Łysostopek pospolity (Gymnopus dryophilus (Bull.) Murrill) – gatunek grzybów należący do rodziny twardzioszkowatych Omphalotaceae[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gymnopus, Omphalotaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1790 r. Bulliard nadając mu nazwę Agaricus dryophilus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1916 r. Murrill, przenosząc go do rodzaju Gymnopus[1].
Niektóre synonimy łacińskie[2]:
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 2003 r.. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był wcześniej pod nazwami: bedłka opieńka sosnowa, pieniążek dębowy, pieniążek pospolity[3].
O średnicy 1,5-6 cm, gładki i nagi. Kolor jasnoochrowy, czerwonawożółty, żółtobrązowawy do czerwonobrązowego. Jest higrofaniczny; po deszczach bladobrązowy, podczas suszy bladokremowy i ciemniejszy w środkowej części. Za młodu dzwonkowaty potem płaski. Brzeg przeważnie nieżłobkowany, jedynie u starszych okazów faliście powyginany[4][5].
Blaszki bardzo gęste, cienkie i kruche, początkowo białe, później ochrowokremowe[5].
Wysokość 3-6 cm, grubość 2-4 mm, cylindryczny, rurkowato dęty, kruchy. Powierzchnia gładka i naga, kolor ochrowobrązowy (podobnie zabarwiony jak kapelusz). Podstawa opleciona nitkami grzybni. Podczas zbierania często wyciąga się przyczepione delikatne sznury grzybni, białe do żółtawych[4].
Cienki, białawy i wodnisty. Smak nieznaczny, zapach niewyraźny[5].
Wysyp zarodników biały. Zarodniki o średnicy 5-6,5 × 2,5-3,5 µm, elipsoidalne, gładkie, bezbarwne, nieamyloidalne. Pleurocystyd brak, cheilocystydy zgrubiałe, maczugowate, cylindryczne lub nieregularne, często rozgałęzione. Mają rozmiar 15-20 x 2-6 µm. Strzępki skórki rozgałęzione i splątane. Mają grubość 2-13 µm[6].
Jest szeroko rozprzestrzeniony na całej półkuli północnej[7]. W Europie Środkowej jest pospolity[8]. W Polsce jest bardzo pospolity[3].
Owocniki pojawiają się od maja do grudnia w lasach iglastych i liściastych, na łąkach leśnych, w parkach, sadach i ogrodach[4]. Łacińska nazwa gatunkowa (dryophilus) pochodzi z języka greckiego i oznacza lubiący dęby, w rzeczywistości jednak gatunek ten rośnie nie tylko pod dębami, ale również pod wieloma innymi gatunkami drzew. Rośnie na ziemi wśród liści i traw, na podłożu zarówno kwaśnym, jak i alkalicznym, czasami także na martwych, powalonych pniach topoli osiki[3].
Grzyb jadalny jako grzyb domieszkowy, trzony się usuwa[4]. W Polsce zazwyczaj nie jest zbierany przez grzybiarzy. Grzyb mikoryzowy[9].
.jpg)
.jpg)
Łysostopek pospolity (Gymnopus dryophilus (Bull.) Murrill) – gatunek grzybów należący do rodziny twardzioszkowatych Omphalotaceae.
