Pelecanus philippensis é unha especie de aves do xénero dos pelicanos. Reprodúcese no sur de Asia desde o sur de Paquistán a través da India cara ao leste ata Indonesia. Vive en zonas de augas continentais estensas e na costa, especialmente en lagos grandes. Visto a certa distancia é difícil de diferenciar doutros pelicanos da rexión, aínda que é máis pequeno, pero visto máis de cerca son distintivas as manchas na súa mandíbula superior, a ausencia de cores brillantes e a súa plumaxe máis cincenta. Nalgunhas áreas estas aves aniñan en grandes colonias preto de lugares habitados polos humanos.
Esta especie é unha ave grande, pero relativamente pequena entre os pelicanos. Mide de longo entre 125 e 152 cm e pesa entre 4,1 u 6 kg. É principalmente branca, ten unha crista cincenta na caluga e por detrás do pescozo de plumas rizadas, e unha cola parda. A bolsa é de rosa a púrpura e ten grandes manchas claras, e ten tamén un punteado de manchas na parte lateral da mandíbula superior. O extremo do peteiro é amarelo ou laranxa. Na plumaxe reprodutora, a pel da base do peteiro é escura e a mancha orbital é rosa. En voo non parece moi diferente do pelicano crespo, pero as pluma rémixes terciarias e as secundarias internas son máis escuras e presenta bandas claras que corren ao longo das cobertoiras máis grandes. A cola é redonda.[2]
As crías acabadas de eclosionar están cubertas de penuxe branca, que mudan substituíndoa por plumas de cor cincenta con pintas. As manchas do peteiro non aparecen ata que teñen un ano. A plumaxe reprodutora adulta aparece ao terceiro ano.[3]
Esta especie só se reproduce na India, Sri Lanka e Camboxa. Sábese que algúns individuos procedentes da India pasan o inverno nas chairas do Ganxes, pero os informes da súa presenza noutras partes da rexión como Maldivas, Paquistán e Bangladesh foron cuestionados.[2] O seu principal hábitat son as zonas con augas doces pouco profundas de terras baixas. Non é unha especie migratoria, pero fan desprazamentos locais e están máis amplamente distribuídos na tempada non reprodutora.
Reprodúcese en colonias, e con frecuencia en compañía doutras aves acuáticas. Fan os niños en árbores baixas preto das zonas húmidas e ás veces preto de casas humanas. Rexistráronse historicamente moitas grandes colonias reprodutoras, pero varias desapareceron co tempo. En xuño de 1906, C E Rhenius visitou unha colonia en Kundakulam no distrito de Tirunelveli, onde nas vilas se consideraba a estas aves como sagradas.[4] Amesma colonia foi revisitada en 1944, e só había 10 niños de pelicanos e uns 200 niños do cicónido Mycteria leucocephala.[5]
O río Sittang de Birmania segundo E W Oates albergaba "millóns" de pelicanos en 1877, e en 1929 E C Stuart Baker informou de que aínda aniñaban alí miles deles, xunto con Mycteria leucocephala: [6] Porén, B E Smythies informou que esta colonia desaparecera entre as décadas de 1930 e 1940.[7]
Outra colonia descubriuse en 1902 nunha vila chamada Buchupalle no distrito de Cudappah, onde estes pelicanos aniñaban tamén xunto con M. leucocephala durante o mes de marzo.[8] Esta colonia desapareceu de vez.[7] A colonia do lago Kolleru descubriuna K K Neelakantan en 1946 e nela aniñaban case 3000 pelicanos daquela.[7][9] Esta colonia tamén desapareceu arredor de 1975.[10][11][12]
Debido á perda doseu hábitat e as molestias causadas polos humanos, o número dos P. philippensis diminuíu significativamente e moitas poboacións do sueste de Asia están agora extintas.[13] O nome científico da especie fai referencia ás Filipinas, onde a especie era abundante ata aproximadamente o ano 1900,[3] pero declinou e extinguise localmente na década de 1960.[14] Porén, crese que as poboacións do sur da India están aumentando.[15] As estimacións suxiren que o incremento da protección de que gozan nos últimos tempos permitiu a recuperación das poboacións e o status da especie cambiouse de vulnerable a case ameazada en Lista vermella da IUCN en 2007.[1]
Son aves moi silenciosas cando están nos seus niños, aínda que no niño poden chifrar, gruñir ou facer ruído pechando de golpe os seus peteiros.[2] Algunhas das primeiras descricións das colonias de nidación afirmaban que as colonias en conxunto distinguíanse por ser silenciosas, pero a maioría considera hoxe que as colonias son ruidosas.[7][16]
Como a maioría dos demais pelicanos, captura peixes coa súa enorme bolsa do peteiro mentres nada pola superficie. A diferenza do pelicano crespo non forma grandes bandadas para alimentarse e xeralmente pesca en solitario ou en pequenas bandadas. Porén, os grupos poden por veces colocarse aliñadas e dirixir xuntos os peixes cara a zonas pouco fondas. Cando voan desde as zonas onde descansan ás zonas de alimentación, voan en formación en pequenos grupos cun aleteo constante. Durante o período cálido do día, a miúdo planan aproveitando as correntes térmicas.[17] Poden alimentarse en parte de noite.[18]
Aniñan en colonias e o niño é unha plataforma grosa de ramiñas situada nunha árbore baixa. A estación reprodutora varía de outubro a maio.[2] En Tamil Nadu, a tempada de apareamento empeza co comezo do monzón do noroeste. A exhibición de cortexo do macho consiste na distensión da bolsa con movementos balanceantes da cabeza arriba e abaixo seguidos de balanceos laterais, e despois botan a cabeza para atrás colocándoa sobre as costas. Poden producir repenicos co peteiro durante estes movementos coa cabeza.[19][20] Os niños constrúense normalmente xunto cos doutras aves coloniais, especialmente de M. leucocephala. A súa posta normal é de tres a catro ovos brancos. Os ovos líxanse co tempo.[17] Os ovos eclosionan en de 30 a 33 días. As crías permanecen nos niños ou preto deles de tres a cinco meses.[19][21] En catividade as crías poden reproducirse aos dous anos.[22] Igual que outros pelicanos, refréscanse por medio da vibración da súa bolsa e arfando.[23]
Os pescadores de certas partes de Bengala oriental usaban antes esta especie para atraer a certos peixes, xa que crían que unha secreción aceitosa da ave atraía a peixes como os Colisa e Anabas.[24]
A tendencia destas aves a aniñar preto de poboacións humanas xa foi indicada no século XIX por T C Jerdon:
Visitei unha colonia de pelicanos no Carnático, onde os pelicanos construían (desde tempo inmemorial segundo me dixeron) os seus rudos niños, en árbores bastante baixas no medio da vila, e parecía importarlles pouco a estreita e constante proximidade dos seres humanos.Jerdon, 1864[24]
Desde entón descubríronse outras colonias en vilas e, aínda que algunhas delas desapareceron, outras foron protexidas e unhas poucas vilas que conservan colonias de nidación convertéronse en atraccións turísticas populares. Entre estas vilas están Kokrebellur, Koothankulam e Uppalapadu.[11][25]
Pelecanus philippensis é unha especie de aves do xénero dos pelicanos. Reprodúcese no sur de Asia desde o sur de Paquistán a través da India cara ao leste ata Indonesia. Vive en zonas de augas continentais estensas e na costa, especialmente en lagos grandes. Visto a certa distancia é difícil de diferenciar doutros pelicanos da rexión, aínda que é máis pequeno, pero visto máis de cerca son distintivas as manchas na súa mandíbula superior, a ausencia de cores brillantes e a súa plumaxe máis cincenta. Nalgunhas áreas estas aves aniñan en grandes colonias preto de lugares habitados polos humanos.