dcsimg

Ibis andyjski ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Ibis andyjski (Plegadis ridgwayi) – gatunek dużego ptaka z rodziny ibisów. Występuje w zachodniej części Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia

Po raz pierwszy gatunek opisał Joel Asaph Allen w 1876. Opis ukazał się na łamach Bulletin of the Museum of Comparative Zoology at Harvard College. Holotyp pochodził z okolic jeziora Titicaca w Peru. Autor zbadał łącznie 13 okazów. Nadał nowemu gatunkowi nazwę Falcinellus Ridgwayi[3]. Obecnie (2016) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza ibisa andyjskiego w rodzaju Plegadis[4]. Jest to gatunek monotypowy[4][5].

Morfologia

Długość ciała wynosi 56–61 cm; masa ciała samca 608–734 g, samicy 478–554 g[5]. Są to jak na ibisa średnie rozmiary. Długość dzioba u 10 samców wynosiła od 108 do 127 mm, a u 7 samic – od 86 do 95 mm. Podstawową barwą upierzenia jest fioletowobrązowy. Na pokrywach skrzydłowych mniejszych występuje fioletowa i zielona opalizacja. Głowa i szyja mają barwę matowokasztanową. Skrzydła i sterówki w całej powierzchni połyskują zielono, przy czym ogon jest ciemniejszy. Tęczówka czerwona, nogi i stopy czarne. W okresie spoczynkowym (w zimie) upierzenie staje się ogółem bardziej matowe, upierzenie głowy i szyi zmienia barwę na ciemnobrązową z drobnymi, białymi paskami. W sezonie lęgowym głowa i szyja stają się intensywnie kasztanowe[6].

Zasięg występowania

Ibisy andyjskie występują na wyżynach centralnego Peru na południe po Boliwię, skrajnie północne Chile i północno-zachodnią Argentynę. Poza sezonem lęgowym odwiedzają również wybrzeże Peru, okazjonalnie gniazdują tam[5]. Bywały odnotowywane na wysokości od 3500 m n.p.m. do 4800 m n.p.m. (w Peru)[6].

Ekologia i zachowanie

Środowiskiem życia ibisów andyjskich są wysokogórskie formacje roślinne typu puna. Mogą również występować w surowszym wysokogórskim klimacie, ale rzadko pojawiają się w strefach subtropikalnych, z wyjątkiem wybrzeża Peru. Poruszają się one w stadach, przeważnie milczą[6]. Nie wiadomo, czym żywią się ibisy andyjskie; najprawdopodobniej jedzą głównie stawonogi i inne bezkręgowce[5]. Prawdopodobnie są oportunistami; zbierają się przykładowo dużymi stadami w miejscach obfitujących w barwne larwy motyli[6].

Lęgi

Ibisy andyjskie gniazdują kolonijnie. Sezon jest zmienny; najwięcej zniesień przypada na okres od kwietnia do lipca, ale w Peru stwierdzano zniesienia także od grudnia do marca, a w Boliwii w listopadzie[5]. Swoje gniazda zakładają w wysokich trzcinach na bagnach[6]. W zniesieniu znajduje się jedno jajo, rzadko 2; jednak, według danych z niewoli, normą jest wyklucie się tylko jednego młodego[7]. Wymiary dla nieokreślonej liczby jaj: 49,0-55,4 na 33,2-37,3 mm[6]. Jaja w zoo w Chessington (Londyn) wykluwały się po 24 dniach inkubacji[7]. Pisklęta są ciemnobrązowe, ich dzioby pokrywają paski[6].

Status i zagrożenia

IUCN uznaje ibisa andyjskiego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2016). BirdLife International ocenia trend populacji jako spadkowy ze względu na postępujące niszczenie środowiska[8].

Przypisy

  1. Plegadis ridgwayi, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Plegadis ridgwayi. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
  3. J. A. Allen. Exploration of the Lake Titicaca. III. List of Mammals and Birds. „Bulletin of the Museum of Comparative Zoology at Harvard College”. 3, s. 355–356, 1876.
  4. a b Frank Gill & David Donsker: Storks, ibis & herons. IOC World Bird List (v6.2), 20 kwietnia 2016. [dostęp 5 maja 2016].
  5. a b c d e Matheu, E., del Hoyo, J., Garcia, E.F.J., Kirwan, G.M. & Boesman, P.: Puna Ibis (Plegadis ridgwayi). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [dostęp 5 maja 2016].
  6. a b c d e f g James A. Hancock & James A. Kushan: Storks, Ibises and Spoonbills of the World. Princeton University Press, 1992, s. 173–175, 309. ISBN 978-0-12-322730-0.
  7. a b Paul Wexler: Breeding the Puna Ibis (Plegadis ridgwayi) at Chessington World of Adventures. Avian Rearing Resource, 8 marca 2013. [dostęp 6 maja 2016].
  8. Puna Ibis Plegadis ridgwayi. BirdLife International. [dostęp 5 maja 2016].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Ibis andyjski: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Ibis andyjski (Plegadis ridgwayi) – gatunek dużego ptaka z rodziny ibisów. Występuje w zachodniej części Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL