Pięknoskórnik modry (Terana coerulea (Lam.) Kuntze) – gatunek grzybów z rodziny korownicowatych (Phanerochaetaceae)[1]. Deutsche Gesellschaft für Mykologie uznało ten gatunek za „grzyba roku” („Pilz des Jahres”) 2009[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Terana, Phanerochaetaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi [1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1779 r. Jean-Baptiste de Lamarck nadając mu nazwę Byssus coerulea. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1891 r. Otto Kuntze, przenosząc go do rodzaju Terana[1].
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 2003 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako nalotek modry, powłocznik modry i koralak błękitny[4].
Wytwarza owocniki resupinatowe, czyli rozpostarte i ściśle przylegające do podłoża, z hymenium na wolnej powierzchni. Odznaczają się ciemnoniebieską barwą. Brzeg jest nieco uniesiony. Owocnik ma 2-6 mm grubości, jest ciemnoniebieski z jaśniejszym brzegiem[5]. Ma woskowatą lub aksamitną w dotyku powierzchnię, gdy wyschnie jest kruchy i łamliwy. Zwykle wyrasta na martwym drewnie drzew liściastych, jesionów, wierzb, leszczyn. Wysyp jest biały[5]. Zarodniki są elipsoidalne, gładkie, cienkościenne, bezbarwne lub jasnoniebieskie, o wymiarach 7-12 × 4-7 µm. Podstawki zawierają cztery zarodniki, są buławkowate, bezbarwne lub niebieskawe, o wymiarach 40-60 × 5-7 µm[6].
Saprotrof. Występuje w ciepłym klimacie, opisywany był z Azji, Afryki, Nowej Zelandii, Ameryki Północnej, Wysp Kanaryjskich, Europy[7], Tajwanu[8], Tajlandii[9] i Turcji[10]. Obecnie w Polsce prawdopodobnie nie występuje (ostatnio notowany w 1933 z Poznania, umieszczony na Czerwonej liście z kategorią EX jako wymarły lub zaginiony[11].
Wykazano, że barwnik odpowiedzialny za ciemnoniebieskie zabarwienie owocników Terana caerulea to polimer związków zbliżonych budową do kwasu teleforowego[12].
Grzyb eksponowany na działanie zewnętrznych czynników, takich jak wysoka temperatura (42° C), toksyczne opary rozpuszczalników lub roztwór toluenu wytwarza antybiotyk nazwany kortalkeronem (wodzian 2-hydroksy-6H-3-pirono-2-karboksyaldehydu), który hamuje wzrost Streptococcus pyogenes[13]. Zbadano szlak biosyntezy tego związku, wychodzący od glukozy[14][15][16]. Z T. caerulea wyizolowano związki o tzw. szkielecie benzobisbenzofuranoidowym, nazwane kortycynami A, B i C[17].
Pięknoskórnik modry (Terana coerulea (Lam.) Kuntze) – gatunek grzybów z rodziny korownicowatych (Phanerochaetaceae). Deutsche Gesellschaft für Mykologie uznało ten gatunek za „grzyba roku” („Pilz des Jahres”) 2009.
Blåskinn (Terana caerulea) är en svamp som hör till de basidiesvampar som kallas skinnsvampar. Svampen är en saprofyt och växer på döda stammar och grenar av lövträd, däribland ask.
Blåskinn har då det är en skinnsvamp en fruktkropp som är tätt tryckt och utbredd över underlaget den växer på, lik ett skinn. Fruktkroppen är blå i färgen och blir 3–7 centimeter stor. Skinnsvampen kan ses under hösten. Den blå färgen blir blekare vid torka och intensivare vid fuktigare förhållanden.
Artens sporer har en storlek på 9 x 5 µm och är ellipsoida till formen.
Blåskinn är sällsynt. I Europa förekommer arten främst i kalkrika trakter i de södra och mellersta delarna. I Norden har den påträffats i västra Norge.
Blåskinn (Terana caerulea) är en svamp som hör till de basidiesvampar som kallas skinnsvampar. Svampen är en saprofyt och växer på döda stammar och grenar av lövträd, däribland ask.
Terana coerulea (Lam.) Kuntze, 1891
Корти́циум си́ний (лат. Terana coerulea) — вид кортициоидных грибов монотипного рода Terana, легко определяемый без микроскопии благодаря насыщенно-синей окраске.
Плодовые тела однолетние (иногда перезимовывающие), распростёртые, кортициоидные, сначала мелкие и округлые, затем срастающиеся краями в сплошные корки, приросшие к субстрату, лишь по краю с возрастом иногда отходящие от его поверхности. Толщина такой корки не превышает 0,2—0,8 мм. Поверхность окрашена в насыщенный тёмно-синий цвет, мягкая и бархатистая, гладкая или пупырчатая, при высыхании выцветает до серовато- или буровато-синего, затвердевает и иногда растрескивается. Стерильный край у молодых грибов беловатый, с возрастом становится одного цвета с основной спороносной частью — гименофором.
Гифальная система мономитическая. Гифы с пряжками и с септами, ветвистые. Приповерхностные гифы тонкостенные, 2—3 мкм толщиной, срединные гифы 4—5 см толщиной, ветвистые, переплетённые, гифы основания прямые и почти не переплетающиеся, маловетвистые. Содержимое клеток гиф синее, межклеточное пространство также синее, стенки же бесцветные или желтовато-бурые. Цистиды отсутствуют. Характерно наличие дендрогифидий — неправильно ветвистых видоизменённых конечных гиф, образующихся из зачатков базидий.
Базидии узкобулавовидной формы, бесцветные или синие, 35—45×5—6 мкм, с 4 стеригмами. Споры тонкостенные, эллиптические, бесцветные, 7—9×4—6 мкм, неамилоидные.
Сапротроф, вызывающий белую гниль широколиственных пород. В Европе отмечен на ольхе чёрной, дубах каменном и турецком, буке, ясене, вязе шершавом, акации ивовой и ломоносе виноградолистном.
Широко распространённый в Южной Европе, на Кавказе, в Северной Америке и в тропиках Азии (Китай, Индия, Непал, Иран, Япония, Таиланд, Индонезия) и Африки вид. В Центральной, Восточной и Северной Европе очень редок. В Скандинавии известен из двух мест, в одном из которых (на острове Фюн) с 1882 года не обнаружен, в другом (на юго-западном берегу Норвегии) встречен неоднократно. Сведения о нахождении Terana в 1863 году Фрисом в Смоланде, по-видимому, ошибочны.
Корти́циум си́ний (лат. Terana coerulea) — вид кортициоидных грибов монотипного рода Terana, легко определяемый без микроскопии благодаря насыщенно-синей окраске.