Squirrels

Wiewiórka^[12] (Sciurus) – rodzaj ssaka z podrodziny wiewiórek (Sciurinae) w rodzinie wiewiórkowatych (Sciuridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i Ameryce^[13][12].

Systematyka

Etymologia

• Sciurus: łac. sciurus – wiewiórka, od gr. σκίουρος skiouros – wiewiórka^[14].
• Guerlinguetus: nazwa Guerlinguet używana przez francuskich osadników w Gujanie i zaadaptowana przez G.-L. Leclerca w 1789 roku^[15]. Gatunek typowy: Sciurus guerlinguetus J.E. Gray, 1821 (= Sciurus aestuans Linnaeus, 1766).
• Macroxus: autor nie wyjaśnił pochodzenia nazwy^[16]. Gatunek typowy: Sciurus aestuans Linnaeus, 1766.
• Echinosciurus: gr. εχινος ekhinos – jeż; σκίουρος skiouros – wiewiórka^[17]. Gatunek typowy: Sciurus hypopyrrhus Wagler, 1831 (= Sciurus aureogaster F. Cuvier, 1829).
• Neosciurus: gr. νεος neos – nowy; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[18]. Gatunek typowy: Sciurus carolinensis J.F. Gmelin, 1788.
• Parasciurus: gr. παρα para – blisko; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[19]. Gatunek typowy: Sciurus niger Linnaeus, 1758.
• Aphrontis: gr. αφροντις aphrontis – wolny od opieki^[20]. Gatunek typowy: Sciurus vulgaris Linnaeus, 1758.
• Araeosciurus: gr. αραιος araios – smukły; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[21]. Gatunek typowy: Sciurus oculatus Peters, 1863.
• Baiosciurus: gr. βαιος baios – mały; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[22]. Gatunek typowy: Sciurus deppei Peters, 1863.
• Hesperosciurus: gr. ἑσπερος hesperos – zachodni; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[23]. Gatunek typowy: Sciurus griseus Ord, 1818.
• Otosciurus: gr. ους ous, ωτος ōtos – ucho; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[24]. Gatunek typowy: Sciurus aberti Woodhouse, 1852.
• Hadrosciurus: gr. ἁδρος hadros – gruby; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[25]. Gatunek typowy: Sciurus flammifer Thomas, 1904.
• Histriosciurus: łac. histrio, histrionis – arlekin, aktor; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[8]. Gatunek typowy: Sciurus gerrardi J.E. Gray, 1861^[a].
• Leptosciurus: gr. λεπτος leptos – delikatny, smukły; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[9]. Gatunek typowy: Sciurus rufoniger Pucheran, 1845 (= Macroxus pucheranii Fitzinger, 1867).
• Mesosciurus: gr. μεσος mesos – środkowy, pośredni; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[10]. Gatunek typowy: Sciurus aestuans hoffmanni Peters, 1863^[a].
• Simosciurus: gr. σιμος simos – zgięty w górę, zadarty nos; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[11]. Gatunek typowy: Sciurus stramineus Eydoux & Souleyet, 1841.
• Urosciurus: gr. ουρα oura – ogon; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758^[26]. Gatunek typowy: Sciurus tricolor Poeppig, 1844^[b].

Podział systematyczny

Rodzaj Sciurus obejmuje gatunki zgrupowane w 6 podrodzajach^[12][13]:

Podrodzaj: Sciurus Linnaeus, 1758

• Sciurus alleni – wiewiórka meksykańska
• Sciurus arizonensis – wiewiórka arizońska
• Sciurus aureogaster – wiewiórka rudobrzucha
• Sciurus carolinensis – wiewiórka szara
• Sciurus colliaei – wiewiórka stokowa
• Sciurus deppei – wiewiórka samotna
• Sciurus lis – wiewiórka japońska
• Sciurus nayaritensis – wiewiórka górska
• Sciurus niger – wiewiórka czarna
• Sciurus oculatus – wiewiórka smugowana
• Sciurus variegatoides – wiewiórka zmienna
• Sciurus vulgaris – wiewiórka pospolita
• Sciurus yucatanensis – wiewiórka jukatańska
• Sciurus meridionalis

Podrodzaj: Otosciurus Nelson, 1899^[27]

• Sciurus aberti – wiewiórka frędzloucha

Podrodzaj: Guerlinguetus J.E. Gray, 1821^[28]

• Sciurus aestuans – wiewiórka brazylijska
• Sciurus gilvigularis – wiewiórka żółtogardła
• Sciurus granatensis – wiewiórka rudoogonowa
• Sciurus ignitus – wiewiórka boliwijska
• Sciurus pucheranii – wiewiórka andyjska
• Sciurus richmondi – wiewiórka nikaraguańska
• Sciurus sanborni – wiewiórka peruwiańska
• Sciurus stramineus – wiewiórka rudawa

Podrodzaj: Tenes Thomas, 1909^[29]

• Sciurus anomalus – wiewiórka kaukaska

Podrodzaj: Hadrosciurus J.A. Allen, 1915^[25]

• Sciurus flammifer – wiewiórka ognista
• Sciurus pyrrhinus – wiewiórka junińska

Podrodzaj: Hesperosciurus Nelson, 1899^[30]

• Sciurus griseus – wiewiórka popielata

Podrodzaj: Urosciurus J.A. Allen, 1915^[26]

• Sciurus igniventris – wiewiórka ognistobrzucha
• Sciurus spadiceus – wiewiórka amazońska

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

1. E.W. Nelson. Revision of the Squirrels of Mexico and Central America. „Proceedings of the Washington Academy of Sciences”. 1, s. 15–106, 1899 (ang.).
2. J.A. Allen. Review of the South American Sciuridae. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 34, s. 148–309, 1915 (ang.).
3. T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Waszyngton: Government Printing Office, 1904, s. 71-718, seria: North American Fauna. (ang.)