Lecanora argentata (Ach.) Malme

Plecha z czerwonobrązowymi apotecjami

Obok misecznicy żółty złotorost ścienny

Misecznica kasztanowata (Lecanora argentata (Ach.) Röhl. ) – gatunek grzybów z rodziny misecznicowatych (Lecanoraceae)^[1]. Ze względu na symbiozę z glonami zaliczany jest do porostów^[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lecanora, Lecanoraceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Niektóre synonimy nazwy naukowej^[3]:

Nazwa polska według W. Fałtynowicza^[2].

Charakterystyka

Plecha skorupiasta, ciągła i cienka. Ma barwę jasnoszarą, białawą, żółtobiałą, powierzchnię gruboziarnistą, brodawkowaną lub gładką. Może być ciągła, lub popękana i często występują na niej urwistki. Obrzeża plechy niewyraźne, zanikające. Kora bezbarwna o grubości 15-25 μm, hymenium bezbarwne, o grubości 15-20 μm. W rdzeniu występują glony protokokkoidalne i duże kryształy nierozpuszczalne w KOH. Epihymenium nieziarniste, o barwie czerwonobrązowej z pomarańczowo-brązowym pigmentem, który nie rozpuszcza się w K. Hymenium przejrzyste i bezbarwne z parafizami, subhymenium bezbarwne, o grubości 10-15 μm, hypotecjum bezbarwne, bez kropli oleju^[4].

Reakcje barwne: K + jasnożółty, C, KC-, P- lub P + jasnożółty. Kwasy porostowe: głównie atranorin, ponadto chloroatranorin, 4-dichlorogangaleoidin, gangaleoidin i norgangaleoidin^[4].

W plesze występują dość licznie apotecja lekanorowe. Mogą być skupione w środku, lub rozproszone. Są siedzące, mają średnicę 0,4-1,5 mm, koliste lub tępo kanciaste kształty i płaskie lub nieco wypukłe tarczki o barwie czerwonobrązowej. Są gładkie, nieprzyprószone. Brzeżek plechowy jest gładki lub nieco karbowany. Wewnątrz owocników występują duże, bezbarwne kryształki nierozpuszczalne w KOH. Powstające w apotecjach askospory są jednokomórkowe, bezbarwne, elipsoidalne, proste i mają rozmiar (10-) 10.5-15.5 (-16) × (5.5-) 7.5- 8.5 (-9) μm , a ich ściana ma grubość poniżej 1 um. Ponadto w plesze znajdują się zanurzone w niej pyknidy^[4].

Występowanie i siedlisko

Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy^[5].

Rośnie na korze drzew w miejscach świetlistych^[4].

Gatunki podobne

Na korze drzew występuje kilka podobnych gatunków misecznic^[4]:

• misecznica jaśniejsza (Lecanora chlarotera). Ma większe apotecja, jednak pewne rozróżnienie tych gatunków możliwe jest tylko badaniem mikroskopowym i chemicznym. Mikroskopowo misecznicę kasztanowatą łatwo odróżnić po obecności kryształów nierozpuszczalnych w KOH.
• misecznica grabowa (Lecanora carpinea). Jest pospolita. Odróżnia się silnie przyprószonymi owocnikami.

Przypisy