dcsimg
Image of <i>Polyporus arcularius</i>

Polyporus arcularius

Żagiew włosistobrzega ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src=
Dolna strona owocnika z hymenoforem
Polyporus arcularius (8841097306).jpg

Żagiew włosistobrzega (Lentinus arcularius (Batsch) Zmitr.) – gatunek grzybów należący do rodziny żagwiowatych (Polyporaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lentinus, Polyporaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1783 r. Batsch nadając mu nazwę Boletus arcularius. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 2010 r. Ivan Zmitrovich, przenosząc go do rodzaju Lentinus[1].

Synonimów łacińskich ma około 50. Niektóre z nich[2]:

  • Favolus arcularius (Batsch) Fr. 1913
  • Heteroporus arcularius (Batsch) Lázaro Ibiza 1916
  • Polyporellus agariceus (Berk.) Pilát 1936
  • Polyporus arcularius (Batsch) Fr. 1821

Nazwę polską podał F. Kwieciński w 1896 r[3]. Po przeniesieniu gatunku do rodzaju Lentinus jest ona niespójna z nazwą naukową.

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1-4, wyjątkowo do 8 cm, grubość 1-4 mm, kształt okrągły, wypukły i nieco lejkowaty. Brzeg ostry, podwinięty i pokryty szczecinkami. Powierzchnia szorstka i gęsto pokryta łuseczkami. Ma kolor od jasnobrązowego przez ochrowobrązowy do żółtobrązowego. Podczas wysychania powierzchnia ulega koncentrycznemu pomarszczeniu[4]. Charakterystyczną cechą jest wystawanie włosków wyraźnie poza brzeg kapelusza[5].

Hymenofor

Rurkowaty. Rurki nieco zbiegające, o długości do 3 mm. Pory białe lub kremowe,wielokątne i wydłużone, o długości 1-2 mm i szerokości 0,5-1 mm. Przy brzegu kapelusza pory małe[4]. Pory są duże i wyraźnie uszeregowane w promieniste rzędy[6].

Trzon

Wysokość 3-6 cm, grubość 2-4, wyjątkowo do 7 mm. Jest centryczny lub niemal centryczny, walcowaty, pełny u podstawy nieco grubszy. Powierzchnia o barwie jasnobrązowej, pokryta drobnymi łuseczkami i filcowata[4].

Miąższ

Suchy, twardy i łamliwy, w kapeluszu ma grubość 1-2 mm. Smak łagodny, zapach niewyraźny[4].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki cylindryczne, gładkie, o rozmiarach 7-11× 2-3μm[7].

Występowanie i siedlisko

Gatunek szeroko rozprzestrzeniony w Ameryce Północnej, szczególnie w jej zachodniej części[7]W Europie Środkowej występuje w rozproszeniu i tylko w jej południowej i południowo-wschodniej części[5]. W Polsce jest niezbyt częsty[4].

Rośnie na martwych, opadłych gałęziach drzew liściastych, szczególnie na olszy czarnej, brzozie brodawkowatej, buku, dębie. Owocniki pojawiają się od lutego do listopada[3].

Znaczenie

Saprotrof[3]. W Europie uważany jest za grzyb niejadalny, w innych krajach świata jest jednak jadalny; znajduje się na liście grzybów jadalnych w Hongkongu, Nepalu, Papua-Nowa Gwinei i Peru[8].

Gatunki podobne

  • żagiew zimowa (Lentinus brumalis) ma również duże i podobne pory, ale jest ciemniejsza i nie ma orzęsionego brzegu kapelusza[5].
  • żagiew wielkopora (Neofavolus alveolaris) ma też duże pory, ale występuje głównie na jesionie,
  • żagiew orzęsiona (Lentinus substrictus) ma kapelusz włochaty lub filcowaty, pory drobne[5].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum (ang.). [dostęp 2017-10-06].
  2. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-04-15].
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e Domański S., Orłoś H., Skirgiełło A., 1967, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom III. Żagwiowate II (Polyporaceae pileatae), Szczeciniakowate II (Mucronoporaceae pileatae). Lakownicowate (Ganodermataceae). Bondarcewowate (Bondarzewiaceae). Boletkowate (Boletopsidaceae). Ozorkowate (Fistulinaceae). PWN
  5. a b c d Andreas Gminder: Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. 2008. ISBN 978-83-258-0588-3.
  6. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.
  7. a b MushroomExpert Polyporus brumalis. [dostęp 2012-11-14].
  8. Eric Boa: Wild edible fungi: A global overview of their use and importance to people. FAO, 2004, seria: Non-wood Forest Products 17. ISBN 92-5-105157-7.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Żagiew włosistobrzega: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Dolna strona owocnika z hymenoforem Polyporus arcularius (8841097306).jpg

Żagiew włosistobrzega (Lentinus arcularius (Batsch) Zmitr.) – gatunek grzybów należący do rodziny żagwiowatych (Polyporaceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL