dcsimg
Unresolved name

Marattiopsida

Marattiopsida ( Dutch; Flemish )

provided by wikipedia NL

Marattiopsida is een klasse van primitieve varenachtige planten die enkel in tropische gebieden voorkomen.

De klasse omvat slechts één orde, de Marattiales, met één familie, de Marattiaceae.

Kenmerken

Marattiopsida zijn planten zonder bloemen die zich verspreiden door middel van sporen, wat ze gemeen hebben met de andere varens, paardenstaarten en wolfsklauwen. Ze hebben zich zeer vroeg in de evolutionaire geschiedenis afgescheiden van de andere planten en verschillen dan ook vrij sterk van de 'moderne' varens. Ze bezitten over het algemeen zeer dikke, vlezige rizomen en de grootste bladen van alle varens. Het sporendoosjes of sporangium ontwikkelt zich uit een groep van cellen (waardoor ze tot de eusporangiate varens worden gerekend), in tegenstelling tot de moderne varens waar het sporendoosje uit één cel ontstaat (leptosporangiate varens).

Taxonomie

De klasse is monotypisch, omvat slechts één orde die op zijn beurt slechts één familie omvat. Recent onderzoek van de DNA-nucleotidesequentie toont aan dat de Marattiopsida nauw verwant zijn aan de Equisetopsida, de klasse van de paardenstaarten, en een zustergroep is van alle andere varens met uitzondering van de Psilotopsida.

De klasse heeft een lange fossielengeschiedenis met talrijke uitgestorven en nog zes recente geslachten.

Bronnen, noten en/of referenties
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visit source
partner site
wikipedia NL

Marattiopsida: Brief Summary ( Dutch; Flemish )

provided by wikipedia NL

Marattiopsida is een klasse van primitieve varenachtige planten die enkel in tropische gebieden voorkomen.

De klasse omvat slechts één orde, de Marattiales, met één familie, de Marattiaceae.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visit source
partner site
wikipedia NL

Strzelichowe ( Polish )

provided by wikipedia POL

Strzelichowe (Marattiopsida) – grupa roślin zarodnikowych stanowiąca linię rozwojową siostrzaną dla pozostałych paproci. W systemach grupa ta ma rangę klasy w obrębie gromady roślin telomowych (ew. monilofitów)[1][2] lub podklasy w obrębie klasy paproci (Pteropsida)[3]. Grupa ta reprezentowana jest współcześnie przez około 200 gatunków zaliczanych do jednego rzędu Marattiales i rodziny Marattiaceae. Znanych jest jednak wiele szczątków kopalnych przedstawicieli tej grupy roślin, co świadczy o znacznym bogactwie form w dawnych epokach geologicznych, już z ery paleozoicznej, od karbonu. Obecnie żyjące strzelichowe mają wyraźnie reliktowy charakter i obecne są wyłącznie w krajach tropikalnych. Formy wymarłe miały wysmukłe pnie, które nie były rozgałęzione, a na szczycie znajdował się pióropusz wielkich liści.

Morfologia

Pokrój
Gametofity są zawsze naziemne, zielone, samożywne, o plechowatej budowie. Gametangia, czyli plemnie i rodnie tworzą się na brzusznej, czyli przylegającej do gleby powierzchni plechy. Plemniki posiadają wiele wici. Żyjący dziś przedstawiciele strzelichowych mają sporofity w postaci roślin o stosunkowo krótkich łodygach, w całości lub częściowo podziemnych, z pióropuszami okazałych liści.
Liście
Wyrastają ze szczytowej partii łodygi i ułożone są w sposób skrętoległy. Osiągają do 9 m długości i mają podzieloną blaszkę i długie, mocne ogonki. Ogonki mają budowę podobną do budowy łodygi. U nasady liści wykształcają się dwa liściowate twory zwane przylistkami, pełniące funkcję ochronną dla młodego zawiązka liścia. Po jego opadnięciu tworzą wraz z nasadą ogonka charakterystyczną osłonę dla łodygi, przez co powiększają jej średnicę. Oś liścia jest pastorałowato zwinięta.
Zarodnie
Powstają są na dolnej stronie blaszki liściowej. Są grubościenne i wykazują wyraźną tendencję do skupiania się w grupy zwane kupkami (gdy dane zarodnie występują osobno) lub synangiami (gdy dojdzie do silnego zrośnięcia zarodni ściankami). Zarodnie pękają szparą i zwykle nie mają mechanizmów otwierających. Zarodniki produkowane wewnątrz zarodni są jednakowe i jest ich ogromna ilość, nawet do kilku tysięcy w jednej zarodni.

Anatomia

Łodygi są w młodości protosteliczne, grubiejąc stają się syfonosteliczne, ale łyko jest wykształcone z obu stron pierścienia drewna. Jest to syfonostella amfifloiczna. Przy dalszym grubieniu łodygi, tkanki przewodzące układają się w policykliczną diktiostelę. Grubienie łodyg jest ma charakter pierwotny, tkanki wtórne zakładają się wyjątkowo i nigdy nie mają większego znaczenia.

Systematyka

Pozycja systematyczna strzelichowych w obrębie roślin telomowych[1]


glewiki (Anthocerotophyta)




wątrobowce (Marchantiophyta)




mchy (Bryophyta)




widłaki (Lycopodiophyta)


Euphyllophyta

rośliny nasienne (Spermatophyta)


Monilophyta

psylotowe (Psilotopsida)




skrzypowe (Equisetopsida)




strzelichowe (Marattiopsida)



paprociowe (Pteridopsida)










Podział systematyczny[1][2]

Podklasa: Marattiidae Klinge, Fl. Est-Liv-Churland 1: 93. 22-28 Jun 1882

  • Rząd: Marattiales Link, Hort. Berol. 2: 148. Jul-Dec 1833

Ekologia

Przeważnie strzelichowe występują w miejscach bardzo wilgotnych, a więc na brzegach rzek i moczarów oraz na terenach górskich.

Przypisy

  1. a b c d Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf: A classification for extant ferns (ang.). Taxon 55(3): 705–731, 2006. [dostęp 2009-03-25].
  2. a b James L. Reveal: Classification of extant Vascular Plant Families - An expanded family scheme (ang.). Department of Plant Biology, Cornell University. [dostęp 2009-03-25].
  3. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika Systematyka. Wyd. t. 2, wydanie 10. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 83-01-10951-3.

Bibliografia

  1. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika Systematyka. Wyd. t. 2, wydanie 10. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 83-01-10951-3.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Strzelichowe: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Strzelichowe (Marattiopsida) – grupa roślin zarodnikowych stanowiąca linię rozwojową siostrzaną dla pozostałych paproci. W systemach grupa ta ma rangę klasy w obrębie gromady roślin telomowych (ew. monilofitów) lub podklasy w obrębie klasy paproci (Pteropsida). Grupa ta reprezentowana jest współcześnie przez około 200 gatunków zaliczanych do jednego rzędu Marattiales i rodziny Marattiaceae. Znanych jest jednak wiele szczątków kopalnych przedstawicieli tej grupy roślin, co świadczy o znacznym bogactwie form w dawnych epokach geologicznych, już z ery paleozoicznej, od karbonu. Obecnie żyjące strzelichowe mają wyraźnie reliktowy charakter i obecne są wyłącznie w krajach tropikalnych. Formy wymarłe miały wysmukłe pnie, które nie były rozgałęzione, a na szczycie znajdował się pióropusz wielkich liści.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL