Common Scoter

Bëkôcz – òna i òn w mùzeùm

Melanitta nigra

Bëkôcz (Melanitta nigra) - to je strzédny wòdny ptôch z rodzëznë kaczkòwatëch. Òn mòże zëmòwac na ùbrzegù Bôłtu.

Melanitta nigra

Grisette (Melanitta nigra)

Melanitta nigra

Kolont (frøðiheiti - Melanitta nigra)

Sí eisini

• Fuglar í Føroyum

Meritedri

Melanitta nigra

Meritedri^[1] (Melanitta nigra) on sorzien heimoh kuului lindu.

Muut nimet

Linduu kučutah sežo nämmil nimil:

• Romiško^[2] (Siämärves da Suojärves)
• Vezitedri^[3]
• Muštašorža libo muštašorša^[4] (Tunguol, Rugajärves da Uhtuol)

Kogo da nägö

Piduhus: 44-54 cm
Siibien agjuväli: 70-84 cm
Paino: 560-950 g

Teemas muijal

• Luontoportti (suomekse)
• Suomen lintuatlas (suomekse)

Lähtiet

1. ↑ http://kaino.kotus.fi/cgi-bin/kks/karjala.cgi?a=meritetri
2. ↑ http://kaino.kotus.fi/cgi-bin/kks/karjala.cgi?a=romis%CC%8Cko02
3. ↑ http://kaino.kotus.fi/cgi-bin/kks/karjala.cgi?a=vesitetri
4. ↑ http://kaino.kotus.fi/cgi-bin/kks/karjala.cgi?a=mustasorsa

Njurggu

Melanitta nigra

Njurggu (Melanitta nigra) (lullisámegillii njorke, julevsámegillii sjnjurgoj dahje njurgoj, anárašgillii njurgoi, nuortalašgillii njoorǥ dahje njõõrǥ) lea vuojašloddi. Njurggu lea buokčevuojaš.

Melanitta nigra

The Scots deuk (Melanitta nigra) is a lairge sea deuk, 43–54 cm in length, which breeds ower the far north o Europe an Asie east tae the Olenyok River. The American/E Siberian M. americana (Black Scoter) is sometimes considered a subspecies o M. nigra.

References

At suart an (Melanitta nigra) as en fögel ütj at anenfamile (Anatidae).

Bilen

• Suart an, a mantje.

• Aier faan Melanitta nigra - MHNT

Futnuuuten

Ferwisang efter bütjen

Wikimedia Commons hää bilen of filmer tu:

Wikispecies hää en artiikel tu:

'S e eun a th' ann an Tunnag dhubh (Laideann: Melanitta nigra, Beurla: Common scoter) a bhuineas do theaghlach na Anatidae.

Tha iad cumanta ann an iar na h-Alba, ann an tuath na h-Èireann is Eilean Mhanainn.^[1]

Iomraidhean

1. ↑ Birdlife International

Буор атах анды

Melanitta nigra

Буор атах анды эбэтэр Лаамы андыта (нууч. синьга, лат. Melanitta nigra L.) — орто кус.

Өссө маны көр

• Америка буор атах андыта
• Анды

Туһаныллыбыт сирдэр

• Справочник-определитель уток РС(Я), А. Г. Ларионов, Г. П. Ларионов, Дьокуускай, ЯФ из-ва СО РАН, 2001

Тюксей

Melanitta nigra

Тюксей (латин Sturnus; рочӧн Синьга) — утка рӧдысь ваын уялысь лэбач. Мукӧд ним: сьӧд утка, сьӧд чӧж.

Ыджда да рöм

Тюксей лыддьыссьӧ ыджыд уткаяс лыдӧ пырысь пӧткаӧн. Сьӧктаыс налӧн овлывлӧ килоӧн-джынйӧнӧдз, а кузьтаыс – ветымын кык сантиметрӧдз.

Ай тюксейыс чим сьӧд рӧма. Ныр вуж діныс мылькъя, ныр розьяс бердас эм вижовгӧрд печат. Синмыс пемыдгӧрд рӧма, кокыс сьӧд.

Паськалöм

Олӧ-вылӧ Европалӧн да Азиялӧн войвыв юкӧнъясас, поздысьӧ весиг Йиа саридз бердын. Парма весьтын петкӧдчывлӧ гожъянінъясас вуджигӧн да тӧвйыны бӧр лэбигас.

Оласног да поздйысьöм

Коми муӧ локтӧны сьӧд уткаяс ода-кора тӧлысьлӧн мӧд джынъяс. Лэбӧны быдтысянінъясас лун и вой гырысь кельöбъясӧн. Быд кельӧбын овлывлӧ сё либӧ унджык утка. Унаӧн поздйысьӧны Печора ю ковтысын, но кызвыныс воӧдчӧны вӧра тундраӧдз да тундраӧдз. Лунвывланьӧджык кольччӧм уткаяс гожйӧны пармаса нитшка нюръясын. Быд тюксей бӧрйӧ гоз пӧвсӧ тӧвъянінас на, да найӧ ёна тӧждысьӧны ӧта-мӧд вӧснаыс. Неминучаяс дырйи айыс дыр оз эновт кулӧм либӧ лыйӧм эньсӧ.

Чужанінас воӧм бӧрас овмӧдчӧны восьсаинъясӧ — тундраса тыяс бердын либӧ лӧня визувтысь юяс дорын. Позсӧ лӧсьӧдӧны муӧ кустъяс улӧ. Пыдӧсас вольсалӧны кос турун, мый вылӧ вочасӧн содтысьӧ пӧжсян уткаыслӧн лысӧм гӧныс. Позтырас овлывлӧ 5-8 еджыд рӧма кольк. Позъяс пукалӧ сӧмын эньыс тӧлысь чӧж. Сильӧпияныслӧн чужӧм бӧрас посни котырсӧ мамыс жӧ сӧмын дӧзьӧритӧ.

Эновтӧны чужанiнсо сьӧд уткаяс арнас вель сёрӧн — кӧч тӧлысь помасигӧн либӧ йирым тӧлысь пуксигӧн. Тӧвсӧ коллялӧны Балтика да Вой саридз гӧгӧртасын. Тюксейлӧн яйыс чӧскыд, кыйсьысьяс донъялӧны сiйӧс бура. Сьӧд уткаяс – войвывса лэбачьяс, лунвыв муясын найӧ оз овны.

Сёян

Сьӧд уткаяс пӧткӧдчӧны кызвыннас яя сёянӧн, быдмӧгъяс вылӧ ыштывлӧны сӧмын корсюрӧ. Радейтӧны кутавны васа небыд гагъясӧс, лёльӧясӧс. Чӧсмасьӧны и чериӧн.

Рöдвуж кыв вылын

Тюксейӧн нимыс бергалӧ сӧмын удораса сёрнисикасын, роч йӧз шуӧны утка сикассӧ «синьгаӧн». Улыс эжваланьын олысьяс ногӧн — «сьӧд чӧж», мукӧд коми сёрнисикасын да литературнӧй кывйын — «сьӧд утка».

Перымса комияслы тайӧ кывйыс абу тӧдса да кыввораныс уткаыслӧн нимыс абу. А удмуртъяс тӧдӧны, кывкудъясас пыртӧмаӧсь кык ним: «сьӧд сюлы» (комиӧн: сьӧд утка) да «сьӧд тшӧж» (комиӧн: сьӧд чӧж). Кыдзи аддзам, нимъяссӧ лӧсьӧдiгӧн и комияс, и удмуртъяс тӧд выланыс босьтӧмаӧсь уткаыслысь сьӧд рӧмсӧ.

Художествоа литератураын

Коми гижысь Г.Юшковысь кындзи, ёнасӧ «тюксей» кывйӧн некод оз вӧдитчы. Со мый сiйӧ висьталӧ «Кысь ме тэнӧ корся?» повесьтын утка йывсьыс: «Сэсся ӧти баржа вылысь шкиперлӧн гӧтырыс бара на кокньӧд вайыштiс сылы: Сьӧд утка кельӧб дізьгысис-пуксис Колва шӧрас, да нывбабалӧн пыр и шусис сэтчӧ: Тюксейыс!»

Öшмöс

• Ракин А.Н. Тюксей // Би кинь, 2012. — 8 №.
• Россияын позвоночнӧй пемӧсъяс: Тюксей (рочӧн)

Ыстӧдъяс