Hedge Leaved Adenostyle

Multimedia w Wikimedia Commons

Miłosna górska (Adenostyles alliariae) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje tylko w górach środkowej, południowej i wschodniej Europy. W Polsce rośnie w wyższych górach (Karpaty z Tatrami i Sudety). Zawdzięcza swoją nazwę sercowatemu kształtowi dużych liści oraz faktowi, że rośnie w górach. Jedna z najwyższych roślin karpackich ziołorośli wysokogórskich i jedna z bardziej charakterystycznych roślin tatrzańskich.

Morfologia

Łodyga

Wzniesiona, prosta o wysokości 0,5-1,5 m. Jest delikatnie omszona i przeważnie nierozgałęziona.

Liście

Liście odziomkowe na długim ogonku, bardzo duże, o kształcie trójkątnie-nerkowatym. Wyrastające naprzemianlegle liście łodygowe mają krótkie ogonki. Górne liście łodygowe o uszkowatych nasadach i zaostrzonym końcu. Wszystkie liście nieco owłosione, z góry zielone, spodem szarokutnerowate.

Kwiaty

Kwiatostan złożony, składający się z drobnych koszyczków zebranych w baldachokształtne kwiatostany. W koszyczkach 3-8 obupłciowych kwiatów o długości 8-12 mm. 5-ząbkowa korona kwiatów ma różowy kolor. Kielich tworzą liczne włoski pappusu. Długa szyjka słupka z dwoma nitkowatymi znamionami wystaje wysoko ponad koroną. Otoczona jest zrośniętymi w rurkę i niższymi od niej pręcikami. Okrywa koszyczków składa się z zielonofioletowych listków.

Owoc

Liczne niełupki z puchem kielichowym.

Biologia i ekologia

Rozwój

Bylina. Roślina kwitnie od lipca do sierpnia. W słoneczne dni odwiedzana jest przez liczne owady, które zwabia swoim wielkim kwiatostanem i zapachem, jej głębokie kwiaty zapylić mogą jednak tylko motyle o długich trąbkach. Roślina wiatrosiewna.

Siedlisko

Rośnie nad potokami górskimi, w ziołoroślach, w kosówce, na halach górskich, w świetlistych miejscach w lesie, zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym. W górach, od regla dolnego aż po piętro alpejskie, z głównym obszarem występowania w piętrze kosówki. Dochodzi do wysokości 2350 m n.p.m.

Fitosocjologia

Gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Adenostylion i Ass. Adenostyletum alliariae^[2].

Zmienność

Gatunek zróżnicowany na cztery podgatunki^[3]:

• Adenostyles alliariae subsp. kerneri
• Adenostyles alliariae subsp. macrocephala ("Huter, Porta & Rigo") Wagenitz & I.Müll.
• Adenostyles alliariae subsp. orientalis (Boiss.) Greuter
• Adenostyles alliariae subsp. pyrenaica (Lange) P.Fourn.

Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Przypisy

Bibliografia

1. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
2. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
3. Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-02-00872-9.

Linki zewnętrzne

Zobacz w Wikispecies systematykę:
Miłosna górska

• Ekologia populacji miłosnej górskiej