Akrepat janarthropods arahnid tarthropods rendit Scorpionida. Janë anëtarë të rendit Scorpiones me klasën Arachnida. Njihen rreth 2,000 lloje akrepash që shtrihen në përgjithësi në gjithë globin përveç në Zelandën e Re dhe në Antarktik. Pjesa më veriore e tokë ku jetojnë akrepat është Sheerness në Isle of Sheppey në Mbretërinë e Bashkuar, ku një koloni e vogël e llojit Euscorpius flavicaudis jetojnë që nga vitet 1860.[1][2] Akrepat njihen edhe me emrin "skorpion" që rrjedh nga greqishtja σκορπιός - skorpios[3].
ata jane shume te vegjel
Është e njohur se akrepat shkëlqejnë në valë të caktuara të rrezeve ultravioletë për shkak të floureshentëve kimik që kanë në mbështjellësin e tyre. Komponenti floureshent që ndikon në shkëlqimin është beta-Carboline.[4]
Klasifikimi është bazuar tek Soleglad & Fet (2003),[5] që zëvendësoi klasifikimin e vjetër të pa botuar nga Stockwell.[6] Disa ndryshime u bënë edhe nga Soleglad në vitin 2005.[7]
Akrepat janarthropods arahnid tarthropods rendit Scorpionida. Janë anëtarë të rendit Scorpiones me klasën Arachnida. Njihen rreth 2,000 lloje akrepash që shtrihen në përgjithësi në gjithë globin përveç në Zelandën e Re dhe në Antarktik. Pjesa më veriore e tokë ku jetojnë akrepat është Sheerness në Isle of Sheppey në Mbretërinë e Bashkuar, ku një koloni e vogël e llojit Euscorpius flavicaudis jetojnë që nga vitet 1860. Akrepat njihen edhe me emrin "skorpion" që rrjedh nga greqishtja σκορπιός - skorpios.
Ang alakdan, anaklang, atang-atang, pitumbuko o atangatang (Kastila: alacran; Ingles: scorpion) [1] ay isang hayop na imbertebradong may walong mga hita at nabibilang sa order na Scorpiones sa klaseng Arachnida.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Hayop ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
Ang alakdan, anaklang, atang-atang, pitumbuko o atangatang (Kastila: alacran; Ingles: scorpion) ay isang hayop na imbertebradong may walong mga hita at nabibilang sa order na Scorpiones sa klaseng Arachnida.
Chayonlar (Scorpiones) — oʻrgimchaksimonlar turkumi, baʼzan mustaqil sinf sifatida qaraladi. Uz. 1—20 sm. Boshkoʻkragi yaxlit qalqon bilan qoplangan. Bu qalqon oʻrtasida 2 juft, uning 2 yonida bir necha juft koʻzlari bor. Kutikulasi mum qavati bilan qoplangan. Korin qismi kengaygan. Ingichka keyingi boʻlimi boshkoʻkrak tomoniga egiluvchan. Bir juft zahar bezi keyingi qorinning oxirgi boʻgʻimida joylashgan boʻlib, sanchuvchi nashtarga ochiladi. Xelitseralari mayda, qiskichsimon. Oyoq paypaslagichlari uchki kismi yirik qisqichga aylangan. Oʻpka orqali nafas oladi. Spermatoforlar yordamida urugʻlanadi. Ch. tirik tugʻadi. 750 ga yakin turi, jumladan, Oʻzbekistonda bir necha turi bor. Chipor (sariq) Ch. koʻp uchraydi. Yirtkich, tunda ov qiladi. Chaqqanida qattiq ogʻriydi. Ammo chayon chaqishi o'limga olib kelmaydi
Cōlōtl (Scorpiones) in yōlcatzizin.
Dûpişk (Scorpiones), komek e artropodên an girêçikpiyên jehrî ne. Dûpişk, bi derziya di serê dûvê xwe de jehrê berdide dijminên xwe.
Dûpişk li hemû pazemînên Cîhanê dijî ji xeynî Brîtanya, hinek giravên Okanûsiya, Nû Zelenda û parzemîna Antartîkta yê. Li hinek herêmên Kurdistanê jê re dûvpişk, dolpî, tûpişk û hin navên bi vî rengî nêzîkî hev jî tên xebitandin.
Dûpişk, pir bi jehra. Axlabe ji, li Kurdistanê, li herêmên weke Elih, Nisêbîn, Cizire bota, û li dore vanderan pir dijîn. Li ser dûpişkan li herême botanê bigiştî gelek çîrok li ser hene. Çawa ku weke Şahmaran di nav xelkê de bi mar ve hata afirandin, bi dûpişk ve ji heman afirandin heya. Axlebe ji li herême Cizîre bota û li dore wê pir li ser vê yekê dihata axiftin. Pir çîrok dihatina vegotin. Şahmaran, çawa ku nêvî jin û nêvî mar hata afirandin, Dûpişk ji nêvî mêr û nêvî dûpişk hata afirandin. Bi vê afirandinê ve, pir çirok û vegotin ji hene. Di çîrokên bi dûpişk re bizêdeyê ji bêbaxtî derdikete pêş. Li Dore Nisêbînê ve gotinaka ku bi ji bo ku wê bêbaxtiyê bênin ser ziman dihata ser ziman û ew vegotin ji, li herêmên din yên kurdistanê ji dihata vegotin.
Vegotinên ku bi dûpişk ve têne vegotin, pir kevn in. Ji demên berê ve ne. Di mîtolojiya kurdan de ji hem bi navê xwe û hem ji hine navên din ji yên ku lê hatina kirin heya.
Dûpişk yek ji bircan e. Dema havînê birca dûvpişk êvaran gelek baş tê şopandin.
Koma dûpişkan ji 13 famîleyan û nêzî 1400 cure û binecureyan çêdibe.[1]
Koma Dûpişkan
Dûpişk
Tûpişk
|coauthors= ignored (|author= suggested) (help) Dûpişk (Scorpiones), komek e artropodên an girêçikpiyên jehrî ne. Dûpişk, bi derziya di serê dûvê xwe de jehrê berdide dijminên xwe.
Giat-á sī 1 khoán chat-kha tōng-bu̍t.
Giék sê siŏh cṳ̄ng ciék-ciĕ dông-ŭk, sĭng-tā̤ bô dòng bô éu, ô báik dèu kă, muōi-buô ô dŭk-cĕng. Giék â̤ sāi dŭk-cĕng chiéng diē niăh diŏh gì-tă tè̤ng-ngiê, cūng-kuāng cêu â̤ tài sī hĕ̤k-ciā chà-bé ĭ. Giék gì dŭk-cáik â̤ siŏng-hâi sìng-gĭng hiê-tūng, dó̤i nè̤ng iâ ô ngùi-hiēng.
Găk Hĭ-lé-nà̤ sìng-uâ diē-sié, giék sê tài sī lăk-hô Ó̤-lī-ŏng (Orion) gì hṳ̆ng-chiū. Gó-chṳ̄, tiĕng gà̤-dēng gì cī sâ̤ sĭng-cô̤ dài-dŏng, Lăk-hô-cô̤ (Orion) gâe̤ng Tiĕng-hiók-cô̤ (♏, Scorpius) īng-uōng dŭ mâ̤ giéng-méng.
Giék sê siŏh cṳ̄ng ciék-ciĕ dông-ŭk, sĭng-tā̤ bô dòng bô éu, ô báik dèu kă, muōi-buô ô dŭk-cĕng. Giék â̤ sāi dŭk-cĕng chiéng diē niăh diŏh gì-tă tè̤ng-ngiê, cūng-kuāng cêu â̤ tài sī hĕ̤k-ciā chà-bé ĭ. Giék gì dŭk-cáik â̤ siŏng-hâi sìng-gĭng hiê-tūng, dó̤i nè̤ng iâ ô ngùi-hiēng.
Japeusaroto (Scorpiones térã Scorpionida, latinañe'ẽme) ha'e peteĩ mymba juehegua hekovety oguerekóva hete vore jetapáicha, herava jesu'uharusu ha oguerekóva peteĩ tuguái oreko popĩa.[1]
Oĩ su irundysa nunga japeusaroto juehegua kuéra yvórape. Oĩ japeusaroto michĩ ha guasu avei, 21 cm ndive.
Oiko mante yvyku'i rendápe térã ita rendápe. Oiko avei yvypóra hóga ypýpe.
Japeusaroto ho'u ñandu ha mymba michĩ ambuéva.
Japeusaroto (Scorpiones térã Scorpionida, latinañe'ẽme) ha'e peteĩ mymba juehegua hekovety oguerekóva hete vore jetapáicha, herava jesu'uharusu ha oguerekóva peteĩ tuguái oreko popĩa.
Oĩ su irundysa nunga japeusaroto juehegua kuéra yvórape. Oĩ japeusaroto michĩ ha guasu avei, 21 cm ndive.
Oiko mante yvyku'i rendápe térã ita rendápe. Oiko avei yvypóra hóga ypýpe.
Japeusaroto ho'u ñandu ha mymba michĩ ambuéva.
Kalajengking ya iku kelompok kéwan mawa ros duwé wulu sikil (oktopoda) kang kagolong ing ordho Scorpiones saka kelas Arachnida. Kalajengking isih kalebu sadulur karo ketonggèng, kalamangga (mangga), tungau, lan caplak. Kurang luwih ana 2000 rupa kalajengking. Uripé akèh tinemu ing tlatah kidul saka 49° U, lan ora bisa urip ana ing tlatah Niu Selan lan Antarktika.
Awaké kalajengking dipérang dadi rong sègmèn: cephalothorax lan abdomen. Abdomèn kagolong saka mesosoma lan metasoma.
Kabèh spésies kalajengking duwé upas. Karana kalajengking kagolong ana ing neurotoksin (racun saraf). Kang ora kalebu ya iku Hemiscorpius lepturus amarga duwé upas sitotoksik (racun sèl). Neurotoksin kagolong protéin cilik lan uga natrium lan kalium, gunané kanggo ngrusak lakuné syaraf mangsané kang dientup. Kalajengking migunakaké upas kanggo matèni utawa nglemesaké mangsané supaya bisa rikat dipangan.
Upas kalajengking gunané kanggo artropoda liyané, lan ana uga kalajengking kang ora mbebayani kanggo manungsa; entupé mung ngasilaké rasa kemeng (kaya ta rasa lara, lan abuh. Naging ana salah siji kalajengking, ing kulawarga Buthidae kagolong mbebayani kanggo manungsa. Salah sijiné kang mbebayani ya iku Leiurus quinquestriatus, lan keturunan saka Parabuthus, Tityus, Centruroides, sarta kang utama Androctonus. Kalajengking kang paling mbebayani ya iku njalari patiné manungsa kaya ta jinis Androctonus australis.
Kalajengking ya iku kelompok kéwan mawa ros duwé wulu sikil (oktopoda) kang kagolong ing ordho Scorpiones saka kelas Arachnida. Kalajengking isih kalebu sadulur karo ketonggèng, kalamangga (mangga), tungau, lan caplak. Kurang luwih ana 2000 rupa kalajengking. Uripé akèh tinemu ing tlatah kidul saka 49° U, lan ora bisa urip ana ing tlatah Niu Selan lan Antarktika.
Langir atawa kala nyaéta arthropoda predator ti ordo Scorpiones di kelas Arachnida. Sukuna aya dalapan, boga ciri utama sapasang cacapit anu badag jeung buntut leutik anu tungtungna boga panyeureud, gedéna antara 9 mm (Typhlochactas mitchelli) nepi ka 20 cm (Hadogenes troglodytes).[1][2]
Tapak évolusi langir kapanggih nepi ka jaman Siluria 430 juta taun kaliwat, hirup dina rupa-rupa lingkungan di sakuliah buana, iwal Antartika. Anu geus kacatet, aya 1750 spésiés,[3] anu kabagi 13 famili. Tina anu loba ieu, ngan 25-an anu peurahna bisa nelasan manusa.[4]:1.
Langir loba tapakna dina catetan fosil, pangkolotna umur 430 juta taun dina périodeu Siluria. Najan kungsi disangka mimitina hirup di dasar laut tropis anu dé'ét[5], kiwari karuhun langir dipercaya ti mimiti geus hirup di darat.
Awak langir kabagi tilu bagian (tagmata): hulu (cephalothorax), abdomén (mésosoma) jeung buntut (métasoma).[4]:10
Lamun kasorot cahya ultrabungur, langir bisa hurung siga lamun kasorot cahya hideung, ku ayana bahan kimia fluoreséns dina cangkangna, di antarana béta-karbolin.[6]
Langir atawa kala nyaéta arthropoda predator ti ordo Scorpiones di kelas Arachnida. Sukuna aya dalapan, boga ciri utama sapasang cacapit anu badag jeung buntut leutik anu tungtungna boga panyeureud, gedéna antara 9 mm (Typhlochactas mitchelli) nepi ka 20 cm (Hadogenes troglodytes).
Tapak évolusi langir kapanggih nepi ka jaman Siluria 430 juta taun kaliwat, hirup dina rupa-rupa lingkungan di sakuliah buana, iwal Antartika. Anu geus kacatet, aya 1750 spésiés, anu kabagi 13 famili. Tina anu loba ieu, ngan 25-an anu peurahna bisa nelasan manusa.:1.
Kwa matumizi tofauti ya jina hili angalia Akarabu (kundinyota)
Nge au akrabu (kutoka Kiarabu عقرب) ni arithropodi wa oda Scorpiones katika ngeli Arachnida. Spishi ndogo huitwa visusuli pia. Kama arakinida wote wana miguu minane. Pedipalpi zao ni kubwa na zina gando, na mkia ni mrefu na una msumari mkubwa mwishoni kwake. Kama kawaida kiwiliwili chao kina sehemu mbili: kefalotoraksi ( cephalothorax: kichwa na kidari) na fumbatio lakini zimeungwa vipana, siyo kwa pediseli (pedicel) nyembamba kwa umbo wa mrija kama kwa buibui. Mgongo wa kefalotoraksi ni mgumu na kwa hivyo huitwa gamba (carapace). Nge wana macho 6-12, mawili juu ya gamba la kefalotoraksi na 2-5 kwa kila upande wa kichwa. Msumari wa nge hutumika kwa kudunga windo na kuingiza sumu ndani yake. Windo akiwa amekufa, kelisera (chelicerae) za nge zinakata vipande vidogo vinavyowekwa katika kishimo mbele ya mdomo. Maji ya umeng'enyaji yakamuliwa katika kishimo hiki na baada ya kumeng'enya chakula myeyuko ufyondwa. Nge hula arithropodi wengine na wale wakubwa hula mijusi na vipanya wadogo pia.
Nge mkia-mnene mweusi
Nge mkia-njano
Kwa matumizi tofauti ya jina hili angalia Akarabu (kundinyota)
Nge au akrabu (kutoka Kiarabu عقرب) ni arithropodi wa oda Scorpiones katika ngeli Arachnida. Spishi ndogo huitwa visusuli pia. Kama arakinida wote wana miguu minane. Pedipalpi zao ni kubwa na zina gando, na mkia ni mrefu na una msumari mkubwa mwishoni kwake. Kama kawaida kiwiliwili chao kina sehemu mbili: kefalotoraksi ( cephalothorax: kichwa na kidari) na fumbatio lakini zimeungwa vipana, siyo kwa pediseli (pedicel) nyembamba kwa umbo wa mrija kama kwa buibui. Mgongo wa kefalotoraksi ni mgumu na kwa hivyo huitwa gamba (carapace). Nge wana macho 6-12, mawili juu ya gamba la kefalotoraksi na 2-5 kwa kila upande wa kichwa. Msumari wa nge hutumika kwa kudunga windo na kuingiza sumu ndani yake. Windo akiwa amekufa, kelisera (chelicerae) za nge zinakata vipande vidogo vinavyowekwa katika kishimo mbele ya mdomo. Maji ya umeng'enyaji yakamuliwa katika kishimo hiki na baada ya kumeng'enya chakula myeyuko ufyondwa. Nge hula arithropodi wengine na wale wakubwa hula mijusi na vipanya wadogo pia.
On scoirpion, c' est ene biesse come ene pitite grevesse, mins ki vike so tere, avou ene longowe cawe ki rmonte cwand i rote.
I hagnèt cwand i sont må prins.
Li pikeure di sacwantès sôres, come li noer sicoirpion pout touwer les djins, copurade les ptits efants.
La scorpiones es artropodos de la clase de aracnidos. Los es distinguida de aranias par sua tenaias e par la venena ce los porta a la termina de se adomenes.
Os arraclans u alacrans (scientificament -en latín- a orden Scorpiones) son una orden d'animals artropodos queliceratos que tienen os pedipalpos modeficatos fendo forma d'estenazas, y un fizón en l'estremo posterior d'o metasoma (apendiz caudal de l'estremo de l'opistosoma -no ye una coda verdatera-). Se'n conoix quasi 1500 especies vivas en l'actualidat, y más de 100 especies fósils. Sen puede trobar arredol d'o mundo, en os cinco continents con excepción de l'Antartida y Gronlandia. O suyo nombre popular en Aragón ye «arraclans» (u las suyas variants) con a mayor freqüencia, estando las formas «escorpión» y «escurpión» muit puntuals en as parlas patrimonials.[1]
Totas as especies en a orden Scorpiones son depredaderas, ixo ye, que cazan altros invertebratos. Como totz os Chelicerata, os arraclans tienen os uellos muit simples y poco funcionals (dica se'n conoix especies ciegas) y s'orientan a traviés d'un sentido mecanotactico (pareixito a lo tacto) lur organos perceptors son os tricobotrios, "pelos" chicotz que detectan con muita finura las mimbracions de l'aire y d'o suelo. Os arraclans cazan a la guaita, ixo ye, aguardando que a presa pase per a on que ellos se troban, y alavez la prenen con as estenazas (pedipalpos) y le inoculan o vereno con o fizón que tienen en o telson (estremo caudal d'o metasoma).
Como a mayoría d'artropodos, os arraclans no tienen verdateras piezas bucals masticaderas, per lo que no pueden si que aplicar una somera disgregación mecanica en os teixitos d'a suya presa en estricallando-la con os queliceros, que como en a mayoría d'os casos a presa gosa estar bel altro artropodo, ixo se traduz en fer-le un forato en l'exoesqueleto per a on que inchectar-le os sucos gastricos ta dicherir-la parcialment in situ y dimpués xurber-ne el que se pueda, ya en estato lequido u semilequido.
O vereno d'os arraclans ye prencipalment neurotoxico, bloqueyador d'as bombas de sodio y potasio y d'os canals de calcio (que son a clau d'o funcionamiento d'as celulas excitables; neuronas y celulas musculars), tot ixo ta paralizar a presa. En Europa no se i ha descrito garra especie letal ta l'hombre, anque a especie más freqüent en as arias mediterranias d'o continent (incluyindo-se lo Pireneu), Buthus occitanus, tiene una fizada muit dolorosa dica cara a os adultos. Existen especies de verenos mortals en Africa, Asia y os sectors tropicals d'America. A función neurotoxica d'o vereno d'os arraclans tamién fa que si se superan os sintomas carateristicos no deixe guaire más seqüelas.
Per la constellacion del meteis nom, vejatz Escòrpi (constellacion).
L' escòrpi o escorpion es un animal invertebrat amb uèit patas qu'aperten a l'òrdre Scorpiones dins la classa dels aracnids.
Las doas espècias indigènas en Occitània son Euscorpius flavicaudius o Escòrpi negre de la coa jauna que viu dins los ostals e lo Buthus occitanus o Escòrpi Occitan o Escòrpi Lengadocian que demòra mailèu defòra e s'encontra sovent jos las pèiras.
Os arraclans u alacrans (scientificament -en latín- a orden Scorpiones) son una orden d'animals artropodos queliceratos que tienen os pedipalpos modeficatos fendo forma d'estenazas, y un fizón en l'estremo posterior d'o metasoma (apendiz caudal de l'estremo de l'opistosoma -no ye una coda verdatera-). Se'n conoix quasi 1500 especies vivas en l'actualidat, y más de 100 especies fósils. Sen puede trobar arredol d'o mundo, en os cinco continents con excepción de l'Antartida y Gronlandia. O suyo nombre popular en Aragón ye «arraclans» (u las suyas variants) con a mayor freqüencia, estando las formas «escorpión» y «escurpión» muit puntuals en as parlas patrimonials.
Totas as especies en a orden Scorpiones son depredaderas, ixo ye, que cazan altros invertebratos. Como totz os Chelicerata, os arraclans tienen os uellos muit simples y poco funcionals (dica se'n conoix especies ciegas) y s'orientan a traviés d'un sentido mecanotactico (pareixito a lo tacto) lur organos perceptors son os tricobotrios, "pelos" chicotz que detectan con muita finura las mimbracions de l'aire y d'o suelo. Os arraclans cazan a la guaita, ixo ye, aguardando que a presa pase per a on que ellos se troban, y alavez la prenen con as estenazas (pedipalpos) y le inoculan o vereno con o fizón que tienen en o telson (estremo caudal d'o metasoma).
Como a mayoría d'artropodos, os arraclans no tienen verdateras piezas bucals masticaderas, per lo que no pueden si que aplicar una somera disgregación mecanica en os teixitos d'a suya presa en estricallando-la con os queliceros, que como en a mayoría d'os casos a presa gosa estar bel altro artropodo, ixo se traduz en fer-le un forato en l'exoesqueleto per a on que inchectar-le os sucos gastricos ta dicherir-la parcialment in situ y dimpués xurber-ne el que se pueda, ya en estato lequido u semilequido.
O vereno d'os arraclans ye prencipalment neurotoxico, bloqueyador d'as bombas de sodio y potasio y d'os canals de calcio (que son a clau d'o funcionamiento d'as celulas excitables; neuronas y celulas musculars), tot ixo ta paralizar a presa. En Europa no se i ha descrito garra especie letal ta l'hombre, anque a especie más freqüent en as arias mediterranias d'o continent (incluyindo-se lo Pireneu), Buthus occitanus, tiene una fizada muit dolorosa dica cara a os adultos. Existen especies de verenos mortals en Africa, Asia y os sectors tropicals d'America. A función neurotoxica d'o vereno d'os arraclans tamién fa que si se superan os sintomas carateristicos no deixe guaire más seqüelas.
Lu scurpiuni è nu nvirtibbratu dâ famigghia dî Scorpionidi e di l'òrdini dâ classi di li Aràcnidi, cu corpu appiattitu pruvvistu antiriurmenti di dui rabbusti cheli, lu cui addome si prulonga nta na cuda ca ci havi a l’àpici un puncigghiuni ricurvu vilinusu. St'artròpudi ci havi di dui a cincu para d'occhi latirali cchiù sìmplici e unu cintrali cumplessu. Lu scurpiuni ci havi nu corpu di culuri variàbbili tra lu giarnastru e lu brunastru e n'addomi divisu nta dui parti, di cui chidda pustiriuri tèrmina nta un puncigghiuni vilinìfiru. Ci sunnu nummarusi speci, ca càmpanu speci ntê lochi àridi e disèrtici dî riggiuni trupicali e subtrupicali, ammucciànnusi di jornu nta purtusa o tani ntô tirrenu e niscennu di notti a caccia di predi. Lu scurpiuni veni magari canusciutu comu "salifiziu" o "surfìzziu" ntei bbanni di Sampieri, Scicli e tanticchia ro Puzzaddu.
...
Sira-sira, Ninaq'ara icha Chupan aparayakuq (Scorpiones) nisqakunaqa aycha mikhuq pakchakunam, miyusapa wach'iyuq suni chupayuq.
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Sira-sira
Sira-sira, Ninaq'ara icha Chupan aparayakuq (Scorpiones) nisqakunaqa aycha mikhuq pakchakunam, miyusapa wach'iyuq suni chupayuq.
Skorpiono esas artropodo di klaso araneoido kun du pinci e dardo ad extremajo di kaudo.
Origine, dum Siluria epoko (proxim 430 miliono yara), skorpiono esas granda ed amfibia. Nuna esas de 2 til 25 cm (Imperio). Havas equilibro inter pinci e venomo (kande pinci esas forta la venomo febla ed vice).
Skorpiono esas maxim rezistanta ye radii e temperaturo.
Tekst üüb Öömrang Skorpioonen (Scorpiones) san en kategorii faan koonkern (Arachnida). Jo wurd tesken 9 mm an 21 cm grat an lewe uun a troopen an hualewtroopen. A miasten san för a minsken ei gefeerelk.
Skorpioonen (Scorpiones) san en kategorii faan koonkern (Arachnida). Jo wurd tesken 9 mm an 21 cm grat an lewe uun a troopen an hualewtroopen. A miasten san för a minsken ei gefeerelk.
Sporðdrekar (latín: Scorpiones) halda til í flógvum, turrum økjum, har teir krógva seg undir steinum, í holum ella rivum. Flestu teirra veiða um náttina. Teir sita og lúra eftir fongi og leypa so á djórið ella renna tað um koll. Mesta føðin er skordjór og eiturkoppar. Teir nýta eiturklónna at verja seg við og at lemja fongin. Eitur setur úr eiturkertlum í afturkroppinum fram í eiturklónna. Við teimum stóru bitklónum tekur sporðdrekin fongin, kroystir hann sundur og stingur í kjaftin.
Sporðdrekar leggja livandi ungar. Fyrstu tíðina ber kvenndjórið teir á bakinum, har eru teir tryggir fyri ránsdjórum. Tá ið ungarnir hava skift ham fyrstu ferð, rýma teir, og tá eru teir sjálvbjargnir.
Til eru um 1.200 sporðdrekasløg. Øll eru tey ránsdjór. Í t.d. Nevada eru 23 ymisk sløg av sporðdrekum [1]. Oyðimarkarsporðdrekin tekur skordjór og maðkar, hann tekur tey við klónum.
Sporðdrekar (latín: Scorpiones) halda til í flógvum, turrum økjum, har teir krógva seg undir steinum, í holum ella rivum. Flestu teirra veiða um náttina. Teir sita og lúra eftir fongi og leypa so á djórið ella renna tað um koll. Mesta føðin er skordjór og eiturkoppar. Teir nýta eiturklónna at verja seg við og at lemja fongin. Eitur setur úr eiturkertlum í afturkroppinum fram í eiturklónna. Við teimum stóru bitklónum tekur sporðdrekin fongin, kroystir hann sundur og stingur í kjaftin.
Sporðdrekar leggja livandi ungar. Fyrstu tíðina ber kvenndjórið teir á bakinum, har eru teir tryggir fyri ránsdjórum. Tá ið ungarnir hava skift ham fyrstu ferð, rýma teir, og tá eru teir sjálvbjargnir.
Til eru um 1.200 sporðdrekasløg. Øll eru tey ránsdjór. Í t.d. Nevada eru 23 ymisk sløg av sporðdrekum . Oyðimarkarsporðdrekin tekur skordjór og maðkar, hann tekur tey við klónum.
Tiɣirdemt (Asget: Tiɣirdmiwin), (Assaɣ usnan: Scorpiones) d tafesna n iɣersiwen armtegziten yeṭṭafaren asmil n tessisiyin, yla (isɛa) 8 n iṭarren u yettidir deg yidgan iẓeɣlen yakkawen yetteffer deg urzuten n tṛesyaf i wakken ad yerwel ɣef tfukt n tniri. Llan wazal n 2000 n telmas n tɣerdmiwin deg umadal, Azal ameqran n tɣirdmiwin d tuɣsiwin acku tisiqqest-is tettili-d deg taggara n wedfar-is
Llan-t snat n telmas n tɣirdmiwin
Tiɣirdemt (Asget: Tiɣirdmiwin), (Assaɣ usnan: Scorpiones) d tafesna n iɣersiwen armtegziten yeṭṭafaren asmil n tessisiyin, yla (isɛa) 8 n iṭarren u yettidir deg yidgan iẓeɣlen yakkawen yetteffer deg urzuten n tṛesyaf i wakken ad yerwel ɣef tfukt n tniri. Llan wazal n 2000 n telmas n tɣerdmiwin deg umadal, Azal ameqran n tɣirdmiwin d tuɣsiwin acku tisiqqest-is tettili-d deg taggara n wedfar-is
Škorpije ili škorpioni (latinski: Scorpiones) spadaju u najkrupnije paukolike životinje. To su najstariji kopneni zglavkari. Žive u suptropskim i tropskim predjelima, a ima ih i u umjerenom pojasu. Danju miruju dok noću idu u potragu za hranom. Veličine su 13 mm do 25 cm. Sve vrste posjeduju neurotoksičan otrov. Kod većine vrsta nije otrovan za čovjeka. Samo otrov pojedinih vrsta može da ugrozi život ljudske jedinke.
U Bosni i Hercegovini žive slijedeće vrste škorpija: Euscorpius germanus, Euscorpius italicus, Euscorpius mingrelicus, Euscorpius tergestinus i Euscorpius hadzii.
Tijelo škorpija podijeljeno je na dva dijela:
One su široko spojene. Prozoma je kratka, četvrtasta pokrivena na leđnoj strani čvrstim oklopom. Na leđnoj strani nalaze se oči, jedan par središnjih i nekoliko pari lateralnih. Na trbušnoj strani nema oklopa nego je zaštićena osnovama nogu.
Na prozomi se nalaze sljedeći ekstremiteti:
Opistozoma se sastoji od dva dijela:
Opistozomalni segmenti su zaštićeni spoljašnjim skeletom koji je izgrađen od 4 ploče:
Na opistozomi se nalaze i ostaci ekstremiteta. Na prvom segmentu se nalazi operkulum koji kao poklopac pokriva polni otvor, zatim čulni izraštaji oblika češlja i listolika pluća.
Krvni sistem je otvorenog tipa i sastoji se od srca smještenog u perikardu u preabdomenu, arterija, koje odvode krv iz srca u sve dijelove tijela, sinusa u koje se krv iz arterija izljeva i venoznih kanala, kojima se krv iz sinusa vraća u srce.
Disanje se vrši pomoću 4 para listolikih pluća koja su utopljena u krvi ventralnog sinusa. U njemu se krv oksiduje, a zatim vraća u srce.
Nervni sistem se sastoji od mozga i sedam pari ganglija koje grade trbušno nervno stablo.
Čulni organi škorpija su:
Kada škorpija hvata plijen onda je njen postabdomen podignut i povijen naprijed preko tijela tako da je bodlja upravljena ka žrtvi i spremna za napad. Bodlja, kojom se završava opistozoma se, prema embrionalnom porijeklu, smatra člankom. U njenoj proširenoj osnovi nalazi se parna otrovna žlijezda čiji se otvor nalazi na vrhu bodlje. Žlijezda je obavijena mišićima čije kontrakcije ubrizgavaju otrov u žrtvu.
Škorpije se hrane sitnim zglavkarima koje hvataju kliještolikim pedipalpima, a ubijaju ubodom bodlje.
Probava ubijenog plijena počinje radom helicera koje maceriraju plijen i izlučivanjem sokova iz prednjeg crijeva na njega. Polusvarenu hranu usisavaju ždrijelom iz koga hrana ide u jednjak pa u srednje crijevo i žlijezde za varenje gdje se vari do kraja, a zatim i apsorbuje. Nesvareni sastojci hrane se prebacuju u zadnje crijevo i preko analnog otvora izbacuju u spoljašnju sredinu.
Izlučivanje se obavlja pomoću:
Škorpije su odvojenih polova sa slabo izraženim polnim dimorfizmom koji se uglavnom ogleda u tome što mužjaci na operkulumu imaju kukice i po obliku bodlji i pedipalpi. Gonade kod mužjaka i ženki su vrlo slične građe, sastoje se od grupe cjevčica od koje polaze odvodi koji se izlivaju u genitalni atrijum.
Prilikom kopulacije škorpije pokazuju vrlo specifično ponašanje poznato kao igra parenja. Mužjaci polažu spermatozoide na zemlju, a ženke ih unose u tijelo preko polnog otvora. Razviće oplođenih jaja odvija se u tijelu ženke i traje od nekoliko mjeseci do godinu dana, a nekada i duže. Poslije završenog razvića rađa se od 6 do 90 mladih dužine nekoliko milimetara koji na leđima majke borave oko sedmicu dana, odnosno, do prvog presvlačenja.
Škorpije ili škorpioni (latinski: Scorpiones) spadaju u najkrupnije paukolike životinje. To su najstariji kopneni zglavkari. Žive u suptropskim i tropskim predjelima, a ima ih i u umjerenom pojasu. Danju miruju dok noću idu u potragu za hranom. Veličine su 13 mm do 25 cm. Sve vrste posjeduju neurotoksičan otrov. Kod većine vrsta nije otrovan za čovjeka. Samo otrov pojedinih vrsta može da ugrozi život ljudske jedinke.
U Bosni i Hercegovini žive slijedeće vrste škorpija: Euscorpius germanus, Euscorpius italicus, Euscorpius mingrelicus, Euscorpius tergestinus i Euscorpius hadzii.
Саяндар (лат. Scorpiones) — быуынтығаяҡлылар тибы үрмәксе һымаҡтар (Arachnida) класына ҡараған отряд. Фәҡәт ҡоро ерҙә йәшәүсе хайуандар һәм эҫе илдәрҙә генә тереклек итәләр. [1].
Барлығы 1750 төрө бар, шуларҙың 50-һе кеше өсөн хәүефле. Улар араһында иң ҙуры император саяны, оҙонлоғо 20 см-ға етә[2], һәм бәләкәйерәктәре — 13 мм.
Саяндар йылы йәки эҫе климатлы илдәрҙә йәшәй. Улар сүлдәрҙә лә, дымлы урмандарҙа ла, хата тауҙарҙа ла осрай. Рәсәйҙә саяндар Волганың түбәнге өлөшөндә, Кавказда осрай. Саяндар һунарға төнөн сыға. Ағыулы саяндар ҡорбанын сағып хәрәкәтһеҙләндерә һәм үлтерә. Ағыуы кеше өсөн дә хәүефле.
Төрлө бөжәктәр һәм ваҡ кимереүселәр, кәҫәрткеләр менән туҡланалар.
Формалашҡан яралғыһы булған йомортҡа һалыусы саяндар, шулай уҡ тере балалар тыуҙырыусы саяндар бар.
Саяндар (лат. Scorpiones) — быуынтығаяҡлылар тибы үрмәксе һымаҡтар (Arachnida) класына ҡараған отряд. Фәҡәт ҡоро ерҙә йәшәүсе хайуандар һәм эҫе илдәрҙә генә тереклек итәләр. .
Барлығы 1750 төрө бар, шуларҙың 50-һе кеше өсөн хәүефле. Улар араһында иң ҙуры император саяны, оҙонлоғо 20 см-ға етә, һәм бәләкәйерәктәре — 13 мм.
Саяндар йылы йәки эҫе климатлы илдәрҙә йәшәй. Улар сүлдәрҙә лә, дымлы урмандарҙа ла, хата тауҙарҙа ла осрай. Рәсәйҙә саяндар Волганың түбәнге өлөшөндә, Кавказда осрай. Саяндар һунарға төнөн сыға. Ағыулы саяндар ҡорбанын сағып хәрәкәтһеҙләндерә һәм үлтерә. Ағыуы кеше өсөн дә хәүефле.
Төрлө бөжәктәр һәм ваҡ кимереүселәр, кәҫәрткеләр менән туҡланалар.
Формалашҡан яралғыһы булған йомортҡа һалыусы саяндар, шулай уҡ тере балалар тыуҙырыусы саяндар бар.
Скарпіёны (Scorpiones) — атрад клясы павукападобных (Arachnoidea), падтыпу Хэліцэравых (Chelicerata), тыпу чэлясаногіх (Arthropoda). Прыналежныя да гэтага атраду жывёлы — выключна наземныя формы, якія сустракаюцца толькі ў гарачых краінах. Усяго вядома каля 1200 відаў скарпіёнаў. Сярод іх і самыя вялікія павукападобныя, такія як Гвінэйскі імпэратарскі скарпіён, які дасягае ў даўжыню 180 мм, і самыя маленькія — даўжынёй усяго 13 мм. Слова скарпіён паходзіць са старажытнагрэцкай σκορπιός — скорпіёс. Старабеларуская назва — мядзьведак (старабел. недведокъ)Гістарычны слоўнік беларускай мовы. - Менск: Менск, Беларуская навука, 1982-. [1].
— сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Скарпіёны (Scorpiones) — атрад клясы павукападобных (Arachnoidea), падтыпу Хэліцэравых (Chelicerata), тыпу чэлясаногіх (Arthropoda). Прыналежныя да гэтага атраду жывёлы — выключна наземныя формы, якія сустракаюцца толькі ў гарачых краінах. Усяго вядома каля 1200 відаў скарпіёнаў. Сярод іх і самыя вялікія павукападобныя, такія як Гвінэйскі імпэратарскі скарпіён, які дасягае ў даўжыню 180 мм, і самыя маленькія — даўжынёй усяго 13 мм. Слова скарпіён паходзіць са старажытнагрэцкай σκορπιός — скорпіёс. Старабеларуская назва — мядзьведак (старабел. недведокъ)Гістарычны слоўнік беларускай мовы. - Менск: Менск, Беларуская навука, 1982-. [1].
Скорпиите или акрепите[1] се осумножни членконоги, членови на редот Scorpiones. Тие живеат во тропските и суптропските предели. Постојат повеќе од 1.400 различни видови скорпии. Најголем претставник е империјалната скорпија (Pandinus imperator) од Западна Африка која е долга 21 cm, додека најмалите видови се долги само неколку mm. Меѓутоа, за време на Силур и Девон постоеле џиновски водни скорпии долги и до 2 m.
Опашниот дел на скорпиите, кој е најчесто составен од пет сегменти, завршува со отровна боцка. Педипалпите се големи и завршуваат со клешти. Забележано е дека потенцијалот на отровот е обратнопропорционален со големината на нивните клешти. Ова значи дека доколку се помали клештите, толку е посилен отровот на скорпијата. Некои видови поседуваат отров кој би можел да убие човек. Во принцип, отровот на скорпиите е од невротоксична природа. Боцката на крајот од телото може да се користи за парализирање на пленот, но нејзината примарна функција е одбранбена.
Скорпиите имаат помеѓу три и шест пара на прости очи сместени околу нивниот карапакс, давајќи им можност за гледање во повеќе насоки, како и пар на сложени очи кои се ориентирани кон напред. Меѓутоа, многу скорпии имаат слаб вид, а некои се и слепи.
Скорпиите се многу издржливи животни. Тие можат да се вратат во живот по смрзнување од неколку недели, а исто така преживуваат и потопување за време од два дена. Некои видови, пак, можат да издржат без храна и до една година. Скорпиите се и долговечни животни (некои достигнуваат и 30 години). Некои видови можат да произведат шуштечки звук со помош на триењето на нивните клешти од нозете.
Сите скорпии се ловци и можат да детектираат слетување на бумбар или треперење на крила од еден инсект на растојание од повеќе од 1 m, но повеќето видови преферираат да го чекаат пленот пред да го нападнат.
Скорпиите или акрепите се осумножни членконоги, членови на редот Scorpiones. Тие живеат во тропските и суптропските предели. Постојат повеќе од 1.400 различни видови скорпии. Најголем претставник е империјалната скорпија (Pandinus imperator) од Западна Африка која е долга 21 cm, додека најмалите видови се долги само неколку mm. Меѓутоа, за време на Силур и Девон постоеле џиновски водни скорпии долги и до 2 m.
बिच्छू सन्धिपाद (Arthropoda) संघ का साँस लेनेवाला अष्टपाद (Arachnid) है। इसकी अनेक जातियाँ हैं, जिनमें आपसी अंतर बहुत मामूली हैं। यहाँ बूथस (Buthus) वंश का विवरण दिया जा रहा है, जो लगभग सभी जातियों पर घटता है।
यह साधारणतः उष्ण प्रदेशों में पत्थर आदि के नीचे छिपे पाये जाते हैं और रात्रि में बाहर निकलते हैं। बिच्छू की लगभग २००० जातियाँ होती हैं जो न्यूजीलैंड तथा अंटार्कटिक को छोड़कर विश्व के सभी भागों में पाई जाती हैं। इसका शरीर लंबा चपटा और दो भागों- शिरोवक्ष और उदर में बटा होता है। शिरोवक्ष में चार जोड़े पैर और अन्य उपांग जुड़े रहते हैं। सबसे नीचे के खंड से डंक जुड़ा रहता है जो विष-ग्रंथि से संबद्ध रहता है। शरीर काइटिन के बाह्यकंकाल से ढका रहता है। इसके सिर के ऊपर दो आँखें होती हैं। इसके दो से पाँच जोड़ी आँखे सिर के सामने के किनारों में पायी जाती हैं।[1]
बिच्छू साधारणतः उन क्षेत्रों में रहना पसन्द करते हैं जहां का तापमान २०० से ३७० सेंटीग्रेड के बीच रहता हैं। परन्तु ये जमा देने वाले शीत तथा मरूभूमि की गरमी को भी सहन कर सकते हैं।[2][3]
अधिकांश बिच्छू इंसान के लिए हानिकारक नहीं हैं। वैसे, बिच्छू का डंक बेहद पीड़ादायक होता है और इसके लिए इलाज की जरूरत पड़ती है। शोधकर्ताओं के मुताबिक बिच्छू के जहर में पाए जाने वाले रसायन क्लोरोटोक्सिन को अगर ट्यूमर वाली जगह पर लगाया जाए तो इससे स्वस्थ और कैंसरग्रस्त कोशिकाओं की पहचान आसानी से की जा सकती है। वैज्ञानिकों का दावा है कि क्लोरोटोक्सिन कैंसरग्रस्त कोशिकाओं पर सकारात्मक असर डालता है। यह कई तरह के कैंसर के इलाज में कारगर साबित हो सकता है। उनका मानना है कि बिच्छू का जहर कैंसर का ऑपरेशन करने वाले सर्जनों के लिए मददगार साबित हो सकता है। उन्हें कैंसरग्रस्त और स्वस्थ कोशिकाओं की पहचान करने में आसानी होगी।[4]
बिच्छू का शरीर लंबा, संकरा और परिवर्ती रंगों का होता है। शरीर दो भागों का बना होता है, एक छोटा अग्र भाग शिरोवक्ष या अग्रकाय (cephalothorax, prosoma) और दूसरा लंबा पश्चभाग, उदर (abdomen, opisthosoma) है। शिरोवक्ष एक पृष्ठवर्म (carapace) से पृष्ठत: आच्छादित रहता है, जिसके लगभग मध्य में एक जोड़ा बड़ी आँखें और उसके अग्र पार्श्विक क्षेत्र में अनेक जोड़ा छोटी आँखें होती हैं। उदर का अगला चौड़ा भाग मध्यकाय (Mesosoma) सात खंडों का बना होता है। प्रत्येक खंड ऊपर पृष्ठक (tergum) से और नीचे उरोस्थि (sternum) से आवृत होता है। ये दोनों पार्श्वत: एक दूसरे से कोमल त्वचा द्वारा जुड़े होते हैं।
पश्चकाय (metasoma) उदर का पश्च, सँकरा भाग है जिसमें पाँच खंड होते हैं। जीवित प्राणियों में पश्चकाय का अंतिम भाग, जो पुच्छ है, स्वभावत: पीठ पर मुड़ा होता है। इसके अंतिम खंड से अंतस्थ उपांग (appendage) संधिबद्ध (articulated) होता है और पुच्छीय मेरुदंड (caudal spine) आधार पर फूला और शीर्ष पर, जहाँ विषग्रंथियों की वाहिनियाँ खुलती हैं, नुकीला होता है। अंतिम खंड के अधर पृष्ठ (ventral surface) पर डंक के ठीक सामने गुदा द्वार स्थित होता है। मुख एक छोटा सा छिद्र है, जो अग्रकाय के अगले सिरे पर अधरत: स्थिर होता है। मुख पर लैब्रम (labrum) छाया रहता है।
ये छह जोड़ा हैं। कीलिसैराएँ (chelicerae) अग्रतम उपाँग हैं और ये शिकार के अध्यावरण (integument) को फाड़ने के काम में आते हैं। प्रत्येक कीलिसैरा तीन जोड़ोंवाला होता है। और कीला (chela) पर समाप्त होता है। पश्चस्पर्शक (Pedipalps) द्वितीय जोड़ा होने के कारण आक्रमण करने तथा पकड़ने के समर्थ साधन सिद्ध होते हैं।
चलने के काम आनेवाले चारों पैर रचना की दृष्टि से एक से हैं और शिरोवक्ष की बगल में देह से जुड़े हैं। पहले दो जोड़े के आधारिक (basal) खंड इस प्रकार रूपांतरित हुए हैं कि वे लगभग जबड़े की तरह काम कर सकें।
मध्यकाय के प्रथम खंड की उरोस्थि (sternum) पर जननांगी प्रच्छद ढक्कन (genital operculum) पाया जाता है, जो दरार (cleft) से विभाजित, कोमल, मध्यस्थ, गोल पालि (lobe) हैं। इसके आधार पर जननांगी वाहिनी का मुँह होता हैं। दूसरे खंड की उरोस्थि से दो कंघीनुमा पेक्टिन (pectins) जुड़े होते हैं। क्रिया की दृष्टि से ये स्पर्शक (tactile) हैं।
मध्यकाय के तीसरे, चौथे, पाँचवें और छठे खंडों की उरोस्थियाँ बहुत चौड़ी होती हैं और प्रत्येक पर दो तिर्यक् रेखाछिद्र (oblique slits) रहते हैं, जिन्हें बदुदृक् (stigmata) कहते हैं। ये फुफ्फुसी कोश (Pulmonary sacs) में पाए जाते हैं। शेष मध्यकायिक तथा मेटासोमा के खंड उपांगविहीन होते हैं।
शिरोवक्ष के अग्र में अनेक प्रक्रियाओं का एक काइटिनी (chitinous) प्लेट हैं, जिससे विभिन्न दिशाओं से आनेवाली पेशियाँ जुड़ी होती हैं। इस काइटिनी प्लेट को एंडोस्टर्नाइट (Endosternite) कहते हैं।
आहारनाल (alimentary canal) एक सीधी नली हे जो मुँह से गुदा तक जाती है। इसे चार प्रधान भागों में विभक्त किया जा सकता है : (1) मुखपूर्वी कोटर (preoral cavity), (2) अग्रांत्र (foregut) या मुखपथ (stomadaeum), (3) मध्यांत्र (midgut) या मेसेंटरॉन (mesenteron) और (4) पश्चांत्र या गुदपथ (proctodaeum) या पाचन की प्रक्रिया में उदर ग्रंथियाँ और हेपैटोपैंक्रिअस (hepato-pancreas) सहचरित अग (organs) होते हैं।
बिच्छू का परिसंचरण तंत्र सुविकसित होता हैं। इसमें नलिकाकार ऑस्टिएट (ostiate), हृदय, धमनियाँ, शिराएँ और कोटर (sinuses) हैं। रक्त रंगहीन तरल के रूप में नीली छटा से युक्त होता है, जो उसमें घुले हीमोसायनिन रंगद्रव्य के कारण होती है। इसमें असंख्य केंद्रिकित (nucleated) कणिकाएँ होती हैं।
तीसरे से छठे मध्यकायिक खंड के अधर पार्श्वक बगल में चार जोड़ा पुस्त-फुफ्फुस (booklungs) स्थित होते हैं। प्रत्येक पुस्त-फुफ्फुस (1) फुफ्फुस कोष्ठ जिसमें खोखली पटलिकाएँ होती हैं तथा जिनमें रक्त प्रवाहित होता है, (2) वायुपरिकोष्ठ (atsium) और (3) बाहर की ओर खुलनेवाले दृग्बिंदु (stigma) का बना होता है।
बिच्छू की श्वसन क्रियाविधि में शरीर की पृष्ठपार्श्वीय (dorsolateral) पेशियों की सक्रियता के कारण फुफ्फुस का तालबद्ध संकुचन और शिथिलन (contraction & relaxation) होता है। बिच्छू में पुस्तफुफ्फुस के अतिरिक्त अन्य श्वसन अंगों का अभाव है। त्वक्श्वसन (cutaneous respiration) नहीं होता।
बिच्छू में तीन भिन्न अंगों से उत्सर्जन की क्रिया होती है : (1) एक जोड़ा मैलपीगी नलिकाएँ (Malpighian tubules), जिनका रंग भूरा होता है, (2) एक जोड़ा श्रोणि ग्रंथियाँ (coxal glands) तथा (3) एक यकृत अथवा हेपैटोपैंक्रिअस (Hepato-pancreas)।
नर मादा के लिंग अलग अलग होते हैं। नर मादा की अपेक्षा छोटा होता है और उसका उदर अपेक्षाकृत सँकरा होता है। नर के पश्चस्पर्शक प्राय: अपेक्षाकृत लंबे और अंगुलियाँ छोटी और पुष्ट होती हैं। नर की दुम प्राय: मादा की अपेक्षा लंबी होती है। जननिक प्रच्छद (genital operculum) सदैव दो आवरकों (flaps) का बना होता है।
नर के वृषण (testes) में आड़ी शाखाओं से जुड़ी हुई दो जोड़ा अनुदैर्घ्य नलियाँ होती हैं। प्रत्येक वृषण, एक मध्यस्थ शुक्रवाहक (median vas deferens) से जुड़ा होता है, जिसका अंतस्थ भाग सहायक ग्रंथि (accessory gland) युक्त और द्विशिश्न (double penis) के रूप में रूपांतरित होता है। वृषण का अंतस्थ सिरा प्रच्छद ढक्कन (operculum) के ठीक पीछे होता है।
मादा के तीन अनुदैर्घ्य नलियों का एक अयुग्मित अंडाशय (ovary) होता है, जिसमें आड़ी योजक शाखाएँ होती हैं। अंडवाहिनियाँ (oviduct) प्रच्छद ढक्कन पर खुलती हैं।
केंद्रीय तंत्रिकातंत्र में मसिष्क, अधर-तंत्रिका-रज्जु (ventral nerve cord) और तंत्रिकाएँ होती हैं। आँख और पेक्टिन (pectins) विशिष्ट संवेदी अंग हैं।
बिच्छू में एक जोड़ा विषग्रंथियाँ होती हैं, जो पुच्छखंड (telson) की तुंबिका (ampulla) में अगल बगल रहती हैं। इनकी पेशियाँ मजबूत होती हैं और विषग्रंथियों की वाहिकाएँ दंश के सिरे पर खुलती हैं।
विष स्वादहीन, गंधहीन और अल्पश्यान (viscous) तरल है। यह पानी, नमकीन विलयन और ग्लिसरीन में विलेय है। पर ऐल्कोहॉल और ईथर में नहीं घुलता। बिच्छू बिना छेड़े डंक नहीं मारते। मनुष्यों पर विष का घातक प्रभाव नहीं पड़ता और स्वयं बिच्छू पर भी कोई कुप्रभाव नहीं पड़ता।
पथरीले स्थान और बलुई मिट्टी बिच्छू के प्राकृतिक आवास हैं। ये प्राय: विदरिकाओं (crevices) और चपटे पत्थरों के नीचे पाए जाते हैं। ये स्वभावत: अकेले रहते हैं, पर वर्षाऋतु के आरंभ में पत्थरों के नीचे बड़ी संख्या में पाए जाते हैं। ये मक्खियों, तिलचट्टों और अन्य कीटों पर निर्वाह करनेवाले परभक्षी हैं और अपने शिकार के शरीर से सिर्फ तरल पदार्थ चूसते हैं। चूसने की क्रिया में दो घंटे से अधिक समय लग जाता है। इनमें स्वजातिभक्षण भी होता है। चलते समय ये अपने पश्चस्पर्शकों को, जो स्पर्शक और परिग्राही (Prehensile) अंग का कार्य करते हैं, क्षैतिज रखते हैं। शरीर, पैरों पर उठा होता है, दुम पीठ पर आगे की ओर मुड़ी होती है और डंक पीठ पर नीचे की ओर झुका रहता है। बिच्छुओं का स्पर्शज्ञान विकसित और दृष्टि अत्यल्प होती है।
ये सजीव प्रजक (viviparous) हैं। नवजात शिशु माता की पीठ पर रहते हैं। प्रजनन वर्षाऋतु के गरम दिनों में होता है। संगम के समय नर और मादा दुम उलझाकर कामदनृत्य (nuptial dance) करते हैं। नर अपने पश्चस्पर्शक से मादा का पश्चस्पर्शक पकड़कर, आगे पीछे की ओर चलता है और मादा प्राय: स्वेच्छा से उसका साथ देती है। वे घंटों गोलाई में घूमते रहते हैं। अंत में नर मादा को पकड़े हुए ही, एक उपयुक्त पत्थर के नीचे गड्ढा खोदता है और फिर दोनों उसमें चले जाते हैं। संगम के उपरांत मादा नर को निगल जाती है।
बूथस (Buthus) वंश ध्रुवीय और आर्कटिक क्षेत्र, इथियोपियाई क्षेत्र, जांबेरी, चीन, भारत तथा भूमध्यसागरीय देशों में सर्वत्र पाया जाता है। यह भारत में मध्यप्रदेश, दक्षिण भारत एवं संपूर्ण पश्चिम भारत में पाया जाता है। बर्मा, लंका और पश्चिमी घाट के दक्षिण में मलाबार तट में नहीं पाया जाता, यद्यपि कोंकण में पाया जाता है।
|access-date= में तिथि प्राचल का मान जाँचें (मदद) बिच्छू सन्धिपाद (Arthropoda) संघ का साँस लेनेवाला अष्टपाद (Arachnid) है। इसकी अनेक जातियाँ हैं, जिनमें आपसी अंतर बहुत मामूली हैं। यहाँ बूथस (Buthus) वंश का विवरण दिया जा रहा है, जो लगभग सभी जातियों पर घटता है।
यह साधारणतः उष्ण प्रदेशों में पत्थर आदि के नीचे छिपे पाये जाते हैं और रात्रि में बाहर निकलते हैं। बिच्छू की लगभग २००० जातियाँ होती हैं जो न्यूजीलैंड तथा अंटार्कटिक को छोड़कर विश्व के सभी भागों में पाई जाती हैं। इसका शरीर लंबा चपटा और दो भागों- शिरोवक्ष और उदर में बटा होता है। शिरोवक्ष में चार जोड़े पैर और अन्य उपांग जुड़े रहते हैं। सबसे नीचे के खंड से डंक जुड़ा रहता है जो विष-ग्रंथि से संबद्ध रहता है। शरीर काइटिन के बाह्यकंकाल से ढका रहता है। इसके सिर के ऊपर दो आँखें होती हैं। इसके दो से पाँच जोड़ी आँखे सिर के सामने के किनारों में पायी जाती हैं।
बिच्छू साधारणतः उन क्षेत्रों में रहना पसन्द करते हैं जहां का तापमान २०० से ३७० सेंटीग्रेड के बीच रहता हैं। परन्तु ये जमा देने वाले शीत तथा मरूभूमि की गरमी को भी सहन कर सकते हैं।
अधिकांश बिच्छू इंसान के लिए हानिकारक नहीं हैं। वैसे, बिच्छू का डंक बेहद पीड़ादायक होता है और इसके लिए इलाज की जरूरत पड़ती है। शोधकर्ताओं के मुताबिक बिच्छू के जहर में पाए जाने वाले रसायन क्लोरोटोक्सिन को अगर ट्यूमर वाली जगह पर लगाया जाए तो इससे स्वस्थ और कैंसरग्रस्त कोशिकाओं की पहचान आसानी से की जा सकती है। वैज्ञानिकों का दावा है कि क्लोरोटोक्सिन कैंसरग्रस्त कोशिकाओं पर सकारात्मक असर डालता है। यह कई तरह के कैंसर के इलाज में कारगर साबित हो सकता है। उनका मानना है कि बिच्छू का जहर कैंसर का ऑपरेशन करने वाले सर्जनों के लिए मददगार साबित हो सकता है। उन्हें कैंसरग्रस्त और स्वस्थ कोशिकाओं की पहचान करने में आसानी होगी।
विंचू (इंग्रजी: scorpion) एक विषारी प्राणी. याने मनुष्यास दंश केला असता शरीराची आग होते. भारतात सुमारे १२० प्रकारचे विंचू आढळतात. त्यापैकी सर्वात मोठा विंचू हा १८ ते २० सेंटिमीटर लांबीचा असतो. ऑर्थोकायरस बस्तवडेई प्रजातीत विंचवाच्या एकूण पाच जातींचा समावेश असून त्यापैकी महाराष्ट्रात दोन जाती आहेत. महाराष्ट्रात विंचवाचे रंगानुसार दोन प्रकार आढळतात, काळा विंचू आणि लाल विंचू. काळा विंचू आकाराने मोठा असतो. परंतु हा कमी घातक असतो. काळा विंचू महाराष्ट्रात बहुतेक ठिकाणी आढळून येतो. लाल विंचू मुख्यत:कोकणात सापडणारा आहे. हा जास्त घातक असून ह्याने नांगी मारल्यास माणूस दगावू शकतो.
विंचवांच्या दंशाने बहुधा मरण येत नाही. लाल विंचवाचे लॅटिन नाव Mesobuthus tamulus असे आहे.
या विंचवाच्या विषावरचा उतारा (ॲंटी-सिरम) मुंबईच्या हाफकिन इन्स्टिट्यूट येथे उपलब्ध आहे.
हे औषध उपलब्ध नसले तरी योग्य उपचाराने उपाय होऊ शकतो. महाड येथील डॉ. बावसकरांनी या बाबतीत अभ्यास केला आहे. (हिंमतराव आणि प्रमोदिनी बावसकर दंपती, यांचे महाड येथे इस्पितळ आहे.)
विंचवांचा आढळ कौले, घराची छते, जुने कपडे, काढून ठेवलेल्या चपला, बूट, अडगळ अशा ठिकाणी असतो. छतातून रात्री विंचू खाली पडतात. अंधारात स्वसंरक्षणाच्या प्रयत्नात दंश करतात. यासाठी कौलारू छत असेल तर त्याखाली लाकडाचे अजून एक स्तराचे छत असणे महत्त्वाचे असते. शेतीमध्ये काम करताना हातात जाड हात मोजे वापरणे योग्य असते. गुंडाळून ठेवलेली अंथरुणे पांघरूण झटकून मगच झोपणे श्रेयस्कर असते.
विंचवाच्या विषातील रासायनिक तत्त्वाने एका विशिष्ट प्रकारचे मज्जातंतू उद्दीपित होतात व होतच जातात. त्या उद्दीपनाच्या अतिरेकाचा दुष्परिणाम होतो. या प्रकारच्या "ऑटोनोमिक" मज्जातंतूंच्या अतिरेकामुळे काय दुष्परिणाम होऊ शकतात ते दंशातून शरीरात किती विष गेले आहे त्यावर अवलंबून आहे. कमी प्रमाणात गेले असले, तर दंशाच्या ठिकाणी दुखते, वाढत्या प्रमाणात दंशापासून दूर दूर परिणाम होतो. अर्थात विषाचा प्रभाव आपोआप उतरताना दुरून जवळपर्यंत दुखणे नाहीसे होते. त्याहून जास्त प्रमाणात विष शरीरात जाता शरीरभर "ऑटोनोमिक" मज्जातंतूंचे अतिरेकी उद्दीपन होते. याला "ऑटोनोमिक वादळ" म्हणतात.
"ऑटोनोमिक" मज्जातंतूंचे दोन प्रकार असतात - सिंपथेटिक आणि पॅरासिंपथेटिक. दोन्ही प्रकारच्या तंतूचे उद्दीपन होत असले तरी सिंपथेटिक अतिरेकाचा प्रभाव (या ठिकाणी) जास्त घातक असतो. सिंपथेटिक प्रणालीचे योग्य उद्दीपन "लढा किंवा पळा" परिस्थितीत होते. हृदयाची धडधड वाढणे, रक्तदाब वाढणे, श्वासोच्छ्वासाची गती वाढते. त्यामुळे विंचू चढणे हे त्वेष चढणे किंवा भयभीत होण्याची लक्षणे दाखवते. याचा अतिरेक झाला की हृदय/रक्तपुरवठा हवे तसे काम देत नाही. शिवाय फुफ्फुसात लस (रक्तातला पाण्याचा अंश) स्रवून फुप्फुसे आपल्या नियत कार्यासाठी फुगू शकत नाहीत. अशा परिस्थितीत मृत्यू येऊ शकतो ("वादळ" उठलेल्यांपैकी, उपचार केला नसल्यास २५-३०%). मृत्यू न आल्यास विष हळूहळू आपोआप नष्ट होते आणि शरीर पूर्ववत होते ("वादळ" उठलेल्यांपैकी, ७०-७५%). "वादळ" उठण्याइतपत विषाची मात्रा शरीरात गेली नसल्यास, विष आपोआप १००% उतरते.
कोकणातील विंचू उर्वरित महाराष्ट्राच्या तुलनेने अधिक विषारी असल्याचे यापूर्वीच सिद्ध झाले आहे. ‘हाफकिन’ या संस्थेने यावर उपाय ठरणारी बनवलेली विंचू प्रति विषजल लस निश्चित उपयुक्त असल्याने, शासनाने कोकणात असंख्य आरोग्य केंद्रात उपलब्ध केली आहे. बावसकरांच्या उपचार-प्रणाली (ॲल्गोरिदम)ने २५-३०% ऐवजी २-३% "वादळी" रुग्ण दगावतात, आणि तेही इस्पितळात येण्यास उशीर झाला म्हणून, असे बावसकर म्हणतात. ज्या रुग्णास "वादळ" उठले नाही, त्याला ॲस्पिरिन (किंवा तत्सम) वेदनाशामक आणि काम्पोझ (किंवा तत्सम) काळजीशामक देतात. विष आपोआप उतरते.
ज्यास "वादळ" उठले आहे, त्यास सिंपथेटिक मज्जातंतूंचे एका विशिष्ट प्रकारे दमन करणारे "प्राझोसिन" हे औषध देतात व पाणी प्यावयास देतात.शिवाय आमायनोफायलीन हे फुफ्फुसांचा निचरा करण्यास मदत करणारे औषध देतात. सुरू झालेले वादळ शमवण्यास ॲंटी-सिरम उपयोगी पडत नाही, असा बावसकरांचा अनुभव आहे. त्यांच्या प्रणालीने उपचार केल्याने अन्य डॉक्टरांनाही विंचू चावल्याचे मृत्यू टाळण्यात यश आले आहे, असे डॉ. बावसकर सांगतात.
म्हणून सर्व जातीच्या विंचवांचा दंश घातक नसतो, आणि लाल विंचवाचा दंश शरीरात गेेलेल्या विषाच्या मात्रेवर अवलंबून घात करतो, हे लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे असते.
विंचू त्याच्या संपूर्ण आयुष्यात फक्त एकदाच मुले जन्माला घालतो व त्यानंतर लगेचच मरून जातो.
*‼🦂विंचवी म्हणजे मातृत्वेचे एक उत्तम उदाहरण*
_* मादी विंचू 🦂 हिच्या आयुष्याची एक भयानक कथा आहे....*_
ती मुलांना जन्म दिला की ती तिचे आयुष्य त्याच क्षणी फक्त आणि फक्त आपल्या पिल्लाना वाचविण्यासाठी पूर्णपणे समर्पित करते ...
🦂••◆ विंचू ◆••🦂
विंचवाविषयी आपल्याला काय माहीत आहे?
विंचू डंख मारतो, इतकेच ना?
तुमच्या माहितीत एक अजुन भर घालणार आहे. विंचवाची मादी विंचवी म्हणू यात तिला.
श्रेष्ठ मातृत्व समजायचचे असेल तर विंचवीला भेटलेच पाहिजे.
विंचवी प्रसवते म्हणजे बाळंत होते तेव्हा सरासरी तिला सहा सात पिले होतात, गदी अंगठ्याच्या नखावर मावतील एवढी. काही तासांनी पिलांना भूक लागते, निसर्गाचा कोप झालेल्या जीवापैकी एक म्हणजे विंचवी.
तिच्याकडे पिलांचे पोषन करण्यासाठी कुठलीच व्यवस्था नाही. कासवाविषयी आपल्याला माहीत असेलच; कासवाची आणि पिलांची केवळ नजरानजर झाली की पिलांचे पोट भरते. इथे त्याहूनही गंभीर समस्या आहे. विंचवीकडे अशी कुठलीच सोय नाही. आता हळुहळु पिलांची भूक अनावर होऊ लागते. विंचवी बिचारी कासावीस होते, पण द्यायला तर काहीच नाही. पिले तिला चावा घ्यायला सुरुवात करतात. ती अंग चोरून निमूट बसून रहाते. आता पिलांची भूक अनावर होते, ते विंचवीचेच लचके तोडायला सुरुवात करतात, पहाता पहाता पिले पोट भरून तृप्त झालेली असतात, आणि विंचवी.............विंचवी..........
हो ती स्वतःच्या पिलांना तृप्त करण्यासाठी स्वतः संपूर्णपणे समर्पित झालेली असते!
याला म्हणायचे आईचे आईपण. "आई "मग ती मुंगी, शेळी, वाघीण, गाय असो की तुमची माझी माय असो, आईपण तेच ! मातृत्व अशी जादू आहे की जिच्या दातृत्वापुढे देवही फिके आहेत. ज्याला आई समजली त्याला विश्व समजले.
या जगात तुमचा कोणताही अपराध पोटात घालण्याची ताकद फक्त तुमच्या आईबाबांमधे आहे.कारण ते कुठल्याही स्वार्थाशिवाय तुमच्यावर प्रेम करतात. आपल्या आईबाबांना खूप प्रेम द्या...... :- वैभव जगदाळे
विंचू (इंग्रजी: scorpion) एक विषारी प्राणी. याने मनुष्यास दंश केला असता शरीराची आग होते. भारतात सुमारे १२० प्रकारचे विंचू आढळतात. त्यापैकी सर्वात मोठा विंचू हा १८ ते २० सेंटिमीटर लांबीचा असतो. ऑर्थोकायरस बस्तवडेई प्रजातीत विंचवाच्या एकूण पाच जातींचा समावेश असून त्यापैकी महाराष्ट्रात दोन जाती आहेत. महाराष्ट्रात विंचवाचे रंगानुसार दोन प्रकार आढळतात, काळा विंचू आणि लाल विंचू. काळा विंचू आकाराने मोठा असतो. परंतु हा कमी घातक असतो. काळा विंचू महाराष्ट्रात बहुतेक ठिकाणी आढळून येतो. लाल विंचू मुख्यत:कोकणात सापडणारा आहे. हा जास्त घातक असून ह्याने नांगी मारल्यास माणूस दगावू शकतो.
विंचवांच्या दंशाने बहुधा मरण येत नाही. लाल विंचवाचे लॅटिन नाव Mesobuthus tamulus असे आहे.
या विंचवाच्या विषावरचा उतारा (ॲंटी-सिरम) मुंबईच्या हाफकिन इन्स्टिट्यूट येथे उपलब्ध आहे.
हे औषध उपलब्ध नसले तरी योग्य उपचाराने उपाय होऊ शकतो. महाड येथील डॉ. बावसकरांनी या बाबतीत अभ्यास केला आहे. (हिंमतराव आणि प्रमोदिनी बावसकर दंपती, यांचे महाड येथे इस्पितळ आहे.)
વિંછી દક્ષિણ ધ્રુવ સિવાયના સમગ્ર વિશ્વમાં જોવા મળતો એક જીવ છે. અષ્ટપાદ (આર્થ્રોપોડા -Arthropoda) સમૂહમાં સમાવિષ્ટ આ ઝેરી જીવ કરોળિયા વર્ગમાં આવે છે.
તેના મોઢા આગળ બે અણીયાળા આંકડા અને વાંકી પૂંછડીને છેડે ઝેરી ડંખને કારણે ભયાનક દેખાવના વિંછી જંતુ નથી પણ આઠ પગ વાળા જીવ છે. તેને માથા ઉપર બે આંખો ઉપરાંત માથાની બંને બાજુ તરફ પાંચ પાંચ બીજી એમ કુલ બાર આંખો હોય છે. સખત કવચવાળા શરીરને કારણે તે ચમકતા હોય એવું લાગે છે. તે આઠ પગ વડે ઝડપથી ચાલે છે. તેના પેટ નીચે સુક્ષ્મ રૂંવાટી હોય છે. આ રૂંવાટીમાં સેન્સર હોય છે, જે જમીનમાં થતી ઝીણી ધ્રુજારી પણ પકડી લે છે, જેના વડે કઈ તરફ જવું તે નક્કી કરી શકે છે.
હાલમાં લગભગ ૧૫૦૦થી વધુ જાતિઓના વિંછી જગતમાં જોવા મળે છે, જે પૈકી લગભગ ૨૫ જેટલી જાતો ઘાતક નીવડે એવી ઝેરી હોય છે.[૧].
|year= (મદદ) વિંછી દક્ષિણ ધ્રુવ સિવાયના સમગ્ર વિશ્વમાં જોવા મળતો એક જીવ છે. અષ્ટપાદ (આર્થ્રોપોડા -Arthropoda) સમૂહમાં સમાવિષ્ટ આ ઝેરી જીવ કરોળિયા વર્ગમાં આવે છે.
તેના મોઢા આગળ બે અણીયાળા આંકડા અને વાંકી પૂંછડીને છેડે ઝેરી ડંખને કારણે ભયાનક દેખાવના વિંછી જંતુ નથી પણ આઠ પગ વાળા જીવ છે. તેને માથા ઉપર બે આંખો ઉપરાંત માથાની બંને બાજુ તરફ પાંચ પાંચ બીજી એમ કુલ બાર આંખો હોય છે. સખત કવચવાળા શરીરને કારણે તે ચમકતા હોય એવું લાગે છે. તે આઠ પગ વડે ઝડપથી ચાલે છે. તેના પેટ નીચે સુક્ષ્મ રૂંવાટી હોય છે. આ રૂંવાટીમાં સેન્સર હોય છે, જે જમીનમાં થતી ઝીણી ધ્રુજારી પણ પકડી લે છે, જેના વડે કઈ તરફ જવું તે નક્કી કરી શકે છે.
હાલમાં લગભગ ૧૫૦૦થી વધુ જાતિઓના વિંછી જગતમાં જોવા મળે છે, જે પૈકી લગભગ ૨૫ જેટલી જાતો ઘાતક નીવડે એવી ઝેરી હોય છે..
தேள் (Scorpion) என்பது கணுக்காலிகள் பிரிவைச் சேர்ந்த உயிரினமாகும். தேள்களில் கருந்தேள் உள்ளிட்ட பல வகைகள் உள்ளன. காடுகள்,புதர்கள், மறைவான பகுதிகளில் வாழ்கின்றன. இவை பூச்சிகளையும், பிற சிறிய உயிரினங்களையும் உண்டு வாழ்கின்றன.
அனைத்துத் தேளினங்களும் நச்சுக்கொடுக்கினைக் கொண்டிருந்தாலும் பெரும்பாலானவற்றின் நஞ்சு மனிதர்களுக்கு ஆபத்தை விளைவிப்பதில்லை. வயது வந்த மனிதர்களுக்கு இவற்றின் கடிக்கு மருத்துவம் தேவையில்லை.[1] 25 இனங்கள் மனிதர்களைக் கொல்லக்கூடிய தன்மையுடைய நஞ்சினைக் கொண்டிருக்கின்றன.[2] உலகின் சில பகுதிகளில் நச்சுத்தன்மை மிக்க தேள்களால் உயிரிழப்புகள் தொடர்ந்த வண்ணம் உள்ளன. எனினும் இப்பகுதிகளில் மருத்தவ வசதி குறைந்த இடங்களாகவே உள்ளன.[1]
இதன் உடல் கணுக்களால் ஆனது. இது ஆறு கால்களும், இரண்டு முன்பக்கக் கொடுக்குகளும் கொண்டிருக்கும். இதன் வால் கணுக்களாகவும், நுனியில் ஒரு நச்சுத்தன்மையுள்ள கூர்மையான கொடுக்கும் கொண்டிருக்கும். முன்பக்கக் கொடுக்குகள் இரையைக் கவ்விப் பிடிப்பதற்கும், பின்பக்கக் கொடுக்கு இரை அல்லது எதிரிகள் மீது நஞ்சைப் பாய்ச்சிக் கொல்வதற்கும் உதவுகின்றன.
தேள்கள் பிறந்தவுடன் குறிப்பிட்ட பருவத்தை எட்டும் வரை தாயின் முதுகில் வைத்துப் பராமரிக்கப்படுகின்றன. தேள்களின் ஆயுட்காலம் 4 முதல் 25 ஆண்டுகள் ஆகும்.
தேள் (Scorpion) என்பது கணுக்காலிகள் பிரிவைச் சேர்ந்த உயிரினமாகும். தேள்களில் கருந்தேள் உள்ளிட்ட பல வகைகள் உள்ளன. காடுகள்,புதர்கள், மறைவான பகுதிகளில் வாழ்கின்றன. இவை பூச்சிகளையும், பிற சிறிய உயிரினங்களையும் உண்டு வாழ்கின்றன.
அனைத்துத் தேளினங்களும் நச்சுக்கொடுக்கினைக் கொண்டிருந்தாலும் பெரும்பாலானவற்றின் நஞ்சு மனிதர்களுக்கு ஆபத்தை விளைவிப்பதில்லை. வயது வந்த மனிதர்களுக்கு இவற்றின் கடிக்கு மருத்துவம் தேவையில்லை. 25 இனங்கள் மனிதர்களைக் கொல்லக்கூடிய தன்மையுடைய நஞ்சினைக் கொண்டிருக்கின்றன. உலகின் சில பகுதிகளில் நச்சுத்தன்மை மிக்க தேள்களால் உயிரிழப்புகள் தொடர்ந்த வண்ணம் உள்ளன. எனினும் இப்பகுதிகளில் மருத்தவ வசதி குறைந்த இடங்களாகவே உள்ளன.
తేలు లేదా వృశ్చికము (ఆంగ్లం Scorpion) అరాక్నిడా (Arachnida) తరగతిలో స్కార్పియానిడా (Scorpionida) వర్గానికి చెందిన జంతువు. వీనిలో సుమారు 2,000 జాతులున్నాయి. ఇవి దక్షిణ భూభాగంలో విస్తరించాయి. ఉత్తర భాగంలో ఇవి ఒక చిన్న సమూహం 1860 నుండి యు.కె.లో కనిపిస్తున్నాయి.[1][2]
తేలు కుట్టినచో నొప్పి తగ్గడానికి ఆంగ్ల వైద్యంలో మందులు,సూదులు లేవు. నరాల పైన కుట్టినచో (అల్లోపతి) ఆంగ్ల వైద్యంలో మందులు ఉన్నాయి. అయతే ఆయుర్వేద చికిత్స ద్వారా కూడా మంట నొప్పి తగ్గడానికి ఉత్తరేణి ఆకుల్ని దంచి రసం తీసి మిశ్రమం తో పాటు కుట్టినచోట రుద్దితే పైకి ఎక్కిన కిందకు దిగి వస్తుంది. హోమియో చికిత్స ద్వారా మాత్రమే నొప్పి మంట తగ్గుతుంది. ఎర్ర ఉల్లిగడ్డ ను రెండు ముక్కలుగా కోసి కుట్టినచోట రుద్దితే ఐదు నిమిషాల్లో 90% మంట తగ్గను. ఇది ఎర్ర తేలు కుట్టినచో వైద్యం. ఇతర రకాల వాటికి కూడ హోమియో చికిత్స వెల్లిగడ్డ, ఉల్లిపాయ ముక్కలు, ఉప్పు, మిరియాల పొడి, బెల్లం, ఉప్పు, పసుపు,నిమ్మ కాయ రసం కలిపి దంచి తయ్యారు చేసిన దానిని కొద్దిగా తీసుకుని కుట్టినచోట రుద్దితే ఐదు నిమిషాల్లో 90% మంట తగ్గను. తగ్గిన తరువాత నీటితో కడిగితే మంచిది. కాలుకు చేతులకు కుట్టినచోట కొందరికి మాత్రమే కుట్టినచోట మంట నొప్పి ఉంటుంది మరి కొందరికి నొప్పి పైకి వచ్చి కాలు లేదా చేతికి మొత్తంగా నొప్పి వస్తుంది. దీనికి ముందు ఆయుర్వేద చికిత్స తరువాత పైన చెప్పిన హోమియో చికిత్స సరిపోతుంది. ఇక ముఖ్యంగా నరాల మీద తేలు కుట్టినచో వెంటనే ఆసుపత్రికి తరలించి చికిత్స చేయించాలి. పైన పేర్కొన్న అంశాలు నొప్పి తగ్గడానికి అని గమనించాలి. ఇక కొంత మందికి కుట్టినచోట నొప్పి సుమారు ఇరవై గంటల వరకు ఉంటుంది. దానికి కూడా కొందరు వ్యక్తులు కరంటు షాక్ ఇచ్చిన తగ్గించవచ్చ అంటుంటారు. తేలు రాయి తగిలించిన మరి కొందరు చింత గింజ రెండు ముక్కలు చేసి బండమీద రుద్ది కుట్టినచోట తగిలించిన విషాన్ని లాగేస్తూదని అంటున్నారు. ఇవన్నీ కాకుండా మరిన్ని చర్యల వల్ల నొప్పి తగ్గడానికి ఎన్నో ఏళ్లుగా రకాల పద్ధతుల్లో నొప్పి తగ్గడానికి వైద్యం ఉంది. పసరు వైద్యం కుట్టినచోట రుద్దితే పర్వాలేదు కానీ చెవిలో పోసి తగ్గడానికి లాంటి మూడాచారాలు పాటించరాదు.
తెలుగు భాషలో తేలు పదానికి వివిధ ప్రయోగాలున్నాయి.[3] తేలు నామవాచకంగా వృశ్చికం అని అర్ధం. తేలు క్రియా పదంగా నీటిలో తేలు అనే అర్ధాన్ని ఇస్తుంది. To float. To swim. To bathe. To succeed, be done, be settled, ratified, take place. To terminate, end, blow over or end (as a storm, ) swell, ripen (as a boil, ) to emerge అని అర్ధాలు కూడా ఉన్నాయి. ఉదా: నేను తేలే ఉపాయము ఇది, ఏ సముద్రమందు పడవేసినా ఇది తేలును. తేలబలుకు అనగా to speak clearly. తేల్చి పలుకు to accent softly, to use the soft accent instead of the harsh one. తేలదీయు to haul ashore, to pull out or drag out. తేలగిల్లు or తేలగిలబడు To rise to the top. పైకితేలు. To roll or swim, as the eyes. తేలగింపు swimming of the eyes. తేలవేయు అనగా To open (the eyes) wide. కండ్లు తేలవేయు to stop winking అని అర్ధం. తేలు చేప ఒక రకమైన చేప. తేలాడు (తేలి+ఆడు.) v. n. To float. తేలు, తేలిఆడు. తేలించు To cause to float. To bring up or produce. To accomplish, do, achieve, perform. To fulfil. To glance, as applied to the eyes. తేల్చిపోయు to pour in loosely or lightly. లాలించితేలించు to fondle and please. తేలిక n. Lightness, ease. లఘుత్వము. adj. Easy, simple, light. బరువులేని. వానికి ఇప్పుడు ఒళ్లు తేలికగా నున్నది he is well. తేలుపారు v. n. To arise, to be born పుట్టు.
ಚೇಳು ಗಳು ಪರಭಕ್ಷಕ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ ಸಂಧಿಪದಿ (ಜಂತು)ಪ್ರಾಣಿಗಳಾಗಿವೆ.ಪ್ರಾಣಿ ವಿಂಗಡಣೆ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಯ ವಿಂಗಡಣೆಯಲ್ಲಿ ಚೇಳುಗಳು ಅರಕ್ನಿಡ್ ಎಂಬ ಪ್ರಭೇದಕ್ಕೆ ಸೇರುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಎಂಟು ಪಾದಗಳಿವೆ.ಅವುಗಳ ಮುಂದಿರುವ ಇಕ್ಕಳದಂತಹ ವಾಸನೆ ಕಂಡು ಹಿಡಿಯುವ ಜೋಡಿ ನಖಗಳು ಹಾಗು ಪಟ್ಟಿಗಳುಳ್ಳ ಸಣ್ಣ ಬಾಲದ ತಿರುವು ಆಕಾರವು, ಅದರ ಹಿಂದೆಯೇ ವಿಷದ ಮುಳ್ಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಚೇಳು ಅತ್ಯಂತ ವಿಷಕಾರಿ ಎಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲರಲ್ಲಿಯೂ ಭಯವಿದೆ.ಈ ಪ್ರಭೇದದ 25 ಜಾತಿಯ ಚೇಳುಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮಾನವನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ವಿಷದ ಪ್ರಮಾಣವಿದೆ. ವಿಭಿನ್ನ ಭೌತಿಕ,ಸ್ವರೂಪದ,ಜೈವಿಕರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅಳವಡಿಕೆಗಳು ಇವುಗಳಿಗೆ ಭೂಮಿ ಮೇಲೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿವೆ.ಚೇಳುಗಳು ಭೂಮಿ ಮೇಲೆ ಭೌಗೋಳಿಕೆ ಚಿನ್ಹೆ ಕಾಣಿಸಿದ ಸಿಲುರಿಯನ್ ಕಾಲದ ಅವಧಿಯಿಂದಲೂ ಅತ್ಯಂತ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿ ಭೂಮಿ ಮೇಲೆ ಕಾಣಿಸಿವೆ.ಆಶ್ಚರ್ಯವೆಂದರೆ ಇವುಗಳ ಆಕಾರ,ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅಂತಹ ಬದಲಾವಣೆ ಕಂಡು ಬಂದಿಲ್ಲ.೪೪೩ to ೪೧೬ million years ago[೧]:1
ಚೇಳುಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಖಂಡದಲ್ಲೂ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡಿವೆ,ಆದರೆ ಅಂಟಾರ್ಟಿಕಾ,ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಅಕ್ಷಾಂಶದ ಟಂಡ್ರಾ ಗಡಿ ರೇಖೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವು ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳನ್ನು ಮನುಷ್ಯರು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ನ್ಯುಜಿಲೆಂಡ್ ಗಳಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಚೇಳುಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 1752 ಪ್ರಭೇದಗಳಿವೆ ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.[೨] ಇವತ್ತಿನ ವರೆಗೆ ಅವುಗಳ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಸುಮಾರು ಹದಿಮೂರು ವರ್ಗಗಳನ್ನು ಇದುವರೆಗೆ ಕಂಡು ಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ. ಜೀವಿಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣಶಾಸ್ತ್ರವು ಹಲವಾರು ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ,ವಂಶವಾಹಿನಿಗಳ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿವರಗಳ ಕಲೆ ಹಾಕಲು ಮುಂದಾಗಿದೆ.
ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಚೇಳು ಎಂಬ ಶಬ್ದವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೇಳುವಂತೆ ಮಧ್ಯ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಿಂದ ಸುಮಾರು 1175 ಮತ್ತು 1225 AD ಅವಧಿಯ ನಡುವೆ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.ಅದಲ್ಲದೇ ಇದನ್ನು ಪುರಾತನ ಫ್ರೆಂಚ್ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Exponential search' not found. ,[೩] ನಿಂದಲೂ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ.ಈ ಪದದ ಮೂಲವು ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಶಬ್ದದಿಂದಲೂ ಬಂದಿದೆ.Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Exponential search' not found. ,[೪] ಮತ್ತೆ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಹೋದರೆ ಈ ಶಬ್ದದ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ಗ್ರೀಕ್ ಶಬ್ದLua error in package.lua at line 80: module 'Module:Exponential search' not found. – ಭಂಡಾರದಿಂದ ಎತ್ತಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Exponential search' not found. .[೫]
ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕಾ ಬಿಟ್ಟರೆ ಚೇಳುಗಳು ಎಲ್ಲೆಡೆಯೂ ವಾಸಿಸುತ್ತಿವೆ. ಆದರೆ ಇವು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟೇನ್, ನ್ಯುಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಒಸಿಯಾನಾ, ದ್ವೀಪ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.ಆದರೆ ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಮನುಷ್ಯರ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇವುಗಳ ಪರಿಚಯವಾಯಿತೆನ್ನಲಾಗಿದೆ.[೧]:249 ಚೇಳುಗಳ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಉತ್ತರ ಗೋಳಾರ್ಧ ದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಈ 23° N ಮತ್ತು38° N ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇವುಗಳು ಅಪಾರವಾಗಿವೆ.ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ಇನ್ನೂ ರೇಖಾಂಶಗಳ ಮೇಲ್ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚೇಳುಗಳ ಜಾತಿಯನ್ನು ಪಾರುರೊಕ್ಟೊನಸ್ ಬೊರೆಸ್ ನ್ನು 50° N.ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ.[೧]:251
ಚೇಳುಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ತಮ್ಮ ನೆಲೆವಾಸಹೊಂದಿವೆ.ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತ ಶಿಖರದಲ್ಲೂ ಇವುಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.ಗವಿಗಳು,ಆಂತರಿಕ ಉಬ್ಬರಯುಳ್ಳ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಅಲ್ಲಿನ ವಲಯದಲ್ಲೂ ಇವುಗಳ ನೆಲೆವಾಸವಿದೆ.ಆದರೆ ಅಪವಾದವೆಂಬಂತೆ ಬೊರೆಯಿಲ್ ಪರಿಸರವಾಪ್ತಿ ಗಳಲ್ಲಿ ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಟಂಡ್ರಾ, ಶಿಖರೀಯ-ಅತ್ಯಧಿಕ ಎತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ತುದಿ ತೈಗಾ ಮತ್ತು ಶಾಶ್ವತ ಹಿಮಪಾತದಿಂದ ಆಚ್ಛಾದಿತ ಕೆಲವು ಪರ್ವತಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಇವು ಎಲ್ಲೆಡೆಯೂ ಕಾಣುತ್ತವೆ.[೧]:251-252[೬] ಇಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವಿ ಗಳು, ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಚೇಳುಗಳ ನೆಲೆವಾಸವು ಭೂಮಿ-ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಮರಗಳ-ಮೇಲೆ, ಲೊಥೊಫ್ಲಿಕ್ (ಬಂಡೆ-ಗಳು ಅವುಗಳಿಗೆ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚು) ಅಥವಾ ಪಾಸ್ಮೊಫಿಲಿಕ್ (ಮರಳು-ಪ್ರದೇಶ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚು); ಅದೇ ಅಲ್ಲದೇ ವಜೊವಿಸ್ ಜಾನ್ಸಿ ಜಾತಿಗಳು ಬಾಜಾ ಕ್ಯಾಲಿಫೊರ್ನಿಯಾ ದ ಎಲ್ಲೆಡೆ ನೆಲೆವಾಸ ಕಂಡುಕೊಂಡಿವೆ.ಇನ್ನುಳಿದ ಜಾತಿಗಳು ಉದಾಹರಣೆಗಾಗಿ ಯುಸ್ಕೊಪ್ರಿಯಸ್ ಕಾರ್ ಪೆಥಿಕಸ್ ಇವು ಕರಾವಳಿ ದಂಡೆಯ ಲಿಟ್ಟೊರಲ ವಲಯ ದಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ.[೭]
ಚೇಳುಗಳ ಐದು ಪ್ರಕಾರದ ವಾಸದ ನೆಲೆಗಳು; (ಯುಸ್ಕೊರ್ ಪಿಯಸ್ ಫ್ಲಾವಿಕಾಡಿಸ್ ), ಇವುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿದಾದ ಪ್ರದೇಶ ವಾಗಿರುವ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್ ನ ಐಲೆ ಆಫ್ ಶೆಪ್ಪಿ ಯಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಈ ಸಣ್ಣ ವಸಾಹತು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅವು 1860 ರಿಂದ ಜೀವಿಸುತ್ತಿವೆ,ಬಹುತೇಕ ಇವು ಆಫ್ರಿಕಾದಿಂದ ಹಣ್ಣುಗಳ ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಿರಬಹುದು,ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಗಮನಿಸಿದಾಗ ಅವುಗಳ ನೆಲೆವಾಸದ ವಿನಾಶದಿಂದಾಗಿ ಅವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಸಣ್ಣ ಆಕಾರದ ಈ ಚೇಳು ಮಾನವನಿಗೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯದ ಅಪಾಯ ಮಾಡಲಾರದು. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಉತ್ತರದಂಚಿನ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು ಚೇಳುಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ ವನ್ಯ ಮೃಗಗಳ ನೆಲೆವಾಸದಲ್ಲಿ ಜಾಗ ದೊರಕಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗುರುತು ಮಾಡುತ್ತದೆ.[೮][೯]
ಇದರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಹದಿಮೂರು ಪ್ರಾಣಿ ಕುಟುಂಬವರ್ಗವಿದ್ದು,ಸುಮಾರು 1,400 ಪ್ರಭೇದ ಉಪ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಚೇಳುಗಳನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಇದಲ್ಲದೇ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ತು ಅಳಿಯುತ್ತಿರುವ ಸುಮಾರು 111 ಪ್ರಭೇದಗಳೂ ಸೇರಿವೆ.[೧೦]
ಈ ವರ್ಗೀಕರಣವನ್ನು ಮೂಲವಾಗಿ ಸೊಲ್ ಗ್ಲ್ಯಾಡ್ & ಫೆಟ್ (2003),[೧೧] ಇದು ಈ ಮೊದಲಿದ್ದ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹಿ6ದೆ ಸರಿಸಿ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಿ ಈ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದೆ.[೧೨] ಅಧಿಕವೆಂದರೆ ಈ ಜೀವಿವರ್ಗೀಕರಣವು ಬದಲಾವಣೆ ಹೊಂದಿದ್ದನ್ನು ಸೊಲೆಗ್ಲ್ಯಾಡ್ ಎಟ್ ಆಲ್ ತನ್ನ ಮಂಡನೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದೆ. (2005).[೧೩][೧೪]
ಈ ಕೆಳಗಿನ ವರ್ಗೀಕರಣವು ಇವತ್ತಿನ ಉಪಲಬ್ಧತೆಯನ್ನೂ ಅದರ ಕುಟುಂಬದ ಶ್ರೇಯಾಂಕದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಚೇಳುಗಳನ್ನು ಹಲವಾರು ಜಾಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು,ಪಳೆಯುಳಕೆ ದಾಖಲೆಗಳು, ಸಮುದ್ರ ತೀರದ ಸಿಲ್ವರಿನ್ ಕಾಲದ ಜೇಡಿ ಮಣ್ಣಿನ ದಿಬ್ಬಗಳು, ಕಲ್ಲಿದ್ದಿಲು ದೊರೆಯುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಾದ ಕಾರ್ಬೊನ್ ಇಫಿರಸ್ ಕಾಲದ ದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬಿಳಿಚಿನ್ನದ ನಿಕ್ಷೇಪದ ಅವಶೇಷಗಳಲ್ಲಿ ಇವುಗಳು ಕಾಣಬರುತ್ತವೆ. ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ 430 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಸುಮಾರು ಸಿಲುರಿಯನ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಕಾಲದಲ್ಲಿನ ಪ್ರದೇಶದ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರದಡಿಯಲ್ಲಿ ಟೊಳ್ಳು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇವು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದುದು ದಾಖಲಾಗಿದೆ.[೧೫] ಆದರೆ ಮೊದಲ ಚೇಳುಗಳು ಬೆಟ್ಟದ ಕಿರುಝರಿಗಿರುವ ಕಿವಿರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು,ಈಗಿರುವ ಶ್ವಾಸನಾಳದ ಆಕೃತಿಯ ಸ್ವರೂಪದ್ದಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಸದ್ಯ ಸುಮಾರು 111 ರಷ್ಟು ಚೇಳು ಪಳೆಯುಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.[೧೦] ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಸಂಧಿಪದಿಗಳು ಅಕಶೇರುಕಗಳುಳ್ಳ ಚೇಳುಗಳ ಜಾತಿಗಿಂತ ಮಧ್ಯಂತರ ಯುಗದ ಪ್ರಾಣಿ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿವೆ.ಅಥವಾ ಅಮೆರಿಕನ್ ನ ಸೆನೊಝೊಯಿಕ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇದ್ದವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
ದೊಡ್ಡ ಆಕಾರದ ಚೇಳಿನಾಕಾರದ , ಸಮುದ್ರ ವಾಸಿ ಸಸ್ತನಿಯು ಪಾಲಿಯೊಝೊಯಿಕ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬಂದಿವೆ.ಈ ಜಾತಿಯ ಸಂಧಿಪದಿಗಳು ಸದ್ಯದ ಚೇಳುಗಳಿಗೆ ಬಹುತೇಕ ಹೋಲಿಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ,ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಈಗಿನವುಗಳಿಗೆ ಅವು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟದ್ದವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಹಲವಾರು ಬೆಟ್ಟದ ಝರಿ ಜಾತಿಯ ಈ ಪ್ರಾಣಿವರ್ಗವು ಸುಮಾರು10 to 250 centimetres (3.9 to 98.4 in)ರಷ್ಟು ಉದ್ದಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಶರೀರ ರಚನೆ ಅತ್ಯಂತ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದು ಅವುಗಳ ಆಕಾರವು ಕಾರ್ಬೊ ನಿಫೆರಸ್ ಜಾತಿಯ ಸಂಧಿಪದಗಳಂತೆ ಇದ್ದು ಸದ್ಯದ ಜಾತಿಗಳಿಗೆ ದೂರದ ಸಂಬಂಧಿಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿವೆ. ಇದಲ್ಲದೇ ಇವುಗಳನ್ನು "ಸಮುದ್ರದ ಚೇಳುಗಳೆಂದು" ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.[೧೬] ಅವುಗಳ ಕಾಲುಗಳು ಚಿಕ್ಕವಾಗಿದ್ದವೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.ದಪ್ಪ,ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದ ಬಾಲದ ಹಿಂದೆ ಸಣ್ಣ ಬಲಯುತವಾದ ಒಂದೇ ಒಂದು ನಖವಿತ್ತು.ಅವುಗಳು ಸಮುದ್ರದ ಬಲಯುತ ತೆರೆಗಳ ತಡೆಯಲು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಬಂಡೆಗಳಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವು ಸಮರ್ಥವಾಗಿದ್ದವು.ಸಮುದ್ರ ದಂಡೆಯ ಏಡಿಗಳಂತೆ ಅದರ ಕಾಲುಗಳು ಪ್ರಬಲವಾಗಿದ್ದವು.
ಚೇಳಿನ ಅಂಗರಚನೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಣೆಯಾಗಿದೆ.(ಬಾಲದ ಹಿಂಭಾಗ )(ಟೇಲ್ಮ್ಯಾಟಾ): ಶಿರೊವಕ್ಷ ಭಾಗ(ಇದನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಸೊಮಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ) ಇನ್ನೊಂದು ಹೊಟ್ಟೆ ಭಾಗ (ಆಪಿಸ್ಥೊಸೊಮಾ)ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೊಟ್ಟೆಭಾಗವು ಮೆಸೊಮಾ (ಯಕೃತ್ತ) ಮತ್ತು ಮೆಟಾಸೊಮಾ (ಪಚನಾಂಗ).[೧]:10 ಆಂಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಈ ಶಿರೊವಕ್ಷಭಾಗವ ನ್ನು ಪ್ರೊಸೊಮಾ , ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.ಚೇಳಿನ “ಶಿರ”, ವು ಈ ಅಂಗಗಳಾದ ಬೆನ್ನುಚಿಪ್ಪು, ಕಣ್ಣುಗಳು, ಅರೆಯುವ ದಂತಗಳು (ಬಾಯಿ ಭಾಗಗಳು), ನಖಗಳು (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇವನ್ನು ಉಗುರುಗಳು, (ಇಕ್ಕುಳುಗಳು ಅಥವಾ ಚಿಮುಟಾಂಗಗಳು) ಇರುತ್ತವೆ.ಅಲ್ಲದೇ ನಡೆಯಲು ನಾಲ್ಕು ಜೋಡಿ ನಡೆಯುವ ಕಾಲುಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಚೇಳಿನ ಹೊರಭಾಗದ ತಲೆ ಬುರೆಡೆಯು ದಪ್ಪ ಮತ್ತು ಬಾಳಿಕೆ ಬರುವಂತಹದ್ದಾಗಿದ್ದು,ಪ್ರಾಣಿಭಕ್ಷಕಗಳಿಂದ ಉತ್ತಮ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದೆ. ಚೇಳುಗಳ ತಲೆ ಮೇಲ್ಗಡೆ ಎರಡು ಕಣ್ಣುಗಳಿವೆ;ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ರಚನೆಯು ಅಂಗದ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಇಲ್ಲವೆ ಐದು ಜೊತೆ ಕಣ್ಣುಗಳ ಸಾಲು ತಲೆ ಮುಂಭಾಗದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿವೆ. ತಲೆ ಮೇಲಿದ್ದ ಅವುಗಳ ಕಣ್ಣುಗಳ ರಚನೆಯು ಅವುಗಳು ವಾಸಿಸುವ ಜಾಗೆಯ ಮೇಲೆ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗುತ್ತವೆ.ಮೆತ್ತಗಿನ ಜೇಡಿ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಕಣ್ಣುಗಳು ಮೆದುವಾಗಿಯೂ, ದಪ್ಪ ಅಥವಾ ಮರಳು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಗಡುಸಾಗಿಯೂ ಇರುತ್ತವೆ.ಅವುಗಳ ಬದುಕಿನ ಶೈಲಿಯ ಮೇಲೆ ಇದು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ.[೧೭]
ಇದರ ಜೀರ್ಣಾಂಗ ವ್ಯೂಹವು ಬಿಡಿಭಾಗದ ಕಿವಿರನ್ನು, ಹೊಂದಿದ್ದು ಕೊಂಡಿಗೂಡು (ನಖದಂತೆ ಆವರಿಸಿದ) ವಿಸ್ತೃತಾಂಗ ವನ್ನು ಬೇಟೆಯನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು,ಸ್ವಯಂ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಮತ್ತು ವಾಸನಾಗ್ರಹಣಕ್ಕೆ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಸ್ತೃತಾಂಗದ ವಿಂಗಡನೆಗಳು (ದೇಹದ ಹೊರಚಾಚಿದರೂ ಹೊರ ಶರೀರಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಹತ್ತಿರವಾಗಿವೆ.) ಅವೆಂದರೆ ಸೊಂಟ, ಕಾಲಿನ ಎಲುಬು, ತೊಡೆ ಎಲುಬು (ಮುಂಗಾಲಿನ ಮೇಲ್ಭಾಗದ ಮೂಳೆ), ಮಂಡಿಚಿಪ್ಪು, ಮೊಳಕಾಲು ಮೂಳೆ (ಹಿಂಗಾಲು, ಕೈ ಅಥವಾ ಚಲಿಸಬಲ್ಲ ಇಕ್ಕುಳದಂತಹ ಅಂಗ) ಮತ್ತುಹರಡಿದ ನಖ (ಸ್ಥಿತವಾಗಿರುವ ಇಕ್ಕಳುದಂತಹ ಅಂಗ). ಒಂದು ಚೇಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಪ್ಪು ಬಿಡಿಯಂಗ ಅಥವಾ ತರಿತರಿಯಾದ ಕಣದ ಏಣಿಯಂತಹ ಡುಬ್ಬವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ.ಇವುಗಳನ್ನು "ಎದೆಏಣು" ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.ಅಥವಾ ಏರುಬೆನ್ನು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.ಹೀಗೆ ದೇಹದ ವಿಂಗಡಿತ ಭಾಗಗಳು ಜೀವಿವರ್ಗೀಕರಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಕೂಲವಾಗುತ್ತವೆ.[೧]:12
ಅದರ ಉದರ ಭಾಗವು ಒಟ್ಟು ಏಳು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. (ಸರಣಿ ಭಾಗಗಳು), ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಬೆನ್ನಮೇಲ್ಭಾಗದೊಂದಿಗೆ ಪ್ಲೇಟ್ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಮುಚ್ಚಿರುತ್ತವೆ.(ಮೂಳೆಅಂಗ) ಅದಲ್ಲದೇ 3 ರಿಂದ 7 ರವರೆಗಿನ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳು ಒಂದೇ ರಚನೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಉದರದ ಮೊದಲ ಭಾಗದ ವಿಂಗಡನೆಯು ಒಂದು ಜೋಡಿ ಜನನಾಂಗ ಪೊರೆ ಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.ಇದು ಇಡೀ ದೇಹದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗ ವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಎರಡನೆಯ ಅದರ 2 ವಿಂಗಡನಾಂಗದ ವಲಯವು ಪ್ಲೇಟ್ ನಂತಹ ತಳವನ್ನು ಪಡೆದು ಗಡುಸುತನದ ಎಳೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಕೊಂಡಿಯ ವಿಭಾಗಗಳು ಅಲ್ಲದೇ 3ರಿಂದ7 ವಿಭಾಜಕಗಳು ಒಂದು ಜೊತೆ ಶ್ವಾಸದ್ವಾರ ಹೊಂದಿದ್ದು ಇದು ಚೇಳಿನ ಉಸಿರಾಟಕ್ಕೆ ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಶ್ವಾಸನಾಳಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ಶ್ವಾಸನಾಳವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕತ್ತರಿಸಿದ ಹೋಳಿನಂತೆ,ದುಂಡಗೆ,ಅಂಡಾಕಾರ ಅಥವಾ ದೀರ್ಘ ವೃತ್ತಾಕಾರದ್ದಾಗಿರುತ್ತವೆ.0/}:13-15
ಚೇಳಿನ ಅಂಗರಚನೆಯ ವಿಭಾಜಕವು ಬಾಲ, (ಆರು ವಿಭಜಕಗಳಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಕೊನೆಯ ಕೊಂಡಿ ಎಂಬಂತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ), ಆದರೆ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಚೇಳಿನ ಗುದದ್ವಾರ ಅಲ್ಲದೇ ವಿಷದ ಬಾಲ (ಕಚ್ಚುವ ಭಾಗ) ವನ್ನೊಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಬಾಲದ ವಿಭಜಕವು, ಒಂದು ಗೂಡು,ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು ಅದು ಎರಡು ಜೊತೆ ನಂಜು-ವಿಷ ಗ್ರಂಥಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅದು ಕಚ್ಚುವ ಅಥವಾ ಅದರ ವಿಷದ ಪಿಚಕಾರಿಯಂತೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಅಪರೂಪವೆಂಬಂತೆ ಕೆಲವೆಡೆ ಚೇಳುಗಳು ಎರಡು ಹಿಂದಿನ ಅಂಗಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿರುತ್ತದೆ.(ಬಾಲಗಳು). ಎರಡು ಬಾಲಗಳಿರುವ ಚೇಳುಗಳು ಬೇರೆ ಜಾತಿಯವಲ್ಲ ಆದರೆ ಇದು ಕೇವಲ ಜೀವವಾಹಿನಿಯ ಅಸಮರ್ಪಕತೆಯಾಗಿದೆ.[೧೮]
ಕೆಲವು ನೇರಳಾತೀತ ಬೆಳಕಿಗೆ ಒಡ್ಡಿದ ಚೇಳುಗಳು ತಮ್ಮ ಮಿಂಚನ್ನು ತೋರುತ್ತವೆ. ಈ ನೇರಳಾತೀತ ಬೆಳಕು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರತಿದೀಪ್ತಿ ತೋರುತ್ತದೆ,ಯಾಕೆಂದರೆ ಇದು ಕಪ್ಪು ಬೆಳಕನ್ನು,ಸೂಸುವ ರಾಸಾಯನಿಕ ಭಾಗಗಳು ಅದಕ್ಕಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಪ್ರದೀಪ್ತಿ ತೋರುವ ಭಾಗವನ್ನು ಬೆಟಾ-ಕಾರ್ಬೊಲೈನ್ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧೯] ನೇರಳಾತೀತ ದೀಪದ ಮೂಲಕ ಇದರ ಬದುಕಿನ ವಿಭಾಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಬಹುದಾಗಿದೆ,ಎಂದು ಕ್ಷೇತ್ರವಾರು ಸರ್ವೇಕ್ಷಣೆಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಈ ಪ್ರದೀಪ್ತಿಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅದರ ತಲೆಮೇಲ್ಭಾಗ ದ ಮಿಂಚನ್ನು ಪ್ರಹರಿಸುತ್ತದೆ.ಅದಲ್ಲದೇ ಅದು ಪ್ರತಿ ಅವತಾರವನ್ನು ತೋರಿ ಅದರ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.[೧೯]
ಚೇಳುಗಳ ಆಯುಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ನಿಖರ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲ.ಅಲ್ಲದೇ ಇದರ ಬದುಕಿನ ಬಗ್ಗೆ ಜೀವನವೃತ್ತಾಂತದ ಬಗ್ಗೆ ಖಚಿತ ಮಾಹಿತಿ ದೊರೆತಿಲ್ಲ. ಇದರ ಆಯುಷ್ಯವು ಸುಮಾರಾಗಿ 4–25 ವರ್ಷಗಳೆಂದು ಅದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.(ಯಾಕೆಂದರೆ ಇನ್ನೊಂದು ಜೀವಿವರ್ಗ ಅದೇ ಜಾತಿ ಝರಿ ಜಂತು ಪ್ರಾಣಿ )ಯ ಗರಿಷ್ಟ ಆಯುಷ್ಯ 25 ವರ್ಷಗಳಾಗಿವೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ). ಅದೇ ಹ್ಯಾಡೊಜೆನೆಸ್ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯದ ಆಯುರ್ ಪ್ರಮಾಣವು 25–30 ವರ್ಷಗಳೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚೇಳುಗಳು ಉಷ್ಣತೆ 20 °C ರಿಂದ 37 °C ವರೆಗಿರುವ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತವೆ. (68 °F ಫ್ಯಾರನ್ ಹೀಟ್ ದಿಂದ 99 °F),ಆದರೆ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಉಷ್ಣತೆ ಅಥವಾ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಭೂಮಿಯ ಉಷ್ಣತೆಗೂ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.[೨೦][೨೧] ಚೇಳುಗಳ ಉಪಪಂಗಡವೆನಿಸಿದ ಸ್ಕಾರ್ಪಿಯೊಪ್ಸ್ ಇವುಗಳು ಏಶಿಯಾದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಬೆಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ, ಬೊಥ್ರಿಯುರಿಡ್ ಚೇಳುಗಳ ಜಾತಿಯು ಪತಗೋನಿಯಾ ಪಂಗಡಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ.ಅದಲ್ಲದೇ ಸಣ್ಣ ಎಸ್ಕೊರ್ಪಿಯಸ್ ಇವು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಯುರೊಪಿಯಾದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ,ಇವು ಚಳಿಗಾಲದ −25 °C (−13 °F)ಈ ಪ್ರಮಾಣದ ಚಳಿಯಲ್ಲೂ ಬದುಕುತ್ತವೆ. ರೆಪೆಟೆಕ್ (ಟರ್ಕ್ ಮೆನಿಸ್ತಾನ್),ಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಏಳು ಜಾತಿಯ ಚೇಳುಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. (ಇದರಲ್ಲಿ ಪೆಕ್ಟಿನಿಬುತಸ್ ಬಿರುಲೈ ಜಾತಿಯು ಎಲ್ಲೆಡೆ) ಬದುಕಿದ್ದು ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ –31 °C ದಿಂದ 50 °C. ವರೆಗೆ ಇರುವ ಉಷ್ಣಾತಾ ವಲಯದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತದೆ.[೨೨]
ಅವುಗಳೆಂದರೆ ನಾಕ್ಟುರನಲ್ ಮತ್ತು ಫೊಸೊರಿಯಲ್,ಉಪಜಾತಿಗಳು ನೆಲದಾಳದ ತಂಪು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುತ್ತವೆ.ಆಹಾರ ಹುಡುಕಲು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಅಬಂದು ಮತ್ತೆ ತಮ್ಮ ಬೇಟೆ ದೊರಕಿದ ಅನಂತರ ನೆಲದಾಳದ ತಂಪು ಭಾಗಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲವೆ ಬಂಡೆಯ ಪೊಟರಿಯೊಳಗೆ ಸೇರಿ ಬಿಸಿಲಿನ ತಾಪದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಚೇಳುಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ಬೆಳಕಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವ ಸ್ವಭಾವ ಹೊಂದಿದೆ.ತಮ್ಮನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಂದರೆ ಪಕ್ಷಿಗಳು,ಸಂಧಿಪದಿಗಳು,ಹಲ್ಲಿಗಳು,ಇಲಿಗಳು,ದಂಶಕಗಳು,ಹೆಗ್ಗಣಗಳು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಇಲಿಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.[೨೩]
ಚೇಳುಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಅವಕಾಶವಾದಿಗಳಂತೆ ವರ್ತಿಸುತ್ತವೆ.ತಮ್ಮ ಪರಭಕ್ಷಕತನವನ್ನು ಸಣ್ಣ ಕೀಟಗಳು,ಹುಳುಗಳು ಅಲ್ಲದೇ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಚೇಳುಗಳು ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಹಲ್ಲಿಗಳನ್ನೂ ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತವೆ. ಅದರ ಉದ್ದನೆ ಕೊಂಡಿಗಳು ಸುತ್ತಲೂ ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದ ಸಂವೇದಿ ಕೂದಲನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅದನ್ನು ಸ್ಪರ್ಷಿಸಲು ಬರುವ ಬೇಟೆಯನ್ನು ಅದು ಸಲೀಸಾಗಿ ತನ್ನ ಆಹಾರವಾಗಿಸುತ್ತದೆ,ಬೇಟೆ ಹತ್ತಿರಕ್ಕೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಅದು ನಿಧಾನವಾಗಿ ತನ್ನ (ವಿಷದ ಕೊಂಡಿಗಳಿಂದ)ಯಿಂದ ಅದನ್ನು ಘಾಸಿಗೊಳಿಸಿ ಭಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ತಮ್ಮ ವಿಷದ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ಅದು ತನ್ನ ಚಿಮುಟಾಂಗ ಬಳಸಿ ಅದನ್ನು ಹುಡಿಯಾಗಿಸಿ ಅರೆಯಬಹುದು. ಇಲ್ಲವೆ ಅದರ ನರವ್ಯೂಹ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳ್ಳುವ ವಿಷವನ್ನು ಅದರೊಳಗೆ ಸೇರಿಸಿ ತನ್ನ ಬೇಟೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಿಯೆಯು ಬೇಟೆಯನ್ನು ಸಾಯಿಸಬಹುದು ಇಲ್ಲವೆ ಅದನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿ ಸೇವಿಸಬಹುದು. ಚೇಳುಗಳಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಸೇವಿಸುವ ವಿಧಾನವು ವಿಚಿತ್ರವಾಗಿದೆ ಅದು ತನ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಹಲ್ಲುಗಳು,ಬೇಟೆ ಅರೆಯಲು ಅನುಕೂಲವಾಗಿರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಇದರ ಬಾಯಿಯಲ್ಲಿನ ಈ ವಿಚಿತ್ರ ದಂತ ಸರಣಿಯು ಅದನ್ನು ಮುಂಭಾಗದ ಬದಲಿಸಬಲ್ಲ ಹಲ್ಲುಗಳ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ಆಹಾರ ಪಡೆಯುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಧಿಪದಿಗಳು ಹೀಗೆಯೇ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅದರ ಮುಂದಿನ ಹಲ್ಲುಗಳ ರಚನೆ ಪಂಕ್ತಿಯು ತುಂಬಾ ಹರಿತವಾಗಿದ್ದು,ಬೇಟೆಯ ದೇಹದ ಭಾಗದಿಂದ ತನಗೆ ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಮಾಂಸವನ್ನು ಅಥವಾ ಅದರ ಶರೀರ ಭಾಗವನ್ನು ಪಡೆದು ಅರೆಯುತ್ತದೆ.ಅದರ ಮೂಲ-ಹರಿತ ದವಡೆ ಮೂಲಕ ತನ್ನೆಡೆಗೆ ಎಳೆದು ಬಾಯಿಯಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಅದು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಚೇಳುಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದ್ರವರೂಪದ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತುಕೊಡುತ್ತವೆ,ಅವುಗಳಿಗೆ ಹೊರಭಾಗದ ಜೀರ್ಣಾಂಗದ ಅನುಕೂಲವೂ ಇದೆ. ಅದರಲ್ಲಿನ ಪಚನದ ರಸವು ಬೇಟೆಯೊಳಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ನಂತರ ಅದರ ಶರೀರವನ್ನು ದ್ರವರೂಪವನ್ನಾಗಿಸಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಜೀರ್ಣವಾಗದ (ತುಪ್ಪಳ, ಬುರುಡೆ ಸ್ನಾಯು, ಇತ್ಯಾದಿ.) ಇವುಗಳು ಅದರ ದವಡೆಯೊಳಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ನಂತರ ಹೊರಕ್ಕೆ ವಿಸರ್ಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[೧]:296-297
ಚೇಳುಗಳು ಒಂದೇ ಸಾರಿಗೆ ಅತ್ಯಧಿಕ ಆಹಾರ ಸೇವಿಸಬಲ್ಲವು. ವಿಚಿತ್ರವೆಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಆಹಾರ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದ್ದರೆ ಅದರ ಚಯಾಪಚಯ ಕ್ರಿಯೆಯು ಅತ್ಯಂತ ಮಂದಗತಿಯಲ್ಲಿದೆ.ಹೀಗಾಗಿ ಅದರದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವಲ್ಲದ ಬದುಕಿನ ಶೈಲಿಯಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಚೇಳುಗಳು ದೀರ್ಘಾಯು ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು.ಹೀಗಾಗಿ ಅವು ಆಹಾರವಿಲ್ಲದೇ 6 ರಿಂದ 12 ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಉಪವಾಸ ಬದುಕಿರಬಹುದಾಗಿದೆ.:297-298[೧] ಚೇಳುಗಳ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಅದರ ವಿಸರ್ಜನೆಯು ಬಹುತೇಕ ಘನತ್ಯಾಜ್ಯ, ನಾರು ಮತ್ತು ಯುರಿಕ್ ಆಮ್ಲ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[೭]
ಚೇಳುಗಳು ತಮ್ಮ ಲೈಂಗಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಮರಿಗಳಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡುತ್ತವೆ,ಕೆಲವು ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಈ ಮರುಜನ್ಮ ನೀಡುವ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡುಗುತ್ತವೆ. ಹೇಗೆಯಾದರೂ, ಕೆಲವು ಅಮೈಥುನದ ಮೂಲಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುವ ಜೀವಿವರ್ಗಗಳೆಂದರೆ,ಹೊಟೆಂಟೊಟಾ ಹೊಟೆಂಟೊಟಾ ,ಹೊಟೆಂಟೊಟಾ ಕ್ಯಾಬೊವರ್ಡಿನೆಸ್ ,ಲೈಚೆಲೆಸ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಸೆ , ಟಿಟಿಯಸ್ ಕೊಲಂಬಿಯನ್ಸ್ ,ಟಿಟಿಯಸ್ ಮೆಟುಂಡಸ್ ,ಟಿಟಿಯಸ್ ಸೆರ್ಯುಲೆಟಸ್ , ಟಿಟಿಯಸ್ ಸ್ಟಿಗ್ಮುರಸ್ ,ಟಿಟಿಯಸ್ ಟ್ರೈವಿಟಟಸ್ ,ಟಿಟಿಯಸ್ ಉರುಗ್ವೆನೆಸಿಸ್ , ಇವುಗಳೆಲ್ಲಾ ಅಂಡಾಣು ಸಂತಾನ,ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಮೂಲಕ ಸಂತಾನಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ.ಹೀಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಫಲಿತಗೊಳ್ಳದ ಮೊಟ್ಟೆಗಳು ದಿನಗಳೆದಂತೆ ಬ್ರೂಣ ಗಳಾಗಿ ಮರಿಗಳಾಗುತ್ತವೆ. ಚೇಳುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಅಂಡಾಣು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕ್ರಿಯೆಯು ಒಮ್ಮೆ ಅದು ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆ ನಂತರ ಆರಂಭಗೊಂಡರೆ ಹಾಗೆಯೇ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ.
ಇವುಗಳಲ್ಲಿನ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ರೇತ್ರ ಅಂಗಾಂಶ ಗಳು ಗಂಡು ಜೀವಿಯಿಂದಹೆಣ್ಣು ಜೀವಿಯೆಡೆಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ; ಚೇಳುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಕೀರ್ಣ ಒಂದುಗೂಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಂತಾನಕ್ಕಾಗಿ ಸೇರುವಿಕೆ ಇವುಗಳ ಸಂತಾನಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳ ಸೇರುವಿಕೆ ಆರಂಭವಾಗುವುದು, ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣುಎರಡೂ ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಜಾಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಮಿಶ್ರಿತ ಫೆರೊಮೊನ್ಸ್ (ವಾಸನಾ ರಾಸಾಯನಿಕ)ಮತ್ತು ಕಂಪನದ ಅಲೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸುತ್ತವೆ. ಅವೆರಡೂ ತಾವು ವಿಭಿನ್ನ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದೇವೆ ಎಂದ ಬಳಿಕ ಗಂಡು-ಹೆಣ್ಣು ಪರಸ್ಪರ ಸೇರಿ ತಮ್ಮ ಸರಿಯಾದ ಒಟ್ಟಾಗುವಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತವೆ.
ಈ ಒಟ್ಟುಗೂಡುವಿಕೆಯು ಗಂಡು, ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವ ಮೂಲಕ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.ಅದಷ್ಟಕ್ಕೇ ಅದೇ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿ ನಂತರ ಎರಡೂ "ನೃತ್ಯ" ಅಂದರೆ ಅದನ್ನು "ಪ್ರೊಮೆನೆಡ್ ಎ ಡೆಉಕ್ಸ್ " ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.ಇದರ ನಂತರ ಕೂಡುವಿಕೆ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಗಂಡು ತನ್ನ ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಇಡಲು ಸೂಕ್ತ ಸ್ಥಳವಾದ ಹೆಣ್ಣು ಜೀವಿಯನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತದೆ. ಈ ಕೂಡುವಿಕೆಯು ಹಲವಾರು ವಿಶಿಷ್ಟತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ,ಮೊದಲು ಗಂಡು-ಹೆಣ್ಣುಗಳು ಈ ಸಮಯಕ್ಕಾಗಿ ಹಾತೊರೆಯು ದಡಬಡ ಸುರುವಾಗುತ್ತದೆ.ನಂತರ ಅವೆರಡರ ದವಡೆ ಮುಂಭಾಗದ ಹಲ್ಲುಗಳ ಮೂಲಕ ಚುಂಬನ ಚಟುವಟಿಕೆ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.ಗಂಡು ಹೆಣ್ಣನ್ನು ತನ್ನೆಡೆಗೆ ಜೋರಾಗಿ ಎಳೆದು ನಿಕಟವಾಗಿ ತನ್ನ ಚುಂಬನದ ಮಳೆಗರೆಯುತ್ತದೆ,ಗಂಡು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ತನ್ನ ವಿಷದ ಕೊಂಡಿಯ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿನ ದ್ರವವನ್ನು ಹೆಣ್ಣು ಚೇಳಿನ [೨೪] ಶಿರೊವಕ್ಷಕ್ಕೆ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಬಿಡುತ್ತದೆ.ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸಂತೈಸುವ ಒಂದು ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಗಂಡು ಮತ್ತೆ ತನ್ನ ಚಳಕ ತೋರುತ್ತದೆ.
ಗಂಡು ತನ್ನ ಅಂಡಾಣುವನ್ನು ಹೆಣ್ಣಿನ ಅಂಗದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ಮುಂದೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕೆಂಬುದರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಗಂಡಿನ ಅಂಡಾಣು ಹೆಣ್ಣಿನ ಜನನಾಂಗದ ಪರಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿ ರೇತ್ರ ಅಂಗಾಂಶ ಅಥವಾ ಧಾತು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಹೀಗೆ ಹೆಣ್ಣು ಮರಿ ಹಾಕಲು ಫಲಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕೂಡುವಿಕೆಯು 1 ರಿಂದ 25+ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.ಇದು ಗಂಡು ಜೀವಿಯ ಅಂಡಾಂಶ ಇಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ಈ ಸೇರುವಿಕೆ ಸುದೀರ್ಘವಾದಎ ಹೆಣ್ಣು ತನ್ನ ಆಸಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನೇ ತ್ಯಜಿಸಬಹುದು.
ಒಮ್ಮೆ ಈ ಸೇರುವಿಕೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ಪ್ರತ್ಯೇಕಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಗಂಡು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ನಂತರ ತಕ್ಷಣವೇ ಈ ಜಾಗ ಬಿಡುತ್ತದೆ,ಯಾಕೆಂದರೆ ಹೆಣ್ಣಿನಿಂದ ಸ್ವಯಂ ಭಕ್ಷಣಗೆ ಒಳಗಾಗದಂತೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.ಅದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಇದು ಲೈಂಗಿಕ ಭಕ್ಷಣೆ ಆಗಬಾರದೆಂದು ಅದು ಎಚ್ಚರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.ಇದು ಚೇಳುಗಳಲ್ಲಿ ತೀರ ಅಪರೂಪವಾಗಿದೆ.
ಬಹುತೇಕ ಅರಾಕ್ನಿಡ್ ಜಾತಿಯ ಜೀವಿಗಳು, ಅಂದರೆ ಈ ಚೇಳುಗಳು ಅಂಡಜೋತ್ಪಾದನಾ ಸಂತಾನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. ಸಣ್ಣ ಮರಿಗಳು ಒಂದಾದ ನಂತರ ಒಂದು ಅಂಡಾಣು ಮೊಟ್ಟೆಯಿಂದ ಹೊರಬರುತ್ತವೆ,ಅವುಗಳು ಒಂದು ಸಾರಿಯಾದರೂ ತಾಯಿಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗದೇ ಹೊರಬರಲಾರವು.ಹೀಗೆ ಅವು ಚಿಕ್ಕವುಗಳಿದ್ದಾಗ ತಾಯಿಯ ಮೇಲೆ ಉಳಿದು ತೆವಳುವುದನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತವೆ. ಸಣ್ಣ ಮರಿಜೀವವು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ತಾಯಿಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವಿಲ್ಲದೇ ಬದುಕಲಾರದು.ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮೊದಲು ಅಂಡ ಒಡೆದು ಬಂದ ಮರಿಯು ಬದುಕುವುದು ಕಠಿಣ.ಮುಂದಿನವುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಜೋಪಾನ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಅವುಗಳ ಬದುಕು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಘಿಕವಾಗಿರುವ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಪಾಂಡಿನಸ್ spp.), ಇವುಗಳೆಲ್ಲಾ ಯುವ/ತಾಯಿ ಸಂಘದೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ವೇಳೆಯನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳ ಗಾತ್ರವು ಅಲ್ಲಿನ ವಾತಾವರಣ ಮತ್ತು ಜೀವಿ ವರ್ಗಗಳು ಈ ಚೇಳಿನ ಎರಡರಿಂದ ನೂರು ಜಾತಿಯ ಜೀವಿಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಒಟ್ಟಾರೆ ವರ್ಜ್ಯ ಪದಾರ್ಥವು 8 ಪಟ್ಟಾಗಿ ಅದರ ಜೀವನಚಕ್ರದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.[೨೫]
ಮರಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಪೋಷಕರನ್ನೇ ಹೋಲುತ್ತವೆ. ಅದು ವಿಸರ್ಜನಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಆಗಾಗ ಹೊರಹಾಕುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅದರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ನಿಂತಿದೆ.(ಪೊರೆ ಬಿಚ್ಚುವಿಕೆ)ಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ಒಂದು ಚೇಳಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಮರಿ ಕೀಟ ತಳೆಯುವ ರೂಪವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ.(ಇದು ಎಷ್ಟು ರೂಪ ಪಡೆದು ಭೂಮಿಗೆ ಬಂತು) ಚೇಳುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಐದರಿಂದ ಏಳು ರೂಪಗಳ ಪಡೆದ ನಂತರ ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಗೆ ತಲುಪುತ್ತವೆ. ಈ ರೂಪಾಂತರವು ಹಳೆಯ ಪೊರೆ ಕಳಚು ಮೂಲಕ ಆಗುತ್ತದೆ.(ಮುಂಭಾಗದ ಮರಿ ಜೀವಿಯ ಅವತಾರದಂತೆ). ಹೀಗೆ ಅದರ ಶರೀರವು ಇಬ್ಭಾಗವಾಗಿ ಎರಡೂ ಕಡೆಯ ಭಾಗಗಳು ಒಟ್ಟು ಸೇರಿ ಹಳೆಯ ಶಿರೊಭಾಗವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಒಂದು ಆಕಾರ ಪಡೆಯುತ್ತವೆ.ಇದನ್ನು ಮರುಜೀವ ಸೃಷ್ಟಿ ಎನ್ನಬಹುದು. ಹೀಗೆ ಅದು ರೂಪಾಂತರವಾದ ಮೇಲೆ ಚೇಳು ಹೊಸ ತಲೆ ಬುರುಡೆ ರೂಪದೊಂದಿಗೆ ದಾಳಿಗಳ ಎದುರಿಸಲು ಸನ್ನದ್ದವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಚೇಳು ಹೊಸದಾದರೂ ಹೊಸ ಜಗತ್ತಿಗೆ ತನ್ನನ್ನು ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಮರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ.ಹೀಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ ಅದರ ಜೀವನ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಚಾಲನೆ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯಾದ ಗಡಸುತನ ಪಡೆಯುವುದಕ್ಕೆ ಹೊಸರೂಪಾಂತರ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಈ ಹೊಸ ಗಡಸುತನದ ಬುರುಡೆಯು ಶಿರೊವಕ್ಷದ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ; ಇದನ್ನುಹೊಸರೂಪಾಂತರ ಎನ್ನುತ್ತಾರಲ್ಲದೇ,ಇದೇ ಅವುಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರದೀಪ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿರುವಂತೆ ಅದು ತನ್ನ ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬೇಟೆಗಳ ಹಿಡಿಯಲು ತನ್ನ ವಿಷವನ್ನು ಬಳಸಿ ಆ ಬೇಟೆಯನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿ ಸೇವಿಸುತ್ತದೆ.ಆದರೆ ಇದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಅದು ಹೆಚ್ಚು ತೀಕ್ಷ್ಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಪರಭಕ್ಷಕಗಳ ವಿರುದ್ಧ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿಯೂ ಇದು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಷವು ಕೆಲವು ಸಂಯುಕ್ತಗಳ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದೆ.(ನರಕೋಶದ ನಂಜುಸಂಯುಕ್ತ,ಎಂಜೈಮ್ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು)ಇವು ದುಷ್ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದಲ್ಲದೇ ಕೆಲವೊಂದು ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಕೊಲ್ಲುವ್ ಗುರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅದು ಪ್ರತಿ ಸಂಯುಕ್ತವನ್ನು ಸೂಕ್ತ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಟ್ಟು ಅದು ತನಗೆ ಬೇಕಾದ ಪರಿಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 1000+ ಜಾತಿಯ ಚೇಳುಗಳಿದ್ದು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 25 ಜಾತಿಯ ಚೇಳುಗಳಿಗೆ ಮಾನವನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವಷ್ಟು ತೀಕ್ಷ್ಣವಾಗಿರುವ ವಿಷವಿರುತ್ತದೆ.ಇವೆಲ್ಲವೂ ಬುತೆಡಾಯ್ ಎಂಬ ಸಂಧಿಪದಿ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದಾಗಿವೆ.[೭][೨೬]
ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವೆಂದರೆ ಚೇಳಿನ ನಂಜು ಪ್ರೊಟೀನ್ ಇದನ್ನು ಔಷಧಿಯ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲೂ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
ಸಣ್ಣ ಸರಣಿಯ ಈ ಜೀವಾಣು ವಿಷದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಮ್ (K+) ವಾಹಿನಿಗಳ ಕಾರ್ಯ ಅಡತಡೆ ಮಾಡುವುದಲ್ಲದೇ ಜೀವಿ ರಸಾಯನಿಕಗಳ ತಡೆಗೆ ಬಳಸಬಹುದು,ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಮಹತ್ವದ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾಗಿ KCNA3 ವಾಹಿನಿಯಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು KV1.3,ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಅಯಾನುಗಳ ಸಾಗಣೆಗೂ Ca2+ ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಇದು ದೈಹಿಕ T ದುಗ್ದಕೋಶ (T ಕೋಶ) ನಿಯಂತ್ರಣ ಹಾಗು ರಸವಿಸರ್ಜನೆಗೆ ಮಹತ್ವ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ KV1.3 ಅಡೆತಡೆಗಳು ರೋಗನಿರೋಧಕ ಗಳ ನೆರವಿಗೆ ಸಹಾಯಕವಾಗಿವೆ. ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಹೀನತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.(ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸಂಧಿವಾತ,ಹೊಟ್ಟೆಉರಿಯೂತ,ಕಣ್ಣಿನ ವಿವಿಧ ಬಿಳಿಪೊರೆಗಳ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಇದರ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ,)[೨೭]
ಚೇಳು ಜಾತಿಯ ಕ್ರಿಮಿಯ ವಿಷವು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಚರ್ಮರೋಗವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ.[೨೮]
ನಂಜುಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆಗೊಳಗಾಗಿರುವುದು:
ಇದನ್ನು ಕೆಲವು ದೇಶಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.ವೃಶ್ಚಿಕ ಎಂಬುದನ್ನು ಹನ್ನೆರಡು ರಾಶಿಚಕ್ರದ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿಯೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಬೆಬಲೋನಿಯನ್ ಭವಿಷ್ಯಗಾರರು ಚಾಲ್ಡೆಯನ್ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.[೧]:462
ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಏಶಿಯಾ ,ಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ವೃಶ್ಚಿಕವು ಒಂದು ಸಾಹಿತ್ಯ ಕಲಾಕೃತಿ ಯನ್ನಾಗಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕಲೆ ಕಂಡು ಬರುವ ಮಧ್ಯ ಪ್ರಾಚ್ಯ ದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಇದನ್ನು ದುಷ್ಟ ಶಕ್ತಿ ವಿರುದ್ದ ಹೋರಾಡುವ ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ನಮ್ಮನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಸಂಕೇತ ದರವೇಶಿಗಳ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಇದರಿಂದ ದುಷ್ಟ ಶಕ್ತಿಗಳ ವಿರುದ್ದ ಪ್ರತಿಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವೃಶ್ಚಿಕವು ಮಾನವ ಲೈಂಗಿಕತೆ ತೋರಿಸುವ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಏಶಿಯಾದಲ್ಲಿನ ದೇಶೀಯ ಔಷಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.ಚೇಳು ಕಡಿತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಉಪಕಥೆಗಳೂ ಇಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತವೆ.[೩೧]
ಪುರಾತನ ಈಜಿಪ್ತ್ ದೇಶದ ದೇವತೆ ಸರ್ಕೆಟ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ವೃಶ್ಚಿಕಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಹಲವಾರು ದೇವತೆಗಳು ಪೀಡೆಗಳಿಂದ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರನ್ನೂ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯು ಇದೆ.
|coauthors= ignored (|author= suggested) (help); More than one of |pages= and |page= specified (help) |coauthors= ignored (|author= suggested) (help) |coauthors= ignored (|author= suggested) (help) |coauthors= ignored (|author= suggested) (help) |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help) |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Italic or bold markup not allowed in: |journal= (help) |coauthors= ignored (|author= suggested) (help) |copyright year= ignored (help) |month= ignored (help); Unknown parameter |unused_data= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link) |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link) ಚೇಳು ಗಳು ಪರಭಕ್ಷಕ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ ಸಂಧಿಪದಿ (ಜಂತು)ಪ್ರಾಣಿಗಳಾಗಿವೆ.ಪ್ರಾಣಿ ವಿಂಗಡಣೆ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಯ ವಿಂಗಡಣೆಯಲ್ಲಿ ಚೇಳುಗಳು ಅರಕ್ನಿಡ್ ಎಂಬ ಪ್ರಭೇದಕ್ಕೆ ಸೇರುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಎಂಟು ಪಾದಗಳಿವೆ.ಅವುಗಳ ಮುಂದಿರುವ ಇಕ್ಕಳದಂತಹ ವಾಸನೆ ಕಂಡು ಹಿಡಿಯುವ ಜೋಡಿ ನಖಗಳು ಹಾಗು ಪಟ್ಟಿಗಳುಳ್ಳ ಸಣ್ಣ ಬಾಲದ ತಿರುವು ಆಕಾರವು, ಅದರ ಹಿಂದೆಯೇ ವಿಷದ ಮುಳ್ಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಚೇಳು ಅತ್ಯಂತ ವಿಷಕಾರಿ ಎಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲರಲ್ಲಿಯೂ ಭಯವಿದೆ.ಈ ಪ್ರಭೇದದ 25 ಜಾತಿಯ ಚೇಳುಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮಾನವನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ವಿಷದ ಪ್ರಮಾಣವಿದೆ. ವಿಭಿನ್ನ ಭೌತಿಕ,ಸ್ವರೂಪದ,ಜೈವಿಕರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅಳವಡಿಕೆಗಳು ಇವುಗಳಿಗೆ ಭೂಮಿ ಮೇಲೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿವೆ.ಚೇಳುಗಳು ಭೂಮಿ ಮೇಲೆ ಭೌಗೋಳಿಕೆ ಚಿನ್ಹೆ ಕಾಣಿಸಿದ ಸಿಲುರಿಯನ್ ಕಾಲದ ಅವಧಿಯಿಂದಲೂ ಅತ್ಯಂತ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿ ಭೂಮಿ ಮೇಲೆ ಕಾಣಿಸಿವೆ.ಆಶ್ಚರ್ಯವೆಂದರೆ ಇವುಗಳ ಆಕಾರ,ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅಂತಹ ಬದಲಾವಣೆ ಕಂಡು ಬಂದಿಲ್ಲ.೪೪೩ to ೪೧೬ million years ago:1
ಚೇಳುಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಖಂಡದಲ್ಲೂ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡಿವೆ,ಆದರೆ ಅಂಟಾರ್ಟಿಕಾ,ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಅಕ್ಷಾಂಶದ ಟಂಡ್ರಾ ಗಡಿ ರೇಖೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವು ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳನ್ನು ಮನುಷ್ಯರು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ನ್ಯುಜಿಲೆಂಡ್ ಗಳಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಚೇಳುಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 1752 ಪ್ರಭೇದಗಳಿವೆ ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವತ್ತಿನ ವರೆಗೆ ಅವುಗಳ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಸುಮಾರು ಹದಿಮೂರು ವರ್ಗಗಳನ್ನು ಇದುವರೆಗೆ ಕಂಡು ಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ. ಜೀವಿಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣಶಾಸ್ತ್ರವು ಹಲವಾರು ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ,ವಂಶವಾಹಿನಿಗಳ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿವರಗಳ ಕಲೆ ಹಾಕಲು ಮುಂದಾಗಿದೆ.
