Η Ελάτη (Abies) είναι γένος 48–55 ειδών αειθαλών κωνοφόρων της οικογένειας Pinaceae. Βρίσκονται σε μεγάλο μέρος της Βόρειας και Κεντρικής Αμερικής, της Ευρώπης, της Ασίας και της Βόρειας Αφρικής, σε βουνά ποικίλων ειδών. Οι ελάτες σχετίζονται στενά με τους κέδρους (Cedrus)· οι λεγόμενες ψευδοελάτες ανήκουν στο γένος Ψευδοτσούγκα.
Είναι όλες δέντρα, που φθάνουν σε ύψος 10–80 m και διαμέτρους κορμού 0,5–4 m σε ώριμη ηλικία. Οι ελάτες μπορούν να διακριθούν από άλλα μέλη της οικογένειας π.χ των πεύκων από τα βελονοειδή τους φύλλα που είναι προσαρμοσμένα σε μικρά κλαδιά με μια βάση η οποία προσομοιάζει μια μικρή βεντούζα και από τους όρθιους κυλινδρικούς κώνους μήκους 5–25 cm, που αποσυντίθενται όταν ωριμάσουν ώστε να απελευθερώσουν τους φτερωτούς καρπούς. Η ταυτοποίηση των ειδών βασίζεται στο μέγεθος και την κατανομή των φύλλων, το μέγεθος και το σχήμα των κώνων, και στο αν οι κλίμακες των φύλλων του μίσχου στους κώνους είναι μακριά και εξέχουν ή κοντά και κρυμμένα μέσα στον κώνο.
Άθικτοι και αποσυντεθειμένοι κώνοι Bulgarian Fir.
Φύλλωμα A. alba από τα Δειναρικά ασβεστολιθικά δάση ελάτης στο όρος Orjen.
Χιονισμένη Ελάτη η νορντμάννειος στον Καύκασο.
Σε πρώτο πλάνο δέντρο Abies balsamea, ακολουθούμενο από νεαρά δέντρα.
Φύλλωμα της Abies sibirica.
Φύλλωμα της Abies fraseri.
Φύλλωμα A. grandis.
Κάθετη τομή Abies grandis.
Abies grandis.
Δέντρα Abies kawakamii στην Ταϊβάν.
Φύλλωμα Abies firma.
Δέντρο Abies holophylla, Βοτανικός Κήπος, (Μόναχο).
Δέντρο και κώνοι Abies amabilis.
Abies delavayi, Γιουνάν, Κίνα.
Ελατοδάσος στο χωριό Μαυρίλο Φθιώτιδας, Στερεά Ελλάδα.
Δέντρο Abies spectabilis (Νεπάλ).
Φύλλωμα Abies religiosa με πεταλούδες Μονάρχης (Danaus plexippus), Μεξικό.
A. magnifica, Καλιφόρνια, ΗΠΑ.
Abies procera glauca.
Abies densa (Μπουτάν).
Δέντρο Abies bracteata.
Φύλλωμα Abies milleri. Μήκους κλάδου 23cm, με βελόνες. Ηώκαινο, 49 εκατομμυρίων ετών, Σχηματισμό Όρους Klondike, Πολιτεία Ουάσινγκτον, ΗΠΑ.
Φτερό σπόρου Abies milleri μήκους 2,4 cm. Ηλικίας 49 εκατομμυρίων ετών, Όρος Klondike, Πολιτεία Ουάσινγκτον, ΗΠΑ.
Η ελάτη είναι δέντρο ύψους 15-60 μέτρων, ανάλογα με το είδος, με στενή κόμη, καλό κορμό και λεπτά κλαδιά. Τα φύλλα είναι επίπεδα. Το ριζικό της σύστημα χαρακτηρίζεται ως μέτριο βαθύ και έντονο. Η έναρξη της σπερμοπαραγωγής γίνεται σε ηλικία 20-50 ετών και φτάνει στο μέγιστο της σε ηλικία 60-100 ετών. Οι σπόροι της έχουν μικρή φυτρωτική ικανότητα και η φύτρωση τους γίνεται 2-4 εβδομάδες μετά τη σπορά. Η αύξηση της σε ύψος γίνεται πολύ αργά και φτάνει στο μέγιστο στην ηλικία των 40-60 ετών. Η διάρκεια ζωής της είναι από 300 ως 500 έτη.
Η ελάτη είναι είδος σκιόφυτο και αντέχει σε σκίαση 50 με 100 έτη, ενώ, αν ελευθερωθεί, έχει τη δυνατότητα να αναπτύσσεται γρήγορα. Συναντάται σε εδάφη πλούσια σε οργανική ύλη και θρεπτικά συστατικά. Τα είδη της ελάτης απαντώνται στη ζώνη οξιάς-ελάτης και είναι προσαρμοσμένα στο ορεινό μεσογειακό κλίμα.
Είναι ευπαθής στους όψιμους παγετούς και στα χιόνια. Προσβάλλεται από τον ιξό (Viscum album) και από σηψιρριζίες όπως Armelaria melea, Agrobacterium tumefaciens κλπ. Επίσης δημιουργούνται προβλήματα από ζώα όπως τα γίδια, τα πρόβατα, το ζαρκάδι και ο σκίουρος που τρώει τους σπόρους των κουκουναριών. Επίσης καταναλώνονται από τις κάμπιες κάποιων λεπιδόπτερων.
Philips, Roger. Trees of North America and Europe, Random House, Inc., New York ISBN 0-394-50259-0, 1979.
Η Ελάτη (Abies) είναι γένος 48–55 ειδών αειθαλών κωνοφόρων της οικογένειας Pinaceae. Βρίσκονται σε μεγάλο μέρος της Βόρειας και Κεντρικής Αμερικής, της Ευρώπης, της Ασίας και της Βόρειας Αφρικής, σε βουνά ποικίλων ειδών. Οι ελάτες σχετίζονται στενά με τους κέδρους (Cedrus)· οι λεγόμενες ψευδοελάτες ανήκουν στο γένος Ψευδοτσούγκα.
Είναι όλες δέντρα, που φθάνουν σε ύψος 10–80 m και διαμέτρους κορμού 0,5–4 m σε ώριμη ηλικία. Οι ελάτες μπορούν να διακριθούν από άλλα μέλη της οικογένειας π.χ των πεύκων από τα βελονοειδή τους φύλλα που είναι προσαρμοσμένα σε μικρά κλαδιά με μια βάση η οποία προσομοιάζει μια μικρή βεντούζα και από τους όρθιους κυλινδρικούς κώνους μήκους 5–25 cm, που αποσυντίθενται όταν ωριμάσουν ώστε να απελευθερώσουν τους φτερωτούς καρπούς. Η ταυτοποίηση των ειδών βασίζεται στο μέγεθος και την κατανομή των φύλλων, το μέγεθος και το σχήμα των κώνων, και στο αν οι κλίμακες των φύλλων του μίσχου στους κώνους είναι μακριά και εξέχουν ή κοντά και κρυμμένα μέσα στον κώνο.
