Cytrynik jaskrawy, wielosporek jaskrawy (Pleopsidium flavum (Trevis.) Körb. – gatunek grzybów z rodziny Acarosporaceae[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pleopsidium, Acarosporaceae, Acarosporales, Acarosporomycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisany został w 1852 r. przez Trevisa jako Acarospora flava. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Körber w 1855 r.[1]
Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Plecha skorupiasta o średnicy do kilku cm, tworząca rozetki lub nieregularne płaty. W środku zbudowana jest z areolek, na zewnątrz z promienistych odcinków. Powierzchnia lekko błyszcząca o barwie cytrynowej lub zielonawożółtej. Areolki są wyraźnie wypukłe, przylegają do siebie, a czasami zachodzą na siebie. Mają średnicę 0,5–1 mm. Zewnętrzne odcinki plechy mają długość 1,5–2,5 mm i szerokość ok. 0,5 mm. Ich zewnętrzne końce są pomarszczone[4][5]. Żółta kora ma grubość 40–70 μm, warstwa glonów 40–90 μm i jest ciągła lub przerywana nieregularnie wiązkami strzępek. Rdzeń zbudowany z paraplektenchymy z granulkami[4].
Apotecja mają średnicę 0,5–1 mm. Występują pojedynczo na górnej powierzchni areolek, są w nie wgłębione lub siedzące. Mają brudnożółte, płaskie lub nieco wypukłe tarczki i gładki, gruby, trwały brzeżek[5]. Brzeżek ten nigdy nie zasłania całkowicie osłony apotecjum. Brudnożółte lub jasnożółte hymenium ma grubość 65–100 μm i zbudowane jest głównie z antyklinalnych strzępek. Zielonkawożółte epihymenium ma grubość do 20 μm, bezbarwne hypotecjum do 20 μm. Worki zgrubiałe, o rozmiarach 50–70 × 16–24 μm. Pomiędzy workami zlepione wstawki z wieloma przegrodami, o grubości 1.7–2 μm w nasadzie. Zarodniki bezbarwne, raczej wąsko elipsoidalne, proste, o rozmiarach 4–5 × 1,7–2 μm[4]. W jednym worku znajduje się około 100 zarodników[5]. Pyknidia głęboko zanurzone z bladymi ostiolami. Pykniospory o rozmiarach 2–2,5× 0,7–0,8 μm[4].
Reakcje barwne: wszystkie ujemne, tylko UV + pomarańczowy. Kwasy porostowe: kwas rizokarpiowy, akaranoinowy i akarenoinowy lub lichesteriniowy[4].
Występuje w górach i w tundrze na całej półkuli północnej. Sięga po najdalej na północ wysunięte skrawki Półwyspu Skandynawskiego, na południu po Meksyk i Indie[6]. W Polsce występuje tylko w Tatrach i Sudetach. W Sudetach jest rzadki, w Tatrach częsty, w niektórych miejscach występuje na skałach tak obficie, że niektóre szczyty zawdzięczają mu swoją nazwę (np. Żółta Turnia)[5].
Rośnie głównie na skałach krzemianowych[2], zazwyczaj na pochyłych lub pionowych ścianach, lub nawisach skalnych[4].
Podobny jest Pleopsidium chlorophanum, w niektórych ujęciach taksonomicznych Pleopsidium flavum klasyfikowany jest jako jego synonim. Podobny jest także Acarospora schleicheri rosnący głównie na ziemi i na mchach[7].
Cytrynik jaskrawy, wielosporek jaskrawy (Pleopsidium flavum (Trevis.) Körb. – gatunek grzybów z rodziny Acarosporaceae. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.
