Multimedia w Wikimedia Commons Atraks, podkopnik, potocznie ptasznik australijski[a] (łac.: Atrax robustus) – gatunek dużego pająka (osiągającego od 24 do 60 mm długości[3]). Występuje w australijskich stanach Queensland i Nowej Południowej Walii, szczególnie często w okolicach Sydney. Ubarwienie brunatnoczarne. Buduje sieci w lejkowatym kształcie, przy wylocie węższej części lejka czyha na potencjalną ofiarę, bytuje w szczelinach skał, pod kamieniami i przy pniach drzew w rzadkich lasach eukaliptusowych, parkach i ogrodach; czasem wnika do domów, unika otwartych przestrzeni[4]. Aktywny jest głównie o zmierzchu lub w nocy. Bardzo agresywny i niebezpieczny (osobniki męskie), zwykle uważany za najbardziej jadowitego pająka na świecie[5][6]. Objawy kliniczne po ukąszeniu są wywoływane przez δ-heksatoksynę – peptyd zbudowany z 42 aminokwasów. Opóźnia on inaktywację bramkowanych napięciem kanałów sodowych, co powoduje masowe uwolnienie neuroprzekaźników z zakończeń neuronów układów somatycznego i autonomicznego[5]. Atrax robustus atakuje również ludzi. Jego szczękoczułki są w stanie przebić nawet paznokieć człowieka. Istnieją zapisy 26 przypadków śmierci od ukąszeń pająków w Australii do roku 1979. Ukąszenia atraksa spowodowały co najmniej 14 przypadków śmierci[5] (7 u dzieci[6]). We wszystkich przypadkach, w których ustalono płeć pająka, okazało się, że ukąszenia spowodowały osobniki męskie (osobniki żeńskie są około 5 razy mniej jadowite niż męskie)[7]. Większość ofiar była w młodym wieku, chora lub niedołężna. Od momentu odkrycia antidotum (1979 r.) w Australii nie odnotowano żadnego przypadku śmierci spowodowanego jadem pająków.[8]
Sandy SteffanyS.S. Pineda Sandy SteffanyS.S. i inni, The lethal toxin from Australian funnel-web spiders is encoded by an intronless gene, „PLoS One”, 7 (8), 2012, art. nr e43699, DOI: 10.1371/journal.pone.0043699, PMID: 22928020, PMCID: PMC3425536 (ang.).c? Geoffrey K.G.K. Isbister Geoffrey K.G.K. i inni, Funnel-web spider bite: a systematic review of recorded clinical cases, „The Medical Journal of Australia”, 182 (8), 2005, s. 407–411, PMID: 15850438 (ang.). Atraks, podkopnik, potocznie ptasznik australijski (łac.: Atrax robustus) – gatunek dużego pająka (osiągającego od 24 do 60 mm długości). Występuje w australijskich stanach Queensland i Nowej Południowej Walii, szczególnie często w okolicach Sydney. Ubarwienie brunatnoczarne. Buduje sieci w lejkowatym kształcie, przy wylocie węższej części lejka czyha na potencjalną ofiarę, bytuje w szczelinach skał, pod kamieniami i przy pniach drzew w rzadkich lasach eukaliptusowych, parkach i ogrodach; czasem wnika do domów, unika otwartych przestrzeni. Aktywny jest głównie o zmierzchu lub w nocy. Bardzo agresywny i niebezpieczny (osobniki męskie), zwykle uważany za najbardziej jadowitego pająka na świecie. Objawy kliniczne po ukąszeniu są wywoływane przez δ-heksatoksynę – peptyd zbudowany z 42 aminokwasów. Opóźnia on inaktywację bramkowanych napięciem kanałów sodowych, co powoduje masowe uwolnienie neuroprzekaźników z zakończeń neuronów układów somatycznego i autonomicznego. Atrax robustus atakuje również ludzi. Jego szczękoczułki są w stanie przebić nawet paznokieć człowieka. Istnieją zapisy 26 przypadków śmierci od ukąszeń pająków w Australii do roku 1979. Ukąszenia atraksa spowodowały co najmniej 14 przypadków śmierci (7 u dzieci). We wszystkich przypadkach, w których ustalono płeć pająka, okazało się, że ukąszenia spowodowały osobniki męskie (osobniki żeńskie są około 5 razy mniej jadowite niż męskie). Większość ofiar była w młodym wieku, chora lub niedołężna. Od momentu odkrycia antidotum (1979 r.) w Australii nie odnotowano żadnego przypadku śmierci spowodowanego jadem pająków.
