Flowering from May to July; fruiting from July to September.
Pinguicula alpina is close relative of Pinguicula villosa but differs from the latter in its leaves 1-4 cm long (vs. 0.5-1 cm), pedicel and calyx glabrous (vs. glandular pilose), corolla 10-20 mm (vs. 6-9 mm), white but spur yellowish (vs. pale violet and spur the same color).
Pinguicula alpina is occurring in Chongqing, Gansu, NE Guizhou, W Hubei, E Qinghai, S Shaanxi, Sichuan, S and SE Xizang, NW Yunnan of China, Bhutan, N India, Kashmir, Mongolia, N Myanmar, Nepal, Russia, Europe.
Herb, perennial, overwintering by a resting bud; bud ovoid. Leaves shortly petiolate; leaf blade pale green, elliptic-oblong to lanceolate-oblong, 1.5-4.5 cm long, 0.8-2 cm wide, abaxially glabrous, secondary veins 5-7 on each side of midvein, base broadly cuneate, margin involute, apex obtuse to rounded. Flowers 2-6, from generative rosette. Pedicel 4-12 cm long, glabrous, apical part enlarged in fruit. Calyx parted from base into 2 lips, glabrous; lower lip 2-lobed, lobes obovate; upper lip 3-lobed, lobes triangular-ovate. Corolla mostly white with 1 or more yellow spots on palate; tube shortly funnelform-tubular, outside glabrous, inside puberulous; spur yellowish, cylindric, straight, as long as corolla tube, apex rounded; lobes of lower lip circular to broadly ovate, apex rounded to obtuse; lobes of upper lip broadly ovate to suborbicular, apex obtuse. Filaments curved; anther thecae confluent. Ovary globose; style short but distinct; stigma lower lip circular and ciliate, upper lip deltoid. Capsule ovoid-oblong, glabrous. Seeds narrowly ellipsoid; seed coat with small prominent elongate reticulations.
The chromosomal number of Pinguicula alpina is 2n = 32 (Murin et al., 1980; Dobeš et al., 1997).
Growing in wet places in mountains; 2000-4000 m.
Planhigyn cigysol, blodeuol yw Tafod-y-gors yr Alpau sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Lentibulariaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Pinguicula alpina a'r enw Saesneg yw Alpine butterwort.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Toddaidd Alpaidd.
Mae'r planhigyn hwn yn byw mewn gwlyptiroedd, rhostir, glannau llynnoedd a mannau tebyg. Gall ddal a threulio pryfaid bychan yn ei dentaclau gludiog. Cant eu dennu yno gan arogl siwgwr a gaiff ei greu mewn chwarennau pwrpasol.
Planhigyn cigysol, blodeuol yw Tafod-y-gors yr Alpau sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Lentibulariaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Pinguicula alpina a'r enw Saesneg yw Alpine butterwort. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Toddaidd Alpaidd.
Mae'r planhigyn hwn yn byw mewn gwlyptiroedd, rhostir, glannau llynnoedd a mannau tebyg. Gall ddal a threulio pryfaid bychan yn ei dentaclau gludiog. Cant eu dennu yno gan arogl siwgwr a gaiff ei greu mewn chwarennau pwrpasol.
Das Alpen-Fettkraut (Pinguicula alpina)[1] ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Fettkräuter (Pinguicula) innerhalb der Familie der Wasserschlauchgewächse (Lentibulariaceae). Sie ist in Eurasien verbreitet und zählt zu den wenigen heimischen Fettkraut-Arten im deutschsprachigen Raum. Ihrem Artepitheton Pinguicula und Trivialnamen Alpen-Fettkraut entsprechend handelt es sich bei dieser fleischfressenden Pflanze um eine hauptsächlich in Gebirgen anzutreffende Art.
Das Alpen-Fettkraut ist eine sommergrüne, ausdauernde krautige Pflanze, die Wuchshöhen von 5 bis 15 Zentimetern erreicht.[1][2] Die Wurzel ist 1 bis 2 Zentimeter lang, weißgelb, fleischig und strangförmig. Vitale Pflanzen bilden in den Achseln der Blätter nach der Blütezeit rund 3 Millimeter lange Brutzwiebeln, die der vegetativen Vermehrung dienen. An arktischen Standorten bleibt die Brutzwiebelbildung allerdings aus. Zum Winter hin zieht die Pflanze in ein Hibernakel ein, eine leicht in der Erde versenkte Knospe, aus dem sie erst im Frühjahr wieder austreibt, sie ist also ein Hemikryptophyt.[1][2] Als einzige temperierte Fettkraut-Art hat das Alpen-Fettkraut bewurzelte Hibernakel.
Fünf bis acht Blätter bilden eine flach am Boden liegende Rosette mit bis zu sechs Zentimeter Durchmesser. Die einfachen, fleischigen, hellgrünen bis rötlichen Blattspreiten sind elliptisch bis lanzettlich, länglich. An der Oberfläche sind die Blätter klebrig vom Fangsekret, mit dem sie kleine Insekten fangen. Sobald Beute erzielt wird, wird diese durch Enzyme verdaut, welche von Drüsen aus der Blattoberfläche ausgeschieden werden, die allerdings entlang der Mittelrippe der Blätter fehlen. Die Blätter sind zur Unterstützung des Fangs sehr beweglich und können sich bis fast zur Blattmitte weit einrollen. Unter starker Sonneneinstrahlung färben sich die Blätter rötlich ein.
Das Alpen-Fettkraut blüht das erste Mal erst nach mehreren Jahren. Ab April bis Juli wachsen aus der Mitte der Rosette bis zu acht, selten sogar bis zu dreizehn Blütenstände mit Einzelblüten. Die Blütenstandsschäfte sind bis zu 12 Zentimeter hoch.
Die zwittrigen Blüten sind bei einer Länge von 10 bis 16 Millimetern zygomorph und fünfzählig mit doppelter Blütenhülle. Die fünf Kelchblätter sind verwachsen. Es ist ein mit einer Länge von 2 bis 3 Millimetern relativ kurzer, kegelförmiger, gelb-grüner Sporn vorhanden.[1] Die fünf Keronblätter sind verwachsen. Die Blütenkrone besteht aus einer dreilappigen Unterlippe und zweilappigen Oberlippe. Die Blütenkrone ist weiß mit einem in Form und Größe variablen, gelben Schlundfleck. Der Kronschlund ist behaart. Die Blüten sind protogyn, das heißt die weiblichen Narben reifen vor den männlichen Staubbeuteln. Die Bestäubung erfolgt durch Fliegen.
Die bei einer Länge von 6 bis 9 Millimetern sowie einer Breite von 2 bis 3 Millimetern eilänglichen, spitz zulaufenden Kapselfrüchte enthalten reichlich staubfeine, rostbraune Samen.
Die Chromosomengrundzahl beträgt x = 8; es liegt Tetraploidie vor mit einer Chromosomenzahl von 2n = 32.[3][2]
Das Alpen-Fettkraut hat in Europa zwei Verbreitungsschwerpunkte, einmal in den Alpen (vor allem den Randalpen) und des Weiteren im äußersten, subarktischen Norden Skandinaviens. Ihre Grenzen erreicht Pinguicula alpina im Westen in den Pyrenäen sowie im Osten in den Karpaten, ist aber verstreut auch als Glazialrelikt im Baltikum sowie auf dem Balkan zu finden (Slowakei, Polen, Ungarn, Rumänien, Slowenien, Kroatien). Voreiszeitlich war das Alpen-Fettkraut jedoch in Asien beheimatet, wo es bis heute in Sibirien, in China und überall im Himalaya (Nepal, Tibet, Indien) vorkommt.
Im deutschsprachigen Raum findet sich das Alpen-Fettkraut nicht nur in der Schweiz und außer in Wien zerstreut überall in Österreich (wo Vorkommen abseits der Alpen Glazialrelikte sind und nicht etwa von den Alpen ausstrahlen), sondern auch in Deutschland, wo es neben dem Gemeinen Fettkraut (Pinguicula vulgaris) die einzige vorkommende Fettkrautart ist.
Das Alpen-Fettkraut findet sich in Höhenlagen von bis zu 4100 Metern an vollsonnigen Standorten. In den Allgäuer Alpen steigt es im Tiroler Teil östlich des Karjoches bis zu einer Höhenlage von 2167 Metern auf.[4]
Die Habitate haben alkalische bis neutrale, sickernasse Böden. Die Pflanze ist aber auch ungewöhnlich trockenheitstolerant für eine Fettkrautart temperierter Zonen. Das Alpen-Fettkraut ist typisch für subalpine Rieselfluren, Quellmoore und alpine Steinrasen.
Es tritt in der alpinen Höhenstufen häufig in Begleitung von Polster-Segge, Alpen-Sonnenröschen, Schlangen-Knöterich, Silberwurz und Kopfigem Läusekraut auf. Hier findet es sich hauptsächlich in den Pflanzengesellschaften des Verbandes Seslerion albicantis (Alpine Blaugras-Rasen) und der Assoziation Caricetum firmae (Polsterseggen-Rasen).
Bei collinen bis montanen Vorkommen wird es von Schwarzem Kopfried, Rostrotem Kopfried, Sumpf-Stendelwurz, Löffelkraut, aber auch dem Gemeinen Fettkraut begleitet. Hier findet es sich schwerpunktmäßig in den Pflanzengesellschaften der Verbände Caricion davallianae (Kalk-Flachmoor, Davallseggen-Sumpf) und Cratoneurion commutati (Kalk-Quellflur).
Die ökologischen Zeigerwerte nach Landolt & al. 2010 sind in der Schweiz: Feuchtezahl F = 4w+ (sehr feucht aber stark wechselnd), Lichtzahl L = 4 (hell), Reaktionszahl R = 4 (neutral bis basisch), Temperaturzahl T = 2 (subalpin), Nährstoffzahl N = 2 (nährstoffarm), Kontinentalitätszahl K = 3 (subozeanisch bis subkontinental).[5]
Das Alpen-Fettkraut ist wegen seiner geographisch weiten Verbreitung nicht unmittelbar gefährdet. In Deutschland ist es jedoch selten und durch die Bundesartenschutzverordnung besonders geschützt. In der Schweiz ist es teils auf kantonaler Ebene geschützt, gilt allerdings weitestgehend als ungefährdet. In Österreich gilt es nur im pannonischen Gebiet und im Nördlichen Alpenvorland als regional gefährdet.
1583 unterschied Clusius in seiner Historia stirpium rariorum per Pannoniam, Austriam bereits zwei Formen, eine blaublühende (Gemeines Fettkraut, Pinguicula vulgaris) und eine weißblühende (Alpen-Fettkraut). 1753 nahm Linné Pinguicula alpina und Pinguicula vulgaris in seinem Werk Species Plantarum gemeinsam mit Pinguicula villosa und Pinguicula lusitanica auf.
Seither sind zahlreiche Unterarten, Varietäten und Formen des Alpen-Fettkrautes beschrieben worden, es wird jedoch keines dieser Taxa mehr akzeptiert.
Das Alpen-Fettkraut ist (von der äußerst seltenen Pinguicula crystallina abgesehen) die einzige europäische Art, die nicht der Sektion Pinguicula angehört. Es gehört stattdessen zur Sektion Micranthus, deren Typusart es ist und deren drei andere Mitglieder in Russland, Nordsibirien und Japan beheimatet sind.
Die Volksmedizin unterschied die verschiedenen Arten der Fettkräuter nicht weiter, setzte sie aber gegen Wunden, Geschwülste, Ischialgie, Leberleiden und Magen-, Brust- und Lungenerkrankungen ein. Ihr Nutzen gegen die genannten Krankheiten wird auf die in der Pflanze enthaltene Zimtsäure zurückgeführt.
Das Alpen-Fettkraut (Pinguicula alpina) ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Fettkräuter (Pinguicula) innerhalb der Familie der Wasserschlauchgewächse (Lentibulariaceae). Sie ist in Eurasien verbreitet und zählt zu den wenigen heimischen Fettkraut-Arten im deutschsprachigen Raum. Ihrem Artepitheton Pinguicula und Trivialnamen Alpen-Fettkraut entsprechend handelt es sich bei dieser fleischfressenden Pflanze um eine hauptsächlich in Gebirgen anzutreffende Art.
La Pinguicula alpina l'è 'na spéce de piànte carnìvore uriginàre de la setentriunàla de l'Eurasia. L'è giöna de le spéci de Pinguicula piö difundìde, tat che se la tróa endèle regiù de mut de l'Islànda 'nfìna a l'Himalaya. La crès en töta la cadéna alpìna, ma mìa sö i Apenìni.
La fùrma de le rözète bazài prostràde, le fòie i è vérde ma le pöl rià a tirà al rós; i è carnùze e le g'ha l'òrlo riultàt en dét; sö le fòie gh'è de le ghiàndole che fà sö 'na sostànsa mucilaginùza che la tìra i insècc piö pesègn, la ia 'ntacùla lé e a belazìne a belazìne la i a digerés.
'Na piantìna de P.alpina la àmbia a fioréser dòpo 6-8 agn (a le ólte 'nfìna a 13). Ogna gamp el pórta en fiùr sul e 'l g'ha mìa fòie; el pöl rià 'nfìna a 12 ghèi de altèsa. I fiùr i è zigomòrf, gràncc 10–16 mm condèn sperù cürt bianch-zaldì e i è furmàcc de 'n làer süperiùr a du lòbi e 'n làer inferiùr a tré. I è pò a lur bianch o maciàcc de zàlt. I fiùr i è protògini, dóca i stìgmi feminìi i madüra prìma de le antére (órghen maschìl), e i vé 'mpulinàcc de le mósche.
Vilgesvuodjalasta (Pinguicula alpina) lea vuodjalasttaide gullevaš šaddu.
பிங்குவிய்குலா அல்பினா Pinguicula alpina
இது இமயமலையில் காணப்படுகிறது. இதன் இலைகள் ரோஜாப் பூ இதழ் அடுக்கு போல் அமைந்துள்ளது. இந்தச் செடியின் இலைகள் நீண்ட தொட்டி போன்ற அமைப்பு கொண்டது. இவ்விலைகள் மஞ்சள் நிறத்தில் இருக்கும். சதைப்பற்றுடன், எண்ணெய் பசை நிறைந்ததாக இருக்கும். இதனால் பூச்சிகள் கவரப்பட்டு, பூச்சிகள் பிடிக்கப்படுகின்றன.
இது இமயமலையில் காணப்படுகிறது.
| 1 || அதிசய தாவரங்கள் || அறிவியல் வெளியீடு || மார்ச் 2000
| 2 || அதிசய தாவரங்களும் அற்புத தகவல்களும் || சாரதா பதிப்பகம் || டிசம்பர் 2002
| 3|| சிறியதும் - பெரியதும் [1] || அறிவியல் வெளியீடு || ஜூன் 2001
Pinguicula alpina, also known as the alpine butterwort, is a species of carnivorous plant native to high latitudes and altitudes throughout Eurasia. It is one of the most widespread Pinguicula species, being found in mountainous regions from Iceland to the Himalayas. Native to cold climates, it is a temperate species, forming prostrate rosettes of green to red leaves and white flowers in the summer and a tight hibernaculum during a period of winter dormancy in the winter. Like all members of the genus, P. alpina uses mucilaginous glands covering the surface of its summer leaves to attract, trap, and digest arthropod prey.
Pinguicula alpina is a small perennial herb, reaching a height of 5–15 cm (2-6 in.) when in flower. The plant is supported by 1–2 cm (0.4-0.8 in) long roots, which are fleshy, yellow-white and branching.[1] P. alpina is the only temperate Pinguicula which retains these roots year-round; the roots of other temperate species wither with the winter dormancy. This allows it to invest more of its income (nutrients derived from prey) into long-term storage, compared to other subarctic Pinguicula which are income breeders and invest these nutrients into immediate plant size and flowering increases.[2]
The five to eight fleshy, light-green to reddish, elliptic to lanceolate leaves form a ground-hugging rosette up to 6 cm (2.5 in) in diameter. The upper surface of the leaves are sticky from the mucilage secreted by stalked glands covering the leaf surface. Small insects alighting upon this surface are caught by the mucilage, upon which sessile glands embedded in the leaf surface (except for the central vein) secrete digestive enzymes to digest the prey. The leaves of this species are able to further aid digestion by growing such that the leaf edge rolls toward the center, bringing additional glands into contact with the prey. Most plants are reddish-green in full sun, though some plant will turn completely red while a smaller percentage will remain completely green.[3]
Pinguicula alpina only begins flowering after several years of growth. Six to eight (occasionally up to 13) flowers are borne singly on unbranched inflorescences up to 12 cm (5 in) tall. The zygomorphic flowers are 10–16 mm (⅜-⅝ in) long with a short yellow-green spur and are composed of a two-lobed upper lip and three-lobed lower lip. They are white with one or sometimes three yellow markings on the lower lip. These can be variable in size and shape. The flowers are protogynous, meaning that the female stigmas mature before the male anthers, and are pollinated by flies.
Fertilized flowers mature into 6–9 mm (¼-⅜ in) by 2–3 mm (1/16-⅛ in) seed capsules bearing copious numbers of tiny, rust-brown seeds.
Healthy plants produce 3 mm (⅛ in) bulblets at the leaf axils following the flowering period. These form new plants the following year, serving as a means of vegetative reproduction. Plants in arctic habitats do not form these bulblets.
Pinguicula alpina is hemicryptophytic, in that the plant survives the cold winter conditions by reducing to a bud resting on the soil surface. This bud, called a hibernaculum, is composed of small, densely packed leaves, which unfurl with the coming of spring. Although most hibernacula in this genus lose their roots during this period, P. alpina is unique in that it retains them.
Pinguicula alpina is found in high altitudes and latitudes throughout Europe and Asia, with the densest populations concentrated in the Alps and northern Scandinavia. Around the last ice age the plant was distributed throughout Asia, where it still remains today in Siberia, Mongolia, and the Himalayas. P. alpina is one of the most widely distributed members of the genus Pinguicula.
In 2012, a population of more than 1000 P. alpina individuals was discovered in Ringhorndalen, Svalbard. Previously unknown to exist in the archipelago, it now marks the northernmost population of the species.[4]
This species grows from sea level in northwest Siberia to altitudes of up to 4,100 m (13,500 ft), in open, sunny locations. The plant prefers wet soils such as seeps with alkali to neutral pH. P. alpina is, however, unusually tolerant of soil dryness for a temperate butterwort. It is typically found in subalpine seeps or bogs or alpine rock-meadows.
In alpine locations P. alpina is often found growing with Carex firma (an alpine grass), Bistorta officinalis, Dryas octopetala, and Pedicularis rostratocapitata. Here it most often grows in a Caricetum firmae plant association, part of the Seslerion albicantis (alpine bluegrass) plant community.
In montane locations it is most often associated with Caricion davallianae and Cratoneurion commutati plant communities, growing together with Schoenus nigricans, Schoenus ferrugineus, Epipactis palustris, Cochlearia officinalis and Pinguicula vulgaris.
Due to its widespread distribution, P. alpina enjoys a relatively secure future. In some regions in Europe, however, it is uncommon enough to be threatened by development or agriculture. The species, for example, used to be found in northern Scotland, but has since been eradicated there and is no longer found growing natively on the British Isles. The species is protected in Germany by the "Bundesartenschutzverordnung", and is also protected locally in some Swiss cantons and the Pannonian and Alpine foothill regions of Austria.
European folk medicine didn't distinguish between various butterwort species, but prescribed them for sores, swelling, sciatica, and liver disease, as well as stomach aches, chest pain and respiratory problems. Its supposed effectiveness against these ailments is attributed to the cinnamic acid found in the plants.
In 1583, Clusius distinguished between two butterwort forms in his Historia stirpium rariorum per Pannoniam, Austriam: a blue-flowered form (P. vulgaris) and a white-flowered form (P. alpina), which Linnaeus included in his Species Plantarum in 1753 along with P. villosa and P. lusitanica.
Since that time countless subgenera, varieties and forms have been described in an attempt to reassign or further delimitate the species. These, however, have not gained wide acceptance.
With the exception of the extremely rare P. crystallina, P. alpina is the only European species which is not a member of the section Pinguicula, belonging instead to the section Micranthus, of which it the type species. The other three species of this section are native to northern Russia, Siberia and Japan.
Although it is not closely related, P. alpina forms natural hybrids with P. vulgaris, forming the hybrid Pinguicula × hybrida.
Much of the content of this article comes from the equivalent German-language Wikipedia article (retrieved on the 7th of February, 2007).
Pinguicula alpina, also known as the alpine butterwort, is a species of carnivorous plant native to high latitudes and altitudes throughout Eurasia. It is one of the most widespread Pinguicula species, being found in mountainous regions from Iceland to the Himalayas. Native to cold climates, it is a temperate species, forming prostrate rosettes of green to red leaves and white flowers in the summer and a tight hibernaculum during a period of winter dormancy in the winter. Like all members of the genus, P. alpina uses mucilaginous glands covering the surface of its summer leaves to attract, trap, and digest arthropod prey.
Pinguicula alpina, es una especie de planta carnívora perennifolia perteneciente a la familia Lentibulariaceae.
Es una hierba perenne, con raíces largas y relativamente desarrolladas, que hiberna en forma de yema, sin estolones. Hojas 5-8, horizontales, aplicadas al substrato, sésiles, de márgenes involutos; hojas de primavera –en la antesis– 1,5-3 x 0,5-1 cm, oblongo-elípticas u oblongo-lanceoladas, verde-amarillentas; hojas de verano –en la fructificación– similares a las de primavera. Escapos 1-4(5), 4-10 cm, glabros o esparcidamente glandulosos cerca del ápice. Cáliz glabrescente; lóbulos del labio superior 2,2-2,7(3) mm, triangulares u ovados, obtusos o subagudos, escasamente divergentes; labio inferior hendido hasta 1/3 de su longitud. Corola 7-11(12) mm, de labios marcadamente desiguales, blanca, con manchas amarillas en la garganta; labio superior más corto, con lóbulos suborbiculares, obtusos; lóbulos del labio inferior que no se recubren lateralmente, el medio 4-6(7) mm, mucho más largo que los laterales, de ápice obtuso o truncado; tubo corto, anchamente infundibuliforme, glabrescente por el exterior; espolón 2-3(4) mm, conoideo o subcilíndrico, obtuso, curvado, amarillento. Cápsula 6-7 mm, piriforme, aguda, cuya longitud es más de dos veces superior a la del cáliz; semillas 0,7-0,8 mm, alargadas, rugoso-estriadas o débilmente reticuladas. Tiene un número de cromosomas de 2n = 32.[1]
Se encuentra en los prados húmedos de montaña, bordes de riachuelos y arroyos, roquedos rezumantes, a menudo en lugares umbrosos, en substrato calizo; a una altitud de (1400)1800-2700 metros en las montañas de Eurasia. En España en los Pirineos centrales y occidentales.
Las plantas sanas producen bulbillos de 3 mm (⅛) en las axilas de las hojas después de la floración. Estas plantas forman nuevas al año siguiente, sirviendo como medio de reproducción vegetativa. Las plantas en hábitats árticos no forman estos bulbillos.
P. alpina es hemicriptofita, en la que la planta sobrevive a las condiciones de invierno, reduciéndose a un brote que descansa sobre la superficie del suelo. Este brote, llamado hibernáculo , se compone de hojas pequeñas y densas, que se despliegan con la llegada de la primavera. Aunque la mayor parte de los hibernáculos en este género pierden sus raíces durante este período, P. alpina es la única en que los retiene.
Esta especie crece desde el nivel del mar en el noroeste de Siberia hasta altitudes de hasta 4.100 metros, en lugares abiertos y soleados. La planta prefiere suelos húmedos como se filtra con Ph neutro a alcalino. P. alpina es, sin embargo, extraordinariamente tolerante a la sequedad del suelo. Se encuentra típicamente en lugares subalpinos o pantanos o praderas alpinas rocosas.
En las localidades alpinas P. alpina se encuentra a menudo creciendo con Carex firma (una hierba alpina), Bistorta officinalis, Dryas octopetala, y Pedicularis rostratocapitata. Aquí, a menudo, crece en asociación con Caricetum firmae, y forma parte con Seslerion albicantis de la comunidad alpina.
En lugares montañosos se asocia, a menudo, con Caricion davallianae y Cratoneurion commutati en comunidades de plantas, creciendo junto con Schoenus nigricans, Schoenus ferrugineus, Epipactis palustris, Cochlearia officinalis y Pinguicula vulgaris.
Pinguicula alpina fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 1: 17. 1753.[2][3]
Pinguicula alpina, es una especie de planta carnívora perennifolia perteneciente a la familia Lentibulariaceae.
Detalle de la flor Planta en florAlpi võipätakas (Pinguicula alpina) on vesiherneliste sugukonda võipätaka perekonda kuuluv putuktoiduline mitmeaastane rohttaim.
Liiki kirjeldas esimest korda Carl von Linné 1738. aastal oma teoses "Flora Lapponica". Algupärane tüüpesindaja on olnud väga kehvas seisukorras. Lektotüübiks on valitud illustratsioon, mis ilmus eelnimetatud raamatus.[1]
Alpi võipätakas on levinud Kesk- ja Põhja-Euroopas, Lääne- ja Ida-Siberis ning Põhja-Ameerikas. Eestis leidub seda harva, põhiliselt Lääne-Eestis ja saartel.[2]
Taim eelistab kasvada niisketel pärisniitudel, sooniitudel, madalsoodes, allikasoodes, kraavi- ja jõekallastel, harvematel juhtudel ka puisniitudel. Taime ohustab soode kuivandamine ja turba võtmine. [2] Eestis leidub taime näiteks Viidumäe looduskaitsealal[3], Tihu maastikukaitsealal[4], Paraspõllu looduskaitsealal[5]
Alpi võipätakas on mitmeaastane ühekojaline taim, mille kõrgus on tavaliselt 5–15 cm. Taimel puudub vars, selle asemel on lehtedeta püstine õievarb, mille otsas on üks õis. Noor õievarb on kaetud üleni peente näärmekarvadega, mis kaovad pärast õitsemist. Maa all on taimel lühike risoom, millel on väikesed lisajuured, mis ulatuvad kuni 30 cm sügavusele.
Taim elab talve üle pungana, mis on väike ja tihedalt kokku pakitud, selles on lehed, mis avanevad kevadel. Pung asub pinnases ning on mulda kinnitunud lisajuurte abil, kus säilitatakse enamik varuainetest. Alpi võipätakas on oma perekonnast ainus liik, millel säilivad talvel juured.[1]
Alpi võipätaka lehe pikkus on 2–5 cm ja laius 0,6–1,5 cm. Lihtlehed on kujult piklikud äraspidimunajad, tömbitipulised, terveservalised ja peaaegu rootsudeta, värvuselt hele- või kollakasrohelised ning läikivad. Lehtede alaküljel võib olla punakas värvivarjund. Lehed, mida on tavaliselt 5–8, moodustavad maapinnale kuni 6 cm suuruse lehekodariku.[1]
Lehtedel on limanäärmed, mis muudavad lehe ülemise poole limaseks ja kleepuvaks. Putukad jäävad lima külge kinni ning seejärel taim eritab ensüüme, mis hakkavad putukat seedima. Limaeritus suureneb, mida enam putukas end lehel liigutab. Putukas surutakse sisserulluva leheserva poolt tihedalt vastu laba ja seeditakse ära ühe kuni kahe ööpäeva jooksul. Seejärel rullub leht lahti ja tuul puhub jäägid minema[2]
Alpi võipätakas ei õitse esimesel aastal. Õievarva otsa, mida taimel võib tekkida 2–3, moodustub üks helekollane õis. Sügomorfsed õied on ühekojalised ja kaheli õiekattega. Tupp ja kroon on liitlehised. Kroon on valge ja kahehuulne ning selle neelus on kaks kollakat täppi. Õis, mis on enamasti püstine, harvem longus, on kuni 1,5 cm pikkune ja lühikese koonusja kannusega. Alpi võipätakas õitseb mai lõpust juulini.[1]
Alpi võipätaka vili on munajas või ümmargune kupar. See on püstine, kuni 9 mm pikkune. Kupar avaneb kahe poolmena ning selle sees on pruunid seemned[2]
Alpi võipätakas suudab ka vegetatiivselt paljuneda, moodustades kõige hiljem arenenud lehe kaenlasse üks kuni kaks 3 mm suurust sigisibulat, millest järgmisel aastal saab iseseisev taim. Arktilistel aladel kasvavatel taimedel vegetatiivne paljunemine puudub. [1]
Vanasti anti võipätaka lehti lehmadele, sest lehed muutsid piima kollakaks. Teise rahvapärimuse järgi pidid siis lehmad rohkem võid andma. Rahvameditsiinis kasutatakse võipätakaid valutavate kohtade ja paisete raviks, närvivalu, maksahaiguste, kõhu- ja rinnavalude raviks ning hingamisraskuste korral.[6]
Eestis kuulub alpi võipätakas II kategooria kaitsealuste liikide hulka.[7]
Alpi võipätakas (Pinguicula alpina) on vesiherneliste sugukonda võipätaka perekonda kuuluv putuktoiduline mitmeaastane rohttaim.
Liiki kirjeldas esimest korda Carl von Linné 1738. aastal oma teoses "Flora Lapponica". Algupärane tüüpesindaja on olnud väga kehvas seisukorras. Lektotüübiks on valitud illustratsioon, mis ilmus eelnimetatud raamatus.
Valkoyökönlehti (Pinguicula alpina) on pieni, monivuotinen, Euraasiassa tavattava yökönlehtilaji. Laji käyttää ravinnokseen pieniä hyönteisiä eli se on lihansyöjäkasvi.
Valkoyökönlehden lehdet ovat tyviruusukkeena maan rajassa. Ruusukkeessa on tavallisesti 5–8 lyhytruotista lehteä. Vaalean kellanvihreä lehtilapa on 2–5 senttimetrin pituinen, ehytlaitainen, soikeahko ja laidoiltaan ylöspäin kiertyvä. Lehtien yläpinta on tahmea. Lehtiruusukkeen keskeltä nousee tavallisesti 1–4 kukkavanaa, jotka ovat 5–15 senttimetriä pitkiä. Vana on lähes kalju ja sen kärjessä on kukka. Kukan verhiö on kaksihuulinen: ylähuuli on kolmiliuskainen ja alahuuli kaksiliuskainen. Teriö on 10–16 millimetriä pitkä ja väriltään valkoinen, lisäksi alahuulessa on yksi tai kaksi keltaista täplää. Myös teriö on kaksihuulinen: ylähuuli on kaksiliuskainen ja alahuuli kolmiliuskainen. Nielu on avoin. Teriön kannus on lyhyt, leveä, käyrä ja tylppä. Kota on monisiemeninen. Kasvin juuret ovat pitkiä ja paksuja. Suomessa valkoyökönlehti kukkii kesä-heinäkuussa.[1] Valkoyökönlehti leviää suvuttomasti mehevien juuriensa avulla ja muodostaa tiiviitä mättäitä.[2]
Valkoyökönlehti on Euraasiassa kasvava vuoristojen ja pohjoisten seutujen laji. Sen levinneisyysalue on jääkauden jäljiltä hajanainen.[3] Euroopassa sitä tavataan Pyreneillä, Alppien alueella, Karpaateilla, Islannissa, Norjan ja Ruotsin keski- ja pohjoisosissa, Pohjois-Suomessa ja Pohjois-Venäjällä. Lisäksi sitä tavataan kalkkialueilla Ruotsin Gotlannissa sekä paikoin Baltiassa. Skotlannista laji on kuollut sukupuuttoon. Aasian puolella valkoyökönlehden levinneisyysalue jatkuu Pohjois-Siperiassa, sekä erillisinä esiintyminä Mongoliassa ja Himalajan alueella.[4]
Suomessa valkoyökönlehti kuuluu alkuperäislajistoon.[1] Lajia tavataan Suomessa ainoastaan Lapissa ja Koillismaalla. Yleisin laji on Sallan–Kuusamon alueella, Utsjoella, Inarin pohjoisosissa sekä Käsivarren pohjoisosissa Enontekiöllä.[5]
Valkoyökönlehti vaatii kostean kasvupaikan. Sitä kasvaa muun muassa letoilla, tihkupinnoilla, puronvarsilla ja kosteilla kallionseinämillä. Laji on kalkinsuosija.[1]
Valkoyökönlehden kasvupaikat ovat niukkaravinteisia. Lisäravinteita kasvi saa muiden yökönlehtilajien tapaan saalistamalla hyönteisiä. Kiiltävät mutta tahmeat lehdet houkuttelevat pieniä hyönteisiä, jotka jäävät niihin kiinni. Kun hyönteinen on kuollut, lehden pinnalla olevat entsyymit sulattavat sen vähitellen kasvin ravinnoksi.[6]
Ruotsissa eri yökönlehtilajeja on käytetty viilin tapaisen maitotuotteen valmistukseen. Tuoreita lehtiä laitettiin siivilän pohjalle ja päälle kaadettiin maitoa. Siivilöidyn maidon annettiin seistä muutaman päivän, kunnes se oli jähmettynyt viiliksi. Valmistustavan kirjoitti ylös jo Carl von Linné teoksessaan Flora Lapponica (1737).[6]
Valkoyökönlehti (Pinguicula alpina) on pieni, monivuotinen, Euraasiassa tavattava yökönlehtilaji. Laji käyttää ravinnokseen pieniä hyönteisiä eli se on lihansyöjäkasvi.
Pinguicula alpina
La Grassette des Alpes (Pinguicula alpina L.) est une plante herbacée vivace de la famille des Lentibulariacées appartenant au genre Pinguicula. C'est une petite plante des rochers humides et des tourbières des montagnes, vivant jusqu'à 2 600 m d'altitude. Elle est présente aux hautes latitudes et altitudes de l'Eurasie. C'est une plante carnivore.
La grassette alpine est une plante terrestre à feuilles vert tendre, oblongues et possédant des poils glanduleux, à l'instance des autres grassettes du genre.
Les fleurs font 1 cm de long, zygomorphes, à dominante blanche.
C'est une plante carnivore au système dit semi-actif : les feuilles sont recouvertes de glu piégeant les insectes qui s'y posent et sont ensuite digérés par les sucs sécrétés.
Cette plante de montagne apprécie les terrains humides et les sols tourbeux, les pâturages et rochers humides des hautes montagnes.
On trouve Pinguicula alpina dans les pentes de toutes les Alpes et des Pyrénées, dans le Jura et les Carpates, mais également en Mongolie nord, au Népal et au Tibet, au nord de l'Eurasie, et çà et là.
Cette espèce relativement rare n'est pas protégée en France.
Pinguicula alpina
La Grassette des Alpes (Pinguicula alpina L.) est une plante herbacée vivace de la famille des Lentibulariacées appartenant au genre Pinguicula. C'est une petite plante des rochers humides et des tourbières des montagnes, vivant jusqu'à 2 600 m d'altitude. Elle est présente aux hautes latitudes et altitudes de l'Eurasie. C'est une plante carnivore.
Alpska tučnička (Pinguicula alpina) je rostlina ze swójby pucherjakowych rostlinow (Lentibulariaceae).
Alpska tučnička je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 2 hač 15 cm.
Žołtozelene łopjena wutworja na spódku stejacu rozetu a su owalne, tołste a na hornim boku lěpjate. Jich horni bok njese žałzowe kosmy a kroma je horje zakulena. Wone docpěwaja dołhosć wot 3 hač 6 cm.
Kćěje wot meje hač junija (julija). Běłe kćenja maja krótku wotrohu, docpěwaja dołhosć wot 10 hač 16 mm a steja po jednym na bjezłopjenowych stołpikach. Delnja hubka ma 1-3 žołte blečki.
Žałzowe kosmy łopjenow wudźěluja sliny, na kotrychž so insekty a pawki wisajo wostanu. Druhe žałzy wudźěłuja spožiwanske encymy a rozpušćene wobstatki přiwzaja.
Rosće w žórłowych tymjenjach, žórłowych wustupach a na pluskotanych kamjenjatych trawnikach. Preferuje małodusykowe, zwjetša wapnite pódy.
Rostlina je předewšěm w Alpach a předkraju, w Pyrenejach a Skandinawiskej rozšěrjena.
Alpska tučnička (Pinguicula alpina) je rostlina ze swójby pucherjakowych rostlinow (Lentibulariaceae).
Pinguicula alpina (L. 1753) è una pianta carnivora perenne appartenente alla famiglia Lentibulariaceae.
La fioritura avviene nel periodo compreso tra maggio e luglio.
La P. alpina è diffusa principalmente nell'emisfero boreale sui Pirenei, Carpazi e Himalaya. In Italia è presente sulle Alpi.
Pinguicula alpina (L. 1753) è una pianta carnivora perenne appartenente alla famiglia Lentibulariaceae.
Fjellettegras (Pinguicula alpina) er ein 10 cm høg plante med lysgrøne blad i rosett og eit snautt blomsterskaft med kvite blomstar.
Bladoverflata er innsmurt med slim som inneheld enzym slik at plantene kan fordøye insekt som set seg fast i slimet. Planten kan så nyttiggjere seg næringsemne frå dei rotnande insekta.
Fjelltettegras veks på fuktige, kalkrike stader i fjellet i frå Tynset og Os til Oppdal, Haltdalen og Brekken, dessutan i Hattfjelldal, og vanlegare frå Saltdaltil Sør-Varanger. I Sverige veks han i Gotland, i Härjedalen og frå Åsele Lappmark til Torne Lappmark.
Tettegrasplantar har vore bruka til produksjon av tettemjølk, ei form for konservering av mjølk. Ein la 30-40 tettegrasblad nedst i eit kjørel, og helte kuvarm mjølk over. Etter ei stund vart mjølka seig, slik at ho ikkje skilde seg i myse og ostestoff.
Fjelltettegras har namnet tettegras fordi blada frå tettegrasartane har vore bruka til å lage tettemjølk, og er som elles fordi det er ein fjellplante.
Det latinske namnet kjem av Pinguis ’feit’, og siktar til blada som skin feittaktig. Alpina tyder ’fjell’.
Fjellettegras (Pinguicula alpina) er ein 10 cm høg plante med lysgrøne blad i rosett og eit snautt blomsterskaft med kvite blomstar.
Bladoverflata er innsmurt med slim som inneheld enzym slik at plantene kan fordøye insekt som set seg fast i slimet. Planten kan så nyttiggjere seg næringsemne frå dei rotnande insekta.
Fjelltettegras veks spreidd i fjellstrok i Europa og AsiaFjelltettegras veks på fuktige, kalkrike stader i fjellet i frå Tynset og Os til Oppdal, Haltdalen og Brekken, dessutan i Hattfjelldal, og vanlegare frå Saltdaltil Sør-Varanger. I Sverige veks han i Gotland, i Härjedalen og frå Åsele Lappmark til Torne Lappmark.
Fjelltettegras (Pinguicula alpina) er en art i tettegrasslekta. Denne arten finnes i fjellområder i store deler av Norge, men er ikke vanlig. Arten ligner sin mer kjente og utbredte slektning tettegras, men er noe mindre og framfor alt har fjelltettegras hvite blomster.
Fjelltettegras er en flerårig planter med en bladrosett av gulgrønne blader og en enkelt, bladløs stengel med en blomst. Blomsterstengelen har spredde kjertelhår. Blomsten er ensymmetrisk, hvit, med gule flekker ved åpningen til sporen og 1-1,5 cm lang. Plantens frukt er en kapsel med ett rom og mange frø.[1]
Plantene finnes i baserike myrområder i fjellområder, på rikmyrer, fuktig hei og tidlig utsmelta snøleier. I Sør-Norge er plantene nokså vanlige i fjellområder fra Tynset, Oppdal og Rennebu til Røros. Plantene finnes til 1150 moh i Midtre Gauldal. Artens globale utbredelse er fjellområder og arktiske strøk gjennom hele Eurasia. I tillegg finnes det noen forekomster i lavlandet som anses som reliktforekomster, f.eks. på Gotland, Øsel og i Latvia.
(sv) Fjelltettegras hos Dyntaxa
Fjelltettegras (Pinguicula alpina) er en art i tettegrasslekta. Denne arten finnes i fjellområder i store deler av Norge, men er ikke vanlig. Arten ligner sin mer kjente og utbredte slektning tettegras, men er noe mindre og framfor alt har fjelltettegras hvite blomster.
A l'ha le feuje a rosëtta, ovaj o a spàtola, con la surfassa seulia, dura e tachissa, verd brilant o reusa. Le fior a l'han i doi pétaj da sota caraterìstich ëd le Lentibulariaceae e autr tre da dzora, bianch, viòla o bleu. Ël frut as deurb, ma mach s'a-i é pa tròpa umidità, përchè jë smens a së spantio con l'aria, an galegiand ant l'eva ch'a-i é sempe davzin anté ch'a chërso.
A viv ant j'ambient ùmid, ombregià, con teren pòver.
Da mars a luj.
An nutr ëd babòje përchè a vin an ambient motobin pòver. A fà dle gosse che a atiro le babòje ch'a serco d'eva; le babòje a resto ancolà; an sgambitand për liberesse, le babòje a ativo sempe pi ëd giàndole e as coato ëd gosse tachisse. La pianta peui a prodov ëd j'énzim për digerì ël còrp ëd le babòje, an lassand an sla feuja mach l'esoschéletr ëd le babòje pi gròsse.
A l'ha le feuje a rosëtta, ovaj o a spàtola, con la surfassa seulia, dura e tachissa, verd brilant o reusa. Le fior a l'han i doi pétaj da sota caraterìstich ëd le Lentibulariaceae e autr tre da dzora, bianch, viòla o bleu. Ël frut as deurb, ma mach s'a-i é pa tròpa umidità, përchè jë smens a së spantio con l'aria, an galegiand ant l'eva ch'a-i é sempe davzin anté ch'a chërso.
AmbientA viv ant j'ambient ùmid, ombregià, con teren pòver.
FioriduraDa mars a luj.
ParticolaritàAn nutr ëd babòje përchè a vin an ambient motobin pòver. A fà dle gosse che a atiro le babòje ch'a serco d'eva; le babòje a resto ancolà; an sgambitand për liberesse, le babòje a ativo sempe pi ëd giàndole e as coato ëd gosse tachisse. La pianta peui a prodov ëd j'énzim për digerì ël còrp ëd le babòje, an lassand an sla feuja mach l'esoschéletr ëd le babòje pi gròsse.
Rosëtta basal
Bocc
Tłustosz alpejski[3] (Pinguicula alpina L.) – gatunek rośliny należący do rodziny pływaczowatych. Występuje w Azji Środkowej (Himalaje, Wyżyna Tybetańska i północna Mongolia) i Północnej (w obrębie koła podbiegunowego i jego sąsiedztwa), w północnej części Półwyspu Skandynawskiego, na Islandii i w górach Europy (Alpy, Jura, Pireneje, Karpaty)[4][5]. W Polsce występuje wyłącznie w Tatrach[4].
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Nie jest zagrożona, jedynie na niektórych śródleśnych skałkach w paśmie regli może być zagłuszana przez wyższe rośliny, lub zacieniona przez rozrastający się las[8]. .
Tłustosz alpejski (Pinguicula alpina L.) – gatunek rośliny należący do rodziny pływaczowatych. Występuje w Azji Środkowej (Himalaje, Wyżyna Tybetańska i północna Mongolia) i Północnej (w obrębie koła podbiegunowego i jego sąsiedztwa), w północnej części Półwyspu Skandynawskiego, na Islandii i w górach Europy (Alpy, Jura, Pireneje, Karpaty). W Polsce występuje wyłącznie w Tatrach.
Pinguicula alpina[1] este o specie de plante carnivore din genul Pinguicula, familia Lentibulariaceae, ordinul Lamiales, descrisă de Carl von Linné.[2][3] Conform Catalogue of Life specia Pinguicula alpina nu are subspecii cunoscute.[2]
Pinguicula alpina este o specie de plante carnivore din genul Pinguicula, familia Lentibulariaceae, ordinul Lamiales, descrisă de Carl von Linné. Conform Catalogue of Life specia Pinguicula alpina nu are subspecii cunoscute.
Tučnica alpínska (Pinguicula alpina) je druh mäsožravej rastliny, ktorá rastie vo vysokých zemepisných šírkach a nadmorských výškach Eurázie. Patrí medzi najrozšírenejšie druhy rodu tučnice, bola nájdená na pohorí v Islande aj v Himalájach. Je prispôsobená na chladné oblasti, zimuje vytvorením zakoreneného púčiku (hibernákulum). Na lákanie potravy (článkonožce) používa lepkavé žľazy na letných listoch. Kvet je biely alebo bledožltý.
Vyskytuje sa na Slovensku (Tatry, Malá a Veľká Fatra), ale nie v takom rozsahu ako ďalší druh tučnica obyčajná.[1]
Tučnica alpínska (Pinguicula alpina) je druh mäsožravej rastliny, ktorá rastie vo vysokých zemepisných šírkach a nadmorských výškach Eurázie. Patrí medzi najrozšírenejšie druhy rodu tučnice, bola nájdená na pohorí v Islande aj v Himalájach. Je prispôsobená na chladné oblasti, zimuje vytvorením zakoreneného púčiku (hibernákulum). Na lákanie potravy (článkonožce) používa lepkavé žľazy na letných listoch. Kvet je biely alebo bledožltý.
Vyskytuje sa na Slovensku (Tatry, Malá a Veľká Fatra), ale nie v takom rozsahu ako ďalší druh tučnica obyčajná.
Alpska mastnica (znanstveno ime Pinguicula alpina) je mesojeda rastlina. Raste od dolin, sredogorja in vse do alpskih vrhov na skromnih rastiščih revnih z dušikovimi spojinami. Uspeva v senci in na hladnem, kjer vode skoraj nikoli ne zmanjka. Pogosto jo najdemo tudi na apnenčastih tleh, kar je med mesojedkami bolj izjema.
Mastnice imajo na površini listov in cvetnih stebelc žleze, ki izločajo lepljive kapljice. Pod prsti je občutek zelo podoben otipavanju mehkega masla ali masti. Odtod mastnicam ime. Tudi latinsko ime ima enak pomen (Pinguis = masten, debel).
Mastnica ima rozeto bledo-zelenih do rdečkastih mesnatih listov. Listi so na robovih in na koncu zavihani navzgor. Iz rozet požene cvetni pecelj z enim cvetom, le tu in tam sta po dva. Cvet ima pet zraslih venčnih listov, zgoraj dva večja in spodaj tri manjše. Zadaj je cvetni venec podaljšan v dolgo ostrogo. V žrelu so vidne rumene dlačice. Cvet alpske mastnice je bel.
Mastnica ima zelenkasto dolgo steblo.
Drobne žuželke, zlasti komarji, uši in druge mušice se prilepijo na list, nato se začne iz drobnih prebavnih žlez izločati sok, ki ujete žuželke prebavi. Sok vsebuje še snovi, ki preprečujejo gnitje in plesnenje ostankov žuželk.
Alpska mastnica (znanstveno ime Pinguicula alpina) je mesojeda rastlina. Raste od dolin, sredogorja in vse do alpskih vrhov na skromnih rastiščih revnih z dušikovimi spojinami. Uspeva v senci in na hladnem, kjer vode skoraj nikoli ne zmanjka. Pogosto jo najdemo tudi na apnenčastih tleh, kar je med mesojedkami bolj izjema.
Fjälltätört (Pinguicula alpina) är en ört i familjen tätörtsväxter som hör till tätörtssläktet. Fjälltätöten blir cirka 10 centimeter hög. Dess bladrosett liknar tätörtens (P. vulgaris), men till skillnad från tätörten har fjälltätörten vita blommor (tätörtens blommor är blåvioletta). Precis som tätörten har fjälltätörten blad som är klibbiga på ovansidan. Klibbigheten gör att små insekter, till exempel flugor, kan fastna på bladen och genom att bryta ner fångade insekter får växten ett näringstillskott.
Fjälltätörtens utbredning omfattar delar av norra Skandinaviens fjälltrakter, en del europeiska bergstrakter som Alperna, samt delar av norra Ryssland och ett fåtal områden på Island. Den har också några begränsade reliktförekomster, på Gotland och Ösel, samt i Lettland.
Fjälltätörtens artepitet, alpina, har betydelsen "växande i Alperna". Det syftar på att fjälltätörten främst växer i bergstrakter. Andra namn som använts om fjälltätörten i floror är lapsk tätört och Gotlandstätört.
Fjälltätört (Pinguicula alpina) är en ört i familjen tätörtsväxter som hör till tätörtssläktet. Fjälltätöten blir cirka 10 centimeter hög. Dess bladrosett liknar tätörtens (P. vulgaris), men till skillnad från tätörten har fjälltätörten vita blommor (tätörtens blommor är blåvioletta). Precis som tätörten har fjälltätörten blad som är klibbiga på ovansidan. Klibbigheten gör att små insekter, till exempel flugor, kan fastna på bladen och genom att bryta ner fångade insekter får växten ett näringstillskott.
Гігрофіт, гемікріптофіт. Багаторічна трав'яна комахоїдна рослина 5-15 см заввишки. Корінь стрижневий, коричневий, у верхній частині з мочками жовтуватих придаткових коренів, що розвиваються щорічно разом з новою розеткою листя. Стебло одиночне або в числі 2, рідко 3-5, розсіяно залізисто-опушене, густіше в нижній частині і під квіткою. Листя в числі 7-13 в прикореневій розетці, товстуваті, дуже крихкі, сидячі, 1,5-4 см завдовжки, 0,5-1,5 (2) см завширшки, жовтувато-зелені, з дещо загорнутими на верхню сторону краями, цільнокраї, довгасто-еліптичні, тупі, знизу голі, зверху по всій поверхні опушені двома видами волосків: поблизу основи і вздовж центральної жилки простими, на решті частини булавовидними залозистими волосками. Квітки білі або злегка жовтуваті; чашечка розсіяно залозиста, з довгастими, до верхівки звуженими, гоструватими лопатями, верхня губа її трьохлопатева, з дрібними лопатями близько 2 мм завдовжки, нижня губа дволопатева, віночок білий, з жовтуватими плямами біля основи нижньої губи, іноді зовні розсіяно залізистоволосистий, 8-15 мм завдовжки (разом зі шпорцем); лопаті верхньої губи на верхівці округлі, середня лопать нижньої губи крупніше бічних, на верхівці усічена, зрідка з неглибокою виїмкою, з 1-3 жовтими плямами і борідкою волосків, спрямованих всередину квітки; шпорець конічний, на кінці тупий, короткий (коротше половини віночка), спрямований вниз і вперед вигнутий, оранжево-жовтий, усередині залозистий; зав'язь залізисто опушена. Цвіте з кінця травня до кінця липня. Плодоносить у липні-серпні. Коробочка розсіяно залозиста, довгасто-яйцеподібна, догори сплощена, двогранна, тупа, 5-7 мм завдовжки, відкривається 2 зубцями. Насіння коричневі, 1 мм завдовжки, вузькоеліптичні, дрібносітчаті, на кінці з придатком. Розмножується насінням.
Поширена від тундрової зони до півночі лісової зони і в межах від гірськотундрового до гірськолісового поясу гір Євразії (від Ісландії до Східного Сибіру).
В Україні ареал охоплює Закарпатську, Івано-Франківську та Чернівецьку області. Рослини цього виду зустрічаються у високогір'ї Українських Карпат — на масиві Свидівець (гори Близниця та Драгобрат), масиві Чорногора (гори Петрос, Говерла і Піп-Іван, урочище Примаратик), в Чивчинських горах (гори Гнатася, Чорний Діл, Чивчин).
Більшість популяцій займають невеликі площі. Кількість особин від 10 до 50-70, лише окремі популяції (Чорний Діл) налічують понад 100 особин.
Росте переважно у вологих і перезволожених місцях, часто на крейдяних ґрунтах, по сирих скелях, на мохових, задернованних і незадернованних берегах різних водойм, на болотах в кислому болотистому ґрунті, на мілкоземі кам'янистих розсипів, по берегах струмків, у снігових плям, рідше в заболочених лісах. Опускається водотоками до 1 000 м над рівнем моря.
Занесена до Червоної книги України — природоохоронний статус: рідкісний. Рослини страждають віл руйнування і трансформації екотопів внаслідок випасання худоби, рекреаційного навантаження та заліснення. Охороняється у Карпатському національному природному парку, Карпатський біосферний заповідник, ландшафтному заказнику «Чивчино-Гринявський» (Івано-Франківська область), пам'ятці природи «Білий Потік» (Чернівецька область).
Також входить до Червоних книг Латвійської і Естонської Республік та Східної Фенноскандії.
В Російській Федерації занесена до регіональних Червоних книг наступних регіонів:
Товстянку альпійську можна вирощувати в суміші з однієї частини вапняного гравію (від 0,5 до 4 мм) і однієї частини торфу або в суміші з однієї частини торфу, двох частин перліту і однієї частини вермикуліту.
Насіння потрібно витримувати при холодних температурах від −10 °C до 0 °C протягом від 8 до 12 тижнів, щоб воно проросло. Навесні, коли температура піднімається, і ґрунт починає відтавати, насіння повинно бути захищене від цвілі, так поміщене на яскравому сонячному місці. Зазвичай насіння починає проростати з березня по травень. Ґрунт повинен бути завжди дуже вологим.
Після першої зими рослини повинні бути розділені, щоб не росли занадто близько один до одного. Товстянка альпійська формує зимові бруньки, як й інші рослини помірних і холодних широт. Коріння рослини дуже тендітне. Якщо під час пересадки зламати занадто багато коренів, можна втратити рослину. Цей вид потребує холодної зимівлі.
Распространена от тундровой зоны к северу лесной зоны и в пределах от горно-тундрового до горно-лесного пояса гор Евразии (от Исландии до Восточной Сибири) на высоте до 4100 метров над уровнем моря.
Растёт преимущественно во влажных и переувлажненных местах, часто на меловых почвах, по сырым скалам, на моховых, задернованных и незадернованных берегах различных водоёмов, на болотах в кислой болотистой почве, на каменистых россыпях, по берегам ручьев, реже в заболоченных лесах.
Вид занесён в Красную книгу Украины, Латвии, Эстонии. В Российской Федерации вид включён в региональные Красные книги (Архангельской области, Свердловской области, Тюменской области, Ханты-Мансийского автономного округа, Республики Карелия, Ненецкого автономного округа, Ямало-Ненецкого автономного округа).
Жирянку альпийскую можно выращивать в смеси из одной части известкового гравия (от 0,5 до 4 мм) и одной части торфа или в смеси из одной части торфа, двух частей перлита и одной части вермикулита.
Семена нужно выдерживать при холодных температурах от -10 °C до 0 °C в течение от 8 до 12 недель, чтобы они проросли. Весной, когда температура поднимается, и почва начинает оттаивать, семена должны быть защищены от плесени, размещением на ярком солнечном месте. Обычно семена начинают прорастать с марта по май. Почва должна быть всегда очень влажной.
После первой зимы растения должны быть разделены, чтобы не росли слишком близко друг к другу. Жирянка альпийская формирует зимние почки, как и другие растения умеренных и холодных широт. Корни растения очень хрупкие. Если при пересадке сломать слишком много корней, можно потерять растение. Этот вид требует холодной зимовки.
Распространена от тундровой зоны к северу лесной зоны и в пределах от горно-тундрового до горно-лесного пояса гор Евразии (от Исландии до Восточной Сибири) на высоте до 4100 метров над уровнем моря.
Растёт преимущественно во влажных и переувлажненных местах, часто на меловых почвах, по сырым скалам, на моховых, задернованных и незадернованных берегах различных водоёмов, на болотах в кислой болотистой почве, на каменистых россыпях, по берегам ручьев, реже в заболоченных лесах.
Вид занесён в Красную книгу Украины, Латвии, Эстонии. В Российской Федерации вид включён в региональные Красные книги (Архангельской области, Свердловской области, Тюменской области, Ханты-Мансийского автономного округа, Республики Карелия, Ненецкого автономного округа, Ямало-Ненецкого автономного округа).
高山捕虫堇(学名:Pinguicula alpina、alpine butterwort),为狸藻科捕虫堇属下的一个植物种。[1] 主要分佈於歐洲和亞洲的温帶高山地區,在中國山西、四川、貴州(印江)、陝西(眉县)、雲南西北部和西藏東南部等省有分布。[2]
主要生長在温帶海拔2300-4500米高山地區的陰濕岩壁間或高山杜鵑叢下,通常在5月到9月份之間開花結果。葉片正面呈亮綠色,葉片背面、花莖、果實均呈紅褐色。花莖上有一枚小棗核般光潔的果實。花瓣、葉片及花莖生有短腺毛(trichome/ glandular hair),能分泌黏液並散發誘捕獵物的氣味,將昆蟲黏捕住後,再分泌消化酶將獵物溶化吸收掉。[2]