Centaurea soskae Hayek ex Koganin

Сошков различник (науч. Centaurea soskaе) — ендемит во флората на Македонија од фамилијата сложеноцветни растенија. Може да се најде исклучиво само покрај Охридското Езеро, односно во селото Трпејца. Се наоѓа на светската црвена листа на загрозени растенија (IUCN 1997 Red List of Threatened Plants).^[1]

Наводи

• Hassler, M. 2017. Сошков различник World Plants: Synonymic Checklists of the Vascular Plants of the World (version Aug. 2017). In: Roskov Y., Abucay L., Orrell T., Nicolson D., Bailly N., Kirk P., Bourgoin T., DeWalt R.E., Decock W., De Wever A., Nieukerken E. van, Zarucchi J., Penev L., eds. 2017. Species 2000 & ITIS Catalogue of Life. Published on the internet. Accessed: 2017 Dec. 21.
• Shuka, L.; Tan, K. 2013: New records for Albania based on taxa from the Prespa National Park. Biodiversity data journal, 1: e1014. doi:10.3897/BDJ.1.e1014 reference page

Multimedia w Wikimedia Commons

Centaurea soskae Hayek ex Košanin – gatunek rośliny z rodziny astrowatych (Aristolochiaceae Juss.). Występuje endemicznie w Macedonii oraz Albanii^[4]. Rośnie między innymi na terenie Parku Narodowego Galiczica^[5].

Taksonomia

Gatunek opisany po raz pierwszy w roku 1926 pod nazwą Centaurea soskae. Holotyp pochodził z Macedonii, powyżej miejscowości Trpejca nad Jeziorem Ochrydzkim^[6].

W 2011 roku Meyer opisał takson C. decora jako nowy gatunek z rodzaju chaber (Centaurea). Holotyp pochodził ze skalistych zboczy gór w pobliżu wsi Shëngjergji i Korita na wysokości od 800 do 1000 m n.p.m. W tym samym roku inni badacze zebrali roślin na tych samych stokach i porównali je z rośliną C. soskae. Okazało się, że obie rośliny są identyczne. Mayer w swojej publikacji z 2011 roku nie wspomniał nic o taksonie C. soskae^[6]. Wobec tego takson C. decora uważa się za synonim dla C. soskae. Pozwoliło to jednak oszacować zasięg występowanie na nieco większy niż dotychczas sądzono^[7].

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek wcześniej znany był tylko z występowania w kilku miejscowościach w pobliżu Jeziorem Ochrydzkiego. Jednak później zarejestrowano go również na zachodnich stokach masywu Mali i Thatë powyżej wsi Shëngjergji w Albanii. W oparciu o środowisku i ekologii prawdopodobne jest, że rośnie także w greckiej części okolicy jeziora Prespa^[6].

Biologia i ekologia

Rośnie w zespole roślinności Phyllireo-Carpinetum orientalis^[8]. Występuje na wysokości od 850 do 1200 m n.p.m. Kwitnie i wydaje owoce od czerwca do lipca. Znajduje się pod wpływem Morza Śródziemnego i klimatu subśródziemnomorskiego. Rośnie na skalistych zboczach wapiennych. Środowisko dzieli z takimi gatunkami jak: Allium flavum subsp. flavum, Campanula versicolor, Fumana procumbens, kosaciec bródkowy (Iris germanica), Nepeta spruneri, Ptilostemon afer, szałwia lekarska (Salvia officinalis), cząber górski (Satureja montana) i Sempervivum ciliosum oraz drzewiaste bukszpan zwyczajny (Buxus sempervirens), jesion mannowy (Fraxinus ornus), pistacja terpentynowa (Pistacia terebinthus) oraz Prunus webbii^[6].

Nadziemne części tego gatunku zawierają laktony seskwiterpenowe (cnicin) oraz siedem flawonoidów (apigenina, kemferol, hispidulin, eupatorin, cirsimaritin, santoflawon oraz salwigenin)^[9]

Przypisy

Centaurea soskae là một loài thực vật có hoa trong họ Cúc. Loài này được Hayek ex Košanin mô tả khoa học đầu tiên năm 1926.^[1]

Chú thích

Liên kết ngoài

Wikimedia Commons có thư viện hình ảnh và phương tiện truyền tải về Centaurea soskae Wikispecies có thông tin sinh học về Centaurea soskae