La esfinxe proserpina (Proserpinus proserpina) ye una especie de lepidópteru ditrisio de la familia Sphingidae. Vive nel sur d'Europa, hasta Europa central, incluyendo la Península Ibérica. Hasta los 1500 msnm nos Alpes, 2000 na Península. [2] [3][4]
Especie d'esfínxidu paecida a la esfinxe colibrí, con nales anteriores de 18 a 21 mm de llargor, el dibuxu de la parte cimera de les nales ye más oldeáu, con una banda escura central, bordiada d'una tonalidá clara a entrambos llaos. Les nales posteriores son de color mariellu con una franxa negra nel estremu. Sicasí la traza más distintiva ye'l marxe de les nales: ésti ye onduláu, bien específicu d'esta especie, tantu nes nales anteriores como posteriores; l'abdome ye de color escuru y escarez de la cola carauterística de la y. colibrí.
Ye una bona voladora; el so movimientu recuerda al d'un helicópteru: puede volar verticalmente, escontra riba o escontra baxo, tantu como escontra tras o alantre y permanecer estática sobre la flor.
En rimaes soleyeres, repoblaciones forestales, bosquecillos arbustivos y dacuando en parques, nel sur y hasta Europa central. Na península ibérica en pequeñes colonies aisllaes hasta los 2.000 msnm. Nos Alpes hasta los 1.500.
En plenu branu, la gata nun tien una coloración tan arrogante como la mayoría de los esfínxidos, ye d'un tonu verde puercu, atayáu na rexón dorsal por una franxa de puntos negros, el cuernu de la rexón posterior ta amenorgáu a un pequeñu apéndiz. Pa empupar, busca un cuévanu nel suelu onde envierna.
http://www.lepiforum.de/lepiwiki.pl?Proserpinus_Proserpina Proserpinus Proserpina La esfinxe proserpina (Proserpinus proserpina) ye una especie de lepidópteru ditrisio de la familia Sphingidae. Vive nel sur d'Europa, hasta Europa central, incluyendo la Península Ibérica. Hasta los 1500 msnm nos Alpes, 2000 na Península.
Proserpinus proserpina (lat. Proserpinus proserpina) - proserpinus cinsinə aid kəpənək növü.
Proserpinus proserpina (lat. Proserpinus proserpina) - proserpinus cinsinə aid kəpənək növü.
El borinot de la matajaia (Proserpinus proserpina) és un heteròcer glossat de la família Sphingidae.
A Europa es pot trobar a la península Ibèrica, França, Luxemburg, Europa Central, Suïssa, Itàlia, Sicília, països de l'antiga Iugoslàvia, Albània, Bulgària i Romania. Les poblacions s'estenen de l'est d'Europa fins al Turquestan. També n'hi ha al Marroc amb la subespècie P. p. gigas. Als Països Catalans és una espècie molt rara i local; absent a les Balears.[1]
Cos robust, envergadura alar dentre 36 i 60 mm.[2] Destaca el seu color verd oliva, clar a l'abdomen, amb una franja horitzontal més fosca a les ales posteriors i una forma triangular clara al tòrax. La forma de les ales, a diferència de Macroglossum stellatarum, és irregular, imitant les fulles. Ales posteriors vistoses, de color taronja, amb una gran franja marginal negra. No presenta cap concentració de pilositat a l'extrem de l'abdomen. Cap també verd oliva, amb antenes negres d'extrem blanc.
Pot arribar fins als 70 mm.[2] A diferència de la majoria de membres de la família, no presenta una cua al final de l'abdomen. En comptes d'aquesta, té una protuberància amb un ocel d'anells negre i groc. Presenta dues formes, l'una marró i l'altra verda, seguint els mateixos patrons. Generalment el dors és més fosc i els laterals clars, amb taques obliqües poc pronunciades. Cap verd o marró clars.
Prefereix regions muntanyoses, clars de bosc, prats limítrofs, pendents assollejades, fins a 1500m als Alps i 2000m a la península Ibèrica. L'eruga s'alimenta d'Epilobium hirsutum, Epilobium angustifolium, Epilobium palustre, Epilobium dodonaei, Epilobium montanum, Oenothera biennis o Lythrum salicaria.
Normalment una generació a l'any amb adults entre finals de maig i principis de juny, amb variacions locals.[2] Als llocs més càlids es produeix una segona generació, que vola durant l'agost. Hiverna com a pupa en una cavitat subterrània.
Hàbits nocturns, tot i que de vegades es pot observar de dia.
El borinot de la matajaia (Proserpinus proserpina) és un heteròcer glossat de la família Sphingidae.
Gwyfyn sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw gwalchwyfyn gwyrdd yr helyglys, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy gwalchwyfynod gwyrdd yr helyglys; yr enw Saesneg yw Willowherb Hawk-moth, a'r enw gwyddonol yw Proserinus proserpina.[1][2] Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd. Wedi deor o'i ŵy mae'r gwalchwyfyn gwyrdd yr helyglys yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.
Gwyfyn sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw gwalchwyfyn gwyrdd yr helyglys, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy gwalchwyfynod gwyrdd yr helyglys; yr enw Saesneg yw Willowherb Hawk-moth, a'r enw gwyddonol yw Proserinus proserpina. Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd. Wedi deor o'i ŵy mae'r gwalchwyfyn gwyrdd yr helyglys yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.
Lišaj pupalkový (Proserpinus proserpina) je vzácný motýl z čeledi lišajovitých, mezi kterými patří k nejmenším zástupcům. Vyskytuje se i v České republice, je chráněn zákonem jakožto silně ohrožený druh.[2][3][4]
Vyskytuje se v jižní a střední Evropě s přesahem do oblastí západní Asie. Zatímco v 60. a 70. letech 20. století byl zaznamenán prudký pokles početnosti, na přelomu století 20. a 21. se lišaji pupalkovému daří, početnost roste a areál rozšíření se zvětšuje (jižní Anglie, Belgie, Petrohradská oblast v Rusku).[2]
Osidluje široké spektrum biotopů, od vlhkých lesních pasek a údolních luk[3] přes zahrady a městské periferie až po suchá společenstva, jako jsou lomy, revitalizované haldy a železniční náspy.[2] Na stanovišti nesetrvává, je přelétavý. Nevyskytuje se ve vyšších horách.[3]
Délka předního křídla je 18–26 mm, základní barva je zelenošedá či zelenohnědá, s tmavou kresbou. V předním rohu křídel je skvrna světlejší barvy. Zadní křídla jsou hlínově žluté barvy, s tmavou páskou na zadním okraji. Vnější okraj obou párů křídel je výrazně, nepravidelně vykrajovaný.[3]
Housenka má hnědou, případně (vzácně) zelenou barvu. Na konci těla nemá růžek typický pro lišajovité, ale pouze žlutě zbarvený výstupek.[4]
Během roku vytváří jednu generaci, jejíž motýli létají v květnu a červnu. Jsou aktivní krátce po soumraku, přes den se skrývají při zemi pod listy. Dospělci sají nektar, typicky na hadinci,[3] a šalvěji,[2] ale i na jiných květinách. Samička klade vajíčka jednotlivě na živné rostliny, kterými jsou kyprej, vrbka, vrbovka nebo pupalka dvouletá.
Housenky lze na rostlinách zastihnout koncem léta. Jsou aktivní večer a v noci, přes den se skrývají v podrostu či pod kameny. Kuklí se buď při zemi mezi zbytky rostlin, nebo se mělce zahrabávají do půdy. Přezimuje kukla.[4]
Odpočívající motýl se složenými tykadly
Housenka s výraznou žlutou skvrnou na zádi
Kukla lišaje pupalkového
Lišaj pupalkový na běloruské poštovní známce
Obrázky, zvuky či videa k tématu lišaj pupalkový ve Wikimedia Commons
Lišaj pupalkový (Proserpinus proserpina) je vzácný motýl z čeledi lišajovitých, mezi kterými patří k nejmenším zástupcům. Vyskytuje se i v České republice, je chráněn zákonem jakožto silně ohrožený druh.
Der Nachtkerzenschwärmer (Proserpinus proserpina) ist ein Schmetterling (Nachtfalter) aus der Familie der Schwärmer (Sphingidae).
Der Nachtkerzenschwärmer ist ein mittelgroßer Schmetterling. Seine Vorderflügellänge beträgt etwa 21 Millimeter. In seinem Aussehen ähnelt er dem Taubenschwänzchen, er besitzt jedoch gezackte Außenränder der Flügel und grüne Vorderflügel. Es handelt sich um einen dämmerungs- und nachtaktiven Schwärmer. – Charakteristisch für die Raupen von Proserpinus ist das Fehlen des bei Schwärmer-Raupen üblichen Analhorns. An seiner Stelle findet sich ein das Kopfende vortäuschender Augenfleck. Erwachsene Raupen sind kurz vor der Verpuppung in der Regel braunschwarz. Junge Raupen sind dagegen grün gefärbt. Die Tiere überwintern als Puppe.
Proserpinus proserpina ♂
Proserpinus proserpina ♂ △
Proserpinus proserpina ♀
Proserpinus proserpina ♀ △
Der Nachtkerzenschwärmer ist in Südeuropa und Mitteleuropa mit Ausnahme von Teilen der Iberischen Halbinsel, wo nur isolierte Vorkommen existieren, und den Mittelmeerinseln verbreitet. Sein Verbreitungsgebiet bildet ein 500 bis 1.000 Kilometer breites Band, welches von den Pyrenäen im Westen bis nach Turkestan im Osten reicht.[3] In Österreich konnte die Art etwa in der Südsteiermark nachgewiesen werden.[4] Auch in Hamburg wurden Exemplare gesehen.[5][6]
Der Nachtkerzenschwärmer fliegt in Deutschland in einer Generation von Mai bis Mitte Juni. In Abhängigkeit von den klimatischen Bedingungen kann man die Falter bereits ab Ende April und bis Ende Juli beobachten. Die Erscheinungszeit der Raupen ist stark von der Witterung abhängig. In warmen Sommern kann man sie bereits Ende Juni antreffen, in kühlen und feuchten Jahren dagegen erst ab Mitte August.[3]
Die Wärme liebenden Raupen des Nachtkerzenschwärmers sind in Mitteleuropa nur an klimatisch begünstigten Stellen zu finden, die gleichzeitig luftfeucht sind. Sie leben oligophag an verschiedenen Arten von Nachtkerzen (Oenothera) meist aber an Weidenröschen (Epilobium). Häufig belegte Nahrungspflanzen sind das Zottige Weidenröschen (Epilobium hirsutum) und das Kleinblütige Weidenröschen (Epilobium parviflorum), welche an Feuchtstandorten wie Bachufern und Wiesengräben anzutreffen sind. Selten werden Raupen am Schmalblättrigen Weidenröschen (Epilobium angustifolium), das auf Schlagfluren wächst, gefunden. Typische Fundstellen sind auch Sandgruben und Kiesabbaustellen, die mit Nachtkerzenarten wie der Gemeinen Nachtkerze (Oenothera biennis) bewachsen sind.
Ebert nennt folgende Nahrungspflanzen[3]:
Ähnlich wie die Raupen des Mittleren Weinschwärmers kann man die Raupen jedoch auch auf Fuchsien finden, die in Kübeln auf Balkon oder Terrasse gepflanzt sind.
Die Falter besitzen einen gut ausgebildeten Saugrüssel und sind auf das Vorhandensein nektarreicher Blüten angewiesen, die in der Dämmerung besucht werden. Zu den Nektarpflanzen zählen verschiedene Vertreter aus den Familien der Nelkengewächse (Caryophyllaceaea), Geißblattgewächse (Caprifoliaceae) und Schmetterlingsblütler (Fabaceae).[3]
Als eine von 16 Schmetterlingsarten ist der Nachtkerzenschwärmer im Anhang IV der FFH-Richtlinie gelistet; er genießt damit einen EU-weiten Schutzstatus. In der Schweiz ist der Nachtkerzenschwärmer nach der schweizerischen Verordnung über den Natur- und Heimatschutz Art. 20 Abs. 2, Anhang 3, geschützt.
Der Nachtkerzenschwärmer (Proserpinus proserpina) ist ein Schmetterling (Nachtfalter) aus der Familie der Schwärmer (Sphingidae).
Бражнік празэрпіна (Proserpinus proserpina) — від матылькоў рода Proserpinus сямейства бражнікаў.
Даўжыня пярэдняга крыла 19—20 мм. Размах крылаў — 37—42 мм. Пярэднія крылы з хвалістых краем. Фон пярэдніх крылаў зялёны, карычневы або шэры. Зьнешні край пярэдніх крылаў прыкметна парэзаны. Пярэднія крылы сераватыя. Заднія крылы аранжава-жоўтага колеру з чорнай або цёмна-карычневай зьнешняй аблямоўкай.
— сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Бражнік празэрпіна (Proserpinus proserpina) — від матылькоў рода Proserpinus сямейства бражнікаў.
Даўжыня пярэдняга крыла 19—20 мм. Размах крылаў — 37—42 мм. Пярэднія крылы з хвалістых краем. Фон пярэдніх крылаў зялёны, карычневы або шэры. Зьнешні край пярэдніх крылаў прыкметна парэзаны. Пярэднія крылы сераватыя. Заднія крылы аранжава-жоўтага колеру з чорнай або цёмна-карычневай зьнешняй аблямоўкай.
The willowherb hawkmoth (Proserpinus proserpina) is a moth in the family Sphingidae. The species was first described by Peter Simon Pallas in 1772.
It is found in Armenia, Austria, Azerbaijan, Belgium, Bulgaria, Denmark, France, Germany, Greece, Hungary, Iran, Iraq, Israel, Italy, Kazakhstan, Lebanon, Morocco, Netherlands, Portugal, Poland Spain, Switzerland, Syria, Turkey, Turkmenistan, Ukraine, Uzbekistan, and Bosnia and Herzegovina.[1]
The wingspan is 36–60 mm. It is highly variable in size but the colour variation is minimal. It is generally a shade of green. Form schmidti has yellow-grey forewings and grey hindwings, form brunnea has a pale leatherish coloration with a reddish median band and form grisea has the green coloration entirely replaced by grey.[3]
Caterpillar
Proserpinus proserpina ♂
Proserpinus proserpina ♂ △
Proserpinus proserpina ♀
Proserpinus proserpina ♀ △
The habitat mainly consists of damp, woodland clearings and edges of woods, especially in valleys. It is also found on sandy waste ground in and around towns. In the Alps, it can be found up to 1,500 meters, in Spain up to 2,000 meters and in Afghanistan up to 1,900 meters. In Europe, there is one generation per year with adults on wing in late May and early June. In the south of the range it is found in mid-May and at higher altitudes in the Pyrenees it is on wing in June and July. There are two generations per year in North Africa, with adults on wing in March and again from June to July.
The larvae feed on Epilobium (including Epilobium hirsutum), Oenothera and Lythrum species.
The willowherb hawkmoth (Proserpinus proserpina) is a moth in the family Sphingidae. The species was first described by Peter Simon Pallas in 1772.
La esfinge proserpina (Proserpinus proserpina) es una especie de lepidóptero ditrisio de la familia Sphingidae. Vive en el sur de Europa, hasta Europa central, incluyendo la península ibérica. Hasta los 1500 msnm en los Alpes, 2000 en la Península.
Especie de esfíngido parecida a la esfinge colibrí, con alas anteriores de 18 a 21 mm de longitud, el dibujo de la parte superior de las alas es más contrastado, con una banda oscura central, bordeada de una tonalidad clara a ambos lados. Las alas posteriores son de color amarillo con una franja negra en el extremo. Sin embargo el rasgo más distintivo es el margen de las alas: este es ondulado, muy específico de esta especie, tanto en las alas anteriores como posteriores; el abdomen es de color oscuro y carece de la cola característica de la e. colibrí.
Es una buena voladora; su movimiento recuerda al de un helicóptero: puede volar verticalmente, hacia arriba o hacia abajo, tanto como hacia atrás o adelante y permanecer estática sobre la flor.
Proserpinus proserpina ♂
Proserpinus proserpina ♂ △
Proserpinus proserpina ♀
Proserpinus proserpina ♀ △
En pendientes soleadas, repoblaciones forestales, bosquecillos arbustivos y a veces en parques, en el sur y hasta Europa central. En la península ibérica en pequeñas colonias aisladas hasta los 2.000 msnm. En los Alpes hasta los 1500.
En pleno verano, la oruga no tiene una coloración tan espléndida como la mayoría de los esfíngidos, es de un tono verde sucio, interrumpido en la región dorsal por una franja de puntos negros, el cuerno de la región posterior está reducido a un pequeño apéndice. Para crisalidar, busca una cavidad en el suelo donde inverna.
|coautores= (ayuda)
La esfinge proserpina (Proserpinus proserpina) es una especie de lepidóptero ditrisio de la familia Sphingidae. Vive en el sur de Europa, hasta Europa central, incluyendo la península ibérica. Hasta los 1500 msnm en los Alpes, 2000 en la Península.
Helokkikiitäjä (Proserpinus proserpina) on melko pienikokoinen eurooppalainen kiitäjäperhoslaji. Lajia ei ole tavattu Suomessa. Helokkikiitäjä kuuluu Euroopan unionin luontodirektiivin liitteessä IV mainittuihin, tiukkaa suojelua edellyttäviin lajeihin[2].
Laji on kooltaan vaihteleva ja sen siipiväli on 30–60 mm. Ruumis ja etusiivet ovat kirjavat vihreän eri sävyissä eikä se juuri muistuta muita elinalueellaan tavattavia kiitäjäperhosia. Etusiiven ulkoreuna on syvään hampainen ja siiven poikki kulkee kaksi leveää poikkiviirua, joiden välinen alue on muuta siipeä tummempi. Keskitäplä on musta, melko laaja ja siitä ulottuu siiven ulkoreunaan saakka ohut vaalea viiru. Takasiivet ovat kirkkaan keltaiset ja niissä on tumma ulkoreuna.[3][4][5]
Toukka on täysikasvuisena 60–70 mm pitkä. Väriltään se on harmaanruskea tai vihertävänkirjava ja aluksi sen sivuilla on vaalea pitkittäisjuova, myöhemmin rivi tummia rengasmaisia täpliä. Vanhemman toukan selkäpuoli on pientan tummien pisteiden kirjoma. Kiitäjätoukille tyypillinen peräpiikki puuttuu ja sen tilalla on pieni kellansävyinen, keskeltä tumma kohouma.[6]
Esiintymisalue kattaa Etelä- ja Keski-Euroopan Baltian eteläosiin ja Pietarin seudulle asti. Idässä lajia tavataan Keski-Aasiaan saakka.[6] Pohjois-Afrikassa esiintyvät yksilöt ovat tavallista kookkaampia ja niitä on kutsuttu alalajiksi P. p. gigas[5]. Esiintymisalueellaan laji on lennossa touko-kesäkuussa. Pohjois-Afrikassa helokkikiitäjällä on kaksi sukupolvea vuodessa.[3]
Pohjoismaissa helokkikiitäjä on tavattu vain Tanskassa kahdesti vuonna 2005.[6]
Helokkikiitäjä on verraten harvinainen laji, jonka esiintyminen on huomattavan paikoittaista.[5] Laji viihtyy lämpimillä ja aurinkoisilla mutta samalla kosteilla paikoilla kuten metsänreunoilla ja metsien aukkopaikoilla, erityisesti laaksoissa. Sitä tavataan myös hiekkapohjaisilla joutomaa-alueilla. Lajilla ei ole merkittävää vaellustaipumusta. Valoisana aikana laji lepää kasvillisuuden suojassa aivan lähellä maanpintaa. Helokkikiitäjät lähtevät lentoon vain melko lyhyeksi ajaksi aamu- ja iltahämärissä, jolloin ne vierailevat mielellään voimakkaasti tuoksuvissa kukissa. Satunnaisesti perhosia tavataan lennossa myös päivällä. Valolle perhosia tulee varhaisen lentoajankohdan vuoksi harvoin.[6] Toukkia tavataan aikuista perhosta useammin[5].
Naaras munii noin 100 munaa, jotka se asettelee ravintokasvin latvaosiin yksitellen, usein muutamia munia samaan kasviin. Muniva naaras liikkuu laajalla alueella. Nuorena toukka ei erityisemmin piilottele, mutta lepää usein lehden alapinnalla. Toukan kasvu on pitkään hidasta, kunnes loppuvaiheessa kasvu nopeutuu ja toukasta tulee enemmän yöaktiivinen piilotellen päivät maanpinnalla kasvien tai karikkeen suojissa. Elokuussa täysikasvuiset toukat vaeltavat etsien koteloitumispaikkaa joka on maakolossa, karikkeen joukossa tai hiukan maan alla. Kotelo talvehtii.[6]
Helokkikiitäjän suojelutaso Euroopan unionin alueella vaihtelee suuresti[7]. Kansainvälinen luonnonsuojeluliitto (IUCN) on luokitellut lajin uhanalaisuuden puutteellisesti tunnetuksi (DD) [8]
Ravinnokseen toukka käyttää helokkeja (Oenothera sp.) ja horsmia (Epilobium sp.)
Helokkikiitäjä (Proserpinus proserpina) on melko pienikokoinen eurooppalainen kiitäjäperhoslaji. Lajia ei ole tavattu Suomessa. Helokkikiitäjä kuuluu Euroopan unionin luontodirektiivin liitteessä IV mainittuihin, tiukkaa suojelua edellyttäviin lajeihin.
Proserpinus proserpina
Le Sphinx de l'épilobe ou Sphinx de l'œnothère (Proserpinus proserpina) est une espèce de lépidoptères (papillons) de la famille des Sphingidae, de la sous-famille des Macroglossinae, de la tribu des Macroglossini et du genre Proserpinus.
Envergure du mâle : de 20 à 21 mm, mais des exemplaires plus petits existent.
Le fond des ailes antérieures est vert (parfois brun ou gris), avec une bande médiane sombre. Les ailes inférieures sont jaunes avec une marge brune ornée d'une fine ligne blanche à l'apex[1], (les ailes inférieures ne sont pas visibles sur la photo du haut, hormis deux minuscules fragments, le papillon étant au repos).
Elle ne porte pas de petite corne à l'arrière du corps contrairement aux autres chenilles de Sphinx. Vert terne quand elle est jeune, elle devient le plus souvent gris brun par la suite (mais parfois elle possède un fond vert).
Chenille au dernier stade
Proserpinus proserpina ♂
Proserpinus proserpina ♂ △
Proserpinus proserpina ♀
Proserpinus proserpina ♀ △
Espèce plutôt méditerranéenne, elle est présente dans le Sud et le centre de l’Europe, en Afrique, du Maroc jusqu'en Asie (Iran). On la trouve dans presque toute la France métropolitaine[2].
Souvent diurne, ce sphinx visite les fleurs à la façon d'un colibri, mais est plus actif au crépuscule[3]. Les œufs, les chenilles et les chrysalides de ce papillon sont très fragiles. Lors d'élevages pédagogiques, il est recommandé de ne pas toucher.
Univoltins, les imagos volent habituellement en France d'avril à juin, mais sont bivoltins dans les contrées plus chaudes (visibles jusqu'en août).
Les plantes hôtes de la chenille sont principalement des épilobes (Epilobium), mais aussi des œnothères (Oenothera), des fuchsias, la lysimaque pourpre.
Le Sphinx de l'épilobe est inscrit sur la liste des insectes strictement protégés de l'annexe 2 de la Convention de Berne[8].
En France, c'est une espèce protégée par arrêté publié au Journal officiel du 24 septembre 1993.
Proserpinus proserpina
Le Sphinx de l'épilobe ou Sphinx de l'œnothère (Proserpinus proserpina) est une espèce de lépidoptères (papillons) de la famille des Sphingidae, de la sous-famille des Macroglossinae, de la tribu des Macroglossini et du genre Proserpinus.
Nakvišinis sfinksas arba prozerpina (lot. Proserpinus proserpina, angl. Willowherb Hawkmoth, vok. Nachtkerzenschwärmer) – sfinksų (Sphingidae) šeimos drugys.
Rūšis įrašyta į Lietuvos raudonąją knygą. Tai nauja rūšis Lietuvoje, pirmą kartą rasta 2000 m. Švenčionių raj. Drugių apatiniai sparnai ryškiai geltoni su plačia juoda ar tamsiai ruda juostele palei kraštą. Vikšrai randami birželio-liepos mėn. ant nakvišų, raudoklių ir kt. augalų.
Nakvišinis sfinksas arba prozerpina (lot. Proserpinus proserpina, angl. Willowherb Hawkmoth, vok. Nachtkerzenschwärmer) – sfinksų (Sphingidae) šeimos drugys.
Rūšis įrašyta į Lietuvos raudonąją knygą. Tai nauja rūšis Lietuvoje, pirmą kartą rasta 2000 m. Švenčionių raj. Drugių apatiniai sparnai ryškiai geltoni su plačia juoda ar tamsiai ruda juostele palei kraštą. Vikšrai randami birželio-liepos mėn. ant nakvišų, raudoklių ir kt. augalų.
De teunisbloempijlstaart (Proserpinus proserpina) is een vlinder uit de familie pijlstaarten (Sphingidae). De spanwijdte varieert tussen de 37 en 60 millimeter. De achtervleugels hebben een gele kleur en zijn te zien als de vlinder al vliegend nectar drinkt. Olijfgroen is de overheersende kleur van de voorvleugels die ook een witte en donkergroene band heeft. De soort overwintert als pop.
Tijdens de vliegtijd, in mei en juni, vliegt de vlinder rond de schemering. Waardplanten van de rupsen komen onder meer uit het geslacht basterdwederik zoals het harig wilgenroosje. Een andere waardplant, waar de vlinder ook naar is vernoemd, is de middelste teunisbloem. De teunisbloempijlstaart drinkt de nectar voornamelijk van sterk geurende blauwe bloemen.
De vlinder komt voor in Noord-Afrika, Europa uitgezonderd Scandinavië en delen van Centraal-Azië. In Nederland komt de vlinder vooral in Limburg voor, maar er zijn ook waarnemingen uit andere delen van het land. In België is de soort in alle provincies waargenomen. Tot voor kort slecht enkele waarnemingen maar het verspreidingsgebied van de teunisbloempijlstaart lijkt zich in westelijke en noordelijke richting uit te breiden.
De soort is een Europees beschermde soort (habitatrichtlijn).
De teunisbloempijlstaart (Proserpinus proserpina) is een vlinder uit de familie pijlstaarten (Sphingidae). De spanwijdte varieert tussen de 37 en 60 millimeter. De achtervleugels hebben een gele kleur en zijn te zien als de vlinder al vliegend nectar drinkt. Olijfgroen is de overheersende kleur van de voorvleugels die ook een witte en donkergroene band heeft. De soort overwintert als pop.
Tijdens de vliegtijd, in mei en juni, vliegt de vlinder rond de schemering. Waardplanten van de rupsen komen onder meer uit het geslacht basterdwederik zoals het harig wilgenroosje. Een andere waardplant, waar de vlinder ook naar is vernoemd, is de middelste teunisbloem. De teunisbloempijlstaart drinkt de nectar voornamelijk van sterk geurende blauwe bloemen.
De vlinder komt voor in Noord-Afrika, Europa uitgezonderd Scandinavië en delen van Centraal-Azië. In Nederland komt de vlinder vooral in Limburg voor, maar er zijn ook waarnemingen uit andere delen van het land. In België is de soort in alle provincies waargenomen. Tot voor kort slecht enkele waarnemingen maar het verspreidingsgebied van de teunisbloempijlstaart lijkt zich in westelijke en noordelijke richting uit te breiden.
De soort is een Europees beschermde soort (habitatrichtlijn).
Proserpinus proserpina er en sommerfugl som tilhører familien svermere (Sphingidae). Denne lille svermeren er ikke funnet i Norge, men har dukket opp et par ganger i Danmark. Larven lever på mjølker (Epilobium) og nattlys (Oenothera).
Proserpinus proserpina er en sommerfugl som tilhører familien svermere (Sphingidae). Denne lille svermeren er ikke funnet i Norge, men har dukket opp et par ganger i Danmark. Larven lever på mjølker (Epilobium) og nattlys (Oenothera).
Postojak wiesiołkowiec (Proserpinus proserpina) – gatunek motyla z rodziny zawisakowatych.
W Polsce gatunek objęty ochroną ścisłą[1]. Umieszczony na Czerwonej Liście Gatunków Zagrożonych IUCN, ze statusem DD (data deficient/brak wystarczających danych)[2]. W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt ze statusem LR (low risk/niskiego ryzyka)[3].
Postojak wiesiołkowiec (Proserpinus proserpina) – gatunek motyla z rodziny zawisakowatych.
Wygląd Długość przedniego skrzydła 37-45 mm. Głowa zielonoszara, czułki oliwkowobrunatne, z białymi wierzchołkami. Tułów po bokach oliwkowobrunatny, w środkowej i tylnej części szarozielony. Skrzydła przednie oliwkowozielone z brunatnozieloną przepaską rozjaśnioną po obu stronach białym przyprószeniem. Na nich eliptyczna czarna plamka obwiedziona bardzo wąską jasną obwódką. Tylne skrzydła w części nasadowej żółte z szeroką czarną obwódką przy zewnętrznym, karbowanym brzegu. Strzępina biała, odwłok jednolicie oliwkowozielony z szarosrebrnym odcieniem. Aparat gębowy ssący w postaci zwijanej ssawki dłuższej od ciała owada. Biotop Występuje w bardzo różnych typach środowisk, zarówno suchych jak i podmokłych. Gąsienice spotykane są w środowiskach kserotermicznych, zwykle na piaszczystych ugorach porośniętych wiesiołkiem. Czasami znajduje się je w miastach. Występują również przy rowach melioracyjnych, na obszarach bagiennych oraz tam gdzie rosną wierzbownice. Zasięg występowania Gatunek występuje w zachodnich regionach Palearktyki o cieplejszym klimacie, sięgając na wschód po Turkiestan. W Polsce spotykany przeważnie w południowo-zachodniej części kraju, jest to gatunek bardzo rzadki. Postać gąsienicy i larwy W ciągu roku występuje jedno pokolenie. Samice składają jajeczka w okresie rójki na roślinach pokarmowych gąsienic. Gąsienice szarozielone z ciemną linią grzbietową i rozlanymi brunatnymi plamami po bokach lub fioletowo-czarne z ciemniejszymi, ukośnymi plamami na oskórku. Gąsienice są duże, masywne, mają róg w części odwłokowej grzbietu zaznaczony jako niewielki guzek o zabarwieniu różowawym. Głowa od żółtobrunatnej do fioletowo-szarej. Gąsienica żyje od lipca do września. Żeruje zazwyczaj w nocy, na rozmaitych gatunkach wierzbownicy i wiesiołka, a także na krwawnicy pospolitej. Dzień spędza chowając się w ściółce u nasady rośliny pokarmowej. Gąsienice przepoczwarzają się w zagłębieniu w ziemi i tam zimują. Poczwarka jest brązowo-brunatna z czerwonym, tłustym połyskiem. Postać dorosła - imago Motyle dorosłe pojawiają się na rozproszonych stanowiskach w maju i czerwcu. Charakteryzują się masywną budową ciała o doskonałych warunkach aerodynamicznych. Motyl dobrze lata, może o własnych siłach odbywać długie loty na odległość wielu kilometrów. Lata o zmierzchu, odwiedza kwiaty lilaka pospolitego, wiciokrzewu, żmijowca i innych roślin. Pożywienie stanowi głównie nektar kwiatów, który wypijają za pomocą długiej ssawki, zawisając nad kwiatami w locie. Pełnią ważną rolę w zapylaniu roślin. Ochrona Gatunek w Polsce jest prawnie chroniony. Kilka stanowisk podlega ochronie rezerwatowej. Rośliny żywicielskie Różne gatunki z rodziny wiesiołkowatych: np. wierzbownica (Epilobium spp.), wiesiołek (Oenothera), wierzbówka (Chamerion), a także rzadko krwawnica pospolita (Lythrum salicaria) Ciekawostka Gąsienice w razie zaniepokojenia kurczą się przybierając charakterystyczną postawę przypominającą sfinksa (stąd wywodzi się ich nazwa łacińska).Proserpinus proserpina é uma espécie de insetos lepidópteros, mais especificamente de traças, pertencente à família Sphingidae.[1]
A autoridade científica da espécie é Pallas, tendo sido descrita no ano de 1772.
Trata-se de uma espécie presente no território português.
Proserpinus proserpina ♂
Proserpinus proserpina ♂ △
Proserpinus proserpina ♀
Proserpinus proserpina ♀ △
Proserpinus proserpina é uma espécie de insetos lepidópteros, mais especificamente de traças, pertencente à família Sphingidae.
A autoridade científica da espécie é Pallas, tendo sido descrita no ano de 1772.
Trata-se de uma espécie presente no território português.
Proserpinus proserpina ♂
Proserpinus proserpina ♂ △
Proserpinus proserpina ♀
Proserpinus proserpina ♀ △
Центральна, південна та південно-східна Європа, південний Урал, Кавказ та Закавказзя, західна та частково Центральна Азія, Казахстан.
В Україні зустрічається майже повсюдно. Рідкісний. Здебільшого зустрічаються лише поодинокі особини.
Розмах крил — 34–39 мм. Статевий диморфізм невиразний. Метелик з товстим кремезним тілом та порівняно невеликими крилами. Зовнішній край крил хвилястий. Передні крила сірувато- або брунатно-зелені з широким затемненням біля краю та широкою темно-зеленою смугою посередині. Задні крила вохристо-жовті з брунатно-чорною облямівкою вздовж краю. Тіло сіро-зелене. Черевце з щіточкою на кінці з брунатнозелених видовжених лусочок.
Зустрічається на узліссях та лісових галявинах, ярах з чагарниками, рідколіссях, на лісових просіках, різнотравних луках, у степах, на пустирищах, узбіччях доріг тощо. Протягом року розвивається 1 генерація. Літ імаго триває з середини травня до червня, метелики активні у сутінках та вночі, живляться нектаром квітів. Гусінь розвивається з липня до серпня–вересня на онагрових та плакунових (плакун верболистий, зніт, енотера). Лялечки зимують у ґрунті.
Загрозами є знищення природних біотопів, застосування пестицидів, випалювання трав.
Як компонент біоценозу пасивно охороняється у заповідниках Степу та Лісостепу України, зокрема в Українському степовому та Луганському ПЗ. Доцільним є створення ентомологічних заказників у місцях постійного перебування виду. Включений в Додаток ІІ Бернської конвенції.
Nhậy lớn Willowherb, tên khoa học Proserpinus proserpina, là một loài bướm đêm thuộc họ Sphingidae. Chúng được tìm thấy ở Armenia, Áo, Azerbaijan, Bỉ, Bulgaria, Đan Mạch, Pháp, Đức, Hy Lạp, Hungary, Iran, Iraq, Israel, Ý, Kazakhstan, Liban, Maroc, Bồ Đào Nha, Ba Lan Tây Ban Nha, Thụy Sĩ, Syria, Thổ Nhĩ Kỳ, Turkmenistan và Uzbekistan.[2]
_-_Frost_Entomological_Museum_at_Penn_State.jpg)
Bài viết liên quan tới họ bướm Sphingidae này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
Nhậy lớn Willowherb, tên khoa học Proserpinus proserpina, là một loài bướm đêm thuộc họ Sphingidae. Chúng được tìm thấy ở Armenia, Áo, Azerbaijan, Bỉ, Bulgaria, Đan Mạch, Pháp, Đức, Hy Lạp, Hungary, Iran, Iraq, Israel, Ý, Kazakhstan, Liban, Maroc, Bồ Đào Nha, Ba Lan Tây Ban Nha, Thụy Sĩ, Syria, Thổ Nhĩ Kỳ, Turkmenistan và Uzbekistan.
Бражник прозерпина, или бражник олеандровый малый[1] (Proserpinus proserpina) — бабочка из семейства бражников (Sphingidae).
Длина переднего крыла 19—20 мм. Размах крыльев — 37—42 мм. Передние крылья с волнистым краем. Фон передних крыльев зеленый, коричневый или серым, центральная перевязь обычно темнее остальной части крыла. Внешний край передних крыльев заметно изрезан. Передние крылья сероватые с зеленоватой перевязью посредине, и чёрным пятном на поперечной жилке, с размытым затемнением зеленоватого цвета вдоль внешнего края, которое прерывается посредине и на вершине. Задние крылья оранжево-жёлтого цвета с чёрной или тёмно-коричневой внешней каймой. Тело сероватое, патагии и тегулы — зеленоватого цвета. Усики веретеновидные.
Распространён в Центральной и Южной Европе, Крыму, Иране, Восточном Афганистане, Северо-Западной Африке, Северо-Западном Китае, на Кавказе, юг Западной Сибири. В России обитает на юге европейской части, в ходе миграция залетая на север.
Одно поколение в год, время лёта — май-июль.
Гусеница бурого цвета, с чёрным рисунком из полос на боках. Стадия гусеницы с июля по август. Гусеницы активны ночью. Кормовое растение гусениц — иван-чай, первоцвет и вербейник и другие из кипрейных. Окукливание в почве. Зимуют куколка.
Численность низкая.
Занесён в Красную книгу Украины и Белоруссии.
Бражник прозерпина, или бражник олеандровый малый (Proserpinus proserpina) — бабочка из семейства бражников (Sphingidae).
