Nautiluses

De Parlboote(n) oder Nautiliden (Nautilidae) sünd en Familie mank de Koppfööt (Cephalopoda). In de Geslechter Nautilus un Allonautilus weert dor de sess Aarden in tohoopfaat, de dat hüdigendags noch gifft vun de Böverornen vun de Nautiloideen, en Taxon, wo dat fossil en unbannige Masse vun Aarden geven hett, de hüüttodaags utstorven sünd.

De Parlboote verscheelt sik vun de annern Koppföte, de dat hüdigendags gifft. Dat sünd de Dintenfische (Coleoidea). Wat gegen jem over de Nautiliden kenntekent, sünd Kennteken, de se gemeensam hefft mit de Stammaart vun all Koppfööt. Düsse Kennteken sünd bi de Dintenfische mit de Evolutschoon torüchbillt wurrn.

Wie se upboot sünd

Schemaatsch enmol dör en Parlboot dörsneden: Dat weeke Lief stickt in de Wahnkamern. Dat Phragmokon siene kamern (in blau dorstellt) sünd to’n groten Deel anfüllt mit en Luft-Gas-Mengsel

En Parlboot vun „vörn“ ankeken. To sehn sünd Koppkapp, Cirren un Trechtergatt.

Cephalopodium vun Nautilus pompilius vun dichtbi.

Enmol langs dörsneden dör de Schillen

Dat Kennteken, dat gegen de Dintenfische over glieks upfallen deit, is dat „Huus“ oder de „Kasten“, den sien Binnerst Kamern hett. Düt Huus is uprullt to en Spiral, meist witt mit brune Striepen dwarsweg. Denen deit dat as Butenskelett. Ganz anners, as de Dintenfische mit ehre acht oder tein Arms, hefft se 90 Arms, de in 45 Paare an'n Kopp ansitten doot.

Wo se vorkaamt un wie se leevt

De Aarden, de dat hüdigendags gifft, leevt all in’n westlichen Pazifik un in de wecken Regionen vun den Indischen Ozean in de tropische See, sunnerlich an’n Afhang vun Riffs. Dor hoolt se sik bi’n Grund up. Leven doot se in en Deepde vun 0 – 500 m. As dat utsütt, föhlt se sik sunnerlich vergnöögt twuschen 150 un 300 m. Wie deep se leevt, bestimmt Roofdeerter un de Temperatur. Mehr as 25 °C könnt se nich verdregen. Na de Theorie könnt se nich deeper, as 800 m dükern, dor gung dat Huus twei vunwegen den Waterdruck. Parlboote jaagt in’e Nacht un freet sunnerlich lüttje Kreefte. Ok Aas versmaht se nich. Hen un wenn griept se sik ok mol en lüttjen Fisch. Over’n Dag versteekt sik de Deerter normolerwiese. Dat gifft mehr Heken, as Seken.

Wie se vun’n Minschen bruukt weert

In Gefohr sünd Parlboote sunnerlich dör dat Sammeln vun de Hüser. De weert, u. a., in Indonesien un up de Fidschi-Eilannen geern as Souvenir un as Sammelstück mitnahmen. Tominnst twee Aarden weert ok eten un in Fallen fungen.

Systematik

Parlboote weert as de lesten ut en Gruppen, de dat vördem unbannig veel geven hett, geern „levennige Fossilen“ nömmt. Man dat stimmt so nich, vunwegen dat ok de hüdigen Parlboote en Evolutschoon dörmaakt un sik dor bi ännert hefft. Liekers betüügt Fundstücke ut dat Eozän, datt dat al vor 38 Mio. Johre Deerter ut düsse Aardengrupp geven hett, de segen just so ut as de rezenten Aarden. Dat gifft Forschers, de meent, de eersten Nautilus-Aarden weern al in de Kried vör bi 60 Mio. Johre upkamen.

Allgemeen weert de Parlboote in een bit twee Geslechter mit dree bit seven Aarden unnerdeelt:

• Allonautilus
  • Allonautilus perforatus
  • Allonautilus scrobiculatus
• Nautilus
  • Nautilus belauensis
  • Nautilus macromphalus
  • Nautilus pompilius
  • Nautilus repertus
  • Nautilus stenomphalus

Literatur

• Cephalopods of the world. An annotated and illustrated catalogue of cephalopod species known to date. Volume 1. Chambered nautiluses and sepioids (Nautilidae, Sepiidae, Sepiolidae, Sepiadariidae, Idiosepiidae and Spirulidae), Kapitel 2. Chambered Nautiluses, S. 51ff, rutgeven vun P. Jereb, C.F.E. Roper, in: FAO Species Catalogue for Fishery Purposes. No. 4, Vol. 1, Rome, 2005, ISBN=92-5-105383-9, Online=PDF, 611kB

Weblenken

. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.