Die Kieferegel (Hirudiniformes, früher Gnathobdelliformes bzw. Gnathobdellida Vaillant, 1890) sind eine Unterordnung der Egel (Hirudinea), die als Parasiten an verschiedenen Wirbeltieren oder auch räuberisch von anderen Kleintieren leben. Die Systematik dieser Gruppe ist in jüngerer Zeit revidiert worden.
Der Körper der Kieferegel ist in 33 Segmente sowie am Vorderende ein Prostomium gegliedert. Die Segmente sind auf Grund der äußeren Ringelung nicht von außen erkennbar. Der vordere Saugnapf wird von den 4 ersten und der hintere Saugnapf den 7 letzten Segmenten gebildet. Die männliche Geschlechtsöffnung der zwittrigen Tiere befindet sich im neunten und die weibliche im zehnten Segment. Die Kieferegel haben 5 Augenpaare.
Der Vorderdarm der Kieferegel weist bei den meisten Arten drei kräftige, gezähnte Kiefer auf, mithilfe derer die Haut des Wirtes aufgeritzt wird. Manche Arten, darunter der Pferdeegel, haben aber nur schwach entwickelte Kiefer und verschlingen Beutetiere als Ganzes. Letzteres tun auch die seit der Revision durch Borda et al. (2008) zu diesem Taxon gestellten primitiven kieferlosen Egel. Der Magen der Kieferegel ist in der Regel zur Aufnahme großer Nahrungsmengen sehr dehnungsfähig und weist zur Speicherung der Nahrung paarige Aussackungen auf. Räuberische Egel wie die Pferdeegel haben jedoch keine oder nur schwach entwickelte Blindsäcke.
Das Coelom der Kieferegel ist wie bei den Schlundegeln als System enger Gefäße ausgebildet, durch welche die hämoglobinhaltige, als Blut dienende Coelomflüssigkeit fließt und die somit ein sekundäres Blutgefäßsystem darstellen, während das primäre Blutgefäßsystem vollständig reduziert ist. Die beiden lateral verlaufenden muskulösen Hauptgefäße pulsieren und haben somit Herzfunktion. Der Raum zwischen den Gefäßen ist mit Muskelsträngen durchzogen und mit Bindegewebe ausgefüllt.
Die zwittrigen Tiere besitzen einen Penis, mit dem das Sperma direkt und ohne Spermatophore in die Gonopore des Sexpartners übertragen wird.
Die meisten Kieferegel sind aquatisch und vor allem in Binnengewässern weltweit verbreitet. Besonders in den Tropen Asiens gibt es auch landlebende Arten.
Der Medizinische Blutegel (Hirudo medicinalis) und der Mediterrane Medizinische Blutegel (Hirudo verbana) aus der Familie Hirudinidae leben in Binnengewässern Europas und saugen Blut von Wirbeltieren. Der ebenfalls im Süßwasser lebende Pferdeegel (Haemopis sanguisuga) aus der Familie Haemopidae wie auch der an Land lebende Europäische Landblutegel (Xerobdella lecomtei) aus der Familie Xerobdellidae fressen dagegen Insektenlarven und Ringelwürmer, die sie als ganzes verschlingen. Eine sehr kleine Art, die zum Blutsaugen auch in die Nasen- und Rachenhöhle des Menschen eindringt, ist die peruanische Art Tyrannobdella rex aus der Familie Praobdellidae. Die Landegel (Haemadipsidae) leben in Wäldern Südasiens, Südostasiens, Australiens und Madagaskars, wo sie als blutsaugende Parasiten Säugetiere befallen und einige Arten auch Lederkleidung des Menschen durchbeißen können.
Peter Ax nennt als Autapomorphie der monophyletischen Gruppe Gnathobdelliformes oder Hirudiniformes die drei gezähnten Kiefer oder halbkreisförmigen Sägeblätter, zwischen deren Zähnen die Hirudin bildenden Speicheldrüsen münden, sowie die direkte Übertragung des Spermas mithilfe eines Penis und ohne Spermatophore. Nach der traditionellen Systematik gehören zu den Kieferegeln Egel folgender Familien, deren Vertreter drei, im Falle der Landegel teilweise auch nur zwei Kiefer und bei den Praobdellidae nur einen Kiefer besitzen:
Auf Grundlage molekulargenetischer Untersuchungen durch Borda et al. (2008) gehören zum Taxon der Hirudiniformes zusätzlich folgende Familien, die primitive, räuberische, kieferlose Egel umfassen und die ohne die traditionellen Kieferegel ein paraphyletisches Taxon bilden würden:
Eine Abzweigung nahe der Basis der Rüssellosen Egel stellt dabei hiernach folgende Familie terrestrischer räuberischer Egel dar:
Die Kieferegel (Hirudiniformes, früher Gnathobdelliformes bzw. Gnathobdellida Vaillant, 1890) sind eine Unterordnung der Egel (Hirudinea), die als Parasiten an verschiedenen Wirbeltieren oder auch räuberisch von anderen Kleintieren leben. Die Systematik dieser Gruppe ist in jüngerer Zeit revidiert worden.
The Hirudiniformes are one of the currently-accepted suborders of the proboscisless leeches (Arhynchobdellida). Their best-known member is the European medical leech, Hirudo medicinalis, and indeed most of the blood-sucking "worms" as which leeches are generally perceived belong to this group. In general, though some leeches suck blood, many are predators which hunt small invertebrates.
The Arhynchobdellida were formerly divided into two groups, denoted by presence or absence of toothed jaws. But this does not represent a natural division, as has now been determined - the most primitive proboscisless leeches are not found among the jawed blood-sucking forms as was generally believed, but among the jawless predators.
"Jawed leeches" - termed "Gnathobdellae" or "Gnathobdellida" - are exclusively found among the Hirudiniformes, but the order contains a number of jawless families as well. The jawed, toothed forms make up the aquatic Hirudidae and the terrestrial Haemadipsidae and Xerobdellidae (sometimes included in the preceding but worthy of recognition as an independent family). These might actually form a clade, which would then be placed at superfamily rank,[1] but it seems that the Hirudidae might rather be close relatives of the carnivorous Haemopidae instead.[2]
Many of the most well-known leeches belong to this family, most notably the medical leeches, such as the European species, already mentioned, which is prominent among these. Other medical Hirudiniformes of lesser importance are for example other species of the genus Hirudo, the North American medical leech (Macrobdella decora), and the Asian medical leech (Hirudinaria manillensis). Among the better-known bloodsucking land leeches are species belonging to the Asian genus Haemadipsa: they include the Indian leech (H. sylvestris) and the yamabiru or Japanese Mountain Leech (H. zeylanica).
The Hirudiniformes are one of the currently-accepted suborders of the proboscisless leeches (Arhynchobdellida). Their best-known member is the European medical leech, Hirudo medicinalis, and indeed most of the blood-sucking "worms" as which leeches are generally perceived belong to this group. In general, though some leeches suck blood, many are predators which hunt small invertebrates.
The Arhynchobdellida were formerly divided into two groups, denoted by presence or absence of toothed jaws. But this does not represent a natural division, as has now been determined - the most primitive proboscisless leeches are not found among the jawed blood-sucking forms as was generally believed, but among the jawless predators.
Hirudiniformes es uno de los subórdenes aceptados en la actualidad de las sanguijuelas carentes de probóscide (Arhynchobdellida). Su miembro más conocido es la sanguijuela medicinal europea, Hirudo medicinalis, y, en efecto, la mayoría de los gusanos chupadores de sangre tal como se percibe generalmente a las sanguijuelas se considera que pertenecen a este grupo. En general, si bien algunas sanguijuelas chupan sangre, muchas son depredadores que cazan invertebrados pequeños.
Anteriormente los Arhynchobdellida estaban divididos en dos grupos, distinguidos por la presencia o ausencia de mandíbulas con dientes. Pero ello no representa una división natural, según se ha determinado recientemente - las sanguijuelas carentes de probóscide más primitivas no se encuentran entre las formas succionadoras de sangre con mandíbulas como se creía antiguamente, sino entre las depredadoras sin mandíbulas.
Las "sanguijuelas con mandíbulas" - denominadas "Gnathobdellae" o "Gnathobdellida" - se encuentran exclusivamente entre los Hirudiniformes, pero el orden también contienen varias familias sin mandíbulas. Las formas con mandíbulas y dientes conforman las familias acuática Hirudidae y terrestres Haemadipsidae y Xerobdellidae (a veces incluidas en las precedentes pero probablemente merecedoras de ser reconocidas como una familia independiente). Estas podrían constituir un clado, el cual entonces tendría el rango de una superfamilia,[1] pero parecería que en cambio los Hirudidae podrían ser parientes cercanos de los Haemopidae carnívoros.[2]
Muchas de las sanguijuelas más conocidas pertenecen a esta familia, donde se destacan la sanguijuelas medicinales, por ejemplo la especie europea, ya mencionada, la cual ocupa un sitial prominente entre ellas. Otros Hirudiniformes medicinales de menor importancia son por ejemplo otras especies del género Hirudo, la sanguijuela medicinal de América del Norte (Macrobdella decora), y la sanguijuela medicinal asiática (Hirudinaria manillensis). Entre las sanguijuelas succionadoras de sangre más conocidas se encuentran la sanguijuela india (Haemadipsa sylvestris) y la yamabiru o sanguijuela montana japonesa (Haemadipsa zeylanica).
Datos: Q5771852
Especies: Hirudiniformes
Hirudiniformes es uno de los subórdenes aceptados en la actualidad de las sanguijuelas carentes de probóscide (Arhynchobdellida). Su miembro más conocido es la sanguijuela medicinal europea, Hirudo medicinalis, y, en efecto, la mayoría de los gusanos chupadores de sangre tal como se percibe generalmente a las sanguijuelas se considera que pertenecen a este grupo. En general, si bien algunas sanguijuelas chupan sangre, muchas son depredadores que cazan invertebrados pequeños.
Anteriormente los Arhynchobdellida estaban divididos en dos grupos, distinguidos por la presencia o ausencia de mandíbulas con dientes. Pero ello no representa una división natural, según se ha determinado recientemente - las sanguijuelas carentes de probóscide más primitivas no se encuentran entre las formas succionadoras de sangre con mandíbulas como se creía antiguamente, sino entre las depredadoras sin mandíbulas.
Las "sanguijuelas con mandíbulas" - denominadas "Gnathobdellae" o "Gnathobdellida" - se encuentran exclusivamente entre los Hirudiniformes, pero el orden también contienen varias familias sin mandíbulas. Las formas con mandíbulas y dientes conforman las familias acuática Hirudidae y terrestres Haemadipsidae y Xerobdellidae (a veces incluidas en las precedentes pero probablemente merecedoras de ser reconocidas como una familia independiente). Estas podrían constituir un clado, el cual entonces tendría el rango de una superfamilia, pero parecería que en cambio los Hirudidae podrían ser parientes cercanos de los Haemopidae carnívoros.
Muchas de las sanguijuelas más conocidas pertenecen a esta familia, donde se destacan la sanguijuelas medicinales, por ejemplo la especie europea, ya mencionada, la cual ocupa un sitial prominente entre ellas. Otros Hirudiniformes medicinales de menor importancia son por ejemplo otras especies del género Hirudo, la sanguijuela medicinal de América del Norte (Macrobdella decora), y la sanguijuela medicinal asiática (Hirudinaria manillensis). Entre las sanguijuelas succionadoras de sangre más conocidas se encuentran la sanguijuela india (Haemadipsa sylvestris) y la yamabiru o sanguijuela montana japonesa (Haemadipsa zeylanica).
Pijawki szczękowe (Hirudiniformes) – grupa bezryjkowych pijawek wyposażonych w szczęki, tradycyjnie klasyfikowana w randze rzędu Gnathobdellida, a obecnie, w wyniku rewizji taksonomicznych, zaliczana do rzędu Arhynchobdellida. Są to w większości krwiopijne gatunki pasożytujące na kręgowcach[3].
Pijawki szczękowe mogą być ektopasożytami okresowymi, stałymi lub drapieżnikami. Ich gardziel ma trzy podłużne nabrzmienia i u większości gatunków jest zaopatrzona w szczęki. Krew ma barwę czerwoną i wypełnia kanały oraz zatoki wtórnej jamy ciała. Nie występuje odrębny układ krwionośny.
Wśród pijawek szczękowych wyróżniane są rodziny:
Pijawki szczękowe (Hirudiniformes) – grupa bezryjkowych pijawek wyposażonych w szczęki, tradycyjnie klasyfikowana w randze rzędu Gnathobdellida, a obecnie, w wyniku rewizji taksonomicznych, zaliczana do rzędu Arhynchobdellida. Są to w większości krwiopijne gatunki pasożytujące na kręgowcach.
П'явки великих, рідше середніх, розмірів. Максимальна довжина 12 см. На передньому кінці тіла є 5 пар очей. Рот має 3 хітинові зубчасті пластини, що являють собою потужні щелепи. Звідси походить їхня назва. Слинні залози добре розвинені. Поверхня тіла вкрита великою кількістю дрібних сосочків. У значній частині в середині бокові метамерні канали редуковано, целом представлено черевним і спинним каналами без кровоносних судин (кровоносна система повністю редукована), присутній черевний нервовий ланцюжок. Канали целома приймають на себе харчувальну і дихальну функцію. З боків канали зменшуються, перемежовуються в ботріоїдну тканину, яка складається з клітин, що містять периферичний бурий пігмент, а всередині — жирові та екстреторні гранули. Система периферійних каналів у представників Hirudiniformes найбільш складна з усіх видів свого ряду.
Забарвлення коливається від зеленуватого до чорного кольору з різними відтінками.
Зустрічається в різних водоймах, насамперед прісноводних (озерах, ставках, лиманах, річках) та стоячих, а також є суходольні види. Є ектопаразитом. Живляться кров'ю хребетних; деякі види — хижаки, які нападають на різних безхребетних.
Поширено в північній та південній Америці, Європі, Азії, Північній Африці.
Саме переважно представників цього підряду використовують в гірудотерапії — Macrobdella decora, Hirudinaria manillensis, Hirudo medicinalis, Hirudo verbana.
