Prigogines uil (Phodilus prigoginei, ook wel Tyto prigoginei) is een zeldzame en bedreigde uilensoort uit de familie van de kerkuilen.
Andere benamingen voor deze uil zijn Congo Bay Owl, African Bay Owl, Itombwe Owl (Eng.), Kongolese (masker)uil (Nl.), Kongomaskeneule, Tansania-Maskeneule, Afrika-Maskeneule, Prigogine-Eule, Tansania-Schleiereule (D.) of Chouette de Prigogine, Chouette du Congo (Fr.).
De naam Prigogines uil is een eerbetoon aan Alexandre Prigogine. Prigogine was werkzaam in de vroegere kolonie Belgisch-Congo, als medewerker voor het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in Tervuren (B) en ontdekte beginjaren 1950 een nieuwe, onbekende uilensoort in de streek van Kivu, Congo. De soort werd wetenschappelijk beschreven door de toenmalige directeur van het Afrikamuseum in Tervuren, Henri Schouteden.
Vermoedens voor een nieuwe uilensoort waren reeds aanwezig, doch slechts van een balg die 45 jaar eerder was verzameld en geprepareerd. Sindsdien was de soort nooit meer - en zeker niet levend - teruggevonden. Het type exemplaar, gevangen in 1951 door de plaatselijke verzamelaars/medewerkers van Prigogine, was een vrouwtje dat werd gevonden te Muusi op het Itombwe-massief ten noordwesten van het Tanganyika-meer in Oost-Congo.
Prigogines verzamelaars bleven ook na 1952 (tot 1964), niet alleen in Itombwe, maar ook in verschillende andere bergwouden van de Albertina Rift verder zoeken naar andere exmplaren, doch zonder direct succes. Ook verdere pogingen bleven onsuccesvol voornamelijk door de politiek woelige situatie in die gebieden, waardoor wetenschappelijk werk niet kon uitgevoerd worden.
Tot 1996, tijdens een vier weken durende expeditie in het kader van een brede inventarisatie (Wildlife Conservation Society's biological survey of southern Itombwe) in april en mei 1996, werd de soort opnieuw gemeld. Een kleine uil werd op 1 mei in een mistnet gevangen op een hoogte van 1830 m. Het net was zowat 50 m diep opgesteld in open, licht gedegenereerd regenwoud. Een zestal foto's van het dier werden opgestuurd naar M. Louette in Tervuren, die de foto's vergeleek met het type-specimen, en kon bevestigen dat het hier inderdaad ging over Tyto prigoginei. Deze vangst weerlegde ook het vermoeden dat de soort zou zijn uitgestorven.
Onderzoek in Kibara Mountains (in Katanga) en Kabago Mountains (Burundi) naar het voorkomen van de Prigogines uil waren volgens een publicatie uit 2007 zonder resultaat. De soort staat daarom ook weer in 2012 als bedreigd op de internationale Rode Lijst van de IUCN.[1]
De soort komt voor in oostelijk Congo-Kinshasa en noordwestelijk Tanzania.
Bronnen, noten en/of referentiesPrigogines uil (Phodilus prigoginei, ook wel Tyto prigoginei) is een zeldzame en bedreigde uilensoort uit de familie van de kerkuilen.
Andere benamingen voor deze uil zijn Congo Bay Owl, African Bay Owl, Itombwe Owl (Eng.), Kongolese (masker)uil (Nl.), Kongomaskeneule, Tansania-Maskeneule, Afrika-Maskeneule, Prigogine-Eule, Tansania-Schleiereule (D.) of Chouette de Prigogine, Chouette du Congo (Fr.).
