Trelnik[4] (Nesospingus speculiferus) – gatunek małego ptaka z rodziny trelników[4] (Nesospingidae), której jest jedynym przedstawicielem. Występuje endemicznie na Portoryko. Niezagrożony wyginięciem.
Gatunek odkrył Juan Gundlanch, a opisał po raz pierwszy George Newbold Lawrence w roku 1875. Holotyp pozyskany na Portoryko przekazano do Muzeum Historii Naturalnej w Waszyngtonie. Opis ukazał się na łamach czasopisma Ibis. Lawrence umieścił trelnika w rodzaju Chlorospingus (trznadle) zaznaczają, że nie jest pewien klasyfikacji, gdyż C. speculiferus jest znacznie większy od pozostałych przedstawicieli rodzaju[5]. W 1885 Philip Lutley Sclater umieścił go w nowo utworzonym, monotypowym rodzaju[6]. Nesospingus razem z Chlorospingus, Spindalis i Phaenicophilus tworzą monofiletyczny klad ptaków, będący taksonem siostrzanym wobec kilku rodzajów lasówek (Parulidae)[7]. N. speculiferus jest gatunkiem monotypowym[7].
Barker i współpracownicy (2013, 2015) zasugerowali utworzenie osobnej rodziny dla trelnika[2][8]; zostało to zaakceptowane przez NACC[9]. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny włącza go do rodziny tanagr (Thraupidae)[10].
Nazwa rodzajowa: gr. νησος nēsos – wyspa (tj. Portoryko); σπιγγος spingos – zięba, od σπιζω spizō – ćwierkać[11]. Epitet gatunkowy: nowołac. speculifer – noszący lustra, od łac. speculum, speculi – lustro, od specere – patrzeć na; -fera – nosząc, od ferre – nosić[12].
Długość ciała wynosi 18–20 cm[7], z czego około 7 cm przypada na ogon, 1,5 cm na dziób. Skrzydło mierzy blisko 9 cm, skok 2,3 cm[5]. Masa ciała mieści się w przedziale 28,7–40 g[7]. Nie występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu. U dorosłego wierzch ciała oraz sterówki przybierają barwę brązowooliwkową. U nasady lotek I rzędu znajduje się mała, biała plama. Pokrywy skrzydłowe brązowe, lotki szare z brązowymi krawędziami. Gardło i broda czysto białe; pozostała część spodu brudnobiała, brązowawa. Głowa czarna do linii poniżej oka. Górna szczęka ciemna, szarobrązowa, dolna jasna. Osobniki młodociane wyróżnia większa ilość brązu w upierzeniu i brak białej plamy na skrzydle[13].
Trelnik występuje endemicznie na Portoryko. Zasięg występowania szacowany przez BirdLife International wynosi 8,8 tys. km²[14]. Środowisko życia stanowią niepoddane działalności człowieka wilgotne górskie lasy, lasy wtórne, zagajniki palmowe, zarośla oraz plantacje kawy[7].
Pożywienie stanowią bezkręgowce – owady (ćmy, gąsienice, chrząszcze, prostoskrzydłe, mrówkowate), pająki, ślimaki i płazy bezogonowe. Prócz tego zjada małe owoce i nasiona (w tym Cecropia i arekowców[7])[13]. Zwykle trelnik żeruje w luźnych grupach liczących do 12 osobników. Może przyłączać się do stad wielogatunkowych[13].
Trelik odzywa się ostrym głośny czełp albo czuk, które może ulec przekształceniu w inne, terkoczące dźwięki, na przykład czi-czi-czit lub cłip cłip. Prócz tego odzywa się krótkim, miękkim świergotem oraz cienkim westchnieniem. Obserwowano ptaki w kąpieli mrówkowej[13].
Okres lęgowy trwa od stycznia do sierpnia. Zbadano jedynie kilka gniazd[7]. Gatunek silnie terytorialny. Gniazdo ma kształt kubeczka umieszczonego w splątanych pnączach lub na końcu gałęzi, 2 do 10 metrów nad ziemią. Budulec stanowią liście, korzenie, pnącza i włókna roślinne. W zniesieniu 2–3 kremowe jaja. Poza tym brak danych[13].
Przez IUCN gatunek klasyfikowany jest jako najmniejszej troki (LC, Least Concern). Mimo że trelik ma mały zasięg występowania, nie wystąpiły zauważalne zmiany w liczebności; brak także widocznych, znaczących zagrożeń. Wobec tych czynników BirdLife International uznało trend populacji za stabilny. N. speculiferus występuje na sześciu obszarach uznanych za ostoje ptaków IBA[14].
Trelnik (Nesospingus speculiferus) – gatunek małego ptaka z rodziny trelników (Nesospingidae), której jest jedynym przedstawicielem. Występuje endemicznie na Portoryko. Niezagrożony wyginięciem.
