Tekst üüb Öömrang Ginkgoales san det iansagst plaantenkategorii uun det klas Ginkgoopsida. Daalang jaft at man noch ään slach, det as di Ginkgo (Ginkgo biloba).
Ginkgoales je red golosjemenjača sa samo jednom današnjom vrstom: Ginkgo biloba.[2] To je monotipski rod (jedini takson) u razredu Ginkgoopsida, koji je također monotipski jer ima samo jednu monotipsku diviziju, Ginkgophyta. Red obuhvata pet porodica,[3] od kojih je do danas opstala samo (opet monotipska) Ginkgoaceae.[4]
Prvi ginkoi živjeli su su još u periodu trijasa, ali bilo je i mnogo vrsta tokom perioda jura i kreda. Ovi periodi, poznati zajedno kao era mezozoik, bila su razdoblje kada su raznolikost i distribucija svih biljaka bili na najvišem nivou, uključujući i Ginkophyta.[5] U ranom kenozoiku „ginkgofiti“ su gotovo izumrli, tačnije tokom peroda rane krede i tercijara.[3][5] Jedini preostali ginkgofit bila je polimorfna vrata Ginkgo adiantoides.[6] Moderne biljke roda Ginkgo prirodno su rasprostranjene u Kini.[3]
Ginkgo imaju jajne i polenske strukture. Ove strukture su dvodomne, jer muške i ženske potiču sa različitih biljaka Ginkgo. Polenski organi su vrlo slični angiospermnim resama. Potiču iz pazušnih ljuskica pupoljaka, a listovi podstiču stvaranje izdanaka. Polen se nalazi u vrećicama od dvije do četiri, na vrhovima sporofila, na strobiloidu. Ovule potiču od stabla, iz osovine listova, na kratkim izbojcima, a svaka sadrži dvije jajne ćelije. Ovavle oplođavalu bičasti muški gameti, koji se mogu slobodno kretati. Ovaj proces oplodnje započinje na samom stablu u proljeće. Zadebljale plodolike ovule, prečnika oko 2–3 cm, opadaju iz krošnje u jesen, pa se oplodnja odvija kontinuirano u sezoni zima/proljeće. Ovi plodovi sadrže po jednu veliku sjemenku, slično onome kod cikada.[5]
Fosili koji izgledaju kao Ginkgo pominju se pod morfogenim nazivima Ginkgoxylon, Ginkgomyeloxylon ili Protoginkgoxylon. Fosilizirano drvo ginkofita nije uobičajeno pronađeno u zapisu, možda zato što se lahko degradira, a možda i zbog toga što ga je teško razabrati zbog mnogo prožimajućih četinrskih uzoraka. Kao i četinarsko, drvo ginka ima sekundarni tankoslojni ksilem i primarni vaskularni sistem sastavljen od pravih dvofacijalnih sudova kambija. Traheidi u sekundarnim ksilemmkim zracima imaju jastuke koji se javljaju samo na zidovima i kružno su obrubljeni.[3]
Listovi Ginkgophyte uglavnom je dosljedno od mezozoika. Njihov historijski širok teritorij čini ga važnom morfologijom listova, a jedinstvene stome i izotopski profil daju mu ključnu ulogu u rekonstrukciji mezozoika i kenozoika. Fosili lišća koji nalikuju ginkgofitima poznati su kao Ginkgoites. Postoje slični, danas izumrli morfogeni, poput Sphenobaiera, koji se opisuju kao lepezasti, duboko podijeljeni listovi bez jasnih peteljčica.
Karakteristični oblik moderne Ginkgo biloba daje dojam vrlo uske morfologije lišća, ali skupina je rvarijabilna i divergentna. Rod Ginkgo sam po sebi sadrži niz varijanti morfologije list. Ginkgo digitata, iz jure, ima duge, klinasto oblikovane laminaste (pločaste) listove sa međuprostornim područjima prekrivenim tijelima stoma i smola, dok je G. pluripartit imao najviše 2 cm duge listove i između lisne neravature bio je hipostomski.[5]
List ( 6,7 cm) Ginkgo biloba, sa herbivornim insektom, Formacija Klondike planine, Washington, SAD, eocen, jiprezij, prije 49 miliona godina
List (širina 70 mm) Ginkgo biloba . Formacija Klondike Mountain, Ferry County, Washington, USA, eocen, jiprezij, prije 49 miliona godina
Fsilni list Ginkgo biloba, eocen Britanska Kolumbija, Kanada
Fosil Ginkgo huttoni, otografija iz Prirodnjsčkog muzeja, Leiden, Nizozemska
Fosil Ginkgoites huttoni
Ginkgoales san det iansagst plaantenkategorii uun det klas Ginkgoopsida. Daalang jaft at man noch ään slach, det as di Ginkgo (Ginkgo biloba).
Ginkgoales je red golosjemenjača sa samo jednom današnjom vrstom: Ginkgo biloba. To je monotipski rod (jedini takson) u razredu Ginkgoopsida, koji je također monotipski jer ima samo jednu monotipsku diviziju, Ginkgophyta. Red obuhvata pet porodica, od kojih je do danas opstala samo (opet monotipska) Ginkgoaceae.
Гинковидните (науч. Ginkgoales) се ред на голосеменици, кој содржи само еден опстанат вид — гинкото (Ginkgo biloba).[1] Станува збор за монотипски таксон во класата Ginkgoopsida (Гинкови), која исто така е монотипски таксон во склоп на одделот Ginkgophyta (Гинкови). Редот вклучува пет семејства,[2] од кои само семејството Гинка (Ginkgoaceae) има живи претставници.[3]
Првите фосилни гинко листови кои биле пронајдени потекнуваат од периодот тријас, но постоеле и мноштво други видови на гинко за време на периодите јура и креда. Овие периоди, познати колективно како мезозојска ера, се одликувале со огромна разновидност и дистрибуција на скоро сите растителни групи, вклучително и гинковите растенија.[4] Во почетокот на кенозојскиот период, особено во раните периоди на креда и терцијар, речиси сите гинковите растенија изумреле.[2][4]
Гинковите дрвја се дводомни растенија (постојат посебни машки и женски единки). Машките цветови се наоѓаат на кратки изданоци, а имаат облик на реси во кои се наоѓаат прашниците. Женскиот цвет е сместен на долга дршка, на чиј крај се наоѓаат два плодника. Плодниците се оплодуваат од машки гамети кои имаат камшичиња (флагели) и можат слободно да се движат. Процесот на оплодување започнува во пролетно време на самото дрво. Потоа плодниците се зголемуваат до големина на плод (околу 2-3 сантиметри во дијаметар), паѓаат од дрвото во текот на есента, а оплодувањето продолжува во текот на зимата и пролетта.[4][5] Зрелото семе личи на костелка, надворешниот слој е месест и со непријатен мирис, а внатрешниот слој е тврд.
Гинковидните (науч. Ginkgoales) се ред на голосеменици, кој содржи само еден опстанат вид — гинкото (Ginkgo biloba). Станува збор за монотипски таксон во класата Ginkgoopsida (Гинкови), која исто така е монотипски таксон во склоп на одделот Ginkgophyta (Гинкови). Редот вклучува пет семејства, од кои само семејството Гинка (Ginkgoaceae) има живи претставници.
