Els galeàspids (Galeaspida) són una classe extinta de peixos àgnats que van viure tant en aigua dolça com en el mar des del Silurià mitjà al Devonià inferior (430 a 370 milions d'anys enrere). Els seus fòssils s'han trobat a la Xina i Vietnam.
La seva morfologia és superficialment més similar a la dels heterostracis que a la dels osteostracis, ja que no existeixen proves que els galeàspids tinguessin aletes paris. No obstant això, es consideren més relacionats amb els osteostracis, ja que la morfologia de l'escut cefàlic és més similar a la d'aquests. El cos estava cobert per diminutes escates ordenades en files obliqües i solament posseïen altea cabal.
Els galeàspids tenien una gran obertura en la superfície dorsal de l'escut cefàlic que connectava amb la faringe i amb la càmera branquial, que tal vegada servia tant com a òrgan olfactori com d'entrada de l'aigua oxigenada, com el conducte nasofaríngeo dels actuals mixins.
Els galeàspids (Galeaspida) són una classe extinta de peixos àgnats que van viure tant en aigua dolça com en el mar des del Silurià mitjà al Devonià inferior (430 a 370 milions d'anys enrere). Els seus fòssils s'han trobat a la Xina i Vietnam.
Galeaspida es un classe de Vertebrata.
Galeaspida on hävinnyt luokka, joka kuului leuattomiin kaloihin. Nämä kalat elivät siluurikaudelta devonikaudelle noin 430–370 miljoonaa vuotta sitten. Niiden päätä peitti paksu panssari, joka oli yleensä joko hevosenkengän tai soikean muotoinen. Suuaukko oli iso. Kidusten aukko ja suuaukko sijaitsivat kokonaan alapuolella. Kaloilla oli vain takaevä. Ne ovat saattaneet sukeltaa merenpohjaan asti. Ne elivät meren rannikoiden matalissa vesissä ja niitä esiintyi Kaakkois-Aasiassa. Luokkaan kuuluvia ryhmiä ovat Huanaspidiformes, Polybranchiaspidiformes ja Eugaleaspidiformes. Galeaspida muistuttaa kilpikaloja.[1]
Galeaspida on hävinnyt luokka, joka kuului leuattomiin kaloihin. Nämä kalat elivät siluurikaudelta devonikaudelle noin 430–370 miljoonaa vuotta sitten. Niiden päätä peitti paksu panssari, joka oli yleensä joko hevosenkengän tai soikean muotoinen. Suuaukko oli iso. Kidusten aukko ja suuaukko sijaitsivat kokonaan alapuolella. Kaloilla oli vain takaevä. Ne ovat saattaneet sukeltaa merenpohjaan asti. Ne elivät meren rannikoiden matalissa vesissä ja niitä esiintyi Kaakkois-Aasiassa. Luokkaan kuuluvia ryhmiä ovat Huanaspidiformes, Polybranchiaspidiformes ja Eugaleaspidiformes. Galeaspida muistuttaa kilpikaloja.
I galeaspidi (Galeaspida) sono un gruppo di “pesci” primitivi, fossili del Siluriano e del Devoniano della Cina.
Tra i classici vertebrati senza mascelle che popolavano le acque dolci del Paleozoico, i galeaspidi costituiscono un gruppo molto particolare. L'aspetto generale richiama da vicino altri gruppi come gli pteraspidi e i cefalaspidi: il corpo era diviso in due, la metà anteriore era racchiusa in una spessa corazza ossea priva di pinne, mentre la metà posteriore protetta dalle sole scaglie era più simile a quella di un classico pesce. Una particolarità, però, era costituita da una strana apertura ovale, posta nella parte anteriore del cranio, in posizione dorsale. I paleontologi cinesi che per primi studiarono questi esemplari erano convinti si trattasse di una sorta di "bocca" immobile e rigida. Altri studiosi, invece, pensavano che questa struttura ospitasse un qualche tipo di organo di senso. La successiva scoperta di alcune piastre ovali che ben si adattavano all'apertura pose fine alla diatriba: il "buco" era ricoperto, e doveva essere un organo sensorio che l'animale in vita, doveva utilizzare per sondare l'ambiente circostante.
La forma generale dei galeaspidi non si discostava di molto da quella degli altri pesci senza mascelle (metà anteriore tondeggiante e leggermente appiattita), ma vi furono delle eccezioni significative: una di queste fu Lungmenshanaspis, dall'aspetto davvero bizzarro, con un lungo muso a tubo, due larghe proiezioni dello scudo rivolte leggermente all'ingiù, un corpo stretto e la "finta bocca" a forma di cuore.
Tra l'abbondante materiale raccolto in Cina nel corso degli anni Settanta, vi sono molti esemplari (ad esempio di Duyunolepis) in cui il minerale di ferro (ematite) ha conservato perfettamente delle copie di alcune parti degli organismi originali, come vasi sanguigni, cervello e nervi. Questi reperti forniscono particolari nettissimi sull'anatomia interna di questi animali: si è così potuto dimostrare che gli strani galeaspidi erano più vicini ai cefalaspidi che agli pteraspidi.
Le prime scoperte di fossili di questi animali sono avvenute solo nel 1966, quando si pensava che tutti i principali gruppi di pesci primitivi fossero stati già descritti dalla scienza. La pubblicazione di articoli contenenti la descrizione di tre nuovi fossili noti come Galeaspis, Nanpanaspis e Polybranchiaspis, provenienti dal Devoniano inferiore della Cina quindi non destò sorpresa, almeno non subito: le prime due forme vennero ascritte al gruppo degli osteostraci, la terza a quello degli eterostraci. Questa sistemazione, però, venne subito contestata da alcuni paleontologi, che ipotizzarono l'esistenza di un nuovo gruppo di vertebrati privi di mascelle, endemico della Cina. Fu solo nel 1979 che, radunati tutti i fossili a disposizione, si procedette a uno studio sistematico. Risultò in effetti che questi pesci senza mascelle facevano parte di un solo gruppo, che venne chiamato galeaspidi, caratterizzato da caratteristiche peculiari esclusive del gruppo, come la strana struttura dorsale precedentemente menzionata.
Da queste ricerche si trasse un'importante conclusione: circa 400 milioni di anni fa la Cina sudoccidentale era isolata dal resto del mondo e i primitivi vertebrati di acqua dolce si ritrovarono a seguire un percorso evolutivo del tutto indipendente.
I galeaspidi (Galeaspida) sono un gruppo di “pesci” primitivi, fossili del Siluriano e del Devoniano della Cina.
Prilbovce [1] alebo prilbovcotvaré [1] (lat. Galeaspida, Galeaspidiformes ) sú vyhynutý taxón (rad, trieda) z taxónu Osteostraci+Galeaspida+Pituriaspida. Patria medzi tzv. ostrakodermy.
Žili v ranom silúri až neskorom devóne. Podobali sa na osteostraky, ale bez párov plutiev. Na vrchu hlavového panciera mali veľký otvor, ktorý bol spojený s hltanom; možno slúžil na vdychovanie.
Rad Galeaspida:
Commons ponúka multimediálne súbory na tému Prilbovce
Wikidruhy ponúkajú informácie na tému Prilbovce
Prilbovce alebo prilbovcotvaré (lat. Galeaspida, Galeaspidiformes ) sú vyhynutý taxón (rad, trieda) z taxónu Osteostraci+Galeaspida+Pituriaspida. Patria medzi tzv. ostrakodermy.
Зовні галеаспіди схожі на гетеростраки, але на основі будови мозкового черепа їх зближують з остеостраками. Основною ознакою галеаспід є великий отвір на дорсальній поверхні головного щита, який був з'єднаний з глоткою і зябровою камерою. Отвір, ймовірно, служив для захоплення води, яка перенаправлялась у зяброву камеру для дихання.
Галеаспіди також є хребетними з найбільшою кількістю зябер, так як деякі види з ряду Polybranchiaspidiformes мали до 45 зябрових отворів. Тіло було покрито мінливими лусками, що розташовані у косі ряди. З плавців був лише хвостовий. Ротові та зяброві отвори знаходяться на вентральній стороні голови, яка є плоскою або сплюснутою — це означає, що галеаспіди вели придонний спосіб життя.
Cá giáp mũ hay cá khiên hình giày (danh pháp khoa học: Galeaspida) là một đơn vị phân loại đã tuyệt chủng, được đặt ở cấp lớp, chứa các dạng cá không hàm đã từng sống tại các vùng nước mặn và nước ngọt. Tên gọi khoa học của lớp có nguồn gốc từ tiếng Latinh galea để chỉ mũ [sắt], ở đây để nói tới tấm khiên bằng chất xương đồ sộ trên đầu của chúng. Galeaspida sinh sống trong các môi trường nước ngọt và mặn nhưng nông trong kỷ Silur và kỷ Devon (430 - 370 Ma) ở khu vực ngày nay là Trung Quốc và Việt Nam. Hình thái của chúng trông rất giống như của cá vảy lạ (Heterostraci), hơn là giống cá giáp xương (Osteostraci), chẳng hạn hiện tại vẫn chưa có chứng cứ nào cho thấy cá giáp mũ có các cặp vây. Tuy nhiên, lớp Galeaspida lại được coi là có quan hệ họ hàng gần gũi với Osteostraci hơn là với Heterostraci do hình thái của hộp sọlà tương tự như của Osteostraci thay vì như của Heterostraci.
Galeaspida có một khe hở lớn trên bề mặt phần lưng của khiên đầu, được nối liền với hầu và hốc mang. Nó có lẽ phục vụ cho cả mục đích làm cơ quan khứu giác cũng như điểm lấy nước chứa không khí hòa tan trong đó vào để thở, tương tự như các mang hầu-mũi của cá mút đá myxin. Cá giáp mũ cũng là động vật có xương sống với số lượng mang lớn nhất, với một số loài trong bộ Polybranchiaspidida (nghĩa đen là "cá giáp nhiều mang") có tới 45 lỗ mang. Cơ thể chúng được che phủ bằng các vảy nhỏ, sắp xếp thành các hàng xiên. Chúng không có các loại vây, ngoại trừ vây đuôi. Miệng và khe hở mang nằm trên mặt bụng của đầu, với phần bề mặt này là dẹt gợi ý rằng chúng là động vật ăn đáy.
Hiện tại, người ta biết khoảng trên 76 loài trong lớp Galeaspida, phân bố trong ít nhất 53 chi.
Nếu các họ Hanyangaspidae, Xiushuiaspidae, Dayongaspidae, Duyunoleoidae, Lungmenshanaspidae, Tridensaspidae và Nanpanaspidae có thể không được công nhận như là nhóm cá giáp mũ cơ sở thì phần còn lại của Galeaspida có thể chia ra thành 2 nhóm chính: nhóm thứ nhất là bộ Eugaleaspidiformes, bao gồm các chi Meishanaspis và Anjianspis cùng các họ Galeaspidae và Eugaleaspididae, còn nhóm thứ hai là liên bộ Polybranchiaspidida, bao gồm bộ Polybranchiaspidiformes, là đơn vị phân loại có quan hệ chị em với họ Zhaotongaspididae và bộ Huananaspidiformes, và họ Geraspididae, một đơn vị phân loại có quan hệ chị em với [[Polybranchiaspidiformes + Zhaotongaspididae] + Huananaspidiformes].
Một số tác giả hạ Galeaspida xuống cấp phân lớp, và hợp nhất nó với Pituriaspida và Osteostraci để tạo ra lớp Monorhina.
Dấu vết cá giáp rộng Khúc Tĩnh (Laxaspis qujingensis) tại bảo tàng Cổ động vật học Trung Quốc
Dấu vết cá hàm mạn du (Nochelaspis maeandrine) tại bảo tàng Cổ động vật học Trung Quốc
Cá giáp mũ hay cá khiên hình giày (danh pháp khoa học: Galeaspida) là một đơn vị phân loại đã tuyệt chủng, được đặt ở cấp lớp, chứa các dạng cá không hàm đã từng sống tại các vùng nước mặn và nước ngọt. Tên gọi khoa học của lớp có nguồn gốc từ tiếng Latinh galea để chỉ mũ [sắt], ở đây để nói tới tấm khiên bằng chất xương đồ sộ trên đầu của chúng. Galeaspida sinh sống trong các môi trường nước ngọt và mặn nhưng nông trong kỷ Silur và kỷ Devon (430 - 370 Ma) ở khu vực ngày nay là Trung Quốc và Việt Nam. Hình thái của chúng trông rất giống như của cá vảy lạ (Heterostraci), hơn là giống cá giáp xương (Osteostraci), chẳng hạn hiện tại vẫn chưa có chứng cứ nào cho thấy cá giáp mũ có các cặp vây. Tuy nhiên, lớp Galeaspida lại được coi là có quan hệ họ hàng gần gũi với Osteostraci hơn là với Heterostraci do hình thái của hộp sọlà tương tự như của Osteostraci thay vì như của Heterostraci.
Galeaspida có một khe hở lớn trên bề mặt phần lưng của khiên đầu, được nối liền với hầu và hốc mang. Nó có lẽ phục vụ cho cả mục đích làm cơ quan khứu giác cũng như điểm lấy nước chứa không khí hòa tan trong đó vào để thở, tương tự như các mang hầu-mũi của cá mút đá myxin. Cá giáp mũ cũng là động vật có xương sống với số lượng mang lớn nhất, với một số loài trong bộ Polybranchiaspidida (nghĩa đen là "cá giáp nhiều mang") có tới 45 lỗ mang. Cơ thể chúng được che phủ bằng các vảy nhỏ, sắp xếp thành các hàng xiên. Chúng không có các loại vây, ngoại trừ vây đuôi. Miệng và khe hở mang nằm trên mặt bụng của đầu, với phần bề mặt này là dẹt gợi ý rằng chúng là động vật ăn đáy.
