вивчення альпійських тритонів у сезон розмноження (Карпатський регіон) показали, що їхня чисельність коливається від 1 до 80-100 особин на 100 м берегової лінії. За результатам обліків у період після закінчення шлюбного сезону з'ясовано, що цей показник тут зменшується та коливається від поодиноких особин до 10-15.
Дослідження у 50 різних біогеоценозах Львівської, Івано-Франківської та Закарпатської областей показали, що альпійський тритон (поряд із карпатським) трапляється у них майже у 70% випадків. Його середня щільність тут становить зазвичай 3-7 ос./м², чисельність самців (70%) перевищує чисельність самиць.
Обліки у Чернівецькій та Івано-Франківській областях свідчать про нижчу чисельність альпійського тритона у цьому регіоні: від 1,2 ос./м² площі водойм у районі масиву Скибівські Горгани у Карпатському національному парку до 1,6 ос./м² у низькогір'ях Покутсько-Буковинських Карпат національного парку «Вижнецький». Його середня чисельність порівняно з карпатським тритоном у регіоні дослідження істотно нижча — приблизно у 3,9-12,6 раза.
Тритони цього виду характеризуються доволі високою здатністю до освоєння нових водоймищ. Так, в одному з регіонів Німеччини, у трьох створених поруч з існуючими раніше водоймами (відстань від 300 до 1800 м) чисельність М. alpestris від 14 особин у 1995 р. зросла до 3326 особин у 2001 р., однак у 2002 та 2003 рр. коливалася відповідно від 1866 до 1656 тварин. Результати дослідження також дозволили дійти висновку про відсутність прямого зв'язку між успішним розмноженням та розмірами популяції.
Загальна довжина тіла гірського тритона, включаючи хвіст, складає в середньому близько 11 см. Хвіст небагато коротше або рівний довжині тіла з головою. Протягом водної (личинкової) фази життя шкіра тритона гладка, під час наземного способу життя — горбиста[3].
Гірські тритони (особливо самці) забарвлені яскраво — спина сіро-коричнева, іноді майже чорна, з фіолетовими і темно-синіми плямами з боків тіла і на лапах, вогнено-руде черевце. Невисокий спинний гребінь прикрашений темними і світлими плямами, що чергуються. Самки мають скромніше забарвлення.
Після зимівлі прокидається від сплячки навесні в квітні або травні і майже відразу приступає до розмноження, яке відбувається у воді. Самки відкладають до 300 ікринок величиною 2-3 мм, прикріплюючи їх до підводних частин рослин, часто ікринки розміщуються групами до 7 шт. Після закінчення ікрометання, яке відбувається з травня по червень, дорослі особини повертаються до наземного способу життя. Викльов личинок відбувається через 20-30 днів. Спочатку їх довжина становить всього близько 7 мм, у водоймищах вони живуть, поки не виростуть до 2 см. Після закінчення метаморфозу в липні або серпні молоді тритони покидають водоймища. Відомі випадки часткового неотенічного розвитку, коли протягом декількох років личинки альпійського тритона не покидали рідне водоймище, при цьому вони зростали до 7-8 см. У вересні тритони ховаються під каменями або деревами, що впали, де впадають у сплячку до наступної весни[4].
Гірський тритон віддає перевагу лісовій місцевості з доступом до води в горбистих або гірських районах. За винятком шлюбного сезону альпійський тритон веде наземний спосіб життя. Протягом дня він в ховається в підліску, а під час шлюбного сезону — у водоймищах.
Дорослі особини харчуються дощовими черв'яками, личинками комах, равликми і павуками, під час водної фази харчується дрібними ракоподібними.
Диплоїдний набір складається з 24 двоплечих (2n = 24,NF = 48) хромосом. Вивчення поперечно-смугастого C-забарвлення хромосом показало, що для М. alpestris характерний розвиток інтерстиційних смуг на 4-й, 6-й парах та дистальної смуги на 13-й парі хромосом. Інші відміни стосуються статевих хромосом та особливостей мейозу. Цікаве припущення, що відміни в розподілі С-смуг при поперечно-смугастому забарвленні хромосом не можуть бути причиною генетичної ізоляції та видоутворення, а радше є його наслідком.
Порівняльне вивчення генетичної мінливості альпійського тритона у Східних Карпатах та в інших ділянках ареалу показало їх низьку гетерозиготність — 0,023 (для двох вибірок 0,027), хоча цей показник для альпійського тритона з Польщі становив 0,183,Югославії — 0,154, Піренеїв — 0,063, Балкан — 0,153, Татр — 0,183.
Вивчення рівня гетерозиготності альпійських тритонів з популяцій, що живуть на різних висотах на Іберійському п-ові не потвердило припущення, що гетерозиготність з підйомом у гори знижуватиметься внаслідок посилення ізоляції (хоча схожа тенденція раніше була встановлена для звичайного тритона).
Гірський тритон занесений до Червоної книги України і віднесений до II категорії (уразливі види)[5]. Основними причинами зменшення популяції гірських тритонів є забруднення лісів, пересихання, промерзання і забруднення водоймищ.
Це незавершена стаття з герпетології.
Це незавершена стаття про організм, що занесений до Червоної книги.Ichthyosaura alpestris là một loài động vật lưỡng cư trong họ Salamandridae, thuộc bộ Caudata. Loài này không bị đe dọa tuyệt chủng.[2]
Loài này trước đây được xếp vào chi Triturus. García-París et al.[3] đã chia chi Triturus, và xếp loài này vào chi đơn loài Mesotriton. Sau đó, Mesotriton được cho là tên đồng nghĩa của Ichthyosaura.[4] Hiện có 10 phân loài của loài này được công nhận:
I. alpestris là loài duy nhất còn sinh tồn trong chi Ichthyosaura, ngoài ra còn 1 loài tuyệt chủng là I. randeckensis, cũng được xem là thuộc chi này.[5]
Phương tiện liên quan tới Ichthyosaura alpestris tại Wikimedia Commons
Bài viết Bộ Có đuôi này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. Ichthyosaura alpestris là một loài động vật lưỡng cư trong họ Salamandridae, thuộc bộ Caudata. Loài này không bị đe dọa tuyệt chủng.
Альпийский тритон[2], или горный тритон[3] (лат. Ichthyosaura alpestris) — вид тритонов, выделяемый в монотипный род Альпийские тритоны[2] (Ichthyosaura)[1] семейства настоящих саламандр отряда хвостатых земноводных. Альпийский тритон известен своей яркой расцветкой. Редкий вид.
Альпийский тритон распространён на большей территории Центральной Европы — от Франции на западе до Румынии и украинских Карпат на востоке. Северная граница ареала проходит по территории Германии, южным областям Польши. Редко встречается на севере Испании, севере Италии, в Венгрии, Болгарии, Австрии, Дании, Греции. Вид не встречается в Португалии.[4]
Альпиского тритона традиционно относили к роду тритонов (лат. Triturus). По результатам недавних генетических исследований род Triturus был разделён на несколько самостоятельных родов, и альпийский тритон был отнесён к роду Mesotriton (Bolkay, 1927).
В настоящее время выделяют девять подвидов альпийского тритона:
Распространён во Франции, Германии, Бельгии, Нидерландах, Люксембурге, Польше, Австрии, Швейцарии, Венгрии, Чехии и на Балканах.
Подвид встречается на севере Италии южнее Альп. Представители подвида отличаются наличием пятен на горле.[5]
Встречается в Кантабрийских горах на севере Испании. Внешне почти не отличается от подвидов alpestris и apuanus, кроме немного большей головы и округлой формы тела.[5]
Встречается в Словении.
Полностью неотенический подвид, обитающий в Черногории.
Обитает в центральной Греции. От остальных подвидов отличается меньшей длиной хвоста.[5]
Общая длина тела альпийского тритона, включая хвост, составляет в среднем около 11 см. Хвост немного короче или равен длине тела с головой. В течение водной фазы жизни кожа тритона гладкая, во время наземного образа жизни — бугристая.[6]
Альпийские тритоны (в особенности самцы) окрашены ярко — спина серо-коричневая, иногда почти чёрная, с фиолетовыми и тёмно-синими пятнами по бокам тела и на лапах, огненно-рыжее брюшко. Невысокий спинной гребень украшен чередующимися тёмными и светлыми пятнами. Самки имеют более скромную окраску.
После зимовки появляется весной в апреле или мае и почти сразу приступает к размножению, которое происходит в воде. Самки откладывают до 300 икринок величиной 2—3 мм, прикрепляя их к подводным частям растений, часто икринки размещаются группами до 7 шт. После окончания икрометания, которое происходит с мая по июнь, взрослые особи возвращаются к наземному образу жизни. Выклев личинок происходит через 20—30 дней. Поначалу их длина составляет всего около 7 мм, в водоёмах они живут, пока не вырастут до 2 см. После окончания метаморфоза в июле или августе молодые тритоны покидают водоёмы. Известны случаи частичного неотенического развития, когда в течение нескольких лет личинки альпийского тритона не покидали родной водоём, при этом они вырастали до 7—8 см. В сентябре тритоны прячутся под камнями или упавшими деревьями до следующей весны.[7]
Альпийский тритон предпочитает лесную местность с доступом к воде в холмистых или горных районах. За исключением брачного сезона альпийский тритон может вести наземный образ жизни, а может остаться в воде — это зависит от конкретного подвида и даже от конкретной популяции. В течение дня он в скрывается в подлеске, а во время брачного сезона — в водоёмах.
Взрослые особи питаются дождевыми червями, личинками насекомых, улитками и пауками, во время водной фазы питается мелкими ракообразными.
Альпийский тритон занесён в Красную книгу Украины и отнесён ко II категории (уязвимые виды).[8] Основными причинами уменьшения популяции альпийских тритонов является загрязнение лесов, пересыхание, промерзание и загрязнение водоёмов.
Альпийский тритон, или горный тритон (лат. Ichthyosaura alpestris) — вид тритонов, выделяемый в монотипный род Альпийские тритоны (Ichthyosaura) семейства настоящих саламандр отряда хвостатых земноводных. Альпийский тритон известен своей яркой расцветкой. Редкий вид.
.JPG)
.JPG)
