La Malpigiacoj (Malpighiaceae) estas plantfamilio en la ordo de la Malpigialoj (Malpighiales) ene de la angiospermaj plantoj (Magnoliopsida). La ĉirkaŭ 1300 specioj hejmiĝas ĉefe en la tropikoj de Sudameriko. La familio verŝajne ekiĝis en la kretaceo antaŭ ĉirkaŭ 68 milionoj da jaroj en Sudameriko.
Priskribo
Plej ofte la specioj el tiu familio estas lignaj plantoj: arbustoj, arboj kaj lianoj, sed ankaŭ multjaraj herbaj plantoj. La simpla folioj estas plej ofte kontraŭsidantaj. Stipuloj ekzistas.
Ekzistas kvar sepaloj kaj kvin petaloj, kiu estas kun tigetoj (t. n. „najlitaj petaloj“). La floroj entenas du ĝis 15, plej ofte kvin ĝis dek stamenoj. Du ĝis kvin, plej ofte tri karpeloj estas kunkreskinta al hipoginaj ovarioj. Ofte la fruktoj havas ankoraŭ sepalojn kaj stamenojn.
Enhavosubstancoj
- La oleglandoj montras la specialiĝon. Plantoj, kiu ofertas polenojn al siaj polenigantoj, estas rigardatataj el praa evoluŝtupo. La oleo estas kolektata de inaj oleabeloj, kiuj kolektas ĝin kune kun polenoj por nutri iliajn idojn.
- La planto akumuliĝas venenajn ŝtofojn, kiuj estas uzataj por kapti fiŝojn.
Sistematiko kaj disvastigo
La plantfamilio de la Malpigiacoj ekestis en 1789 de Antoine Laurent de Jussieu en Genera Plantarum, p. 252 sub la nomo „Malpighiae“. tipogenro estas Malpighia L.[1]
La sistematiko de la familio estis diskutata de diversaj aŭtoroj diversmaniere en subfamilioj ka triboj. Ekde 2010 ĝi estas dividita en du subfamilioj kun 64 ĝis 68 genroj kaj 1250 ĝis 1300 specioj:
- Subfamilio Malpighioideae Burnett: dividita en la triboj Tricomarieae Nied., Hiraeeae Griseb., Rhynchophoreae Arènes, Banisterieae DC., Gaudichaudieae Horan. .
- Subfamilio Byrsonimoideae W.R.Anderson: kunla triboj Byrsonimeae W.R.Anderson kun la tri genroj Blepharandra Griseb., Byrsonima Rich. ex Kunth, Diacidia Griseb..
La familio Malpigiacoj entenas jenaj genroj:[2][3]
-
Acmanthera (A.Juss.) Griseb.
-
Acridocarpus Guill. & Perr. (sin.: Anomalopterys (DC.) G.Don, Anomalopteris (DC.) G.Don orth. var., Rhinopterys Nied.)
-
Adelphia W.R.Anderson
-
Aenigmatanthera W.R.Anderson
-
Alicia W.R.Anderson
-
Amorimia W.R.Anderson
-
Aspicarpa Rich. (sin.: Acosmus Desv.)
-
Aspidopterys A.Juss. ex Endl.
-
Banisteriopsis C.B.Rob. (sin.: Jubistylis Rusby): Ĝi havas ĉ, 90 specioj, ekzemple
-
Barnebya W.R.Anderson & B.Gates
-
Blepharandra Griseb.
-
Brachylophon Oliv.
-
Bronwenia W.R.Anderson & C.Davis (kelktempe en Banisteriopsis C.B.Rob.)
-
Bunchosia Rich. ex Kunth (Sin.: Malacmaea {{Pergenroson|Griseb.): Sie enthält etwa 55 Arten.
-
Burdachia Mart. ex Endl. (Sin.: Tetrapodenia Gleason)
-
Byrsonima Rich. ex Kunth (Sin.: Alcoceratothrix Nied., Callyntranthele Nied.): Sie enthält etwa 150 Arten.
-
Calcicola W.R.Anderson & C.Davis
-
Callaeum Small (Sin.: Cabi Ducke)
-
Calyptostylis Arènes
-
Camarea A.St.-Hil.
-
Carolus W.R.Anderson
-
Caucanthus Forssk. (Sin.: Diaspis Nied., Eriocaucanthus Chiov.)
-
Christianella W.R.Anderson
-
Coleostachys A.Juss.
-
Cordobia Nied.
-
Cottsia Dubard & Dop: el Nordameriko.[3]
-
Diacidia Griseb. (Sin.: Sipapoa Maguire)
-
Dicella Griseb.: la 6 specioj hejmiĝas en Sudameriko.
-
Digoniopterys Arènes
-
Dinemagonum A.Juss.
-
Dinemandra A.Juss. ex Endl.
-
Diplopterys A.Juss.
-
Echinopterys A.Juss. (Sin.: Coelostylis (Juss.) Kuntze)
-
Ectopopterys W.R.Anderson
-
Flabellaria Cav.
-
Flabellariopsis R.Wilczek
-
Gallardoa Hicken
-
Galphimia Cav. (Sin.: Thryallis L. non Mart.)
-
Gaudichaudia Kunth (Sin.: Rosanthus Small, Tritomopterys (A.Juss. ex Endl.) Nied.)
-
Glandonia Griseb.
-
Heladena A.Juss. (Sin.: Malpigiantha Rojas nom. inval.)
-
Henleophytum H.Karst.
-
Heteropterys Kunth (Sin.: Atopocarpus Cuatrec., Banisteria L., Clonodia Griseb., Heteropteris Kunth orth. var., Skoliopteris Cuatrec.): kun ĉirkaŭ 120 specioj.
-
Hiptage Gaertn. (Sin.: Gaertnera Schreb.)
-
Hiraea Jacq.
-
Janusia A.Juss. ex Endl. (Sin.: Schwannia Endl.): Ĝi vnas el Sudameriko .[3]
-
Jubelina A.Juss. (Sin.: Sprucina Nied.)
-
Lasiocarpus Liebm.
-
Lophanthera A.Juss.: De la ĉirkaŭ 5 specioj kvar estas disvastigita en Amazoniokaj unu en Kostariko.[3]
-
Lophopterys A.Juss. (Sin.: Dolichopterys Kosterm.)
-
Madagasikaria C.Davis
-
Malpighia L.: kun 40 ĝis 130 specioj, ekzemple:
-
Malpighiodes Nied.
-
Mascagnia (Bertero ex DC.) Colla (Sin.: Triopterys L., Triopteris L. orth. var.): La ĉirkaŭ 45 specioj el la nordo de Meksikio ĝis la nordo de Argentino kaj sudorienta Brazlo kasj Karaibio.[4]
-
Mcvaughia W.R.Anderson ĝi enhavas nur unu specio :
-
Mezia Schwacke ex Nied. (Sin.: Stenocalyx Turcz.)
-
Microsteira Baker
-
Mionandra Griseb. (Sin.: Brittonella Rusby)
-
Niedenzuella W.R.Anderson
-
Peixotoa A.Juss.
-
Peregrina W.R.Anderson
-
Philgamia Baill.
-
Psychopterys W.R.Anderson & S.Corso
-
Pterandra A.Juss.
-
Ptilochaeta Turcz.
-
Rhynchophora Arènes
-
Ryssopterys Blume ex A.Juss. (Sin.: Rhyssopterys Blume ex A.Juss. orth. var.)
-
Spachea A.Juss. (Sin.: Meckelia (Mart. ex A.Juss.) Griseb.): De ĉ 6 specioj 5 estas el la ebenaĵoj de Kostarikokaj Nikarakvo kaj Kubo.[3]
-
Sphedamnocarpus Planch. ex Benth. & Hook. f. (Sin.: Banisterioides Dubard & Dop, Tricomariopsis Dubard}
-
Stigmaphyllon A.Juss. (Sin.: Brachypterys A.Juss.): Sie enthält etwa 100 Arten.
-
Tetrapterys Cav. (Sin.: Adenoporces Small, Tetrapteris Cav. orth. var.)Triopterys
-
Thryallis Mart. (Sin.: Hemsleyna Kuntze, Henlea Griseb.)
-
Triaspis Burch.
-
Tricomaria Gillies ex Hook. & Arn.
-
Tristellateia Thouars (Sin.: Agoneissos Zoll. ex Nied., Platynema Wight & Arn., Zymum Thouars)
-
Verrucularia A.Juss. (Sin.: Verrucularina Rauschert)
Fontoj
- Charles C. Davis, William R. Anderson: A complete phylogeny of Malpighiaceae inferred from nucleotide sequence data and morphology. In: American Journal of Botany, Volume 97, Issue 12, 2010, S. 2031–2048. COI:10.3732/ajb.1000146 Volltext-PDF.
-
Die Familie der Malpighiaceae bei der APWebsite.
-
Malpighiaceae – Beschreibung der Familie, Taxonomie, Phylogenese und Nomenklatur - eine Webseite des University of Michigan Herbarium; hauptsächlich nach Charles C. Davis, William R. Anderson 2010, mit neueren Ergänzungen. (Abschnitte Systematik, Verbreitung und Beschreibung)
-
Die Familie der Malpighiaceae bei DELTA.
- Shu-kun Chen & Michele Funston: Malpighiaceae., S. 13 - textgleich online wie gedrucktes Werk, Wu Zheng-yi, Peter H. Raven & Deyuan Hong (Hrsg.): Flora of China, Volume 11 - Oxalidaceae through Aceraceae, Science Press und Missouri Botanical Garden Press, Beijing und St. Louis, 2008. ISBN 978-1-930723-73-3
Referencoj
-
↑ Malpigiacoj ĉe Tropicos.org. Missouri Botanical Garden, St. Louis
-
↑ Malpigiacoj en Germplasm Resources Information Network (GRIN), USDA, ARS, National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Charles C. Davis, William R. Anderson: A complete phylogeny of Malpighiaceae inferred from nucleotide sequence data and morphology. In: American Journal of Botany, Volume 97, Issue 12, 2010, S. 2031–2048. COI:10.3732/ajb.1000146 Volltext-PDF.
-
↑ Malpighiaceae – Beschreibung der Familie, Taxonomie, Phylogenese und Nomenklatur - eine Webseite des University of Michigan Herbarium; hauptsächlich nach Charles C. Davis, William R. Anderson 2010, mit neueren Ergänzungen.