કાગડો (Corvus splendens) કોલંબો ક્રો તરીકે પણ ઓળખાય છે,તે ૪૦ સે.મી. લંબાઇ તથા માથું,ગળું અને પીઠના ભાગે ચમકતો ઘેરો કાળો રંગ તથા ગરદન નીચે અને છાતીના ભાગે હલ્કો રખોડી કથ્થાઇ રંગ ધરાવે છે.તેના પાંખ,પૂંછડી અને પગ કાળા રંગના હોય છે.જોકે વિસ્તાર પ્રમાણે ચાંચની જાડાઇ અને રંગમાં થોડો ફેરફાર હોય છે.
મોટાભાગે બધેજ જોવા મળતાં આ પક્ષીને અંગ્રેજીમાં House Crow તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
કાગડાનો ફેલાવો દક્ષિણ એશીયામાં બધેજ, નેપાળ, ભારત, પાકિસ્તાન, શ્રીલંકા, માલદીવ્સ, દક્ષિણ પશ્ચિમ થાઇલેન્ડ અને ઇરાનનાં દક્ષીણનાં તટવર્તી પ્રદેશોમાં છે. કાગડો માનવ વસાહતોની આસપાસ,નાના ગામડાઓ થી શહેરો સુધી રહેતું પક્ષી છે.
કાગડો મોટાભાગે એંઠવાડ, નાના સાપોલીયા, જીવાત, ઇંડા, દાણા અને ફળ ખાય છે. મોટાભાગેતો જમીન પરથીજ ચારો શોધી લે છે, ક્યારેક તક મળેતો ઝાડ પરથી પણ ભોજનનો પ્રબંધ કરી લે છે. કાગડો ભારે તકવાદી અને સર્વભક્ષી પક્ષી છે, આને કારણે તે જે કંઇ પણ ખાવાલાયક મળે તેમાં ગુજારો કરી જાણે છે.
કાગડાની માળો બનાવવાની ઋતુ મે મહીનાથી લઈને ઓગષ્ટ મહિના સુધીની હોય છે પણ મોટાભાગના માળા ચોમાસામાં જોવા મળે છે[૧]. માળો બનાવવા માટે સ્થાનિક પર્યાવરણમાં થોડા ઝાડ જરૂરી છે. તે સાંઠીકડા વડે બનાવેલ માળામાં ૩ થી ૬ લીલાશ પડતા ભૂરા રંગના ઘેરા ડાઘાઓવાળા ઇંડા મૂકે છે,અને મોટાભાગે એક ઝાડમાં ઘણા માળાઓ જોવા મળે છે. ઘણી વખત કોયલનાં ઇંડા પણ તેના માળામાં સેવાવા માટે રહેલા હોય છે.
એક રંગાને ઊજળા, જેને ભિતર બીજીન ભાત,
એને વહાલી દવલી વાત, કહેજે દિલની કાગડા.
પોત સૌ પોતા તણા, ને પાળે પંખીડા,
બચડા બીજાના (એ તો) કોક જ સેવે કાગડા.
શ્રાદ્ધમાં કાગડો અગત્યનો છે.
કાગડો (Corvus splendens) કોલંબો ક્રો તરીકે પણ ઓળખાય છે,તે ૪૦ સે.મી. લંબાઇ તથા માથું,ગળું અને પીઠના ભાગે ચમકતો ઘેરો કાળો રંગ તથા ગરદન નીચે અને છાતીના ભાગે હલ્કો રખોડી કથ્થાઇ રંગ ધરાવે છે.તેના પાંખ,પૂંછડી અને પગ કાળા રંગના હોય છે.જોકે વિસ્તાર પ્રમાણે ચાંચની જાડાઇ અને રંગમાં થોડો ફેરફાર હોય છે.
મોટાભાગે બધેજ જોવા મળતાં આ પક્ષીને અંગ્રેજીમાં House Crow તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.