Pantarka czarna[4] (Agelastes niger) – gatunek ptaka z rodziny perlic (Numididae). Występuje w Afryce. Gatunek nie jest zagrożony wyginięciem.
Pantarka czarna występuje od południowo-wschodniej Nigerii i południowego skraju Republiki Środkowoafrykańskiej na północy przez Kamerun, Gabon i Gwineę Równikową po angolską prowincję Kabinda na południu i północne Kongo oraz skrajnie północno-wschodnią Demokratyczną Republikę Konga na wschodzie[5][6][3].
Takson po raz pierwszy opisany przez J. Cassina w 1857 roku pod nazwą Phasidus niger[2]. Opis ukazał się w czasopiśmie Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. Jako miejsce typowe autor wskazał Cape Lopez w Kongo[2]. Wcześniej umieszczany w monotypowym rodzaju Phasidus, ale uważa się, że jest ściśle związany z pantarką białoszyją (Agelastes meleagrides)[7]. Takson monotypowy, nie wyróżniono podgatunków[5][6].
Nazwa rodzajowa pochodzi od greckiego słowa αγελαστος agelastos – „posępny, ponury” (negatywny przedrostek α- a- oraz γελαστης gelastēs – „śmiejąca się osoba” (γελαω gelaō – „śmiać się”))[8]. Epitet gatunkowy pochodzi od łacińskiego słowa niger – „czarny, ciemny kolor, lśniąca czerń”[9].
Długość ciała 40-43 cm, masa ciała około 700 g[5]. Samiec z reguły jest większy od samicy. Głowa naga o kolorze ciemnoróżowym lub różowym, z krótkim grzebieniem koloru czarnego. Na gardle i szyi kilka puchowych piór. Reszta upierzenia koloru czarnego z wyjątkiem płowo-białego środka brzucha[5]. Od jednej do trzech ostróg. Samica podobna do samca, ale posiada tylko jedną ostrogę. Tęczówki brązowoszare, dziób zielonkawoszary, nogi szarobrązowe. U osobników młodocianych pióra na brzuchu koloru białego, końcówki piór na górnych częściach ciała koloru szarego, pokrywy szarobrązowe, brak ostróg[5].
Muzyczne, piskliwe „kwi” powtarzane często w tempie 2-3 razy na sekundę, w czasie zagrożenia głos staje się jeszcze przenikliwszy i powtarzany jest szybciej: w tempie 5-6 razy na sekundę[5].
Pantarka czarna zamieszkuje gęste, pierwotne lasy deszczowe, preferując gęste zarośla[5]. W Gabonie widywana także na skraju lasu, w północnej Angoli na porzuconych uprawach na polanach, w Kamerunie pozornie ogranicza się do wnętrza lasu[5].
Poluje głównie na owady, chrząszcze, mrówki oraz termity[5]. Spożywa też inne bezkręgowce takie jak stonogi, czasami również małe żaby[5]. Spożywany materiał roślinny zawiera twarde nasiona, zielone liście i owoce (np. palm). Pokarm zdobywa na ziemi, grzebiąc w ziemi, czasami w grupach liczących do dziesięciu ptaków[5].
Pantarka czarna prawdopodobnie jest monogamiczna. Sezon rozrodczy w północno-wschodniej Demokratycznej Republice Konga przypada prawie w każdym miesiącu, ale przede wszystkim w bardziej suchym okresie od grudnia do lutego[5]. W innych rejonach zasięgu występowania pantarki czarnej sezon rozrodczy jest słabo poznany, ptaki zaobserwowane w okresie od grudnia do marca w Kongu oraz we wrześniu w Angoli nie były w trakcie rozrodu[5]. Gniazdo nieopisane. Jaja koloru bladoczerwono-brązowego, czasami z żółtym lub fioletowym odcieniem. Wymiary jaja 42×34 mm[5]. Upierzenie piskląt głównie rudo-ciemne i czarne.
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (najmniejszej troski)[3]. Całkowita populacja pantarek czarnych może liczyć 100,000–500,000 osobników[5]. Pomimo trendu spadkowego na skutek utraty siedlisk i polowań, gatunek ten nadal jest szeroko rozpowszechniony[10].
Pantarka czarna (Agelastes niger) – gatunek ptaka z rodziny perlic (Numididae). Występuje w Afryce. Gatunek nie jest zagrożony wyginięciem.