Monogeneylər (lat. Monogenea) – parazit yastı qurdlar tipinə aid heyvan sinfi.
Monogenetik sorucu qurdlar sinfi balıqlarda, Qismən də suda-quruda yaşayanlarda və sürünənlərdə ektoparazitlik edən 1500-dən çox növü birləşdirir. Onların az bir hissəsi isə bağırsaqda və sidik kisəsində yaşamağa uyğunlaşmışdır. Xarici orqanlarda parazitlik etməklə əlaqədar olaraq, onların quruluşunda özünəməxsus xüsusiyyətlər əmələ gəlmişdir. Xüsusilə onlarda qəlsəmələrdən və bədən səthindən möhkəm yapışmağa xidmət edən orqanlar əmələ gəlmişdir. Bu orqanlar bədənin dal tərəfində yerləşmişdir və xitin qarmaqcıqlarla, bəzi formalarda sormaclarla və s. ilə təchiz olunmuşdur. Bədənin ön hissəsində yapışmağa xidmət edən fır, sormac və s. vardır. Monogenetik sorucuların bədəninin özəri sitoplazmatik örtüklə (tequmentlə) örtülmüşdür, ki, bu da sorucu qurdlarla oxşarlıq təşkil edir. Ağız bədənin ön hissəsində yerləşmişdir. Ağız əzələli udlağa, o da kisəşəkilli və ya ikişaxəli bağırsağa açılır[1].
Monogeneylər (lat. Monogenea) – parazit yastı qurdlar tipinə aid heyvan sinfi.
Els monogeni (Monogenea) són paràsits de l'ordre de platihelmints de la classe dels trematodes que atenyen de 6 a 30 mm de longitud, la majoria dels quals són paràsits d'un sol hoste i amb un cicle biològic simple, sense alternança de generacions.
Presenten òrgans de fixació en els extrems anteriors i posteriors; els anteriors són formats per elements glandulars que secreten unes substàncies mucoses, i en els posteriors hi ha ventoses i ganxos. Parasiten peixos marins, d'aigua dolça o amfibis, fixant-se sobre la superfície del cos o a les brànquies.[1][2] També es troben sobre cefalòpodes i crustacis, i n'hi ha que són endoparàsits de la cloaca dels peixos, de la bufeta urinària de les granotes i de la cavitat bucal de les tortugues. Es nodreixen de sang i de cèl·lules epitelials, i sovint són la causa de la mort dels individus joves. Els ous donen origen a una larva ciliada i nedadora que es fixa amb un disc adhesiu en l'hoste i assoleix l'estat adult. Entre els gèneres més importants destaquen Gyrodactylus, Diplozoon i Polystomum.
Els monogeni (Monogenea) són paràsits de l'ordre de platihelmints de la classe dels trematodes que atenyen de 6 a 30 mm de longitud, la majoria dels quals són paràsits d'un sol hoste i amb un cicle biològic simple, sense alternança de generacions.
Presenten òrgans de fixació en els extrems anteriors i posteriors; els anteriors són formats per elements glandulars que secreten unes substàncies mucoses, i en els posteriors hi ha ventoses i ganxos. Parasiten peixos marins, d'aigua dolça o amfibis, fixant-se sobre la superfície del cos o a les brànquies. També es troben sobre cefalòpodes i crustacis, i n'hi ha que són endoparàsits de la cloaca dels peixos, de la bufeta urinària de les granotes i de la cavitat bucal de les tortugues. Es nodreixen de sang i de cèl·lules epitelials, i sovint són la causa de la mort dels individus joves. Els ous donen origen a una larva ciliada i nedadora que es fixa amb un disc adhesiu en l'hoste i assoleix l'estat adult. Entre els gèneres més importants destaquen Gyrodactylus, Diplozoon i Polystomum.
Jednorodí (Monogenea), též žábrohlísti, jsou třídou parazitických živočichů patřících do kmene ploštěnců. Je známo asi 5000 druhů.[1] V typickém případě jsou jejich hostiteli ryby, ale mohou žít na širokém spektru obratlovců (včetně např. hrocha) i v některých bezobratlých (korýši).
V drtivé většině případů se jedná o ektoparazity vodních živočichů, jejich vývoj je přímý, na rozdíl od ostatních parazitických ploštěnců nemají žádné mezihostitele. Jsou to hermafrodité. Jejich larva se nazývá onkomiracidium, je vybavená množstvím háčků a dvěma páry fotoreceptorů. Po přichycení se na žábry či kůži hostitele se postupně přetváří v dospělce.
Vzácně (u 5% zástupců[1]) se může jednat i o endoparazity, ti potom parazitují v močovém měchýři, močovodu, případně střevech obojživelníků, nebo ryb. Dospělí jedinci mají jeden až dva přichycovací hlavové orgány a koncový příchytný terč - opisthaptor. Utváření haptoru je důležité z hlediska taxonomie jednotlivých druhů.
Jednorodí (Monogenea), též žábrohlísti, jsou třídou parazitických živočichů patřících do kmene ploštěnců. Je známo asi 5000 druhů. V typickém případě jsou jejich hostiteli ryby, ale mohou žít na širokém spektru obratlovců (včetně např. hrocha) i v některých bezobratlých (korýši).
Die Hakensaugwürmer (Monogenea) sind eine Gruppe vornehmlich ektoparasitischer Plattwürmer. Sie kommen besonders häufig auf Haut, Flossen und Kiemen von Fischen sowie an Amphibien und anderer Wirbeltiere vor, seltener leben sie in nach außen geöffneten Körperhöhlen wie der Mundhöhle, der Harnblase oder im Mastdarm ihrer Wirte. Nur sehr wenige Arten sind echte Endoparasiten und leben beispielsweise in der Leber ihrer Wirte.[1]
Die Gruppe besteht aus etwa 2000 Arten. Mit Oculotrema hippopotami ist nur eine Art bekannt, die Säugetiere befällt; sie lebt in den Augen von Flusspferden.
Die Monogenea sind in der Regel leicht abgeflacht und besitzen als ausgewachsene Tiere in der Regel einen typischen und auffälligen, sehr muskulösen, Saugnapf, der als Opisthaptor bezeichnet wird. Am Vorderende is zudem ein Prohaptor mit bis zu drei vorderen Saugnäpfen im Bereich der Mundöffnung ausgebildet, der der Ernährung dient. Der Opisthaptor ist arttypisch ausgebildet und an den Wirt angepasst, wobei die Tiere in der Regel auf ein sehr enges Wirtsspektrum, eine einzelne Art oder sogar auf eine spezifische Körperregion der Wirte angepasst und angewiesen sind. Zur weiteren Anheftung können Klebdrüsen existieren, wenn die Wirte eine sehr harte Haut besitzen.[1]
Wie andere Neodermata besitzen auch die Hakensaugwürmer eine charakteristische Neodermis, also eine sekundäre Körperhülle, die die primäre Epidermis ersetzt. Sie besitzt charakteristische Falten und Mikrovilli zur Vergrößerung der Körperoberfläche.[1]
Hakensaugwürmer haben einen direkten Lebenszyklus ohne Generationswechsel und nur sehr selten mit Wirtswechsel. Asexuelle Fortpflanzung kommt im Gegensatz zu den Digenea nicht vor. Bei denjenigen Monogenea, die Eier legen, ist ein Larvenstadium namens Oncomiracidium für die Übertragung von Wirt zu Wirt verantwortlich. Die Larven weisen für gewöhnlich Cilien als Bewimperung auf.[1]
Ausgewachsene Hakensaugwürmer fressen Blut, Sekrete und Epithelzellen ihrer Wirte.
Die Monogenea werden gemeinsam mit den Bandwürmern innerhalb der Neodermata zum Taxon der Cercomeromorpha zusammengefasst. Als gemeinsames und damit kennzeichnendes Merkmal (Autapomorphie) besitzen bei beiden Gruppen die Larven eine größere Anzahl typisch geformter Larvalhäkchen (Cercomer) am Hinterleib.[2]
Die Hakensaugwürmer werden in zwei Unterklassen nach der Komplexität der Haptoren eingeteilt: die Monopisthocotylea haben nur einen ungeteilten Opisthaptor, meistens ein bis drei Anheftungsskleriten (Hamuli) und 12 bis 16 Randhaken, während Polyopisthocotylea einen mehrteiligen Opisthaptor besitzen, üblicherweise mit Haken.[1] Polyopisthocotylea sind fast ausnahmslos Kiemenbewohner und ernähren sich von Blut, während Monopisthocotylea in Kiemen, Haut und Flossen vorkommen.
Zu den Monopisthocotylea zählen u. a.:
Alle Genannten können Tierseuchen bei Süßwasserfischen hervorrufen, wenn sie sich in einer Aquakultur ausbreiten.
Polyopisthocotylea sind u. a.:
Die Hakensaugwürmer (Monogenea) sind eine Gruppe vornehmlich ektoparasitischer Plattwürmer. Sie kommen besonders häufig auf Haut, Flossen und Kiemen von Fischen sowie an Amphibien und anderer Wirbeltiere vor, seltener leben sie in nach außen geöffneten Körperhöhlen wie der Mundhöhle, der Harnblase oder im Mastdarm ihrer Wirte. Nur sehr wenige Arten sind echte Endoparasiten und leben beispielsweise in der Leber ihrer Wirte.
Die Gruppe besteht aus etwa 2000 Arten. Mit Oculotrema hippopotami ist nur eine Art bekannt, die Säugetiere befällt; sie lebt in den Augen von Flusspferden.
Monogenea su skupina ektoparazitskih pljosnatih glista koje se obično nalaze na koži, škrgama ili perajim riba. Imaju izravan životni ciklus i ne trebaju im posredni domaćini. Odrasli su hermafroditi, što znači da imaju i mušku i žensku reproduktivnu strukturu. [1] Monogenea imaju niz kukica koje se koriste za pričvršćivanje na ribu, što rezultira infekcijama. Neke od njih su oviparne, tj. polažu jaja, a neki su viviparne (rađaju žive mlade). Oviparni oblici jaja odlažu u vodu. Viviparne ispuštaju larve, koje se odmah vežu za drugog domaćina. Rod „Gyrodactylus“ primjer je viviparne varijante, dok je rod „Dactylogyrus“ primjer oviparnih monogenea.[1]
Slatkovodne ribe koje se zaraze ovim parazitom postaju letargične i na kraju plivaju prema površini vode. Pored toga, neke se mogu vidjeti kako kožu trljaju o dno ili strane na kojima se nalazi parazit. Zaražena koža na kojoj je vezan parazit može imati područja gubitka krljušti i proizvoditii ružičastu tekućinu. Zaražene škrge mogu postati natečene i blijede. Hvatanje zraka na na površini vode, mogao bi ukazivati na teške respiratorne tegobe,[2] U slanoj vodi monogene mogu zaraziti kožu i škrgu riba, što rezultira iritacijom domaćina. Teške infekcije mogu rezultirati neurednim ponašanjem u plivanju. Pogođeni škrgini dijelovi mogu postati nadraženi i natečeni.[2]
Monogeneea su male parazitske pljosnate gliste koji+e se uglavnom nalaze na koži ili škrgama riba. Rijetko su duži od oko 2 cm. Nekoliko vrsta koje inficiraju određene morske ribe su veće, a morski oblici općenito su veći od onih na slatkovodnim domaćinima. Često su sposobne da se dramatično izduže ili skrate dok se kreću. Biolozi moraju osigurati uvjete da su uzorci potpuno opušteni prije uzimanja mjera.[3]
Monogeneama nedostaje respiratorni, skeletni i cirkulacijski sistemi i nemaju ili imaju slabo razvijene usne sisaljke. Kao i druge pljosnate gliste, nemaju pravu sekundarnu tjelesnu šupljinu sadrže istinsku (celom). Imaju jednostavan probavni trakt, koji se sastoji od usnog otvora s mišićima ždrijela i crijeva, bez terminalnog otvora (anusa).[4] Monogenea su u koljenu Platyhelminthes, tako da su među najnižim beskičmenjacima koji posjeduju tri embrionskaa klicina sloja: endoderm, mezoderm i ektoderm. Uz to, imaju područje glave koje sadrži koncentrirane čulne organe i živčano tkivo (mozak).
Kao i svi ektoparaziti, monogenea imaju dobro razvijene strukture za pričvršćivanje. Prednje strukture skupno se nazivaju prohaptor, dok se zadnje trupe kolektivno nazivaju opistohaptor ili jednostavno haptor. Zadnji, opisthaptor sa svojim kukama, kopćama , stezaljkama itd., obično je glavni organ za pričvršćivanje. Općenito, monogenea su također hermafroditski organizmi s funkcionalnim reproduktivnim organima oba spola koji se javljaju kod jedne jedinke. Većina vrsta je oviparna, ali nekoliko ih je i vivaparnih.
Preci Monogenea su vjerojatno bili slobodno živući crvotoki oblici slični modernim Turbellariama. Prema šire prihvaćenom stajalištu, "rabdocoelne turbelarija stvorile su monogenea; oni su zauzvrat stvorili grupu digenea, iz koje su izvedene Cestode. Drugo gledište je da je rabdocelni predak evoluirau u dvije linije; jedna je stvorila monogenea, od koje su nastali digenenea, a druga linija je evoluirala u Cestode."[1] Opisano je oko 50 porodica i na hiljade vrsta ovih glistA. Neki parazitolozi dijele monogeneA na dvije (ili tri) podrazreda, na temelju složenosti njihovog haptora: Monopisthocotylea imaju jedan glavni dio na haptoru, često s kukama ili velikim pločama za pričvršćivanje, dok Polyopisthocotylea na haptoru imaju više dijelova, obično stezaljke. Te su skupine također poznate i kao Polyonchoinea i Heteronchoinea. Polyopisthocotyleans se gotovo isključivo hrane krvlju i žive na škrgama, dok Monopisthocotylea mogu živjeti na škrgama, koži i perajima.
Monopisthocotylea uključuju:
Sve to može uzrokovati epizoonoze kod slatkovodnih riba kada su odrasle u akvakulturi. Polyopisthocotylea uključuju:
Monogenea imaju najjednostavniji životni ciklus među parazitskim pljosnatim crvima. Nemaju posredne domaćine i ektoparaziti su na ribama (rijetko u mokraćnom mjehuru i rektumu poikilotermnih kičmenjaka). Iako su hermafroditi, muški reproduktivni sistem postaje funkcionalan prije ženskog dijela. Iz položenih jaja izlegu se izrazito trepljaste larve, poznate kao onkomiracidije. Larve imaju brojne stražnje kuke i obično je ova faza života odgovorna za prijenos s jednog na drugog domaćina.Theunissen, M., Tiedt, L. & Du Preez, L. H. 2014: The morphology and attachment of Protopolystoma xenopodis (Monogenea: Polystomatidae) infecting the African clawed frog Xenopus laevis. Parasite, 21, 20. doi:10.1051/parasite/2014020
Nisu poznate monogenea koje zaražavaju ptice, ali jedna (Oculotrema hippopotami) inficira sisare, parazitirajući oko hipopotamusa.
Monogenea ya iku kelas anggota saka kéwan Avertebrata kang kagolong ning filum Platyhelminthes.[1] Kéwan kang saka kelas Monogenea lumrahé parasit. Kéwan iki uga ora duwé gronggongan tubuh. Monogenea duwé sistem pencernaan prasaja kang nyakup bolongan ya iku bolongan cangkem, usus, sarta anus. Tuladhané Noebenedenia.[2]
Ning ning tahap awal uripé, Monogenea duwé sebuah organ kang kaya pancingan ning pérangan posterioré kang karan haptor. Kéwan diwasa duwé prohaptor (kanggo mangan) lan opisthaptor (kanggo nempel). Monogenea bisa tinemu ning kulit, sirip, lan angsang iwak. Monogenea racaké hermafrodit. Siklus uripé ora ngalami reproduksi aseksual. Nalika reproduksi, kéwan iki ngasilaké endhog kang ngalami dadi larva, karan onkomirasidium. Kéwan dewasané mangani getih, lendir, sarta sel-sel epitel kéwan kang ditemploki.[2][3][4]
|author-link1=
(pitulung) |author-link1=
(pitulung) Monogenea es un classe de Platyhelminthes.
Monogenea ya iku kelas anggota saka kéwan Avertebrata kang kagolong ning filum Platyhelminthes. Kéwan kang saka kelas Monogenea lumrahé parasit. Kéwan iki uga ora duwé gronggongan tubuh. Monogenea duwé sistem pencernaan prasaja kang nyakup bolongan ya iku bolongan cangkem, usus, sarta anus. Tuladhané Noebenedenia.
Ning ning tahap awal uripé, Monogenea duwé sebuah organ kang kaya pancingan ning pérangan posterioré kang karan haptor. Kéwan diwasa duwé prohaptor (kanggo mangan) lan opisthaptor (kanggo nempel). Monogenea bisa tinemu ning kulit, sirip, lan angsang iwak. Monogenea racaké hermafrodit. Siklus uripé ora ngalami reproduksi aseksual. Nalika reproduksi, kéwan iki ngasilaké endhog kang ngalami dadi larva, karan onkomirasidium. Kéwan dewasané mangani getih, lendir, sarta sel-sel epitel kéwan kang ditemploki.
Monogenea su skupina ektoparazitskih pljosnatih glista koje se obično nalaze na koži, škrgama ili perajim riba. Imaju izravan životni ciklus i ne trebaju im posredni domaćini. Odrasli su hermafroditi, što znači da imaju i mušku i žensku reproduktivnu strukturu. Monogenea imaju niz kukica koje se koriste za pričvršćivanje na ribu, što rezultira infekcijama. Neke od njih su oviparne, tj. polažu jaja, a neki su viviparne (rađaju žive mlade). Oviparni oblici jaja odlažu u vodu. Viviparne ispuštaju larve, koje se odmah vežu za drugog domaćina. Rod „Gyrodactylus“ primjer je viviparne varijante, dok je rod „Dactylogyrus“ primjer oviparnih monogenea.
Monogeneans are a group of ectoparasitic flatworms commonly found on the skin, gills, or fins of fish. They have a direct lifecycle and do not require an intermediate host. Adults are hermaphrodites, meaning they have both male and female reproductive structures.[1]
Some monogeneans are oviparous (egg-laying) and some are viviparous (live-bearing). Oviparous varieties release eggs into the water. Viviparous varieties release larvae, which immediately attach to another host. The genus Gyrodactylus is an example of a viviparous variety, while the genus Dactylogyrus is an example of an oviparous variety.[1]
Freshwater fish that become infected with this parasite become lethargic and end up swimming towards the surface of the water. In addition, some may be seen rubbing the bottom or sides of their skin where the parasite is located. Infected skin where the parasite is attached may show areas of scale loss and may produce a pinkish fluid. Gills that are infected may appear swollen and pale. "Pipping", which is gulping for air at the water surface, could indicate severe respiratory distress.[2]
In salt water fish, Monogeneans can infect the skin and gills, resulting in irritations to the host. Heavy infections could result in erratic swimming behavior. Affected gills may become irritated and swollen.[2]
Monogenea are small parasitic flatworms mainly found on skin or gills of fish. They are rarely longer than about 2 cm. A few species infecting certain marine fish are larger, and marine forms are generally larger than those found on freshwater hosts. Monogenea are often capable of dramatically elongating and shortening as they move. Biologists need to ensure that specimens are completely relaxed before measurements are taken.[3]
Monogeneans lack respiratory, skeletal, and circulatory systems and have no or weakly developed oral suckers.[4] Like other flatworms, Monogenea have no true body cavity (coelom). They have a simple digestive system consisting of a mouth opening with a muscular pharynx and an intestine with no terminal opening (anus).
Monogenea are Platyhelminthes, so are among the lowest invertebrates to possess three embryonic germ layers—endoderm, mesoderm, and ectoderm. In addition, they have a head region that contains concentrated sense organs and nervous tissue (brain).
Like all ectoparasites, monogeneans have well-developed attachment structures. The anterior structures are collectively termed the prohaptor, while the posterior ones are collectively termed the opisthaptor, or simply haptor. The posterior opisthaptor with its hooks, anchors, clamps etc. is typically the major attachment organ.
Generally, monogeneans also are hermaphroditic with functional reproductive organs of both sexes occurring in one individual. Most species are oviparous, but a few are viviparous.
The following cladogram depicts the phylogenetic relationships of the different monogenean orders:[5][6]
Monogenea Monopisthocotylea Polyonchoinea Polyopisthocotylea Oligonchoinea HeteronchoineaThe ancestors of Monogenea were probably free-living flatworms similar to modern Turbellaria. According to the more widely accepted view, "rhabdocoel turbellarians gave rise to monogeneans; these, in turn, gave rise to digeneans, from which the cestodes were derived. Another view is that the rhabdocoel ancestor gave rise to two lines; one gave rise to monogeneans, which gave rise to digeneans, and the other line gave rise to cestodes".[1]
About 50 families and thousands of species are described.
Some parasitologists divide the Monogenea into two (or three) subclasses based on the complexity of their haptor: the Monopisthocotylea have one main part to the haptor, often with hooks or a large attachment disc, whereas the Polyopisthocotylea have multiple parts to the haptor, typically clamps. These groups are also known as Polyonchoinea and Heteronchoinea, respectively. Polyopisthocotyleans are almost exclusively gill-dwelling blood feeders, whereas monopisthocotyleans may live on the gills, skin, and fins.
Monopisthocotylea include:
All of these can cause epizootics in freshwater fish when raised in aquaculture.
Polyopisthocotylea include:
Monogeneans possess the simplest lifecycle among the parasitic platyhelminths. They have no intermediate hosts and are ectoparasitic on fish (seldom in the urinary bladder and rectum of cold-blooded vertebrates). Although they are hermaphrodites, the male reproductive system becomes functional before the female part. The eggs hatch releasing a heavily ciliated larval stage known as an oncomiracidium. The oncomiracidium has numerous posterior hooks and is generally the life stage responsible for transmission from host to host.
No known monogeneans infect birds, but one (Oculotrema hippopotami) infects mammals, parasitizing the eye of the hippopotamus.
Gastrocotylinae – Family of worms
Monogeneans are a group of ectoparasitic flatworms commonly found on the skin, gills, or fins of fish. They have a direct lifecycle and do not require an intermediate host. Adults are hermaphrodites, meaning they have both male and female reproductive structures.
Some monogeneans are oviparous (egg-laying) and some are viviparous (live-bearing). Oviparous varieties release eggs into the water. Viviparous varieties release larvae, which immediately attach to another host. The genus Gyrodactylus is an example of a viviparous variety, while the genus Dactylogyrus is an example of an oviparous variety.
Los monogéneos o monogeneos (Monogenea) son una clase del filo Platelmintos compuesta por especies parásitos, principalmente de peces y anfibios. Considerados durante largo tiempo como un orden de la clase Trematoda, fueron separados de ellos, entre otros motivos, por presentar un ciclo biológico con un solo hospedador, mientras que los Digenea (el orden principal de trematodos) poseen de dos a cuatro.
Tienen el cuerpo alargado y plano y la mayoría son muy pequeños (30 μm a 2 cm). Tienen un órgano característico de fijación en la región posterior, muy especializado, provisto de espinas o ganchos esclerotizados y, en muchas especies, también de ventosas, conocido como opisthaptor. En la región anterior poseen también órganos de fijación (prohaptor), básicamente formaciones granulares, ventosas y glándulas cefálicas que segregan una secreción pegajosa.
La mayoría de especies, en estado larvario, tienen dos o cuatro ojos de tipo rabdomérico, similares a los de los turbelarios y larvas de digéneos (trematodos) que pueden perderse en el adulto.
El aparato digestivo es muy simple, con una faringe musculosa y glandular que constituye un órgano succionador y un intestino dividido en dos ramas ciegas.
El aparato reproductor masculino presenta en general un solo testículo y algunas especies presentan un pene con ganchos. El aparato reproductor femenino tiene siempre solo un ovario, acompañado de las estructuras normales en platelmintos (ootipo, glándulas vitelógenas, útero, etc.)
Todos los monogéneos son hermafroditas, pero es muy frecuente la fecundación cruzada. Se da el caso, único en el reino animal, de Diplozoon paradoxum en que los individuos llegan a fusionarse por completo por sus conductos genitales. En algunas especies sin vagina, la fecundación se produce por una especie de impregnación hipodérmica o el esperma penetra por las heridas causadas por las espinas del pene. Los huevos tienen con frecuencia un filamento pegajoso para fijarse al substrato o al hospedador.
La mayoría son ovíparos, pero algunas especies son ovovivíparas y en el momento de la puesta el huevo ya contiene la larva infestante u oncomiracidio (denominada antiguamente giractiloide), típica de monogéneos y que recuerda de modo superficial a un protozoo ciliado. Dicha larva hace vida acuática libre hasta que se fija al hospedador.
El ciclo biológico es simple, directo y monoxeno (con un solo hospedador); se distinguen tres fases esenciales, huevo, oncomiracidio y adulto. El adulto vierte los huevos al medio acuático donde eclosionan en forma de oncomiracidio, que nada activamente en busca del hospedador definitivo, al que penetran (en el caso de los peces) de forma pasiva a través de la cámara branquial o fijándose primero en la piel y migrando luego a las branquias. En el caso de especies que parasitan anfibios, las larvas oncomiracidio penetran por la cloaca y se alojan en la vejiga urinaria.
Los monogeneos no parasitan al hombre, pero sí causan grandes pérdidas económicas al atacar a especies de peces de interés comercial. Un gran número de especies de Dactylogryus y Gyrodactylus son parásitos de peces en piscifactorías, ocasionando infestaciones masivas con el debilitamiento y muerte de los individuos.
Los principales hospedadores de las diferentes especies de monogéneos son crustáceos, cefalópodos, elasmobranquios, condrósteos, teleósteos, urodelos, anuros y quelonios; una especie parasita los ojos del hipopótamo.
Los monogéneos han sido considerados por algunos autores un grupo situado entre trematodos y cestodos. No hay una clasificación aceptada unánimemente. Hay tendencia a considerar que la clase Monogenea está subdividida en dos grandes grupos o subclases, Monopisthocotylea (monopistocotíleos) y Polyopisthocotylea (poliopistocotíleos); pero hay grupos conflictivos difíciles de adscribir.
Los monogéneos o monogeneos (Monogenea) son una clase del filo Platelmintos compuesta por especies parásitos, principalmente de peces y anfibios. Considerados durante largo tiempo como un orden de la clase Trematoda, fueron separados de ellos, entre otros motivos, por presentar un ciclo biológico con un solo hospedador, mientras que los Digenea (el orden principal de trematodos) poseen de dos a cuatro.
Ainupõlvsed (Monogenea, vanemais allikais ka Monogenoidea) on mitmekesine alamate usside klass lameusside hõimkonnas. Ainupõlvsed on ektoparasiidid ehk kes nugivad peremeesorganismi kehal või väliselundeil, näiteks lõpustel.
Ainupõlvsed on nimetuse saanud sellest, et neil ei esine põlvkondade vahetust: elu jooksul parasiteerivad nad tavaliselt ühel loomorganismil (vastandina kahepõlvsetele imiussidele (Digenea)).
Ainupõlvsete keha on bilateraalsümmeetriline: lamendunud dorsoventraalselt. Enamik ainupõlvseid parasiteerib kaladel, vähemik ka kahepaiksetel, roomajatel jt.
Ainupõlvsed (Monogenea, vanemais allikais ka Monogenoidea) on mitmekesine alamate usside klass lameusside hõimkonnas. Ainupõlvsed on ektoparasiidid ehk kes nugivad peremeesorganismi kehal või väliselundeil, näiteks lõpustel.
Ainupõlvsed on nimetuse saanud sellest, et neil ei esine põlvkondade vahetust: elu jooksul parasiteerivad nad tavaliselt ühel loomorganismil (vastandina kahepõlvsetele imiussidele (Digenea)).
Ainupõlvsete keha on bilateraalsümmeetriline: lamendunud dorsoventraalselt. Enamik ainupõlvseid parasiteerib kaladel, vähemik ka kahepaiksetel, roomajatel jt.
Monogenea Platyhelminthesen barruan sailkatzen den animalia parasito talde handi bat da. Batez ere arrain eta anfibioen barruan bizi dira. Lehen Trematodaren barruko ordenatzat hartzen ziren, baina bereiziak izan ziren batez ere animalia bakarra parasitatzen dutelako. Kontrara, Trematodaren barruan dauden Digenea ordenakoek bitik laura ostalari dituzte.
Monogenea Platyhelminthesen barruan sailkatzen den animalia parasito talde handi bat da. Batez ere arrain eta anfibioen barruan bizi dira. Lehen Trematodaren barruko ordenatzat hartzen ziren, baina bereiziak izan ziren batez ere animalia bakarra parasitatzen dutelako. Kontrara, Trematodaren barruan dauden Digenea ordenakoek bitik laura ostalari dituzte.
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});Kidusmadot (Monogenea) on laakamatojen pääjaksoon kuuluva eläinluokka. Kidusmadot ovat loisia, jotka elävät useimmiten kalojen, sammakoiden, kilpikonnien ja mustekalojen kiduksissa, iholla ja evissä. Niillä on sama isäntä koko aikuisen elämänsä ajan.[1] Joitakin lajeja tavataan myös kalojen peräaukoissa. Ne tarttuvat kalaan koukkumaisilla ulokkeilla, mikä aiheuttaa kalalle ärsytystä ja iho-oireita. Kutiavat kalat hankaavat itseään kiviä vasten ja saattavat saada lisää ihovaurioita. Näihin ihovaurioihin saattaa tulla bakteeritulehduksia.[2] Kidusmatotartunnan tyypillisiä oireita ovat pään ja kylkien hierominen rakenteita vasten, pään ravistelu, hakeutuminen virtapaikkoihin kuten suodattimen suuaukon luo, pohjan lähellä nyhjöttäminen ja ilman haukkominen veden pinnassa.[3]
Aiemmin kidusmadot luokiteltiin tiehytmatojen (Trematoda) alaluokaksi.[4].
Kidusmadot (Monogenea) on laakamatojen pääjaksoon kuuluva eläinluokka. Kidusmadot ovat loisia, jotka elävät useimmiten kalojen, sammakoiden, kilpikonnien ja mustekalojen kiduksissa, iholla ja evissä. Niillä on sama isäntä koko aikuisen elämänsä ajan. Joitakin lajeja tavataan myös kalojen peräaukoissa. Ne tarttuvat kalaan koukkumaisilla ulokkeilla, mikä aiheuttaa kalalle ärsytystä ja iho-oireita. Kutiavat kalat hankaavat itseään kiviä vasten ja saattavat saada lisää ihovaurioita. Näihin ihovaurioihin saattaa tulla bakteeritulehduksia. Kidusmatotartunnan tyypillisiä oireita ovat pään ja kylkien hierominen rakenteita vasten, pään ravistelu, hakeutuminen virtapaikkoihin kuten suodattimen suuaukon luo, pohjan lähellä nyhjöttäminen ja ilman haukkominen veden pinnassa.
Aiemmin kidusmadot luokiteltiin tiehytmatojen (Trematoda) alaluokaksi..
Les Monogènes (Monogenea) sont une classe de vers plats parasites.
Les monogènes sont des ectoparasites d'organismes aquatiques (principalement de poissons, chez lesquels ils vivent sur les branchies et les nageoires, et parfois la cavité buccale), avec quelques exceptions notables : on en trouve dans la vessie urinaire de certains amphibiens (Polystomatidae), et une espèce (Oculotrema hippopotami) vit sur l'œil des hippopotames[1].
Leur taille est comprise entre 0,5 et 6 mm, bien que certaines espèces atteignent 30 mm. On estime le nombre d'espèces de monogènes à 25 000, soit environ autant que de Téléostéens qu'ils parasitent.
Les monogènes sont caractérisés par leur cycle de vie direct (œuf, larve, adulte) à un hôte unique. Certains genres, comme Gyrodactylus[2], s'écartent de cette tendance.
L'adulte émet des œufs qui vont se fixer sur les branchies de l'hôte, ou se disperser dans le milieu. Ces œufs éclosent assez rapidement (de l'ordre de quelques jours) pour donner des larves, ciliées, capables de chercher activement leurs hôtes[3]. Une fois fixée (souvent à la base des branchies), la larve se métamorphose en adulte.
Les adultes tendent à se fixer sur l'extrémité des branchies, ce qui facilite l'expulsion des œufs.
Aussi surnommés « poupées russes tueuses », les Gyrodactylus sont vivipares et pratiquent la polyembryonie, où un individu unique peut porter plusieurs générations prêtes à être relâchées dans l'environnement[2],[4].
Les monogènes sont majoritairement hermaphrodites, et incapables d'auto-fécondation dans la plupart des cas. La forme des organes copulateurs (notamment chez les monoopisthocotylés) est un marqueur de spéciation couramment utilisé.
L'appareil mâle comprend un testicule (compact ou folliculaire), quoique certaines espèces en présentent plusieurs. Le canal déférent débouche dans l'organe copulateur, souvent compliqué par des sclérifications. Les spermatozoïdes sont des longues cellules filiformes qui contiennent, selon les familles, un ou deux axonèmes parallèles[5].
L'appareil femelle se compose d'un unique ovaire. Les glandes vitellogènes sont très développées, à l'exception des quelques espèces vivipares. Le vagin, lorsqu'il existe, débouche sur l'une ou l'autre des faces du corps, voire sur le côté latéral. Certaines espèces présentent un vagin dédoublé.
Les œufs sont produits isolément. Ils présentent généralement des filaments polaires, de longueur variable. Quelques rares espèces de monogènes attachent leurs œufs sur les branchies de l'hôte.
La classe des Monogenea (Carus 1863 Bychowsky 1937) se divise entre les deux sous-classes Monopisthocotylea (opistohapteur unique, généralement plus pathogènes, brouteurs) et les Polyopisthocotylea (opistohapeurs multiples, hématophages), selon la classification proposée par Guy Oliver
Bien que des synapomorphies existent pour les deux sous-classes, on n'en connaît aucune pour les Monogenea. De plus, les phylogénies moléculaires et morphologiques tendent à donner des résultats contradictoires, amenant quelques auteurs à remettre en question la monophylie des Monogènes[6].
Les Monogènes (Monogenea) sont une classe de vers plats parasites.
Les monogènes sont des ectoparasites d'organismes aquatiques (principalement de poissons, chez lesquels ils vivent sur les branchies et les nageoires, et parfois la cavité buccale), avec quelques exceptions notables : on en trouve dans la vessie urinaire de certains amphibiens (Polystomatidae), et une espèce (Oculotrema hippopotami) vit sur l'œil des hippopotames.
Leur taille est comprise entre 0,5 et 6 mm, bien que certaines espèces atteignent 30 mm. On estime le nombre d'espèces de monogènes à 25 000, soit environ autant que de Téléostéens qu'ils parasitent.
Gyrodactylus salaris
Clasificación científica Reino: Animalia Subreino: Eumetazoa Superfilo: Platyzoa Filo: Platyhelminthes Clase: Monogenea SubclasesOs Monoxeneos (Monogenea) son unha clase de vermes planos pertencentes ao filo dos platihelmintos e que ten como principal característica o feito de ser animais parasitos externos ou semiexternos de peixes e anfibios. Diferéncianse doutros platihelmintos no feito de ter un ciclo biolóxico cun só hóspede.
A súa boca ten unha ventosa oral pequena ou inexistente, logo teñen unha farinxe e un enterón bifurcado. Teñen dous nefridióporos anteriores nun grande órgano de fixación posterior chamado opistohaptor.
Existen unhas 1.100 especies. O seu corpo alongado e plano e a maioría son moi pequenos (30 μm a 2 cm). Todos os monoxeneos son hermafroditas, pero é moi frecuente la fecundación cruzada.
Os Monoxeneos (Monogenea) son unha clase de vermes planos pertencentes ao filo dos platihelmintos e que ten como principal característica o feito de ser animais parasitos externos ou semiexternos de peixes e anfibios. Diferéncianse doutros platihelmintos no feito de ter un ciclo biolóxico cun só hóspede.
A súa boca ten unha ventosa oral pequena ou inexistente, logo teñen unha farinxe e un enterón bifurcado. Teñen dous nefridióporos anteriores nun grande órgano de fixación posterior chamado opistohaptor.
Existen unhas 1.100 especies. O seu corpo alongado e plano e a maioría son moi pequenos (30 μm a 2 cm). Todos os monoxeneos son hermafroditas, pero é moi frecuente la fecundación cruzada.
Monogenea adalah kelas dari anggota hewan tak bertulang belakang yang termasuk dalam filum Platyhelminthes.[1] Hewan dari kelas Monogenea umumnya parasit. Hewan ini juga tidak memiliki rongga tubuh. Monogenea mempunyai sistem pencernaan sederhana yang mencakup lubang mulut, usus, serta anus. Contohnya Noebenedenia.[2]
Pada tahap awal hidupnya, Monogenea memiliki sebuah organ mirip kait di bagian posteriornya yang disebut haptor. Hewan dewasa memiliki prohaptor (untuk makan) dan opisthaptor (untuk menempel). Monogenea dapat ditemukan dikulit, sirip, dan insang ikan. Monogenea biasanya hermafrodit. Siklus hidupnya tidak mengalami reproduksi aseksual. Pada reproduksinya dihasilkan telur yang akan mengalami tahap larva, disebut onkomirasidium. Hewan dewasanya memakan darah, lendir, serta sel-sel epitel inangnya.[2][3][4]
|author-link1=
(bantuan) |author-link1=
(bantuan)Pemeliharaan CS1: Banyak nama: authors list (link) Monogenea adalah kelas dari anggota hewan tak bertulang belakang yang termasuk dalam filum Platyhelminthes. Hewan dari kelas Monogenea umumnya parasit. Hewan ini juga tidak memiliki rongga tubuh. Monogenea mempunyai sistem pencernaan sederhana yang mencakup lubang mulut, usus, serta anus. Contohnya Noebenedenia.
Pada tahap awal hidupnya, Monogenea memiliki sebuah organ mirip kait di bagian posteriornya yang disebut haptor. Hewan dewasa memiliki prohaptor (untuk makan) dan opisthaptor (untuk menempel). Monogenea dapat ditemukan dikulit, sirip, dan insang ikan. Monogenea biasanya hermafrodit. Siklus hidupnya tidak mengalami reproduksi aseksual. Pada reproduksinya dihasilkan telur yang akan mengalami tahap larva, disebut onkomirasidium. Hewan dewasanya memakan darah, lendir, serta sel-sel epitel inangnya.
I Monogenei (Monogenea) sono una classe di animali appartenente al phylum dei Platelminti (Platyhelminthes). Questo gruppo è formato da circa 2000 specie di organismi vermiformi, ectoparassiti di vertebrati acquatici (pesci ed anfibi) con dimensioni inferiori ai 3 cm di lunghezza.
I Monogenei presentano una forma appiattita e sono dotati di organi d'attacco adesivi per l'ancoraggio alla superficie dell'ospite che, in genere, consistono in 1 o 2 ventose anteriori (prohaptor) ed in una ventosa posteriore (opisthaptor). Il prohaptor viene utilizzato soprattutto durante la nutrizione e in alcune specie può mancare. L'opisthaptor è sempre presente, ha un'estensione maggiore e può essere provvisto di uncini o trovarsi modificato in un maggior numero di ventose più piccole e separate fra loro.
Come tutti i Platelminti, i Monogenei sono acelomati ed aprocti. La bocca è situata nell'estremità anteriore ed è collegata, tramite una faringe, all'intestino. Questo è in genere biramificato e termina con un fondo cieco.
La circolazione delle sostanze nutritive e dei gas respiratori avviene grazie ai liquidi interstiziali che bagnano il parenchima. La respirazione è ottenuta per diffusione dei gas attraverso la superficie del corpo. L'osmoregolazione e l'escrezione dei prodotti di rifiuto del metabolismo cellulare sono affidati ad un apparato protonefridiale.
Il sistema nervoso è centralizzato per la presenza di gangli cefalici dai quali si dipartono cordoni nervosi submuscolari in direzione anteriore e posteriore.
I Monogenei sono ermafroditi ed utilizzano una fecondazione incrociata. Il sistema riproduttivo maschile è formato da 1 o più testicoli collegati, tramite dotti deferenti ad una vescicola seminale che continua con l'organo copulatore. L'apparato femminile è costituito da un germario, per la produzione delle uova, e da vitellari, per la produzione di cellule vitelline che serviranno come sostanza di riserva per lo sviluppo dello zigote. Le cellule vitelline, passando attraverso i dotti vitellini, raggiungono l'ovidotto dove si aggregano alle uova fecondate che vengono poi rivestite da un guscio protettivo. Dopo questo processo, le uova raggiungono l'utero e fuoriescono dal gonoporo, posto nella regione ventrale.
Il ciclo biologico dei Monogenei prevede un solo ospite. Una volta emesse all'esterno, le capsule si schiudono e da queste si liberano delle larve natanti chiamate oncomiracidi. L'oncomiracidio è simile alla forma adulta ed è dotato di un opisthaptor uncinato (differisce per l'assenza di organi riproduttivi e per la presenza di bande ciliate essenziali per il nuoto). Dopo un breve periodo, la larva si attacca alla superficie dell'ospite e, senza mai abbandonarlo, si accresce trasformandosi in adulto.
La classe Monogenea viene generalmente suddivisa in due ordini:
I Monopistocotilei presentano un opisthaptor ovoidale munito di ancore ed uncini. Il prohaptor è costituito da un paio di piccole ventose laterali. Una specie appartenente a quest' ordine è la Gyrodactylus elegans: lunga circa 1 mm, è un parassita delle branchie dei pesci dulciacquicoli.
I Poliopistocotilei presentano un opisthaptor costituito da piccole ventose separate e a volte privo di uncini. Il prohaptor può essere formato da un'unica ventosa orale o da due laterali. Appartiene a quest' ordine la Polystoma integerrimum: lunga circa 13 mm, vive nella vescica urinaria delle rane, dove si nutre del sangue dell'ospite.
Nota: alcuni autori considerano la classe Monogenea come una sottoclasse dei Trematodi.
I Monogenei (Monogenea) sono una classe di animali appartenente al phylum dei Platelminti (Platyhelminthes). Questo gruppo è formato da circa 2000 specie di organismi vermiformi, ectoparassiti di vertebrati acquatici (pesci ed anfibi) con dimensioni inferiori ai 3 cm di lunghezza.
Monogenėjos (lot. Monogenea) – plokščiųjų kirmėlių (Platyhelminthes) tipo gyvūnų klasė.
Monogeneji, monoģenētiskie sūcējtārpi (Monogenea) ir plakantārpu klase. Tie ir nelieli ektoparazīti. Kādreiz tie tika uzskatīti par sūcējtārpu klases apakšklasi, taču pašlaik ir izdalīti kā atsevišķa klase. Parazitē galvenokārt uz zivīm, un stipra monogeneju invāzija var izraisīt zivju bojā eju.
Monogenejus raksturo šādas pazīmes:
Ķermenis saplacināts, lāpstas vai mēles veidā, segts ar ļoti maigu kutikulu. Ķermeņa kaudālajā galā īpašs piestiprināšanās disks, uz kura var būt hitīna āķi, piesūcekņu sistēma vai āķi un piesūkšanās vārstules kopā. Arī ķermeņa priekšgalā var būt viena vai divas piesūkšanās bedrītes. Ķermeņa priekšgalā vēdera pusē atrodas mutes atvere, aiz tās rīkle, īss barības vads un zarnu kanāls, kas sastāv no 2 vai vairāk zarnu zariem. Visi monoģenētiskie sūcējtārpi ir hermafrodīti. Vīrišķie dzimumorgāni sastāv no viena, diviem vai daudziem sēkliniekiem, no kuriem atiet sēklas vadi, kas savienojas savā starpā un izveido sēklas pūslīti. No tā iziet sēklas izsviedējkanāls, kas nobeidzas kopulācijas orgānā. Pēdējais sastāv no hitīna caurulītes un citiem hitīna veidojumiem vai arī bez tiem. Kopulācijas orgāns atveras kloākā, kas savukārt atveras uz āru ķermeņa ventrālajā pusē. Sievišķā dzimumsistēma sastāv no nepāra olnīcām, kas ar īsu olvadu savienotas ar ootipu. Tas pāriet īsā kanālā — dzemdē un atveras uz āru kloākā. Gar ķermeņa laterālajām (sānu) malām atrodas labi attīstīti dzeltenuma dziedzeri. To izvadkanāli saplūst kopējā kanālā, caur kuru to saturs nokļūst olvadā vai ootipā. Olas lielas; parasti dzemdē vienlaicīgi ir tikai viena vai nedaudz gatavu olu. Olām vienā vai abos galos ir pavedienveida izaugumi vai āķi. Vienā olas polā atrodas vāciņš, kas atveras, dīglim izejot no olas.
Pasaulē ir zināmas virs 1200 sugām, kuras iedala aptuveni 50 dzimtās un 3 kārtās. Latvijā ir zināmas virs 50 sugām.
Klase Monogeneji (Monogenea)
Monogeneji, monoģenētiskie sūcējtārpi (Monogenea) ir plakantārpu klase. Tie ir nelieli ektoparazīti. Kādreiz tie tika uzskatīti par sūcējtārpu klases apakšklasi, taču pašlaik ir izdalīti kā atsevišķa klase. Parazitē galvenokārt uz zivīm, un stipra monogeneju invāzija var izraisīt zivju bojā eju.
Monogenea is een groep (klasse) van voornamelijke parasitair levende platwormen. Organismen uit de klasse Monogenea zijn kleine wormen die leven als ectoparasiet op de huid en in de kieuwen van vissen. Ze zijn zelden langer dan 28 cm. Een paar soorten die op zeevissen voorkomen, kunnen groter worden; in het algemeen zijn de wormen die op zeevis leven groter.
Platwormen hebben geen skelet, hart en vaatstelsel en geen maag-darmstelsel, maar wel een zwak ontwikkelde zuigopening. Achter deze zuigopening zit een soort van darm, maar dit is geen doorlopend systeem, het dier heeft dus geen anus.
Platwormen uit de klasse Monogenea klampen zich vast met haakjes. De verschillende groepen hebben ieder afzonderlijk daarvoor gespecialiseerde structuren. De structuren die aan de voorkant van de worm zitten worden prohaptoren genoemd, die aan de achterkant opisthaptoren. Prohaptoren zijn de voornaamste structuren waarmee de worm zich aan de gastheer hecht.
De wormen zijn meestal tweeslachtig, dus ieder individu is uitgerust met de geslachtsorganen van beide seksen. De meeste zijn eierleggend, maar een paar groepen zijn eierlevendbarend.
De voorouders van de Monogenea waren waarschijnlijk vrij levende platwormen zoals de soorten die nu behoren tot de Turbellaria.
Meestal worden de Monogenea verdeeld in twee onderklassen die gebaseerd zijn op de vorm van de haptor. Bij de Monopisthocotylea bestaat de haptor uit één deel met daaraan haken of een hechtschijf. De andere groep, de Polyopisthocotylea hebben een haptor die bestaat meerdere onderdelen, typisch gevormde kleine krammetjes. Deze groep wormen komt bijna uitsluitend voor als bloedzuigende parasiet op de kieuwen van vissen. Soorten uit de onderklasse Monopisthocotylea kunnen op kieuwen voorkomen, maar veelal ook op de huid en de vinnen.
Monogenea is een groep (klasse) van voornamelijke parasitair levende platwormen. Organismen uit de klasse Monogenea zijn kleine wormen die leven als ectoparasiet op de huid en in de kieuwen van vissen. Ze zijn zelden langer dan 28 cm. Een paar soorten die op zeevissen voorkomen, kunnen groter worden; in het algemeen zijn de wormen die op zeevis leven groter.
Przywry monogeniczne[2], jednorodce[3] (Monogenea), przywry monogenetyczne[4][5] (Monogenoidea) – gromada płazińców (Platyhelminthes) obejmująca około 1500 pasożytniczych gatunków występujących w różnych częściach świata. W faunie Polski odnotowano 126 gatunków[2]. Wiele z nich to gatunki zawleczone. W hodowlach ryb mogą powodować znaczne szkody. Duże zasługi w badaniach tej grupy zwierząt na terenie Polski położyła Maria Prost[2].
Początkowo nazywano je skrzelowcami[5] (Pectobothridia), ponieważ znajdowano je wyłącznie na skrzelach ryb. Obecnie nazwa skrzelowce uważana jest za nieprawidłową, ponieważ nie obejmuje wszystkich przedstawicieli gromady Monogenea[2]. Przywry monogeniczne pasożytują głównie na skrzelach, skórze oraz w jamie gębowej kręgowców wodnych (ryb, płazów i gadów). Jeden gatunek pasożytuje na hipopotamach (pod powieką oka), a nieliczne na bezkręgowcach[2].
Przywry monogeniczne są wyposażone w dwa narządy czepne (prohaptor i opisthaptor) umożliwiające im przyczepienie się do żywiciela. Ich cykl życiowy jest zwykle monokseniczny (mają jednego żywiciela). Posiadają powolny metabolizm, więc zapotrzebowanie na tlen jest zaspokajane przez wymianę gazową bezpośrednio przez powierzchnię ciała. Wszystkie są hermafrodytami, jajorodne, w rozwoju występuje larwa onkomiracydium. Gatunki z rodziny Diplozoidae łączą się na stałe przewodami płciowymi (np. Diplozoon paradoxum), a ich larwa to diporpa[3].
Na podstawie budowy opisthaptoru wyróżniono dwie podgromady przywr monogenetycznych[3][2]:
Przywry monogeniczne, jednorodce (Monogenea), przywry monogenetyczne (Monogenoidea) – gromada płazińców (Platyhelminthes) obejmująca około 1500 pasożytniczych gatunków występujących w różnych częściach świata. W faunie Polski odnotowano 126 gatunków. Wiele z nich to gatunki zawleczone. W hodowlach ryb mogą powodować znaczne szkody. Duże zasługi w badaniach tej grupy zwierząt na terenie Polski położyła Maria Prost.
Początkowo nazywano je skrzelowcami (Pectobothridia), ponieważ znajdowano je wyłącznie na skrzelach ryb. Obecnie nazwa skrzelowce uważana jest za nieprawidłową, ponieważ nie obejmuje wszystkich przedstawicieli gromady Monogenea. Przywry monogeniczne pasożytują głównie na skrzelach, skórze oraz w jamie gębowej kręgowców wodnych (ryb, płazów i gadów). Jeden gatunek pasożytuje na hipopotamach (pod powieką oka), a nieliczne na bezkręgowcach.
Przywry monogeniczne są wyposażone w dwa narządy czepne (prohaptor i opisthaptor) umożliwiające im przyczepienie się do żywiciela. Ich cykl życiowy jest zwykle monokseniczny (mają jednego żywiciela). Posiadają powolny metabolizm, więc zapotrzebowanie na tlen jest zaspokajane przez wymianę gazową bezpośrednio przez powierzchnię ciała. Wszystkie są hermafrodytami, jajorodne, w rozwoju występuje larwa onkomiracydium. Gatunki z rodziny Diplozoidae łączą się na stałe przewodami płciowymi (np. Diplozoon paradoxum), a ich larwa to diporpa.
Na podstawie budowy opisthaptoru wyróżniono dwie podgromady przywr monogenetycznych:
Monopisthocotylea, Polyopisthocotylea.Monogenea é uma classe de vermes do filo Platyhelminthes, maioritariamente ectoparasitas de organismos aquáticos,[1] que atacam principalmente peixes e anfíbios. São comuns na pele, barbatanas, guelras e brânquias dos peixes e menos comuns na bexiga e no recto de alguns vertebrados ectotérmicos. Considerados durante largo tempo como uma ordem da classe Trematoda, foram separados, entre outros motivos, por apresentarem um ciclo de vida com um único hospedeiro,[2] enquanto que os Digenea (a ordem principal dos tremátodos) apresentam de dois a quatro.[1] Estima-se que existam cerca de 25 000 espécies de Monogenea.
Os membros do agrupamento Monogenea são ectoparasitas de organismos aquáticos (principalmente de peixes, nos quais vivem sobre as brânquias, as barbatanas e por vezes na cavidade bucal), com algumas notáveis excepções, já que algumas espécies ocorrem na bexiga urinária de certos anfíbios (Polystomatidae), e uma espécie (Oculotrema hippopotami) parasita os olhos dos hipopótamos.
Apresentam um corpo alongado e plano, na maior parte dos casos de dimensões muito pequenas, de 30 μm a 6 mm de comprimento, embora algumas espécies atinjam os 2 cm a 3 cm de comprimento. Apresentam um órgão característico de fixação na região posterior do corpo, muito especializado, provido de ganchos esclerotizados e, em muitas espécies, também de ventosas, designado por haptores.
Estes órgãos de fixação, cuja presença diferencia os Monogenea dos restantes Platyhelminthes, são denominados prohaptor (ou gancho anterior), quando localizados na região anterior do corpo, ou opistohaptor (ou gancho posterior) quando na parte posterior. Servem para fixar o organismo ao hospedeiro.
Em muitas espécies, na região anterior do corpo para além dos órgãos de fixação (os prohaptores) existem formações granulares, ventosas e glândulas cefálicas que libertam uma secreção pegajosa.
O opistohaptor é geralmente simétrico em relação ao eixo longitudinal do corpo, mas pode ser assimétrico no caso de parasitas em que a larva se fixa nas brânquias do hospedeiro. Consiste num disco grande, muscular, que pode ser total ou parcialmente dividido em ventosas. A presença de ganchos e septos é importante para a classificação taxonómica. O prohaptor é uma estrutura de fixação auxiliar, localizado em torno da boca, que pode ter associado depressões, ventosas ou discos.
A maioria das espécies, apresentam no estado larvar dois ou quatro olhos do tipo rabdomérico, similares aos dos Turbellaria e às larvas dos Digenea (tremátodos), que podem ser perdidos na transição para o estado adulto.
O aparelho digestivo é muito simples, com uma faringe musculosa e glandular, que constitui um órgão sugador, e um intestino dividido em dois ramos cegos (isto é sem saída).
O aparelho reprodutor masculino apresenta em geral um único testículo, compacto ou folicular. Algumas espécies apresentam múltiplos testículos. O canal deferente desemboca num órgão copulador, frequentemente complexo e com esclerificações, que em algumas espécies inclui um pénis com ganchos. Nalguns raros casos (entre os Diplozoidae por exemplo), os espermatozóides não são flagelados.
O aparelho reprodutor feminino apresenta sempre um único ovário, acompanhado das estruturas anatómicas típicas dos platelmintas (ootipo, glândulas vitelogénicas e útero). As glândulas vitelogénicas são em geral muito desenvolvidas, com excepção de algumas espécies vivíparas. A vagina, quando existe, abre-se sobre uma das faces do corpos, em geral sobre uma das faces lateral. Algumas espécies apresentam uma vagina desdobrada.
A forma dos órgão copuladores (especialmente entre os Monopisthocotylea) é um marcador de especiação correntemente utilizado na identificação das espécies.
Os ovos são produzidos isoladamente. Apresentam em geral filamentos polares, de comprimento variável. Algumas espécies, embora tal estratégia seja pouco frequente, afixam os ovos às brânquias do hospedeiro.
O ciclo de vida dos Monogenea é directo (ovo, larva, adulto), envolvendo apenas uma espécie hospedeira (daí o nome Monogenea), não necessitando de vectores entre hospedeiros. Alguns grupos, tais como o género Gyrodactylus, afastam-se desta tendência.[2]
O género Gyrodactylus é um caso particular, já que é vivíparo e pratica a poliembrionia, com um único indivíduos a transportar consigo diversas gerações prontas a serem libertadas no ambiente.[2][3].
Os Monogenea conhecidos são maioritariamente hermafroditas, mas é muito frequente a fecundação cruzada, já que na maioria dos casos são incapazes de autofecundação. Em algumas espécies sem vagina a fecundação faz-se por uma espécie de impregnação hipodérmica, nalguns casos com o esperma a penetrar pelas feridas causadas pelos ganchos espinhosos do pénis.
Na espécie Diplozoon paradoxum ocorre uma situação de fusão, a única conhecida no reino animal, na qual os indivíduos chegam a fundir-se por completo através dos seus ductos genitais.
A maioria das espécies são ovíparas, libertando ovos que apresentam com frequência um filamento pegajoso para se fixar ao substrato ou ao hospedeiro. Os ovos eclodem rapidamente (na ordem de alguns dias) para dar origem a larvas ciliadas, capazes de procurar activamente os hospedeiros.[4]
Algumas espécies são ovovivíparas, nas quais no momento da postura o ovo já contém a larva infestante, o oncomiracídio (denominada antigamente giractiloide), típica dos Monogenea, cuja morfologia lembra, de modo superficial, um protozoário ciliado. As larvas das espécies ovovivíparas fazem vida aquática livre até se fixarem ao hospedeiro.[4]
O ciclo biológico é simples, directo e monoxeno (com um único hospedeiro), com três fases essenciais distintas: ovo, oncomiracídio e adulto. Uma vez fixada, em geral sobre as brânquias, a larva sofre metamorfose e transforma-se num adulto. Os adultos tendem a fixar-se sobre as extremidades das brânquias, o que facilita a dispersão dos ovos.[4]
O adulto liberta os ovos no meio aquático, onde eclodem em forma de oncomiracídio, que nada activamente em busca de um hospedeiro definitivo, no qual penetram (no caso dos peixes) de forma passiva através da câmara branquial ou fixando-se primeiro na pele e migrando de seguida para as brânquias. No caso das espécies que parasitam anfíbios, as larvas oncomiracídio penetram pela cloaca e alojam-se na bexiga urinária.
Os principais hospedeiros das diferentes espécies de Monogenea são crustáceos, cefalópodes, elasmobrânquios, condrósteos, teleósteos, urodelos, anuros e quelónios. Uma espécie (Oculotrema hippopotami) parasita os olhos do hipopótamo.
O agrupamento taxonómico Monogenea (os monogéneos) têm sido considerados por alguns autores como um grupo situado entre os Trematoda e Cestoda, sem que haja uma classificação considerada como consensual. Presentemente, o agrupamento Monogenea, como proposto por Julius Victor Carus em 1863 e estruturado por Boris E. Bychowsky em 1937, é considerado uma classe.[5][6]
Neste contexto, a tendência é considerar que a classe Monogenea está subdividida em dois grandes grupos, no caso consideradas como subclasses:[7][8]
Contudo, também esta subdivisão não é consensual, havendo grupos taxonómicos conflituantes cuja atribuição a uma das subclasses é difícil de atribuir. Apesar de serem conhecidas sinapomorfias para as duas subclasses, não é conhecida nenhuma para os Monogenea como um todo. Para além disso, a informação filogenética molecular e morfológica tende a produzir resultados contraditórios, levando alguns autores a questionarem a monofilia dos Monogenea.[9]
Não são conhecidos membros do agrupamento Monogenea que parasitem os humanos, mas algumas espécie causam grandes perdas económicas ao atacar espécies de peixes de interesse comercial.
Espécies dos géneros Dactylogryus e Gyrodactylus são parasitas de peixes criados em instalações de piscicultura, ocasionando infestações massivas que causam o debilitamento e morte dos peixes afectados. Em consequência, estes organismos são um grave problema em pisciculturas.
Monogenea é uma classe de vermes do filo Platyhelminthes, maioritariamente ectoparasitas de organismos aquáticos, que atacam principalmente peixes e anfíbios. São comuns na pele, barbatanas, guelras e brânquias dos peixes e menos comuns na bexiga e no recto de alguns vertebrados ectotérmicos. Considerados durante largo tempo como uma ordem da classe Trematoda, foram separados, entre outros motivos, por apresentarem um ciclo de vida com um único hospedeiro, enquanto que os Digenea (a ordem principal dos tremátodos) apresentam de dois a quatro. Estima-se que existam cerca de 25 000 espécies de Monogenea.
Monogenea este un grup de platelminți paraziți găsiți de obicei pe pielea, branhiile și înotătoarele peștilor. Aceștia au un ciclu de viață direct și nu necesită o gazdă intermediară. Adulții sunt hermafrodiți.[1]
Monogeneenii sunt dotați cu cârlige pe care le folosesc pentru a se atașa de pești, lucru care le poate provoca infecții.
Unii monogeneeni sunt ovipari (depun ouă), iar alții sunt vivipari (nasc pui vii). Varietățile ovipare dau drumul ouălor în apă. Cele vivipare dau drumul unor larve care se atașează imediat de o gazdă. Genul Gyrodactylus este un reprezentant al monogeneenilor vivipari, în timp ce genul Dactylogyrus este un gen de monogeneeni ovipari.[1]
Peștii de apă dulce infectați devin letargici și sunt observați înotând aproape de suprafața apei. În plus, unii pot fi văzuți scărpinând locul de pe piele unde parazitul este aflat. Pielea infectată unde s-a atașat parazitul poate expune pierdere a solzilor și poate secreta un lichid de culoare roz. Branhiile afectate pot arăta umflate și palide. Peștii pot înghiți aer de la suprafață; acest lucru arată probleme respiratorii severe.[2]
La peștii de apă sărată, monogeneenii pot infecta pielea și branhiile, provocându-i iritații gazdei. Infecțiile severe pot rezulta în înot eratic. Branhiile afectate pot deveni iritate și umflate.[2]
Monogeneenii sunt mici platelminți paraziți găsiți în principal pe pielea sau branhiile peștilor. Măsoară rareori mai mult de 2 cm. Câteva specii paraziți ai anumitor pești de apă sărată sunt mai mari, și, în general, formele marine sunt mai mari decât cele de apă dulce. Ei sunt capabili de a se lungi și scurta drastic în timp ce se mișcă. Biologii trebuie să se asigure că specimenele sunt complet relaxate înainte de a le lua măsurători.[3]
Monogeneenii nu prezintă un sistem respirator, osos și circulator, iar ventuzele orale sunt absente sau slab dezvoltate.[4] La fel ca alți platelminți, cei din această clasă nu au un celom (cavitate corporală) în adevăratul sens al cuvântului. Au un sistem digestiv simplu constând dintr-o deschidere orală cu un faringe musculos și un intestin fără o deschidere terminală (anus).
Monogeneenii sunt platelminți, așadar printre cele mai inferioare animale care să posede trei foițe embrionice (endodermul, mezodermul și ectodermul). În plus, au o regiune cefalică care conține organe senzoriale concentrate și țesut nervos.
Ca toți ectoparaziții, monogeneenii au structuri de atașare bine dezvoltate. Cele anterioare poartă numele colectiv de prohaptor, iar cele posterioare poartă numele de opisthaptor, sau, mai simplu, haptor. Opisthaptorul, prezentând cârligele, ancorele, cleștii etc. reprezintă în mod obișnuit organul principal de atașare.
În general, monogeneenii sunt hermafrodiți cu organe reproducătoare funcționale, ale ambelor sexe, existând la un singur individ. Speciile vivipare reprezintă o minoritate.
Strămoșii monogeneenilor erau probabil platelminți neparaziți similari turbelariatelor de azi. Conform opiniei științifice mai acceptate însă, „niște turbelariate rabdocele au dat naștere monogeneenilor; la rândul lor, aceștia au dat naștere digeneenilor din care derivă cestodele. O altă părere afirmă că din strămoșul rabdocel au derivat două linii evolutive: una a monogeneenilor, din care au derivat digeneenii, și alta a cestodelor.[1]
Sunt descrise în jur de 50 de familii și mii de specii.
Unii parazitologi împart clasa Monogenea în două sau trei subclase pe baza complexității haptorului lor: Monopisthocotylea au un haptor alcătuit dintr-o singură bucată principală, deseori cu cârlige sau un disc mare de atașare, în timp ce Polyopisthocotylea au un haptor din mai multe părți, de obicei clești. Aceste grupuri mai sunt cunoscute și sub numele de Polyonchoinea, respectiv Heteronchoinea. Membrii subclasei Polyopisthocotylea trăiesc aproape exclusiv pe branhii, unde se hrănesc cu sânge, în timp ce ceilalți pot trăi și pe înotătoare sau piele.
Monopisthocotylea include:
Toate acestea pot provoca epizootii în populațiile de pești de apă dulce în piscicultură.
Polyopisthocotylea include:
Monogeneenii prezintă cel mai simplu ciclu de viață dintre toți platelminții paraziți. Ei nu au gazde intermediare și sunt paraziți externi la pești (rareori în vezica urinară și rectul vertebratelor cu sânge rece). Deși sunt hermafrodiți, organele reproducătoare masculine intră în funcțiune înainte de cele feminine. Din ouă iese o larvă cu mulți cili numită oncomiracidiu, cu numeroase cârlige posterioare. Acesta este stadiul de viață responsabil de transmiterea de la gazdă la gazdă.
Nu se cunosc monogeneeni care să infecteze păsări, însă unul (Oculotrema hippopotami) parazitează ochiul hipopotamului.
Monogenea este un grup de platelminți paraziți găsiți de obicei pe pielea, branhiile și înotătoarele peștilor. Aceștia au un ciclu de viață direct și nu necesită o gazdă intermediară. Adulții sunt hermafrodiți.
Monogeneenii sunt dotați cu cârlige pe care le folosesc pentru a se atașa de pești, lucru care le poate provoca infecții.
Unii monogeneeni sunt ovipari (depun ouă), iar alții sunt vivipari (nasc pui vii). Varietățile ovipare dau drumul ouălor în apă. Cele vivipare dau drumul unor larve care se atașează imediat de o gazdă. Genul Gyrodactylus este un reprezentant al monogeneenilor vivipari, în timp ce genul Dactylogyrus este un gen de monogeneeni ovipari.
Motolicovce (Monogenea) sú trieda ploskavcov. Sú to parazity studenokrvných stavovcov, niektoré sú na hranici parazitizmu a komenzalizmu. Vývin je iba jednoduchá premena – je v podstate priamy, nestriedajú hostiteľov. Na konci tela je haptor, prisávací terčík s vencom prísaviek, niekedy i s háčikmi. Niektoré druhy majú ploché oči. Najnovšie sú tendencie rozdeľovať triedu do niekoľkých radov. Medzi zástupcov patria napr. Polystomum integerrimum, parazituje v močovom mechúri žiab; Dactylogyrus vastator, parazituje na žiabrach kaprovitých rýb. Za zmienku stojí Diplozoon paradoxum, ktorý tvorí zrastený komplex dvoch jedincov. Parazituje na žiabrach sladkovodných rýb.
Motolicovce (Monogenea) sú trieda ploskavcov. Sú to parazity studenokrvných stavovcov, niektoré sú na hranici parazitizmu a komenzalizmu. Vývin je iba jednoduchá premena – je v podstate priamy, nestriedajú hostiteľov. Na konci tela je haptor, prisávací terčík s vencom prísaviek, niekedy i s háčikmi. Niektoré druhy majú ploché oči. Najnovšie sú tendencie rozdeľovať triedu do niekoľkých radov. Medzi zástupcov patria napr. Polystomum integerrimum, parazituje v močovom mechúri žiab; Dactylogyrus vastator, parazituje na žiabrach kaprovitých rýb. Za zmienku stojí Diplozoon paradoxum, ktorý tvorí zrastený komplex dvoch jedincov. Parazituje na žiabrach sladkovodných rýb.
Моногене́и[2], или моногенети́ческие соса́льщики[2] (лат. Monogenea) — класс паразитических плоских червей (Plathelminthes). На заднем конце тела взрослых червей расположен характерный прикрепительный диск — гаптор[3]. В роли хозяев для представителей большинства видов выступают рыбы, реже — земноводные и рептилии[3]. Жизненный цикл в подавляющем большинстве случаев включает одно поколение, развивающееся без смены хозяев[3]. Заражение, за редкими исключениями, осуществляет свободноплавающая ресничная личинка — онкомирацидий[3]. Известно около 2000 видов[4]. Некоторые моногенеи (например, Gyrodactylus[en] и Dactylogyrus[en]) способны приводить к замору рыб в естественных водоёмах и прудах рыбных хозяйств[2].
Длина моногеней обычно не превышает 1 мм, реже 40—50 мм (Callorhynchicola branchialis — паразит химер).
Тело билатерально-симметричное, уплощённое, как правило вытянутое (реже почти округлое). Задний конец несёт прикрепительный диск, вооружённый хитиноидными крючками или клапанами (действующими как зажимы), мускулистыми присосками или сочетанием этих образований; часто сам диск преобразован в мощную присоску. Пространство между покровами и кишкой паразитов заполнено соединительной тканью — паренхимой. Покровы представлены тегументом. Тело бесцветное или слегка окрашенное просвечивающими внутренними органами, главным образом — кишечником. Выделительная система построена по типу протонефридиев, открывается наружу 2 боковыми отверстиями. Органы кровообращения и дыхания отсутствуют. Нервная система представлена крупным головным ганглием и 2 продольными стволами; обычно в прикрепительном диске кольцевидная нервная комиссура с несколькими ганглиями. Из органов чувств имеются чувствительные папиллы и на переднем конце тела 1—2 пары глаз.
Моногенеи — гермафродиты, в основном яйцекладущи. Развитие обычно без смены хозяев и чередования поколений. Моногенеи обладают сравнительно простым развитием, которое сопровождается лишь метаморфозом.
Личинка моногеней называется онкомирацидием, что в переводе означает "мирацидий с крючками". Размер, в зависимости от вида, 100-300 мкм в длину и 30-100 мкм в ширину. На теле личинки расположены ресничные эпидермальные клетки, как правило собранные в несколько ресничных поясов. Между ними находятся участки неодермиса, ресничек не имеющие. Личинка обладает хорошо развитым церебральным ганглием, находящимся в передней трети тела. Рядом с ним расположены четыре бокальчатых рабдомерных фоторецептора. Два из них направлены вперёд, а два — назад, благодаря чему личинка может определять, откуда падает свет. Зрение помогает личинке при выходе из яйца и при поиске хозяина. На переднем конце личинки расположены и другие рецепторы, функции которых до конца не выяснены. Также в передней трети тела расположен рот, который ведёт в неразветвлённый мешкообразный кишечник. На заднем конце тела находится прикрепительный диск, который несёт так называемые ларвальные крючки, а часто и другие дополнительные структуры, служащие для прикрепления к хозяину.[4]
Моногенеи — паразиты рыб, реже земноводных или пресмыкающихся (черепахи); 1 вид — Oculotrema hippopotami[de] — паразитирует под веками гиппопотама. Паразитируют чаще на жабрах или коже хозяев, реже являются эндопаразитами (например, Acolpenteron — паразит мочеточников рыб). Болезни, которые вызывают моногенеи, называются моногеноидозами.
Моногенетические сосальщики сильно вредят рыбному хозяйству. Наиболее важное значение имеют многие представители семейства Dactylogyridae, живущие на жабрах пресноводных рыб. Dactylogyrus нападает на молодь карпов, причём на одной рыбе могут быть до 500 этих мелких (1—3 мм) паразитов. Они питаются слизью, эпителием или (реже) кровью хозяина, вызывая иногда массовую гибель рыб. У человека не паразитируют.
В настоящее время к классу моногеней относят свыше 2200 видов, подразделяемых на 2 подкласса и 9 отрядов.
Западная и русская традиции выделения подклассов различны. Хотя обе системы основываются на ряде признаков (например, строении половой системы) наиболее известные различия касаются строения гаптора (прикрепительного диска). Принятое на Западе деление на Monopisthocotylea и Polyopisthocotylea было предложено в 1912 году шведом Нильсом Однером (швед. Nils Odhner) и связано с развитием на гапторе у представителей второй группы краевых присосок или клапанов, тогда как у первой группы прикрепительный диск представляет собой одну неразделённую присоску[4].
Согласно системе советского исследователя Бориса Евсеевича Быховского, моногеней следует подразделять на Polyonchoinea и Oligonchoinea[2], наиболее принципиальное различие прикрепительных дисков которых состоит в редукции у последних краевых крючьев.
Следует отметить, что использованные признаки взаимосвязаны и различие составов при этих двух вариантах деления касаются лишь семейства Polystomatidae, гаптор которых несёт несколько краевых присосок, на дне которых располагаются рудиментарные краевые крючья.
Моногене́и, или моногенети́ческие соса́льщики (лат. Monogenea) — класс паразитических плоских червей (Plathelminthes). На заднем конце тела взрослых червей расположен характерный прикрепительный диск — гаптор. В роли хозяев для представителей большинства видов выступают рыбы, реже — земноводные и рептилии. Жизненный цикл в подавляющем большинстве случаев включает одно поколение, развивающееся без смены хозяев. Заражение, за редкими исключениями, осуществляет свободноплавающая ресничная личинка — онкомирацидий. Известно около 2000 видов. Некоторые моногенеи (например, Gyrodactylus[en] и Dactylogyrus[en]) способны приводить к замору рыб в естественных водоёмах и прудах рыбных хозяйств.
단생강(單生綱) 또는 단생흡충강(單生吸蟲綱)은 편형동물에 속하는 강으로 그 강에 속하는 동물은 흔히 물고기의 아가미나 피부에서 산다. 그들은 보통 물고기에 기생하나 가끔 변온동물의 방광나 항문에 기생하기도 한다. 이 강에 속하는 동물들은 상대적으로 기생과정이 복잡하지 않으며 중간숙주가 없는 것이 특징이다. 개구리쌍고흡충과 완전다구흡충, 일본쌍자흡충, 한국방패흡충, 중국방패흡충 등을 포함하고 있다.[1]
이 강에는 2개 아강으로 이루어져 있다.