Systematyka Domena jądrowce Królestwo grzyby Typ podstawczaki Klasa pieczarniaki Rząd gołąbkowce Rodzina gołąbkowate Rodzaj mleczaj Gatunek mleczaj żółtawy Nazwa systematyczna Lactarius aspideus (Fr.) Fr.
Mleczaj żółtawy (Lactarius aspideus Kytöv.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Gatunek Lactarius aspideus został po raz pierwszy zdiagnozowany taksonomicznie przez Eliasa Friesa (jako Agaricus aspideus) w drugim tomie "Observationes mycologicae" z 1818 r. Do rodzaju Lactarius został przeniesiony przez tego samego autora w "Epicrisis systematis mycologici" z 1838[2]. Niektóre synonimy łacińskie[3]:
Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1998 r[4].
Wytwarza naziemne owocniki złożone z kapelusza i trzonu, których miąższ zbudowany jest z kulistawych komórek powodujących ich specyficzną kruchość i nieregularny przełam. Kapelusz średnicy 5–10 cm, żółty, mięsisty, płaski z wgłębieniem, u łodych owocników z filcowatym brzegiem. Hymenofor blaszkowy, blaszki białawe, przebarwiające się purpurowo-fioletowo po uszkodzeniu. Trzon cylindryczny, o długości ok. 5 cm, grubości powyżej 1,2 cm, przy podstawie rozszerzony, pusty w środku, o filcowatej i nieco lepkiej powierzchni. Miąższ białawy, po przełamaniu przebarwiający się fioletowo, wydzielający białe, również fioletowiejące po wyschnięciu mleczko.
W Polsce gatunek rzadki. Opisane są w piśmiennictwie mykologicznym tylko 4 jego stanowiska: w Komasówce, Krakowie, Ojcowskim Parku Narodowym i Pienińskim Parku Narodowym. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – narażony na wymarcie[5]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Austrii, Czechach, Niemczech, Danii, Holandii, Szwecji[4].
Występuje w lasach liściastych, na ziemi, pod wierzbami, olszami i brzozami. Owocniki wytwarza od lipca dopaździernika[4].
Mleczaj żółtawy (Lactarius aspideus Kytöv.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae).
