dcsimg

Czartawa ( Polish )

provided by wikipedia POL

Czartawa (Circaea L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny wiesiołkowatych (Onagraceae). Należy do niego 7[3]–8[4] gatunków (w zależności od ujęcia systematycznego), w obrębie rodzaju częste są mieszańce międzygatunkowe[4]. Rośliny te rosną na rozległych obszarach na półkuli północnej[4]. W Polsce występują trzy gatunki, z których najpospolitszym na niżu jest czartawa pospolita (Circaea lutetiana, drugiem jest czartawa drobna (Circaea alpina), a trzecim utrwalony mieszaniec między nimi – czartawa pośrednia (Circaea × intermedia[5].

Morfologia

Pokrój
Byliny kłączowe, często tworzące rozległe kolonie[4].
Liście
Ogonkowe, w dole naprzeciwległe, w górze (w obrębie kwiatostanu) skrętoległe[4].
Kwiaty
Skupione w grona na szczytach pędu i jego odgałęzień, proste lub rozgałęzione. Kwiaty dwukrotne, działki kielicha i płatki korony naprzemianległe. Płatki białe lub różowe, na szczycie zwykle wycięte. Pręciki naprzeciwległe działkom. Zalążnia jedno- lub dwukomorowa, z pojedynczymi zalążkami w komorze. Szyjka słupka długości równej lub nieco dłuższej od pręcików, na szczycie z rozwidlonym znamieniem[4].
Owoce
Torebki pokryte haczykowatymi włoskami zawierające gładkie nasiona[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj należący do podrodziny Onagroideae, rodziny wiesiołkowatych (Onagraceae Juss.), która wraz z siostrzaną grupą krwawnicowatych (Lythraceae) wchodzi w skład rzędu mirtowców (Myrtales). Rząd należy do kladu różowych (rosids) i w jego obrębie jest kladem siostrzanym bodziszkowców[1].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne Magnoliophyta Cronquist, podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida, podklasa różowe Rosidae Takht., nadrząd Myrtanae Takht., rząd mirtowce Myrtales Rchb., podrząd Onagrineae Rchb., rodzina wiesiołkowate Onagraceae Juss., podrodzina Circaeoideae Kostel., plemię Circaeeae Dumort., rodzaj czartawa (Circaea L.)[6]

Wykaz gatunków[3]
Utrwalone mieszańce międzygatunkowe[3]
  • Circaea × decipiens Boufford
  • Circaea × dubia H.Hara
  • Circaea × intermedia Ehrh. – czartawa pośrednia
  • Circaea × mentiens Boufford
  • Circaea × ovata (Honda) Boufford
  • Circaea × skvortsovii Boufford
  • Circaea × sterilis Boufford
  • Circaea × taronensis H.Li

Przypisy

  1. a b Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-01-14].
  2. a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-24].
  3. a b c Circaea. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2018-06-10].
  4. a b c d e f g Jiarui Chen, David E. Boufford: Circaea. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-06-10].
  5. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  6. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Circaea (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-24].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Czartawa: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Czartawa (Circaea L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny wiesiołkowatych (Onagraceae). Należy do niego 7–8 gatunków (w zależności od ujęcia systematycznego), w obrębie rodzaju częste są mieszańce międzygatunkowe. Rośliny te rosną na rozległych obszarach na półkuli północnej. W Polsce występują trzy gatunki, z których najpospolitszym na niżu jest czartawa pospolita (Circaea lutetiana, drugiem jest czartawa drobna (Circaea alpina), a trzecim utrwalony mieszaniec między nimi – czartawa pośrednia (Circaea × intermedia.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL